روزگاری بود که سینما را با صف‌های عریض و طویلش و آثار فاخرش می‌شناختند و نام سینما به عنوان مهم‌ترین مجموعه فرهنگی شناخته می‌شد، جایگاهی که به مرور تنزل یافت و حالا سینما روزهای داغ و گرمی را سپری نکرده و نیمه جان در حال سپری کردن عمر خود است. شاید بتوان یکی از دلایل کاهش این استقبال را توسعه رسانه‌های دیداری و شنیداری در بین خانواده‌ها دانست، این روزها برخلاف گذشته در هر خانه یک سینمای خانگی وجود دارد و خانواده‌ها دور هم در منزل برنامه مورد علاقه خود را می‌بینند و یا استفاده از تلفن همراه موجب شده یک سینمای کوچک همیشه همراه افراد باشد اما برخلاف این اظهارات در کشورهای پیشرفته همچنان سینما و صنعت وابسته به آن با اقتدار و پرصلابت در حال جذب مخاطب است و مردم از این فضا به عنوان یک پایگاه فرهنگی یاد کرده و دولت‌ها سعی دارند از طریق این بستر بسیاری از برنامه‌های دولت‌ها را به افکار عمومی و مردم منتقل کنند. 

هنوز بیشتر از کشور ما، تهیه و تولید برخی فیلم‎‌ها، ماه‌ها در رسانه‌ها بازنشر و تحلیل می‌شود و صف‌های علاقه‌مندان به جادوی هفتم هنوز پابرجا است و صنعت سینما یک غول قدرتمند با تراکنش و گردش مالی بالا برای دولت‌ها است. هنوز جشنواره‌های معتبر مختلف سینمایی طرفداران خود را داشته و مردم تمایل دارند با اشکال مختلف در این وادی حضور داشته باشند و در آن نقشی ایفا کنند.

اما در سال‌های گذشته سینمای ایران در این شرایط نبوده و روز به روز در حال افول است و حال چندان مساعدی ندارد، موضوعی که از کاهش مخاطبان این هنر می‌توان به آن رسید، حال اینکه چرا سینما به این روز افتاده است جای بحث و بررسی دارد. منتقدان و فعالان این حوزه دو موضوع کاهش کیفیت تولیدات و تاثیرپذیری از شرایط اقتصادی را عامل اصلی این کاهش می‌دانند و معتقدند ادامه این شرایط نتیجه مطلوبی برای سرنوشت صنعت سینمای ایران نخواهد داشت.

اولویت‌های مهم‌تری از انتخاب سینما برای زنجانی‌ها وجود دارد

یکی از فعالان حوزه سینما در استان زنجان که نامش نزد صدای زنجان محفوظ است می‌گوید: تولیدات سینما در کشور به سمتی حرکت کرده است که نمی‌تواند نگاه و خواسته عامه مردم را جلب کند.

 وی با اشاره به اینکه بیشتر فیلم‌ها این روزها در سه ژانر طنز، دفاع مقدس و کودکان تولید می‌شود،  اضافه می‌کند: سایه ژانرها به ویژه ژانر اجتماعی در کشور به مرور رو به افول بوده و تولیدات آن علاوه بر کاهش کمی کاهش کیفی نیز یافته است.

این فعال سینمایی با اشاره به اینکه همین عدم وجود تنوع موجب شده است قشر خاصی از سینما استفاده کرده و قشری از این فضا دور شوند، عنوان می‌کند: سینما باید تفکری فراگیر داشته باشد و به موضوعات مختلف فارغ از نگاه جناحی و سیاسی بپردازد و در حقیقت آینه تمام نمایی از جامعه باشد.

این فعال حوزه سینما با اشاره به اینکه در سال‌های اخیر تولیدات فاخر و ماندگاری که بتوان به آن با نگاه ماندگاری بالای ۱۰۰ سال داشت، وجود ندارد، می‌گوید: همین موضوع نشان می‌دهد که بیشتر تولیدات برای فروش بیشتر در گیشه‌ها ساخته می‌شود.

وی همچنین به ساخت برخی فیلم‌ها با حضور هنرمندانی که گیشه را به فروش می‌رسانند، اشاره کرده و ادامه می‌دهد: بسیاری از فیلم‌هایی که با عنوان طنز این روزها بر روی پرده می‌روند چندان قوی نبوده و بیشتر با حضور ستارگان سینمایی است که می‌توانند مخاطب را به سینما بکشانند و این شرایط برای تولید آثار فاخر و ماندگار مناسب نیست.

 این هنرمند همچنین به قهر تعدادی از هنرمندان با پرده نقره‌ای اشاره کرده و می‌گوید: نباید شرایط برای هنرمندان به نحوی باشد که از این فضا دوری کنند.

وی همچنین به چالش‌های بحث اقتصادی در فروش بلیط نیز اشاره کرده و اضافه می‌کند: شاید برای یک نفر یک بلیط ۶۰ تا ۸۰ تومانی رقمی نباشد ولی وقتی افراد بخواهند سینما را در سبد خود قرار دهند تماشای یک فیلم برای یک خانواده چهار نفره قریب به ۵۰۰ هزار تومان هزینه برمی‌دارد که با توجه به شرایط اقتصادی خانواده‌ها بدون شک اولویت‌های مهم‌تری از انتخاب سینما برای زنجانی‌ها وجود دارد.

وی گواه این شرایط را پر بودن سینماهای کشور و از جمله زنجان در روزهای فروش نیم بها اعلام کرده و اظهار می‌کند: اینکه مردم روزهای هفته منتظر بمانند و روزهای نیم بها، سینما را برای حضور انتخاب می‌کنند یعنی با وجود همه علایقی که برخی افراد به سینما دارند اقتصاد در انتخاب سینما به عنوان یک تفریح و یک فعالیت فرهنگی تاثیرگذار بوده است.

این فعال سینمایی با اشاره به تاریخ سینما در کشور و استان زنجان بیان می‌کند: روزگاری بود که تنها سینمای شهر زنجان صف‌های طولانی را در خاطر خود ثبت کرده است که امروز تصور آن با جمعیت کنونی شهر هم ممکن نیست.

وی با اشاره به اینکه گاهی شکست رکورد فروش با ارقام انجام می‌شود برای نمونه فیلمی یک میلیارد فروخته شده و حالا این روزها رکورد آن یک میلیارد تومان شکسته می‌شود، اظهار می‌کند: باید توجه داشت یک میلیارد آن زمان با فروش بلیط یک هزار تومانی به دست آمد و فروش امروز با بلیط حداقل ۶۰ هزار تومانی.

این فعال فرهنگی با اشاره به اینکه سینما در کشورهای توسعه یافته و پیشرفته با وجود ورود تکنولوژی‌های نوین همچنان به عنوان یک بخش موفق چه در زمینه فعالیت‌های فرهنگی و چه در زمینه درآمدزایی موفق است، بیان می‌کند: این در حالی است که در ایران جایگاه سینما شرایط نزولی دارد و باید مدیران فرهنگی کشور برای آن چاره‌اندیشی کنند.

وی با اشاره به اینکه سینما علاوه بر درآمدزایی مسیری برای رسیدن به ترویج فرهنگ و شاعه آداب و رسوم و نگرش‌ها در کشور و جهان است، عنوان می‌کند: برای نمونه در بسیاری از فیلم‌های هالیوود نگاه‌ها و نگرش‌های سیاسی، فرهنگی آموزشی وجود دارد که دولتمردان و سیاستگذاران این کشورها سعی دارند آن را به جامعه ترویج کنند و این نه به صورت مستقیم که از طریق صنعت سینما و در لایه‌های میانی تولیدات این حوزه در حال ترویج در سطح جهانی است موضوعی که در سینمای ایران شاهده نمی‌شود.

افزایش قیمت بلیط متناسب با تورم، خلا کاهش مخاطبان سینما را حل می‌کند

میثم زنجانی مدیر امور سینمایی حوزه هنری استان زنجان و مدیر سینمای بهمن زنجان اما در گفت‌وگو با صدای زنجان  می‌گوید: سینما فراز و فرودهای بسیاری دارد اما این هنر هنوز هم طرفداران خاص به خود را داشته و علاقمندان برای تماشای فیلم‌های مختلف به سینماهای زنجان می‌آیند.

 مدیر امور سینمایی حوزه هنری استان زنجان و مدیر سینما بهمن زنجان با اشاره به اینکه فیلم‌ها با توجه به ژانرهای مختلف خود مورد استقبال کم و یا زیادی از سمت تماشاگران قرار می‌گیرند، اضافه می‌کند: شرایط موجود نشان می‌دهد هنوز اقبال عمومی از سوی مردم برای حضور در سینما و تماشای فیلم وجود دارد.

وی با اشاره به محدودیت‌های صندلی سینماها در زنجان عنوان کرد: با وجود همه این محدودیت‌ها هنوز سینمای زنجان به عنوان یکی از سینماهای موفق در زمینه فروش و اشغال صندلی در کشور شناخته شده و قدرت رقابت با بسیاری از سینماهای بزرگ کشور را دارد.

مدیر امور سینمایی حوزه هنری استان زنجان با اشاره به اینکه سینمای کودک و ژانر دفاع مقدس در استان زنجان مورد استقبال بالا از سوی مردم قرار دارد، اضافه می‌کند: به همین دلیل فیلم‌ها با این مضمون در زنجان در برخی موارد بیشتر از میانگین کشوری به فروش می‌رسند.

وی در پاسخ به سئوالی در مورد تاثیر قیمت بلیط در استقبال مردم از سینماها اضافه می‌کند: این موضوع را انکار نمی‌کنیم ولی با نیم بها شدن دو روزه بلیط سینما می‌توان به این نتیجه برسیم که نسبت به جذب افرادی که به هر دلیلی تمایل دارند با قیمت کمتری در سینما حضور داشته باشند مبادرت کردیم.

زنجانی با اشاره به اینکه سینما یک صنعت هست و صنعت باید دارای چرخش مالی باشد هم می‌گوید: با افزایش قیمت بلیط متناسب با تورم موجود خلا کاهش مخاطبان و نیازهای مالی صنعت سینما حفظ شده و در این زمینه سینما همچنان به عنوان یک صنعت پویا مشغول به فعالیت است.

گرانی اولویت‌ها را تغییر داده است

جعفر موسوی رئیس خانه سینمای جوانان استان زنجان نیز در این زمینه به صدای زنجان می‌گوید: متاسفانه سینما از سبد خانوار حذف شده است و این موضوعی نیست که آن را انکار کنیم.

وی با اشاره به اینکه موضوعات مختلف در این زمینه تاثیرگذار هستند، اضافه می‌کند: بسیاری از خانواده‌ها با توجه به قیمت بلیط سینما تهیه اینترنت و استفاده از فیلم‌های موجود در فضای مجازی را ترجیح می‌دهند.

رئیس خانه سینمای جوانان استان زنجان با اشاره به اینکه شرایط اقتصادی به نحوی شده که مردم اولویت‌های بیشتری از سینما رفتن دارند، ادامه می‌دهد: این موضوع را از تعداد مخاطبان سینما و اشغال صندلی‌های آن در مقایسه با سال‌های گذشته می‌توان فهمید.