آیین‌نامه‌ هیئت امنایی شدن ۲۱ مجموعه ملی موزه‌ای، بعد از ۱۵ سال؛ بار دیگر اصلاح شد تا شاید این بار اجرایی شدنش سرعت بگیرد. که در میان این 21 مجموعه، نام پایگاه جهانی گنبد سلطانیه نیز مشاهده می‌شود.

به گزارش روزنامه صدای زنجان هر چند ماده پنج قانون تشکیل سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری که در مهر ماه ۱۳۸۳ به تصویبِ مجلس وقت رسید، اجازه می‌داد تا نگهداری و اداره‌ اماکن و محوطه‌های تاریخی و موزه‌ها به هیات‌های امنا واگذار شود و در طول سال‌های گذشته نیز گاهی اخباری از هیات امنایی شدن برخی از موزه‌ها به نقل از مسئولان وقت میراث فرهنگی منتشر می‌شد، اما تایید و بررسی نهایی برای اجرایی شدنِ این پروژه ۱۵ سال زمان بُرد تا هیات وزیران آیین‌نامه‌ اصلاحی آن ماده - قانون را به تصویب برساند و تصویب شود که در این مرحله «نگهداری و اداره ۲۱ مجموعه ملی به شکل هیئت امنایی» آغاز ‌شود.

پیش از این علی‌اصغر مونسان، وزیر میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی با تاکید بر این‌که آیین‌نامه‌ اصلاحی ماده پنج قانون چهارشنبه ۲۰ فروردین ۹۹ در جلسه هیئت وزیران تصویب شده است، گفته بود: آیین نامه اجرایی ماده پنج قانون تشکیل سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و اصلاحات بعدی با موضوع اداره اماکن، کاخ‌موزه‌ها و محوطه‌های تاریخی به شکل هیئت امنایی با توجه به تحولات و تغییرات در ساختار اداری دولت از سال ۸۳ تاکنون و نیز تبدیل سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌ دستی و گردشگری به وزارت، مستلزم بازنگری و اصلاح بود.

به گفته‌ او، پیشنهاد اصلاحی آن با ابلاغ سیاست‌ها و رویکردهای جدید در وزارتخانه و با هدف تسهیل، تسریع، چابکی و فراهم کردن زمینه مشارکت دستگاه‌های فرهنگی و اقتصادی در قالب هیات امنای کاخ موزه‌ها، محوطه‌ها و بناهای تاریخی تهیه و پس از بررسی‌های کارشناسی در نشست شورای عالی میراث‌فرهنگی در ۱۶ آذر سال گذشته به ریاست اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور مورد بررسی و تأیید قرار گرفت.

او با تاکید بر این‌که آیین‌نامه‌ فعلی و جاری و اصلاحات بعدی آن مصوب هیئت وزیران بوده است، افزوده بود: بر این اساس آن آیین‌نامه با قید فوریت در دستور جلسه چهارشنبه ۲۰ فروردین ۹۹ قرار گرفت و به تصویب هیئت وزیران رسید.

مونسان هدف اصلی از اصلاح این آیین‌نامه را فراهم کردن زمینه تشکیل سریع هیئت امنای واحد و متمرکز در وزارتخانه زیر نظر وزیر برای مجموعه‌های ملی بیست ویک‌گانه‌ تصویب‌شده دانست

او تاکید کرد: این فهرست بیست و یک‌گانه پیش از این در نشست شورای عالی میراث فرهنگی و گردشگری در ۱۶ آذر ۹۸ به تأیید رسیده است.

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی همچنین با بیان این‌که تصویب این آیین‌نامه باعث می‌شود تا راه برای انتخاب هیئت امنا، تشکیل و راه‌اندازی آن با اصلاح موادی که امکان و اختیار لازم را برای وزارت میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فراهم می‌کند، تسریع شود، اظهار کرده بود: تعریف و تدقیق مفاهیم و اصطلاحات، اعمال تغییر و تحولات در ساختار اداری کشور در مدت ۱۵ سال (از سال ۱۳۸۳ زمان مصوبه قبلی تاکنون)، فراهم کردن تشکیل و راه‌اندازی هیئت امنای واحد در وزارتخانه برای مجموعه‌های ملی که ریاست هیئت امنای آن‌ها وزیر خواهد بود (مجموعه‌های ملی بیست‌گانه - به جز موزه ملی ایران-)، تعیین و بازنگری در ترکیب هیئت امنای استانی و نیز موزه ملی ایران، و ارتقای جایگاه اعضای هیئت امنای حقوقی از نماینده دستگاه به معاونان وزرا از جمله مهمترین ویژگی‌های این مصوبه است.

مونسان تاکید کرد: همه‌ این موارد برای دو حوزه‌ میراث فرهنگی و گردشگری که در شرایط بحرانی ناشی از بیماری کرونا دستخوش چالش‌های جدی شده، مبنایی امیدبخش است تا زمینه‌ساز مشارکت بیشتر مردم، دوستداران میراث فرهنگی و خَیّران به‌ این حوزه باشد.

هنوز سازو کار هیئت امنایی شدن گنبد سلطانیه مشخص نیست

در این خصوص، امیر ارجمند، مدیر کل اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان با اشاره به اینکه 21 بنا و محوطه جهانی کشور بنا است تا به صورت هئیت امنایی اداره شوند که یکی از آن‎ها نیز گنبد سلطانیه است،گفت: وزارت میراث فرهنگی درخواست هیئت امنایی شدن این مجموعه‌ها را برای هیئت دولت برد و در آنجا تصویب شد و هنوز اینکه ساختاراین طرح چگونه باشد و یا ترکیب هیئت امنا به چه شکل صورت بگیرد و کار و اساسنامه آن به چه شکلی باشد؟ مشخص نیست و از جمله موضوعاتی است که باید در این زمینه تصمیم‌گیری شود.

 وی ادامه داد: هیئت دولت تصمیم‌گیری در خصوص این موضوعات را به وزارت میراث فرهنگی واگذار کرده است که بنا است تا ساز و کار این موضوع بررسی شود و به مراکز مربوط ابلاغ شود واستان‌ها آن را عملیاتی کنند.

هیئت امنایی شدن گنبد سلطانیه  در حال حاضر در حد یک مصوبه است

ارجمند خاطرنشان کرد: در حال حاضر این طرح در حد یک مصوبه است و کاری را در این زمینه شروع نکرده‌ایم.

مدیر کل اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان ادامه داد: این امر که هیئت امنایی، برای مدیریت این گنبد در نظر گرفته شود و هیئت امنا بتواند در حوزه‌های مختلف مرمت، احیا و معرفی و شناساندن این گنبد و درآمدزایی تصمیم‌گیری کنند و گام بردارند، اتفاق خوبی است که ساز و کار آن به زودی ابلاغ و سپس سریعا عملیاتی خواهد شد.

ورود افراد بیشتر به حوزه مدیریتی گنبد سلطانیه با هیئت امنایی شدن آن

 در ادامه میر موسی انیران، مدیر پایگاه جهانی گنبد سلطانیه با اشاره به اینکه هیئت امنایی شدن برای مجموعه‌ها اتفاق بسیار خوبی است، اظهارکرد: این امر موجب می‌شود تا افرادی اعم از استاندار، فرمانداران، نمایندگان و خیرین به سیستم مدیریتی این پایگاه اضافه شوند.

وی با اشاره به اینکه با هیئت امنایی شدن این پایگاه مسلما افراد بیشتری به صورت کمک‌کننده وارد این مجموعه شده و در واقع دغدغه‌مند این موضوع می‌شوند، گفت: این افراد با وارد شدن به داخل گود در واقع در قسمت پایین دستی هم حضور پیدا خواهند کرد و این حالت کمک‌کننده خواهد بود. هر چند در حالت کلی همواره مسئولین با ما در مدیریت بهتر این مرکز همکاری دارند اما کمک آنها منوط به این است که اقدامی در این زمینه صورت بگیرد ولی زمانی که خود این افراد از اعضای هیئت امنا باشند خود درگیر این موضوع خواهند بود.

با هیئت امنایی شدن گنبد سلطانیه مرمت، احیا و معرفی آن تسریع می‌یابد

انیران با اشاره به اینکه یکی از محاسنی که در این زمینه وجود دارد این است که مسلما دسترسی این افراد به مجموعه وزارت یا رییس جمهور راحت‌تر است، گفت: تاکنون این پایگاه نسبت به سال‌های دور بسیار تغییر کرده است و در واقع به نوعی از شرایط بحرانی نجات یافته است به طوری که به وضوح می‌توان تغییرات در این گنبد را لمس کرد اما با هیئت امنایی شدن این گنبد می‌توانیم سرعت احیا و معرفی و مرمت این مجموعه را افزایش بدهیم که این بسیار اهمیت دارد.