پایگاه خبری صدای زنجان- بندر خشک یک بندر درون سرزمینی چند منظوره است که بطور مستقیم توسط جاده و یا راه‌اهن به بندر دریایی وصل است و مرکزی برای انتقال کالاها به مقصدهای داخلی است و در راستای اشتغال‌زایی و بهبود اقتصاد استان‌هاست.

بندر خشک در بسیاری از استان‌های کشور ایجاد شده و یا می‌شود و مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان در ابتدای سال جاری گفته بود ایجاد بندر خشک صادراتی به صورت شرکت تعاونی در استان زنجان از جمله برنامه‌های این اداره کل در سال 99 خواهد بود.

رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی زنجان در گفت‌وگو با صدای زنجان می‌گوید: ایجاد بندر خشک به طور کلی در کوتاه‌مدت، میان‌مدت و درازمدت بر متغیرهای اصلی اقتصاد کشور مانند تولید کل، تولیـد در بخش‌های اقتصادی، اشتغال کل، اشتغال در بخش‌های اقتصادی، قیمت در بخشهای مختلف اقتصادی و شاخص هزینه زندگی اثر می‌گذارد.

کاهش هزینه‌ها از آثار ایجاد بندر خشک

وی با اشاره به نتایج کوتاه مدت این طرح اظهار می‌کند: پیامدهای کوتاه مدت شامل آثار مربوط به افزایش یا کاهش هزینه زندگی بطور مستقیم از طریق هزینه‌های حمل و نقل هر خانواده و بطور غیرمستقیم از طریق تاثیر روی قیمت سایر کالاهـا و خـدمات متـاثر از قیمت‌هـای حمل و نقل است.

علی یگانه فرد می‌افزاید: آثار میان مدت شامل تـاثیر قیمت‌هـای حمـل و نقـل روی مـصرف خـدمات جـایگزین از قبیـل ارتباطات بوده و آثار درازمدت مربوط به تغییر مبانی محاسبات اقتصادی طرح‌های تولیدی و عمرانی است که به‌طـور کلی ترکیب فعالیت‌های تولیدی در هر منطقه و به تبع آن ترکیب بافت تولید، ترکیب اشتغال، حجم تولید، حجم درآمد سرانه و سایر متغیرهای اقتصادی ذیربط می توانند از تغییرات قیمت خدمات حمل و نقل تاثیر بپذیرنـد.

وی به موقعیت استراتژیک استان اشاره می‌کند و می‌گوید: در طول تاریخ استان زنجان از نظر موقعیت جغرافیایی همواره یکی از شهرهای مهم به لحاظ بازرگانی و تبادل کالا، در کانون توجه قرار داشته است، چرا که در دوره ساسانیان در مسیر جاده ابریشم شهر مهم اقتصادی و بازرگانی بین ری و آذربایجان محسوب می‌شده است.

یگانه فرد معتقد است: مهمترین تحول تاریخی شهر زنجان قرارگیری در مسیر جاده ابریشم در دوره حکومت سلجوقیان بوده که سبب شد اهمیت اقتصادی سیاسی و تاثیر بسیار بالایی در شاخص های توسعه شهر ایفا کند و رونق اقتصادی گسترش یابد چرا که تاجران و بازرگانان در مسیر غرب به شرق و شمال آفریقا از این شهر گذشته و عوارض، مالیات و خراجی به حکومت پرداخته و موجب رونق منطقه بوده اند و در واقع از سالیان دور به عنوان یک نقطه استراتژیک در تجارت بوده است.

این مسئول اظهار می‌کند: دسترسی ایران به آب‌های آزاد و همسایگی با کشورهای آسیای مرکزی و حوزه قفقاز (CIS) که محصور در خشکی هستند، سبب شده تا کشور از موقعیت جغرافیایی و مزیت نسبی برای توسعه ترانزیت منطقه ای برخوردار شود.

زنجان مرکز لجستیک شمال غرب کشور

وی با تاکید بر اینکه زنجان مرکز لجستیک منطقه شمال غرب کشور است، ابراز می‌کند: استان زنجان در شرایط کنونی با موقعیت جغرافیایی و زیرساخت ها و امکانات موجود در منطقه از قبیل آزادراه، راه آهن، فرودگاه، جاده های ترانزیتی و غیره همواره سبب توجه جدی مسئولان کشور به این ظرفیت‌ها بوده و براساس همین ظرفیت‌ها مرکز لجستیک منطقه شمال غرب کشور از سوی رئیس جمهور در سفر استانی ایشان در سال ۹۳ مطرح شده است.

این مسئول با اشاره به ظرفیت‌های استان زنجان تشریح می‌کند: وجود ۵۰ درصد جمعیت کشور و تولید و مصرف در شعاع ۴۰۰ کیلومتری استان زنجان، یک ظرفیت بالقوه برای استان ایجاد کرده که براساس همین شاخص¬ها مرکز پشتیبانی و انبارهای شمالغرب هلال احمر کشور در زنجان استقرار یافته است.

وی دو خطه شدن راه آهن زنجان- قزوین را یکی دیگر از فرصت‌های استان برشمرد و می‌گوید: دو خطه شدن راه آهن، ارتقاء وضعیت جاده های زنجان - قیدار - همدان و زنجان- بیجار و فعال نمودن پروازهای باری فرودگاه زنجان می‌تواند گامهای نخست در جهت تبدیل شدن زنجان به عنوان مرکز لجستیک شمال غرب را فراهم آورد و ظرفیت حمل و ترانزیت بار در استان را افزایش دهد.

زنجان برای قرار گرفتن در مرکز لجستیک شمالغرب نیاز به توسعه ناوگان حمل و نقل دارد

رئیس اتاق بازرگانی استان با ابراز اینکه ایجاد منطقه لجستیک مستلزم تجهیز و توسعه بخش حمل و نقل، زیر ساخت‌های خدماتی آن است، بر این باور است: برای فراهم کردن زمینه های ایجاد منطقه لجستیک شمالغرب کشور با مرکزیت استان زنجان نیازمند توسعه ناوگان حمل و نقل و به ویژه شرکت های بین المللی و ناوگان مجهز یخچال‌دار و توسعه و گسترش امکانات و ظرفیت‌های ایستگاه های بین المللی و باری راه آهن در استان است.

وی می‌افزاید: برای این منظور نیاز به اتصال شهرک های صنعتی به راه آهن، تسریع در راه اندازی پایانه صادراتی محصولات کشاورزی استان و توسعه زیرساخت های لازم از قبیل سردخانه ها، سالن های سورت و بسته بندی میوه و محصولات کشاورزی ، مجتمع های انبارداری و پایانه و پارکینگ کانتینری در استان است.

یگانه فرد با بیان اینکه در كشور ما ایجاد بنادر خشك سالیان درازی است كه از سوی مسوولان مطرح شده است، اذعان می‌کند: اما تاكنون هیچ بندر خشكی به شكل مطلوب در كشور فعال نشده است. در نتیجه توسعه بهینه بنادر خشك در كشور میتواند فرصتهای زیادی در زمینه اقتصادی (افزایش تجارت و ترانزیت) لجستیكی را فراهم آورد.

عدم برنامه‌ریزی صحیح سبب مشکلاتی در ایجاد بندر خشک می‌شود

وی به موانع ایجاد بندر خشک در کشور اشاره می‌کند و می‌گوید: ایجاد و فعالیت بنادر خشك در ایران مشكلات و موانعی دارد که عبارتند از نبود هماهنگی بین سیاست‌گزاران در سطوح كشوری، منطقه‌ای و ملی، نبود هماهنگی بین بخشهای مختلف حمل و نقل در داخل كشور، وجود كاغذ بازی اداری و تداخل منافع سیاسی، ضعف در سیاستهای حمایتی دولت از بخش جاده در اغلب موارد، عدم تمایل بخش خصوصی به سرمایه گذاری بلند مدت در زمینه تامین امكانات و تغییرات متوالی در سیاستها و تصمیم گیری ها از سوی بخش دولتی که همه این مشكلات ناشی از عدم برنامه ریزی صحیح و آینده نگری بوده است.

می‌توان از تجارب چین در ایجاد بندر خشک استفاده کرد

یگانه فرد با تاکید بر اینکه استان زنجان ظرفیت ایجاد بندر خشک را دارد، ابراز می‌کند: با توجه به قرارگیری استان زنجان در کریدور شرق به غرب کشور و موقعیت مناسب ترانزیتی، میتوان طرح ایجاد بنادر خشک در کشور و همچنین بندر خشک در استان را نیز مطالعه و بررسی نمود و از تجارب موفق سایر کشورها از جمله چین استفاده نمود.

به اعتقاد این مسئول، برنامه‌ریزی دولت چین در راستای بنادر خشک، ایجاد بنادر در مسیر یک کمربند یک راه است و چهار منطقه اقتصادی به منظور گسترش بنادر خشک در نظر گرفته شده است. هر یک از بنادر دریایی چین طرف تجاری تعدادی از بنادر خشک کشور هستند و ایران نیز در این راه نیازمند ایجاد سر بنادر در مسیر تجاری است.

جایگاه نامطلوب استان زنجان در شاخص‌های بخش حمل و نقل

وی اظهار می‌کند: بخش حمل و نقل و خدمات وابسته به آن سهم بسزایی در اشتغال و ارزش افزوده، صادرات و واردات و توسعه هر منطقه و کشور دارد که در مقیاس بین المللی هنگ کنگ و دبی بر پایه همین مرکز لجستیک و هاب منطقه‌ای ترانزیت کالا به رشد چشمگیر اقتصادی دست یافته اند.

رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی زنجان می گوید: شاخص هایی از قبیل خدمات انبارداری، باسکول های عمومی، سردخانه ها، موسسات ترخیص کالا، شرکت های حمل و نقل بین المللی مجموعه‌هایی سورت و بسته بندی و غیره از جمله شاخص‌های توسعه بخش حمل و نقل و بازرگانی در منطقه است، که متاسفانه زنجان جایگاه مطلوبی نسبت به استان های همجوار با خود را ندارد.

وی به اهداف بنادر خشک اشاره می کند و ادامه می دهد: مهمترین اهداف راه اندازی بنادر خشــک را می‌تــوان مواردی همچون افزایش خدمات بندر در منطقه داخلی کشور، کاهش تقاضای نیاز به استفاده از اراضی حاشیه ساحل، افزایش کارایی حمل‌ونقل، بهبود وضعیت زیرساختهای مرتبط با حمل ونقل، بهبود وضعیت مالی و اقتصادی، افزایش سرمایه گذاری مستقیم کشورهای خارجی، تســریع توسعه اقتصادی و یکپارچه سازی لجستیکی مناطق داخلی کشور و بهبود فرایند توسعه پایدار برشمرد.

محصولات کشاورزی زنجان به دلیل نبود سالن‌های سورت از بازارهای جهانی بی‌بهره است

به اعتقاد این مسئول، در استان زنجان محصولات کشاورزی با تولید انبوه از قبیل سیب زمینی، سیر و غیره که شرایط لازم و پایداری در تولید آنها، زمینه‌های تجارت و صادرات این محصولات را فراهم کرده است، اما به دلیل نبود سالن‌های سورت و بسته بندی متأسفانه در بازارهای بین‌ المللی و صادرات بی‌بهره‌اند.

برهمین اساس كاركردهــا و وظایف كلیدی بنادر خشــك را می‌توان در چهار محور انتقال كانتینر بین گونه‌های مختلف حمل شــامل ریلی، جادهای و آب راه های داخلی به عنوان یك پایانه كانتینری، انجام خدمات گمركی و ارائه خدمات لجستیكی خلاصه کرد.

به اعتقاد یگانه فرد، در کنار بندر خشک باید پایانه صادراتی هم ایجاد شود تا خریداران کالاهای مختلف با مراجعه به این پایانه بتوانند با کمترین هزینه، نیازهای خود را از همین محل تأمین کنند.

وی به مزایای بنادر خشک اشاره می‌کند و می‌گوید: در واقع كاهش كلی هزینه‌های حمل و نقل، ترغیب به استفاده از راه آهن به جای استفاده از جاده و در نتیجه كاهش خسارت به محیط زیست، تقویت وضعیت بنادر در زنجیره‌های حمل ونقل، تقویت راهكارهای تركیبی حمل ونقل، افزایش جریان‌های كالا، كاربری بهینه از ظرفیت‌های موجود و توســعه نواحی داخلی كشــور و ایجاد فرصتهای مختلف شغلی و به ویژه در كشورهای توسعه نیافته از مهم ترین مزایایی را که از راه اندازی بنادر خشــک حاصل میشوند.

با ایجاد بندر خشک 2 هزار فرصت شغلی ایجاد می‌شود

رئیس اتاق بازرگانی استان می‌گوید: کارشناسی نشان می دهد بهره برداری از بندر خشک علاوه بر کمک به رونق اقتصادی منطقه، استان و کشور حدود 2 هزار نفر فرصت شغلی مستقیم و غیر مستقیم به وجود می‌آورد و همچنین  بخش حمل و نقل و خدمات وابسته به آن سهم بسزایی در اشتغال و ارزش افزوده و توسعه استان خواهد داشت.

پس از 6 سال هنوز اقدامی برای ایجاد بندر خشک انجان نشده است

به لحاظ قرارگیری استان در موقعیت مطلوب ترانزیتی و دارا بودن مرز مشترک با 7 استان، انصاری استاندار وقت زنجان در دولت یازدهم، ایجاد مرکز آماد یا همان پارک لجستیک شمالغرب در استان را مطرح نمود و مصوبه این طرح از هیئت دولت طی سفر ریاست جمهوری به زنجان اخذ شد که به گفته یگانه فرد، پس از آن، اقدامات مناسبی در راستای ایجاد و راه اندازی مرکز لجستیک در استان انجام نشده و پس از گذشت 6 سال استان هنوز نتوانسته است از این مصوبه بهره‌ای ببرد.

وی با ابراز تاسف اظهار می‌کند: تأخیر در روند کار باعث شد که برخی از استان‌های هم‌جوار از جمله قزوین درصدد اخذ مجوز برای احداث چنین مرکزی باشند و زمزمه‌هایی به گوش می‌رسد که استان زنجان تنها می‌تواند مرکز آماری محصولات کشاورزی را ایجاد نماید؛ این در حالی است که جمشید انصاری استاندار وقت آن چیزی که از مرکز آمار برای رسانه‌ها در آن سال‌ها تشریح کرد، ایجاد یک مرکز برای دپوی تولید محصولات تولیدی در بخش‌های مختلف صنعتی، کشاورزی و غیره بود و زنجان به عنوان توزیع کننده این محصولات انبار شده به مقاصد هدف در نظر گرفته شده بود.

این مسئول تاکید می‌کند: اگر چه تعلل زیادی در اجرای این مصوبه صورت گرفته اما تقاضای بخش خصوصی و مردم زنجان پیگیری برای ایجاد چنین مرکزی در استان است که در صورت تحقق این امر، تحول بزرگی در ارزش افزوده و میزان اشتغال استان به وجود خواهد آمد.

اگر بندر خشک در زنجان ایجاد نشود، فرصتهای اشتغال از بین می‌رود

وی ابراز می‌کند: با توجه به تلاش استان‌های همجوار برای ایجاد مرکز لجستیک، اگر استان نتواند در فرصت مناسبی اقدام به راه اندازی مرکز مورد نظر نماید، فرصت ایجاد اشتغال در بخش خدمات و بازرگانی و رقابت با سایر استانها از بین خواهد رفت. این مسئول تاکید می‌کند: در حال حاضر ضروری است که گزارش اقدامات و پیشرفت کار از سوی مسئولان ذیربط ارائه شود.

یگانه فرد ادامه می‌دهد: اتاق بازرگانی زنجان نیز در راستای رسالت‌های خود به عنوان پارلمان بخش خصوصی و به عنوان متولی مطالبه‌گری بخش خصوصی در خصوص ایجاد مرکز لجستیک و بندر خشک در استان را به عنوان یک موضوع مهم در استان با جدیت پیگیری کرده تا با عملیاتی شدن آن منافع اقتصادی نصیب استان شود، با توجه به اهمیت موضوع، اتاق بازرگانی در جلسات متعددی به مسائل پیرامون ایجاد مرکز لجستیک در استان پرداخته است که از آن جمله می توان به بررسی موضوع در جلسات کمیسیون حمل و نقل اتاق بازرگانی به صورت تخصصی و کارشناسی، بررسی موضوع در کمیته کارشناسی ذیل شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی و بررسی موضوع در جلسه 58 شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی اشاره کرد.

مشارکت مردم در ایجاد مرکز لجستیک مهم است

به گفته رئیس اتاق بازرگانی زنجان، با اقدامات صورت گرفته و کارشناسی شده  پیشنهاداتی از سوی اتاق بازرگانی زنجان نیز آماده شده که اقدام هر چه سریعتر برای تهیه طرح توجیهی فنی، مالی و اقتصادی مرکز لجستیک در استان، جانمایی مرکز لجستیک در داخل منطقه ویژه اقتصادی استان و استفاده از سرمایه گذاری عمومی و مشارکت مردمی (خرید سهام توسط مردم) در راستای راه اندازی مرکز لجستیک استان از مهمترین آنها به شمار می‌رود.

بنادر خشک سبب کاهش تراکم در بنادر دریایی میشود

بنادر خشک در توسعه حمل و نقل هر استانی میتواند تاثیر بگذارد که معاون حمل و نقل جاده ای اداره کل راهداری استان زنجان در این باره اظهار می‌کند: با توجه به افزایش روز افزون ورودی کالاهای کانتینری به بنادر دریایی که موجب ازدحام و تراکم بار در آن بنادر و در نتیجه ماندن کانتینرها در انبارها به مدت زمانهای بسیار طولانی شده است یکی از راههای که میتوان از طریق آن بنادر اصلی را از چنین تراکم هایی رها کرد ایجاد بنادر خشک است.

وی با اشاره به تعریف بندر خشک تصریح می کند: بندر خشک یک بندر درون سرزمینی چند منظوره است که به طور مستقیم توسط جاده یا راه آهن به بندر دریایی وصل و مرکزی برای انتقال کالاها به مقاصد داخلی است که میتواند انتقال کالا بین کشتی ها و شبکه های بزرگ حمل و نقل داخلی را تسهیل و یک مرکز توزیع کالا ایجاد نماید.

تسهیل در مراحل گمرکی

علی مدقالچی می گوید: ایجاد بندر خشک در زنجان می‌تواند هزینه های حمل و نقل در استان را کاهش و همچنین امکان استفاده از حمل و نقل ترکیبی و کاهش تخریب محیط زیست، ایجاد فرصت های شغلی و افزایش سرعت انجام مراحل گمرکی برای کالاهای حمل را در برداشته باشد.

برای پیگیری اقدامات انجام شده و پیشرفت طرح ایجاد بندر خشک و همچنین محل قرار گیری این مرکز تماس‌هایی با مدیرکل اداره کار، تعاون و رفاه اجتماعی استان انجام شد که وی پاسخ نداد.

زهرا احمدی

انتهای پیام/