زهره میرعیسی‌خانی - سینمای کودک در سال‌های اخیر اگرچه رشد قابل‌توجهی نداشته و به اعتقاد برخی از فعالان این حوزه و کارشناسان حتی در رکورد به سر می‌برد، اما به نظر می‌رسد در میان معدود آثاری که سالیانه در ژانر کودک ساخته می‌شوند، فیلم‌های متفاوتی را هم می‌توان دید.

سی و هشتمین جشنواره فجر نیز در سطح کشور همانند هر سال گوشه نگاهی به حوزه کودکان دارد که  سهم استان از این ژانر 5 فیلم کوتاه است.

در این خصوص محمود علیمحمدی، معاون هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه 5 فیلم حوزه کودک و نوجوان سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر در استان زنجان اکران می‌شود، گفت:طی سیاست‌گذاری دبیرخانه جشنواره بین‌المللی فیلم فجر، قرار بود، فیلم‌های این جشنواره تنها در یک سینمای زنجان اکران شود ولی با پیگیری‌های استان زنجان فیلم‌های این جشنواره در دو سینمای «بهمن» و «روشا» در زنجان اکران می‌شود.

معاون هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اکران 5 فیلم کودک و نوجوان جشنواره بین المللی فجر در زنجان،گفت: این فیلم‌ها در سینما روشا از ساعت 10:30 تا 12 اکران می‌شود که تماشای آن برای دانش آموزان به صورت رایگان است.

علیمحمدی اظهار کرد: پنج فیلم «تورنادو»به کارگردانی و تهیه کنندگی سید جواد هاشمی، «قطار آن شب» به کارگردانی حمید رضا قطبی، «منطقه پرواز ممنوع» به کارگردانی امیرداسارگر، « 23نفر» به کارگردانی مهدی جعفری، و «کاتی و ستاره» به کارگردانی رضا مجلسی.در روزهای 15 و 16 و 19،20 و 21 بهمن ماه سال جاری در زنجان اکران می‌شود.

علیمحمدی خاطرنشان کرد: مدارسی‌ که برای تماشای فیلم‌های این جشنواره تمایل دارند می‌توانند از طریق معاونت پرورش آموزش و پرورش استان اقدام کنند.

بنا به گفته معاون هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، «تورنادو» به کارگردانی و تهیه کنندگی سید جواد هاشمی، «قطار آن شب» به کارگردانی حمید رضا قطبی، «منطقه پرواز ممنوع» به کارگردانی امیرداسارگر، «آن 23نفر» به کارگردانی مهدی جعفری، «کاتی و ستاره» به کارگردانی رضا مجلسی از جمله فیلم‌های کودکی است که در زنجان اکران می‌شود.

تورنادو

«تورنادو» اثر سیدجواد هاشمی است. هاشمی از معدود چهره‌های شناخته شده سینمای ایران است که از فعالیت در حوزه مهجور و کم رمق کودک و نوجوان ابایی ندارد و انرژی، وقت و بودجه‌ی خود را صرف آن می‌کند. از این جهت کار وی قابل تحسین و قدردانی است. این اثر در سی و دومین جشنواره بین المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان به روی پرده رفت اما به دلیل حضور سیدجواد هاشمی در هیات داوران این فیلم از رقابت خارج شد.

هاشمی در فیلم «تورنادو» روایتگر داستان نوجوانی باهوش و محقق به نام «هامون» است. او دستیار دانشمندی به نام «پروفسور اندیش» است که قصد ساخت سفینه‌ای به نام تورنادو در پوشش یک رستوران را دارد. هامون و سه نفر از همسن و سالانش به صورت اتفاقی سفینه را روشن کرده و سفری هیجان‌انگیز به فضا را تجربه می‌کنند. فیلم با خوابِ پروفسور اندیش شروع می‌شود. این خواب و شخصیت‌هایی که در آن به نمایش گذاشته می‌شوند تمهیدی اولیّه برای نشان دادن قراردادهایی است که بر دنیا اثر گذاشته شده است.

پروفسور اندیش در محوریت درام به دنبال آن است که تورنادو به فضا بپرد و به جزیره‌ای که امکان حیات در آن وجود دارد برود تا بتواند اشتباهات گذشته‌اش را هم جبران کند.

هامون که پسربچه‌ای فیزیکدان است می‌خواهد آزمایشات خودش را کامل کند و با انگیزه‌ی کنجکاوی که بداند در سفینه پروفسور چه خبر است، وارد سفینه می‌شود و به دنبال او ماهان و دو کاراکتر خواهر و برادر هم وارد ماجرا می‌شوند و با عامل برهم زننده تعادل که در اینجا بلند شدن سفینه از روی زمین است حوادث اصلی درام آغاز می‌شود.

قطار آن شب

«قطار آن شب» یک فیلم بلند تلویزیونی در ژانر کودک و نوجوان به نویسندگی و کارگردانی «حمیدرضا قطبی» و اقتباسی آزاد از رمانی با همین نام نوشته «احمد اکبرپور» است. این تله فیلم به عنوان اولین اقتباس از این داستان محسوب می‌شود. قطار آن شب در سال ۱۳۸۶ از شبکه دو سیما پخش شد و در همان سال نیز در جشنواره بین‌المللی فیلم رشد و بخش فیلم‌های سینمایی ویدیویی سومین جشنواره فیلم کوثر به نمایش درآمد.

این فیلم در واقع ماجرای دختربچه‌ای است که  قول خانم نویسنده‌ای را که در قطار با او آشنا شده است، آنقدر جدی می‌گیرد که مدت‌ها در انتظار تلفن و دیدار مجدد اوست. اما این موضوع برای نویسنده بد قول، فقط دستمایه نوشتن یک داستان جدید می‌شود و خیال و واقعیت درهم می‌آمیزد. تلاش دختربچه برای رهایی از دلتنگی‌ها و کابوس و همچنین کمک‌های پدر، ناشر نویسنده و مسئول ایستگاه قطار که خودش سوژه قبلی خانم نویسنده بوده است-حوادث تازه‌ای را رقم می‌زند.

منطقه پرواز ممنوع

«منطقه پرواز ممنوع» یک فیلم در ژانر کودک و نوجوان ایرانی به نویسندگی و کارگردانی امیر داسارگر و تهیه‌کنندگی حامد با مروت نژاد است.

فیلم سینمایی «منطقه پرواز ممنوع» با بازی «هادی حجازی‌فر» روایتگر داستان سه نوجوان است که در حین آماده شدن برای مسابقه ساخت پهپاد، با پیدا شدن یک یوزپلنگ در حوالی محل زندگیشان، وارد مسائل و درگیری‌‌های مختلف و مهیجی می‌‌شوند. این سه نوجوان در حین آمادگی برای مسابقه با افرادی مواجه می‌شوند که از سایت موشکی برای اسرائیل جاسوسی می‌کردند.

این فیلم را از جهتی می‌توان جزء معدود فیلم‌های سینمایی دانست که با خیال راحت و بدون نیاز به تبصره زدن و استثنا کردن به نوجوانان دیدنش را پیشنهاد داد. شاید در سال‌های اخیر سینمای ایران کمتر فیلمی را بتوان پیدا کرد که از لحاظ محتوا این‌چنین از سلامت و پاکی برخوردار باشد.

سینمای قهرمان محور یکی از موضوعاتی است که آن را در سینمای ایران کم داریم. خصوصا در شرایط فعلی کشور به شدت به آن نیازمندیم. فیلم منطقه پرواز ممنوع را از این جهت می‌توان تحسین کرد و آن را امیدبخش نمایش فیلم‌های بیشتری در این ژانر به حساب آورد.

آن 23 نفر

23 نفر فیلمی به کارگردانی مهدی جعفری محصول سال ۱۳۹۷ است. این فیلم برای نخستین بار در سی و هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و در تاریخ ۲۰ آذر ۹۸ در سینماهای ایران اکران شد.

فیلم سینمایی «۲۳ نفر» اقتباسی از خاطرات ۲۳ نفر از رزمندگان نوجوان ایرانی است که در جریان جنگ ایران و عراق در سال ۱۳۶۱ به اسارت نیروهای عراقی درآمدند. این گروه کم سن و سال بین ۱۳ تا ۱۷ سال سن داشتند.

فیلم ۲۳ نفر همین داستان را به صورتی کلاسیک و خطی جلوی دوربین می‌برد. داستان از شب عملیات شروع می‌شود و فردای عملیات این بچه‌ها مامور می‌شوند اسرای عراقی را به پشت جبهه برگردانند و در این میان اسیر پاتک عراقی‌ها می‌شوند و به اسارت می‌افتند. داستان اسارت و بعد کنفرانس‌های خبری و گردش‌های نمایشی گروه در بغداد و فیلم گرفتن از این گردش‌ها و سرانجام دیدار با صدام و بعد اعتصاب غذا برای انتقال به اردوگاه بین سایر اسرا بخش‌های دیگر این داستان هستند که یکی بعد از دیگری به تصویر کشیده می‌شوند. اما داستان یک نقطه ثقل اساسی هم دارد به نام ملا صالح قاری که داستان با شرح بازجویی او شروع می‌شود و با نشان دادن عاقبتش به پایان می‌رسد.

۲۳ نفر فیلمی است قصه‌گو. در بعضی جاها کمی به سانتی‌مانتالیسم می‌افتد اما استاندارد متوسطی از داستان‌گویی را حفظ می‌کند. موفق می‌شود به چندتا از بچه‌ها٬ حالا از طریق لهجه یا مزه‌پرانی یا زبان ترکی یا تلاش برای رهبری کردن گروه٬ فردیت بدهد تا پس از پایان فیلم در ذهن‌ها مانده باشند. اما بخش اعظم موفقیت‌های فیلم به کستینگ فیلم و انتخاب بازیگر ملاصالح برمی‌گردد. چهره او و بازی‌اش و میزان راحت بودنش جلوی دوربین وجهی سمپاتیک به او می‌بخشد و این وجه سمپاتیک برای فیلم واجب اندر واجب است.

کاتی و ستاره

فیلم سینمایی «کاتی و ستاره» که در ژانر کودک و نوجوان و با ساختار زنده انیمیشن ساخته شده محصول شرکت سینمایی راش فیلم گیلان است. این فیلم به کارگردانی «رضا مجلسی» و تهیه کنندگی «بیتا منصوری» تماماً در استان گیلان و با همت سینماگران گیلانی ساخته شده‌ است.

فیلم «کاتی و ستاره» در ژانر کودک و نوجوان و مضمونی فانتزی دارد و درباره سفر یک موجود فضایی به نام کاتی به کره زمین است تا دوست خود کوتی را که پیش از این به زمین آمده را پیدا کند. نام این فیلم قبلا «کاتی، کوتی و ستاره» بود که بعدها «کوتی» از این عبارت حذف و نام آن به «کاتی و ستاره» تبدیل شد؛ تهیه کننده این فیلم درباره دلیل تغییر نام فیلم اینچنین گفته است:«نام فیلم کمی طولانی بود ترجیح دادیم کوتاه‌تر و موجز‌تر باشد با مشورت کارگردان نام فیلم را به «کاتی و ستاره» تغییر دادیم. این تهیه کننده همچنین درجای دیگری در خصوص شاخصه‌های فیلم «کاتی و ستاره» گفته است:« این فیلم به نوعی تکریم مادر و تلفیقی از فضای رئال انیمیشن است که مخاطب با جذابیت‌هایی در بخش انیمیشن و همچنین رئال آن روبرو می‌شود.»