یک استادکار ملیله: تقویت بنیه صنعتگران تنها راهکار جلوگیری از خسارت آنها درشرایط این چنینی است
بازار
خالی و سوت و کور صنایع دستی در اسفندماه و همچنین ایام نوروز و پس از آن تاسف‌برانگیز
است، درست در ماه‌هایی که شاید صنایع دستی استان خودی نشان می‌دادند و به زیباترین
نحو در بازار به چشم می‌آمدند خبری از شور و شوق در بازار نیست و هنرمندان این
صنعت در سکوتی تلخ به آینده نامعلوم خود خیره شده‌‌اند. در این میان هنرمندان ملیله
کار زنجانی بیشتر از همه نیازمند توجه هستند. ملیله؛ هنری که شهر زنجان اسم آن را یدک
می‌کشد و به نام شهر جهانی آن شناخته می‌شود،
امروز بیشتر از هر زمان دیگر نیازمند توجه است.
به گزارش روزنامه صدای زنجان اکنون بیش از ۵۰ کارگاه و حدود
۲۳۰ هنرمند در رشته ملیله‌کاری در زنجان فعالیت دارند که استادان ملیله کار این
کارگاه‌ها همگی شاگرد شاگردان استاد «منصور کاظمیان مقدم» هستند. این استاد
گرانقدراز سال ۱۳۵۵ به منظور حفظ و بقای این هنر با همکاری سازمان صنایع دستی زنجان
به آموزش ملیله کاری در مرکز آموزش استان اقدام کرد تا هنر ملیله در زنجان به هنری
شاخص تبدیل شود.
با این وجود شیوع کرونا برای
هنرمندان صنایع دستی و بالاخص میله کار زنجانی خسارت‌های زیادی وارد کرده است .
به گفته امیر ارجمند، مدیر کل
میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان، صنایع دستی یکی از مهم‌ترین حوزه‌های
مورد توجه این اداره کل است، صنعتی که بیشتر به گردشگران وابسته است.
صنعتگران و هنرمندان صنایع‌دستی در ایام عید، فروشی نداشته‌اند
وی ادامه داد: متاسفانه تولیدکنندگان
و فروشندگان این محصولات در اثر شیوع کرونا، در اسفند ماه 98 و ایام نوروز هیچ
فروشی نداشتند و همین موضوع آسیب اقتصادی چشمگیری
به هنرمندان صنایع دستی استان وارد کرده است.
این مسئول با اشاره به اینکه پیک
درآمدزایی این هنرمندان در ایام نوروز بود، گفت: با توجه به اینکه شهر زنجان به
عنوان شهر جهانی ملیله شناخته می‌شود از همین جهت ما برای این موضوع برنامه‌هایی
را برای سال 99 در نظرگرفته‌ایم اما در
خصوص خسارت‌هایی که به این گروه از صنعتگران وارد شده است باید اذعان کنم که تمام
خسارت‌های وارد شده را برآورد کردیم و به وزارتخانه اعلام شده است و وزارتخانه در
حال پیگیری این موضوع است که امیدواریم
اتفاقات خوبی در این زمینه بیافتد.
وی خاطرنشان کرد: براساس
برنامه زمان‌بندی شده فعالیت‌های موثری برای معرفی و شناساندن شهر جهانی ملیله و
محصولات صنایع دستی استان در سال ۹۹ برای
تحقق شعار سال انجام خواهد گرفت.
توسعه هنر را به عنوان راهبرد اصلی این اداره در نظر گرفته‌ایم
این مسئول با اشاره به لزوم
تقویت هرچه بیشتر هنر-صنعت ملیله در شهر زنجان
گفت: توسعه هنر را به‌عنوان راهبرد اصلی اداره کل استان در شرایط کنونی
انتخاب کرده‌ایم و در راستای تقویت همه‌جانبه آن اقدام خواهیم کرد.
مدیر کل میراث فرهنگی و صنایع
دستی و گردشگر استان زنجان اظهار کرد: فعالیت‌های ترویجی برای ملیله سازی از جمله
فعالیت در فضای مجازی در قالب انتشار عکس، فیلم، مستند و کتاب از هنر ملیله سازی و
هنرمندان این عرصه، حضور در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی، برگزاری کارگاه‌های آموزشی
کوتاه و بلند مدت برای هنرآموزان و دوره‌های تکمیلی تر برای صنعت گران، تبادل حرفه‌ای
با دانشگاه‌های داخل وخارج از کشور، استفاده از تجارت الکترونیک و بازار دیجیتالی
در توسعه صادرات ملیله، برگزاری جشنواره‌ها و هفته‌های فرهنگی دو یا چندجانبه و
حضور در رویدادهای بین‌المللی مربوط به حوزه صنایع دستی ، همکاری با بنگاه‌های
بزرگ تجارت صنایع‌دستی کشور، توسعه کارگاه‌های تولیدی، حمایت همه جانبه از
هنرمندان و صنعتگران از جمله برنامه‌هایی است که برای صنعت ملیله در زنجان در سال 99 در نظر گرفته شده است.
وی افزود: ثبت زنجان به عنوان
شهر جهانی ملیله نه تنها برای صنعتگران این شهر منشاء خیر و برکت بوده است بلکه
هنر-صنعت ملیله سازی جایگاه مهمی در فرهنگ و هنر استان زنجان ایفا می‌کند و سال‌هاست
که در ایجاد رضایتمندی گردشگران داخلی و خارجی نقش بسزایی دارد.
230 هنرمند در 50 کارگاه در حال فعالیت هستند
ارجمند تاکید کرد: ملیله‌کاری
در زنجان هنر ظریف و اصیلی است که با ذوق و صبر هنرمندان همچنان در این دیار زنده
است. این هنر در زنجان وام‌دار هنرمندانی است که با ابزار بسیار ابتدایی به خلق
آثاری ارزشمند مبادرت ورزیده و گاه سوی چشمان خود را در این راه از دست داده‌اند.
امروزه بازاریابی و تبلیغات و همچنین ارائه خلاقیت در حوزه صنایع دستی یکی از مهم‌ترین
برنامه‌های ما دراستان زنجان در حوزه ملیله است. در حال حاضر 230 هنرمند در 50
کارگاه در این زمینه فعالیت می‌کنند.
تقویت بنیه صنعتگران دغدغه اصلی صنعتگران استان است
در ادامه عبدالحمید محرر،
استادکار هنر ملیله با اشاره به اینکه موضوعی که دغدغه اصلی صنعتگران و هنرمندان
عرصه ملیله است و بارها در این زمینه با اداره میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی
استان صحبت شده است، تقویت بنیه صنعتگر است، گفت: به دلیل اینکه بنیه صنعتگران ضعیف
است و از آنها حمایت چندانی نمی‌شود، هنرمندان این عرصه به هر دلیل پیش پا افتاده‌ای
متضرر می‌شوند و این واقعیتی است که باید به آن توجه شود.
کارگاه‌های غیراستاندارد بیشتر از شیوع کرونا به صنعتگرآسیب می‌رساند
وی ادامه داد: حدود سیزده تا
چهارده سال است که برنامه بازارچه صنایع دستی عنوان شده است بدون اینکه به آن اهمیتی
داده شود. در حال حاضر کارگاه‌های غیراستاندارد به صنعتگر بیشتر از شیوع کرونا آسیب
می‌رساند. درآمد یک صنعتگر بیشتر بابت اجاره بها می‌رود و این ضرر است. صنعتگر باید
کار کند، وقت بگذارد و هزینه به دست آمده را بابت اجاره بهای مغازه بپردازد. وقت و
زمان خود را صرف پیدا کردن مغازه، اسباب کشی و جای‌گیری در مغازه جدید کند و این میان،
دلال‌بازی‌های موجود در بازار را تحمل کند.
علاج واقعه را قبل از وقوع بگیریم
این هنرمند با اشاره به اینکه
اگر دولت بتواند در این زمینه از صنعتگر حمایت کند و بنیه او را قوی نماید مسلما
هنرمند ملیله‌کار با توان بیشتری به کارش ادامه خواهد داد، افزود: اگر دولت زمین‌هایی
را به صنعتگران اهدا کند وزمینه را برای ساخت کارگاه توسط خود صنعتگران فراهم
آورد، علاج واقعه را قبل از وقوع کرده‌ایم چرا که اگر ما بنیه صنعتگر را تقویت کنیم،
صنعتگر خود می‌تواند تولیدکننده باشد و به جای فروش هنر خود به دلال‌بازان، خود ش
هنرش را خواهد فروخت و در شرایطی که نمونه‌های چینی بازار را قبضه کرده‌اند به
مبارزه با آنها خواهد رفت. ولی در حال حاضر وضعیت به گونه‌ای است که صنعتگر یک محل
کار ثابت ندارد و همه این موارد به مرور بر روی صنعتگر و هنر او تاثیر می‌گذارد و
موجب می‌شود تا زمانی که یک موضوعی نظیر کرونا نیز پیش می‌آ‌ید به او ضربه وارد
کند و او متضرر شود.
نوسانات بازار و رکود آن به صنعتگر آسیب جدی می‌زند
این صنعتگر ملیله با اشاره به
اینکه کرونا تنها یکی از مشکلاتی است که صنعتگر با آن روبه رو است، گفت: نوسانات
بازار و رکود آن به شدت به صنعتگر آسیب می‌زند به طوری که قیمت نقره از 2 هزار
تومان به 9 هزار تومان رسیده است. ما باید بنیه صنعتگر را تقویت بکنیم تا اگر پیش‌آمدی
رخ داد، صنعتگر خود این شرایط را مدیریت کند ولی در حال حاضر تنها 2 درصد از
کارگاه‌های صنعتگران متعلق به خودشان است و باید پرسید که چند درصد این کارگاه‌ها
استاندارد است؟ و یک صنعتگر چه میزان اجاره بها می‌دهد؟
اجاره بهای کارگاه‌ها هزینه بالایی است
محرر با اشاره به اینکه اجاره
بهای کارگاه یک صنعتگر هزینه‌ی بسیار بالایی است به طوری که بایستی دو ماه از هزینه
خود را کنار بگذارد تا هزینه اجاره‌بهای کارگاه خود را بدهد، گفت: موضوعات این چنینی
باعث می‌شود تا بنیه صنعتگر ضعیف شود. ضمن اینکه صنعتگر به جای دغدغه تولید دغدغه‌هایی
نظیر پیدا کردن کارگاه مناسب و اسباب‌کشی و مسائلی از این دست دارد.
وی با شاره به اینکه متاسفانه
تنها 20 غرفه در کنار رخشتشویخانه ایجاد شده است و به عنوان بازارچه صنایع‌دستی
شناخته می‌شود، گفت: غرفه‌داران این بازارچه نیز مجبور به پرداخت هزینه غرفه‌ها
هستند و این غرفه‌داران هم خود بسیار متضرر می‌شوند.
کمک‌های مقطعی و بالاعوض مشکلات را به صورت مقطعی حل می‌کند
محرر افزود: تا زمانی که کمک‌های
مقطعی و بالاعوض در این زمینه برای جبران خسارت‌ها به صنعتگر داده شود مشکلات او
به صورت مقطعی حل خواهد شد و تغییری ایجاد نخواهد شد و به جایی نخواهیم رسید.
این استاد کار ملیله افزود: به
نظر من راه حل تمام مشکلات صنعتگران دو موضوع می‌تواند باشد که که یکی تقویت کردن
بنیه مالی صنعتگر و همچنین ایجاد محلی برای کار او. پس از فراهم کردن این دو مورد،
بقیه مشکلات او به صورت دومینو‌وار برطرف می‌شود.