با فرا رسیدن یک مهر ماه یاد و خاطره حسین منزوی، سلطان غزل ایران در ذهن تداعی میشود. شعرهای او غزلهای عاشقانهای هستند که همواره جوانان زیر لب زمزمه میکنند
زهره میرعیسیخانی- با فرا رسیدن
یک مهر ماه یاد و خاطره حسین منزوی، سلطان غزل ایران در ذهن تداعی میشود. شعرهای او غزلهای عاشقانهای
هستند که همواره جوانان زیر لب زمزمه میکنند.
به مناسبت تولد حسین منزوی، با
غلامرضا طریقی یکی از شاعران نامی به گفتگو نشستیم. غلامرضا طریقی سال 1356 در زنجان
متولد شد. او کار شعر را از سال 1374 با راهنماییهای «حسین منزوی » آغاز کرد.
مجموعههای اشعار چاپ شده او
«جهان غزلی عاشقانه است»، «هر لبت یک کبوتر سرخ است»، «آکواریوم»، «باران اگر ببارد»،
«به جهنم»، «ایمان بیاورید به تمدید فصل سرد»، «آنقدر پرم از تو که کم مانده ببارم»،
«با یاد شانههای تو» و «سفید تو، سیاه من» هستند.
غلامرضا طریقی در خصوص ویژگیهای
شعری حسین منزوی با اشاره به اینکه مجموعه ویژگیهایی که موجب میشود، شعر حسین منزوی
ماندگار شود بسیار زیاد است، گفت: به طور خلاصه اگر بخواهم به برخی از مهمترینهای
ویژگیهای این اشعار اشاره کنم، میتوانم به چند مورد اشاره داشته باشم که اولین آنها
عبارت است از اینکه این شاعر به شدت شعر کهن
را میشناسد و دارای دانشی است که در بین هم
نسلان ایشان بینظیر است.
وی ادامه داد: این شاعر به واسطه
اینکه ایشان شعر گذشته را میداند، مفاهیمی را در شعر خود گنجانده است که دیگرانی که
همنسل او هستند در اشعار خود به کار نبردهاند.
این شاعر خاطرنشان کرد: یکی دیگر
از این مزیتهایی که اشعار منزوی دارد، این است که او از نیما در اشعارش تاثیر میگیرد
و در غزل بنا به مقتضیات روحی که دارد بدون اینکه دچار گسیختگی شود مفاهیمی که در اشعار
نیما وجود دارد را نیز به مخاطب منتقل میکند.به این معنا که منزوی هم غزل به شکل گذشته
خود مینویسد و هم تاثیر شعر نیما را در اشعار
و غزلهای او میبینیم.
طریقی خاطرنشان کرد: زبان شعری
منزوی غیر قابل تقلید است و به نظرم یکی از
ویژگی های شعری که شعر منزوی دارد و دیگر هم نسلان او ندارند، تسلط ایشان به زبان فارسی
است که اصطلاحا زبان شعری او بسیار بالا است به طوری که میتوان شعر منزوی را به بد و خوب تقسیم کرد یعنی
بگوییم این شعر بهتر از شعر دیگر است و یا خیر اما نمیتوان شعر او را به غلط و درست
تقسیم کرد.
وی افزود: این ویژگی و خردهگیری
از اشعارهر شاعر در شعرهای نسل بعد به شدت وجود دارد و میتوان مشکلات زبانی زیادی
در اشعار آنها دید و حتی میتوان اذعان کرد که
ایرادهایی در شاعران همنسل ایشان وجود دارد. ایشان اشعار منزوی این گونه نیست
و نمیتوان به لحاظ زبانی از او ایراد گرفت.
شاعر کتاب «جهان غزلی عاشقانه
است»، افزود: در واقع منزوی به زبان تسلط دارد
و به صحیح ترین شکل از زبان خود استفاده میکند.
این شاعر افزود : یک نکته دیگری
که باعث میشود شعر منزوی رفته رفته شناختهتر
شود این است که او تظاهری در اشعار خود نمیکند.
این در حالی است که تظاهر به مدرن بودن در اشعار شاعران جدید به شدت دیده میشود و
گویی اینکه از یک جایی به بعد تصمیم گرفتهاند که اشعار خود را جدیدتر بکنند و نگاه
جدید و امروزی داشته باشند و غزل بگویند در حالی که در شعر منزوی اصلا این تظاهر وجود
ندارد .
وی افزود: چه بسا بسیاری از غزلهای
منزوی را شما بخوانید، بتوانید اجزای تشکیل دهنده شعر او را همان اجزایی در نظر بگیرد
که در غزل گذشته داشتهایم، اما آدمی که دارد در این شعر سخن میگوید و توصیف میشود
بدون اینکه بخواهیم نو است و این را بگذاریم کنار غزلهایی که هنوز از رقیب حرف میزنند
و معشوقه همان تصور میشود که در گذشته تصور
میشده است اما منزوی به صراحت در اشعارخود از معشوقی صحبت میکند که زن است و چون
زن است همه ما به خوبی او را درک میکنیم و ما بدون اینکه بخواهیم از کلام مدرن استفاده
کنیم احساس میکنیم که داریم غزل مدرن میخوانیم
و این یکی از ویژگیهای شعر منزوی است.
طریقی افزود: یکی از ویژگیهای
دیگر شعر او این است که غیر قابل تقلید است و در شعر صد ساله گذشته سه تا چهارمورد
شاعر را داریم که نمیتوان تقلیدشان کرد، شاید ما در این صد سال گذشته شاعرانی را داشتیم که در مسئلهای مورد تقلید قرار میگرفتند
اما پس از مدتی شاعرانی که از او تقلید میکردند بهتر از او کار فعالیت داشتند و کم کم جایگزین این شاعر شدند ولی
در مورد منزوی این ویژگی وجود ندارد و منزوی
به خاطر همین ویژگیهایی که دارد غیر قابل تقلید مانده است و ما هر چه قدر هم بخواهیم مسیر ایشان را ادامه بدهیم باید به زبان و تاریخ ادبیات مسلط باشیم و شعر گذشته را
شناخته باشیم تا بتوانیم یک قدم دیگر فراتر برویم.