لیلا محمدی- تعدادی از شهروندان هیدج طی تماسی با دفتر صدای زنجان خواستار پیگیری افزایش لحظه‌ای قیمت‌ نامتعارف زمین و مسکن در این شهر شدند. آنان می‌گویند با توجه به اینکه هیدج قطب تولید کفش کشور بوده و سالانه پذیرای مهاجران متقاضی برای سکونت است، دلالان مسکن از شهرستان‌های ابهر و خرمدره در این منطقه متمرکز شده و نبض بازار مسکن را در غیاب مسئولان و متولیان دولتی به دست گرفته‌اند.

اردیبهشت‌ماه سال قبل، فتح‌اله حقیقی، استاندار زنجان در جلسه شورای مسکن استان در واکنش به وضعیت مسکن در شهر زنجان با بیان اینکه در برخی از مناطق قسمت زمین سرسام آور است و دلالان فعالیت دارند، افزود: گرانی کاذب مسکن در شهر زنجان قابل‌قبول نیست و نباید به خاطر سود، چند دلال فضای ذهنی مردم را ناآرام کنند.

حقیقی با بیان اینکه کارشناسان راهکاری برای رفع مسئله گرانی مسکن ارائه دهند، صراحتا اعلام کرد:اگر کسانی به‌صورت کاذب قیمت را بالابرده‌اند، برجایشان بنشینند، این افراد باید بدانند که امروز زمان مراعات کشور است.

وی با بیان اینکه برای آرام شدن ذهن مردم باید هرکاری انجام دهیم، چون بزرگترین تکلیف ما این است که در بین مردم آرامش ایجاد کنیم، تاکید کرد: کارشناسان هرچه زودتر با بررسی دقیق موضوع راه‌های پایین آمدن قیمت مسکن در زنجان را به شورای مسکن استان جهت تصویب و اجرا ارائه کنند.

استاندار زنجان با تاکید بر اینکه چند نفر دلال نباید برای قیمت زمین و مسکن در شهر زنجان تعیین تکلیف کنند، افزود: اگر این افزایش قیمت مربوط به شخص یا اشخاصی است که مشخص هستند، بنده در شورای تأمین هم آنها را به عنوان مخل استان معرفی خواهم کرد. اما با گذشت یکسال از دستور استاندار هنوز بازار مسکن در شهر و استان به آرامش نسبی نرسیده که هیچ، بدتر هم شده است.

تعدادی از شهروندان هیدج طی تماسی با دفتر صدای زنجان خواستار پیگیری افزایش لحظه‌ای قیمت‌ نامتعارف زمین و مسکن در این شهر شدند. آنان می‌گویند با توجه به اینکه هیدج قطب تولید کفش کشور بوده و سالانه پذیرای مهاجران متقاضی برای سکونت است، دلالان مسکن از شهرستان‌های ابهر و خرمدره در این منطقه متمرکز شده و نبض بازار مسکن را در غیاب مسئولان و متولیان دولتی به دست گرفته‌اند.

بخش اعظمی از زمین‌های کوی هفت هکتاری هیدج که قیمت این روزهای آن دود از کله جوانان بلند می‌کند، در دست افراد متمول قرار دارد و ساخت و ساز در آن رونقی ندارد. زمین‌هایی که به امید گران شدن و افزایش ثروت ثروتمندان با مبلغ گزاف خرید و فروش می‌شود.

به تماشای مسکن!

یکی از شهروندان در گفت‌وگو با صدای زنجان با اشاره به خالی بودن اراضی کوی 7 هکتاری شهر هیدج مدعی است: بخش اعظمی از زمین‌های خالی دست دلالان است. بسیاری از آن‌ها قصد فروش ندارند فقط با قیمت‌گذاری‌های نامتعارف در کانال‌ها و فضاهای مجازی از جمله دیوار، قصد بر هم زدن قیمت بازار مسکن را دارند که تا به امروز در سایه بی‌نظارتی دستگاه‌های متولی به اهداف خود رسیده‌اند.

وی با اشاره به اینکه روزهای پایانی سال 98 قیمت یک واحد آپارتمانی که قصد خرید آن را داشتم 200 میلیون تومان بود اما چند روز پس دلال آن واحد را به قیمت 300 میلیون تومان در سایت دیوار به قصد فروش منتشر کرده است، تصریح می‌کند: با توجه به اینکه هیدج قطب تولید کفش کشور بوده و بسیاری از تولیدات را به استان‌های همجوار و حتی خارج از کشور صادر می‌کند، زمینه برای رونق اقتصادی تا حدودی فراهم شده و طبیعتا بسیاری از اقصی نقاط کشور در این شهر قصد سکونت دارند. دلالان وقتی می‌بینند متقاضی خرید قیمت‌های هر چند نامتعارف در هیدج وجود دارد، از شهرستان‌های ابهر و خرمدره در این منطقه حاضر شده‌ و اوضاع بازار را بدتر کرده‌اند. بسیاری از معاملات شهروندان هیدجی به دلیل پیشنهاد افزایش 400 هزار تومان در هر مترمربع خریداران غیربومی بهم خورده است.

باز هم دلال!

این شهروند هیدجی اضافه می‌کند: وقتی برای پیگیری این آشفته‌بازاری‌ها به اتاق اصناف، اداره راه و شهرسازی و غیره مراجعه می‌کنیم، به جای پیگیری موضوع، توپ را به زمین یکدیگر می‌اندازند تا از زیر کار فرار کنند. قبول کنیم مسئولان نشسته‌اند و دلالان برای خانه‌دار شدن مردم تصمیم می‌گیرند.

وی با اشاره به تفاوت قیمت مسکن در هیدج (واقع در شهرستان ابهر) و خرمدره می‌گوید: به لحاظ بعد مسافت، فاصله آنچنانی بین هیدج و خرمدره نیست. چند روز پیش مسکن 280 متری با زیربنای 120 مترمربع واقع در وسط شهر خرمدره 300 میلیون تومان بود، مسکن با همان مشخصات در هیدج 600 میلیون تومان به فروش گذاشته شده است. متاسفانه پول‌داران غیربومی و دلالان اجازه خرید مسکن به قشر ضعیف و کم درآمد هیدجی را نمی‌دهند.

لزوم صدور مجوز ساخت و ساز در اراضی تحت مالکیت دولت

در  گذشته بسیاری از سرمایه‌ها به سمت ساخت و ساز گسیل می‌شد اما طی چند سال اخیر به دلیل نبود تولید در بحث مسکن، این بازار پس از افزایش نامتعارف قیمت، دچار رکود شده به طوری که برای خانه به‌دوش‌ها و متقاضیان خرید با آورده نسبتا اندک، رسیدن به مسکن رویایی دست نیافتنی است.

هم‌اکنون زوج‌های جوانی شهر هیدج که برای شروع زندگی، تهیه مسکن را در اولویت برنامه‌های خود قرار داده‌اند، در حل معادله مسکن در فکر فرو رفته‌اند. وضعیت خانه‌به‌دوش‌ها و مستاجران نیز چندان تعریفی ندارد چرا که قیمت مسکن بر بازار اجاره‌نشینی بی‌تاثیر نبوده و به گفته مشاوران املاک سال به سال که نه حتی ماه به ماه قیمت اجاره‌ها افزایش می‌یابد.

یکی از شهروندان هیدجی می‌گوید: 41 سال سن دارم اما به دلیل مشکلات مالی و تورم کشور نتوانسته‌ام صاحب‌خانه شوم یا حداقل زمینی بخرم! قیمت زمین و واحد مسکونی در هیدج نه تنها با ابهر برابری می‌کند بلکه در مواقعی بالاتر از آن است! قیمت هر متر مغازه در خیابان اصلی 23 میلیون تومان است، قیمت آپارتمان 80 متری نیز به 400 میلیون تومان رسیده است. مسکن مهر 8 میلیون تومانی که تا چند سال پیش به قیمت 60 میلیون تومان خرید و فروش می‌شد، طی 2 سال اخیر به 270 میلیون تومان رسیده است. قیمت اراضی بالای پل به سمت جاده ترانزیت و منازل و مغازه‌های منتهی به بازار باوردنکردنی است.

این شهروند که صدور مجوز ساخت و ساز برای اراضی بلاتکلیف متعلق به ارگان‌ها و دستگاه‌های دولتی را در کاهش قیمت مسکن و زمین اثربخش می‌داند به اراضی بالای پل منتهی به ابهر و نصیرآباد اشاره کرده و می‌گوید: امیدوارم مسئولان برای رفع مشکل و دغدغه اصلی خانوارهای فاقد مسکن چاره‌ای بیندیشند.

یکی از مستاجران هم در گفت‌وگو با صدای زنجان با اشاره به نبود واحد خالی برای اجاره تصریح می‌کند: شرایط بازار مسکن آنچنان خراب است که مستاجر قبل از اینکه دغدغه پول پیش و کرایه داشته باشد، دردش پیدا کردن خانه خالی برای اجاره است!

هیدج در بن‌بست!

به عقیده عباس عسگری، نائب رئیس شورای شهر هیدج بخش اعظمی از مشکلات مسکن به طرح تفصیلی شهر برمی‌گردد که در آن حریم و محدوده شهری به گونه‌ای در نظر گرفته شده که پاسخگوی نیاز شهروندان نیست.

به گفته عسگری محدوده شهر هیدج فقط یک کیلومتر است و زمین‌های منتهی به نصیرآباد و ابهر در هیدج نیز خارج از محدوده بوده و امکان ساخت‌وساز و گسترش جمعیت شهری وجود ندارد! از سویی دیگر از اوایل دهه 70 مناطق شمالی هیدج به استقرار شهرک صنعتی اختصاص یافته که عملا عامل مهمی در جلوگیری از گسترش و رشد جمعیت شهری در این ضلع شده است.

عسگری با اشاره به در بن‌بست قرار گرفتن شهر هیدج ادامه می‌دهد: منطقه شرق و غرب هیدج نیز تا چشم کار می‌کند متعلق به زمین‌های درجه یک کشاورزی است، پس قطعا امکان افزایش محدوده در این بخش وجود ندارد.

نگران تخلیه تدریجی شهر از بومی‌ها هستیم!

یکی از تولیدکنندگان کفش نیز در گفت‌وگو با صدای زنجان با اشاره به وجود صنعت کفش و بوجاری در هیدج می‌گوید: با توجه به این‌که بخش عمده شاغلان در این واحدها فاقد مسکن هستند، انتظار داریم مسئولان برای بهبود مشکلات بومی‌های شهر کاری کنند. در حال حاضر غیربومی‌های پول‌دار با استقرار در این شهر صاحب مسکن شده‌اند و با پرداخت مبالغ نامتعارف به فروشندگان هم بازار مسکن را آشفته کرده‌اند و هم صاحب شهر شده‌اند. دیر یا زود اگر اقدامی در رابطه با مسکن و تعیین تکلیف اراضی خارج از محدوده صورت نگیرد، شهر هیدج از بومی‌ها تخلیه می‌شود!

اداره کل راه و شهرسازی؛ پرچمدار مبارزه با اخلال‌گران بازار مسکن

احمد نوروزی، کارشناس املاک نیز در این باره با بیان اینکه هیچ کسی منکر قیمت بالای مسکن و زمین در هیدج در مقایسه با ابهر و خرمدره نیست، می‌گوید: خرید و فروش تابع عرضه و تقاضا است. تقاضای بالا برای زمین و مسکن در هیدج به دلیل استقرار واحدهای تولید کفش که این شهر را به قطب کفش و منبع اقتصاد تبدیل کرده‌اند، است.

نوروزی با اشاره به تقاضای مهاجران برای سکونت را یکی از علل اصلی قیمت گران مسکن و زمین و اجتماع دلالان می‌داند و معتقد است: باید قبول کنیم همه چیز دست مردم است، اگر تقاضا نباشد قیمت مسکن تا این میزان بالا نمی‌رود.

وی اداره کل راه و شهرسازی را نخستین دستگاه متولی برای پیگیری مشکلات مسکن اعلام کرده و می‌گوید: اگر قیمت نامتعارف در هیدج و سایر نقاط استان در حوزه مسکن مشاهده می‌شود باید اداره کل راه و شهرسازی استان ورود کرده و دست‌های پیدا و پنهان را شناسایی و به دستگاه قضایی معرفی کند.

این مشاور املاک با تاکید بر اینکه باید بپذیریم مسئولان اداره کل راه و شهرسازی هیچ طرح و برنامه‌ای برای رفع مشکل مسکن ندارند، در مورد همکاری برخی بنگاه‌ها با دلالان برای افزایش قیمت‌های نامتعارف زمین به صدای زنجان می‌گوید: ما این موضوع را رد نمی‌کنیم اما معتقدیم دلال و عامل برهم زننده بازار مسکن هر کسی هست باید از سوی دستگاه متولی شناسایی و تحویل دستگاه قضایی شود.

بازار داغ دلالان

یکی از املاک‌داران باسابقه شهر هیدج نیز در همین رابطه با بیان این‌که دلایل مختلفی دست به ‌دست هم داده تا شاهد افزایش قیمت زمین و مسکن در شهر هیدج باشیم، عنوان می‌کند: ‌اولین عامل تولید نشدن مسکن و افزایش قیمت زمین است که در سال‌های گذشته تعداد زیادی زمین از طریق شهرداری به‌ فروش می‌رفت و کمبود آن احساس نمی‌شد. اما هم اکنون نتیجه این همه بی‌فکری و اقدامات مسئولان وقت بر همه آشکار و عیان شده است.

هم‌دستی برخی بنگاهی‌ها با دلالان

فریدون محمدبیگی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک ابهر نیز با تائید اظهارات نوروزی معتقد است: اتاق اصناف و اتحادیه ذیربط به جز معرفی و شناسایی بنگاه‌های متخلف که با دلالان در افزایش قیمت زمین و مسکن هم‌دست شده‌اند، عملا نمی‌تواند کار دیگری انجام دهد. البته تنها کاری که می‌توانیم انجام دهیم، این است که بنگاهی‌ها را ملزم به عدم انجام معامله با دلالان کنیم که با توجه به دستمزدی که به بنگاهی‌ها تعلق می‌گیرد، تحقق این امر ممکن نیست و اگر مشتری به این بنگاهی‌ها مراجعه کند، بنگاهی سریعا طی تماسی با دلال تلاش می‌کند تا معامله قطعی شود.

محمدبیگی اضافه می‌کند: دستگاه‌های اجرایی ذیربط و مراجع قضایی می‌توانند در برخورد با این متخلفان مثمرثمر باشند.

رئیس اتحادیه مشاوران املاک ابهر که معتقد است غیربومیان ناخواسته سبب افزایش قیمت در بازار مسکن شده‌اند، عنوان می‌کند: بسیاری از غیربومی‌های متقاضی سکونت در هیدج، از قیمت‌ها اطلاعی ندارند به همین دلیل هر قیمتی که پیشنهاد می‌شود را می‌پذیرند، به نظرم دلالان در افزایش قیمت مسکن و زمین در هیدج نقش‌آفرینی می‌کنند.

وی با اشاره به عدم انجام معامله طی سه ماه اخیر می‌گوید: همه ساله به دلیل افزایش قیمت مصالح ساختمانی میزان اجاره بها حدود 20 تا 25 درصد، قیمت زمین و مسکن حدود 10 درصد افزایش می‌یابد. امسال هم در بازار مسکن ابهر این اتفاق افتاد اما واقعا خرید و فروشی وجود نداشت. تنها کسانی که در این بازار معامله کردند فقط دلال‌ها بودند، به بیانی دیگر در این ایام تنها بازار دلالان داغ بود!

دستور هست اما پیگیری نیست

رئیس اتحادیه مشاوران املاک ابهر در واکنش به اظهارات مسئولان استانی در لزوم برخورد با متخلفان و دلالان مسکن عنوان می‌کند: متاسفانه این اظهارات هیچ‌گاه رنگ عمل به خود نمی‌گیرد، به نظرم مسئولان فقط در جلسات چنین اظهاراتی می‌کنند که در آن جلسه حرفی برای گفتن داشته باشند، آن‌ها حتی پیگیری نمی‌کنند که ببینند کارشناسان و کارمندانشان دستورات آن‌ها را در قالب برنامه‌ریزی مدون اجرایی کرده‌اند یا نه!

سیلی بی‌مسئولیتی بر صورت هیدجی‌ها

نائب رئیس شورای شهر هیدج هم معتقد است اقدامات نسنجیده شهرداری در دوره‌های دوم تا چهارم شورای شهر در به مزایده گذاشتن بخش کلانی از اراضی واقع در جای جای شهر از جمله کوی هفت هکتاری، شهید رجایی و غیره سبب شده تا زمین‌ها به دست سرمایه‌دارانی بیفتد که به جز ایجاد اخلال در بازار مسکن به چیزی نمی‌اندیشند.

عباس عسگری که نبود عرضه و تولید در بخش مسکن را عامل رشد قارچ‌وار دلالان در این بازار می‌داند، عنوان می‌کند: متاسفانه در برخی از اراضی بیش از 30 قواره زمین هیدج دست افراد سرمایه‌دار افتاده که اراضی را بین خودشان خرید و فروش می‌کنند، همین موضوع به گران‌تر شدن مسکن دامن زده است به طوری که دیگر اقشار کم‌درآمد در هیدج توانایی خرید مسکن و زمین را ندارند.

وی با اشاره به اینکه قیمت مسکن در هیدج با مناطق وسط شهر و حتی بالای شهر زنجان برابری می‌کند، استقرار واحدهای تولید کفش و تبدیل هیدج به قطب تولید کفش را یکی دیگر از عوامل افزایش مسکن اعلام می‌کند و معتقد است: در حال حاضر شاهد مهاجرت معکوس و سکونت غیربومی‌ها در این شهر هستیم که قطعا هم شهر و هم بومی‌های منطقه در صورت عدم اقدام جدی برنامه‌ریزان دچار ضرر و زیان جدی می‌شوند.

پروژه طرح اقدام ملی مسکن به زودی در هیدج آغاز می‌شود

سعید شاهین‌فر، معاون مسکن و ساختمان اداره کل راه و شهرسازی استان با اشاره به محدودیت اراضی متعلق به دولت در شهر هیدج ابراز می‌کند: در هیدج دو مشکل اساسی در تولید مسکن وجود دارد، قرارگیری اراضی هدف در حریم سیلاب و دیگری محدود بودن اراضی دولت! برای مورد نخست برنامه‌های جدی در دستور کار داریم و سعی می‌کنیم در اراضی محدود دولتی نیز پروژه تولید مسکن را اجرایی کنیم.

شاهین‌فر با بیان اینکه متولی طرح اقدام ملی مسکن در شهرهای زیر 100 هزار نفر، بنیاد مسکن بوده و اداره کل راه و شهرسازی در این راستا موظف به تامین زمین است، از ثبت‌نام قطعی 80 نفر در هیدج بر اساس آمارهای بنباید مسکن خبر می‌دهد.

وی با اشاره به پیگیری بنیاد مسکن برای آغاز پروژه طرح اقدام ملی مسکن در هیدج ادامه می‌دهد: بنیاد مسکن در صدد طرح پروژه در کمیسیون ماده 5 با هدف آغاز عملیات اجرایی است.

تبعیت بازار مسکن از عوامل مختلف

معاون مسکن و ساختمان اداره کل راه و شهرسازی استان که معتقد است در افزایش و کاهش قیمت مسکن و زمین نه یک عامل بلکه چندین عامل تاثیرگذار است، می‌گوید: اداره کل راه و شهرسازی برای کنترل بازار مسکن فقط می‌تواند اقدام به تولید مسکن کند و برخلاف تصورات، قیمت‌گذاری مسکن برعهده این اداره نیست. بسیاری از عوامل اعم از قیمت مصالح ساختمانی، عرضه و تقاضا، موقعیت جغرافیایی شهر، جمعیت شهر، مهاجرت و غیره در قیمت‌گذاری مسکن مؤثر است.

وی با یادآوری وظایف اداره راه و شهرسازی در حوزه مسکن عنوان می‌کند: اداره کل سیاست‌گذاری مسکن را در دستور کار دارد، به بیانی دیگر کمک در تولید مسکن از وظایف ما است البته نه به شکل تصدی‌گری. راه و شهرسازی زمین را برای فعالیت‌های مربوط به سرمایه‌گذاری و مشارکتی به متقاضیان ساخت مسکن واگذار می‌کند.

شاهین‌فر تولید مسکن با واگذاری زمین و اعطای تسهیلات بانکی و دعوت از سازندگان برای ساخت مسکن برای مردم را از دیگر وظایف مهم راه و شهرسازی اعلام می‌کند.

عباس عسگری، نائب رئیس شورای شهر هیدج در واکنش به این اظهارات با بیان اینکه اداره راه و شهرسازی در رابطه با بهبود وضعیت مسکن هیدج می‌تواند شورا و شهرداری را همراهی کند، می‌گوید: شورا و شهرداری از سال 96 پیگیر انعقاد توافق‌نامه مشارکتی با این اداره در زمینی به مساحت 6 هکتار در اراضی جنوب شهر هیدج است، حتی در سفر استاندار محترم قرار شد این موضوع مورد پیگیری قرار گیرد اما تا به امروز و با گذشت 3 سال هیچ اتفاقی نیفتاده است.

وی اضافه می‌کند: در صورت انعقاد توافق‌نامه مشارکتی و اعطای سهم 10 درصدی شهرداری از سوی اداره راه و شهرسازی، در اسرع وقت قطعه‌بندی زمین برای ساخت و ساز برای اقشار کم‌درآمد شهر آغاز می‌شود.

عسگری با اشاره به مشکل اراضی واقع در جنوب شهر و شمال غربی که داخل محدوده تعریف شده نیستند، اعلام می‌کند: حدود 30 مورد مغایرت در مناطق هدف هیدج شناسایی شده که نیازمند برگزاری کمیسیون ماده 5 برای تعیین تکلیف است اما تا به امروز جلسه‌ای برای آن تشکیل نشده است!

صدای زنجان برای ادعاهای مطروحه مبنی بر اقدامات نسنجیده مسئولان سابق شهرداری هیدج و آثار سوء این تصمیمات بر مدیریت اصولی شهر موضوع را از طریق مرسلی، سرپرست شهرداری هیدج پیگیری کرد اما امکان مصاحبه با وی میسر نشد.