زهره میرعیسی‌خانی- نسرین احمدخانی، بازیگر، نمایشنامه‌نویس و کارگردان تئاتر با اشاره به اینکه نمایش « ئازا» یک کار مونولوگ و تک پرسوناژ است، گفت: «ئازا» در کُردی به معنی آزادی است و این کار یک کار ضد جنگ است و در مورد حملات داعش به ایزدی‌ها است که جنایات بسیاری در حق آنها صورت گرفته است و مردها آنها را سر بریدند و زن‌هایشان را به بردگی گرفتند و بچه‌هایشان را می‌کشند.

وی با اشاره به اینکه من مستند‌هایی در خصوص کشتار این افراد دیده بودم و همین امر ذهنم را مشغول کرده بود، و این موضوع باعث شد که در مورد آنها بنویسم، ادامه داد: ماجرای این نمایش در خصوص شخصیتی است که خانواده خود را در حملات داعش از دست می‌دهد و در شهر کلار می‌رود و برده داعشی‌ها می‌شود.

وی ادامه داد: نمایش من از جایی شروع می‌شود که این زن از اردوگاهی که بوده فرار می‌کند و به شهر کلار زادگاه خود بر می‌گردد و سر قبر پدرش که سرش را بریده‌اند و در خانه چالش کرده‌اند، می‌رود و یک سری خاطره‌ها یادش می‌آید و اختلال پس سانحه که وجود دارد تمامی خاطرات در ذهنش مرور می‌شود و همه اتفاقات برای او تداعی می شود و با وجود اینکه باردار هست تردیدی بین نگه داشتن بچه و نگه نداشتنش دارد که درام و کشمش اصلی نمایش در حول و حوش نگه داشتن و نگه نداشتن بچه شکل می‌گیرد.

 این کارگردان افزود: متن اصلی تک پرسوناژ است اما من در کارگردانی برای اینکه بتوانم تصویرهای زیباتری برای مخاطب  ایجاد کنم و بتوانم آن حس را بهتر به تماشاگر منتقل کنم از گروه فرم استفاده کردم که در طول نمایش افراد سپاهپوشی هستند و یک سری تصاویر را که در ذهن زن تداعی می‌کنند را برای ما در صحنه می‌سازد.

وی با اشاره به اینکه نزدیک هشت سال است که در زمینه بازیگری فعال است، گفت: هدف اصلی من در تئاتر همان بازیگری است و اگر من نویسندگی و کارگردانی نیز می‌کنم به این دلیل است که صرفا در نهایت بتوانم بازیگری کنم و نقش‌هایی را که احساس می‌کنم خیلی دوستشان دارم و امکانش نیست توسط کارگردانان دیگر به من پیشنهاد بشود را می‌نویسم و سعی می‌کنم که نویسندگی هم بکنم و بازیگری در واقع هدف من است و مشکلی در زمینه بازیگری در سطح استان ندارم اما کسی که بخواهد در زمینه تئاتر در استان کار کند بالاخص قشر جوان همواره با مشکلات عدیده‌ای در سطح استان مواجه هستند. در واقع من به عنوان کسی که نمایش و یا تئاتری را کارگردانی می‌کنم یک سری ناملایمات از سوی کسانی می‌بینم که فکر می‌کنند می‌توانند جلوی کارکردنم را در استان بگیرند و از همین جهت به بازیگری پناه می‌برم و برای کارگردان‌های دیگر کار می‌کنم.

وی ادامه داد: من سال‌ها پیش هم اولین متنم را وقتی نوشتم در استان رد شد و وقتی همین کاری که در استان رد شده بود در مشهد در جشنواره‌ای فرستادم در آنجا حائز رتبه و برگزیده شد و در همان‌جا در مصاحبه‌ای هم عنوان کردم که بازخوان استانی به من گفته بود که «تو برای چه اصلا می‌نویسی؟ تو باید بروی و در خانه هملت بخوانی.» یعنی این طور آدم را خرد می‌کنند و هیچ زمانی به من در جهت نشان دادن ایراداتی که در متنم وجود داشت برنیامدند و پرونده هر چیزی که تو می‌نویسی و اجرا می‌کنی را بدون اینکه به تو بگویند ایراد کارت کجاست می‌بندند و مختومه اعلام می‌‌کنند.

وی افزود: همین نمایش «ئازا» هم؛ زمانی که می‌خواستم در جشنواره استانی شرکتش بدهم؛ یک سری دلایلی برای کار من ذکر کردند که به نظر من توجیهی برایش وجود نداشت و به من گفتند این کار زبان مشخصی ندارد در صورتی که اسم نمایشنامه من کُردی است و بیشتر لوکیشین‌ها و مکان‌ها و اسم کاراکترها کاملا مشخص است که کُردی است و یا جغرافیا مشخص نیست در حالی که من علنا گفتم که اینجا شهر کلار است و یک سری بهانه‌های این چنینی برای متن من آوردند که از نظر من قابل قبول نبود.

این بازیگر با اشاره به اینکه هیچ‌گاه کوتاه نخواهد آمد، گفت: من برای اینکه کار خودم را محک بزنم این کار را برای جشنواره «مان» ارسال کردم و برای بازخوانی نیز رفتم که برای بازخوانی هم قبول شده است و بنا است هشتم تا سیزدهم دی ماه هم این نمایش در تهران در سالن مشایخی برگزار می‌شود.

این بازیگر افزود: با توجه به اینکه من خودم روانشناسی خوانده‌ام اکثر متنهایی که سمتش می‌روم جنبه روانشناسی دارد و «کاغذ باطله‌ای» که من چند سال پیش نوشتم جنبه روانشناسی داشت و همین کار نیز سعی کرده‌ام جنبه‌های روانشناسی را در آن رعایت کنم و سعی کردم در این زمینه تحقیق کنم و به جهت اینکه دوستان کُردی دارم، سعی کردم که دراین زمینه تحقیق کنم که با وجود تحقیقاتی که وجود دارد کلی ایراد به کارم گرفتند.

احمدخانی خاطرنشان کرد: بازخوانی متن اساسا در تئاتر بخشی از این پروسه است که شما چه کاری را بنا است اجرا کنید و آیا این کار صلاحیت اجرا شدن را دارد یا خیر؟ ولی تمامش نیست وقتی بازخوانی صورت می‌گیرد باید فرصت داده شود تا آن کار ارائه شود، شاید کارگردان شیوه ارائه جدیدی برای این متن داشته باشدچرا که برخی از نویسندگان هستند که یک طرحی از کار خود را می‌نویسند و وقتی آن را به روی صحنه می‌برند؛ در روند تمرین و به صورت تجربی متن را تکمیل می‌کنند.

احمدخانی افزود: به نظر من هیچ متن نمایشنامه‌ای نباید رد شود و به متن باید فرصت داده شود که اگر مشکلی دارد در طی اجرا مشهود شود و نقاط ضعفش برطرف گردد و کار در بازبینی بررسی شود تا اجازه اجرا بگیرد. اینجاست که به نظر من به صورت تام یا به صورت مطلق شما اجازه می‌دهید که یک کاری اجرا شود یا نشود؟ و در مرحله بازخوانی بسیار مضحک است که هیچ فرصتی به کارگردان و نویسنده نمی‌دهید و کار را رد می‌کنید و این مسائل در واقع باعث سرکوب یک نیروی جوان در این عرصه می‌شود و همین امر موجب خستگی قشر هنرمند و مهاجرت آن‌ها می‌شود.

وی افزود: این امر یکی از دلایلی است که ما هر سال می‌نشینیم، می‌گوییم چرا زنجان نمایشش به فجر راه پیدا نمی‌کند و دلیلش این است که از اول هنرمند را سرکوب می‌کنیم و هیچگاه دستش را نمی‌گیریم.