صدای زنجان- «تکنولوژی از نظر فرهنگی در هیچ جای دنیا خنثی نیست، به هر میزان که می‌خواهیم مدرن شویم، به همان میزان نیز باید خود را برای ایجاد تغییر در حوزه‌های مختلف به‌ویژه فرهنگی آماده کنیم.»
این سخنان پرفسور یوسف ثبوتی، بنیان‌گذار دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم‌پایه زنجان و چهره ماندگار فیزیک است که در نشست هم‌اندیشی اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه استان بیان داشته و از تناقضی یاد کرد که در این حوزه با آن مواجه‌ایم: این تناقض محدود به ما نبوده و شامل کشورهای همسایه نیز می‌شود، به همین خاطر معتقدیم تکنولوژی فرآیند خنثی نداشته و بر روی فرهنگ جوامع تاثیر می‌گذارد.
وی تصمیم دولت برای مواجه با این تجددگرایی را برعهده گرفتن امور در این حوزه دانست و افزود: دولت تصمیم گرفت که همه کارها را خود بر عهده بگیرد و امروز همانی شده است که همه چیز را از دولت می‌خواهیم.
ثبوتی با اشاره به وقوع از هم گسیختگی فرهنگی بعد از متجدد شدن ادامه داد: این انسان‌های متوسط هستند که در جامعه تاثیر گذاشته و زمینه را برای نوابغ فراهم می‌کنند، به همین خاطر نباید به مردم بی‌اعتماد باشیم.
چهره ماندگار فیزیک کشور با بیان اینکه اگر به یک قرن گذشته بازگردیم، خواهیم دید که در کشور از حداقل‌ها نیز محروم بودیم، تاکید کرد: به جز خدمات آموزشی محدود و انگشت‌شمار کسانی که سواد خواندن و نوشتن داشتند، از خدمات دیگری برخوردار نبودیم. وقتی تکنولوژی را در دست دیگران دیدیم، به فکر مدرن شدن افتادیم و به واسطه همین تکنولوژی که از آن بی‌بهره بودیم، مورد استعمار و استثمار قرار گرفتیم، بنابراین باید کاری می‌کردیم تا از قافله جهانی عقب نمانیم و امروز بعد از گذشت بیش از نیم قرن، داشته‌های ما افزایش یافته است که اکثر این داشته‌ها را عاریه گرفته‌ایم و مبتکر آن‌ها نبوده‌ایم.
پرفسور ثبوتی با تاکید بر اینکه امروز نباید راه درست زندگی کردن را در گذشته‌ها جست‌وجو کنیم چرا که هیچ چیز برای عرضه در این دوره وجود ندارد، افزود: نباید علاج زندگی خود را از الگوهایی که در گذشته داشتیم جست‌وجو کنیم، هم مردم و هم دولت اشتباهاتی در مسیری که برای متجدد شدن طی کردیم، داشتند. دولت قول داده بود که از سرحداد مرزی صیانت کند، این در حالی است که در راه تجددگرایی، دولت تصمیم گرفت که همه کارها را خود بر عهده بگیرد و امروز همانی شده است که همه چیز را از دولت می‌خواهیم.
اعتبارات فرهنگی و هنری کم نیست
استاندار زنجان نیز در این جلسه با تاسف از استفاده محدود از ظرفیت‌های موجود در بخش فرهنگ و هنر یاد کرده و ادامه داد: از این ظرفیت‌ها کمترین بهره را برده‌ایم و طور قطع و یقین توسعه با این تفکر که همه کارها باید به دست دولت انجام شود، میسر نخواهد شد.
اسداله درویش امیری ادامه داد: در حال حاضر 25 دستگاه فرهنگی در کشور داریم که فقط یک دستگاه (فرهنگ و ارشاد اسلامی) تحت حاکمیت قوه مجریه قرار دارد، لذا امروز با نیم‌نگاهی به اقدامات صورت گرفته در چهار دهه گذشته، این سئوال مطرح می‌شود که در طول این سال‌ها، خروجی فعالیت‌های فرهنگی در کشور چه بوده است، آیا ده‌ها آسیب اجتماعی که امروز همانند خوره به جان جوانان افتاده، محصول همین جامعه فرهنگی کشور نبوده است؟
وی با انتقاد از اینکه قبول نداریم اعتبارات حوزه فرهنگی کم و محدود است، گفت: اعتقاد ما بر این است که در حال حاضر کشور را پرهزینه اداره می‌کنیم و خرج‌مان با دخل‌مان سازگاری ندارد، این در حالی است که منابع ما مشخص است ولی بدون توجه به آن، خرج کشور را بالا برده‌ایم که در برخی مواقع به‌جا بوده و گاهی اوقات نیز ناشی از بی‌دقتی بوده است، بنابراین ما از بخش فرهنگ و هنر که در حال حاضر بیش از 20 رشته هنری در دانشگاه‌ دارد، انتظارات و توقعاتی داریم.
وی با اشاره به اینکه هنر یا صرفا تراوش ذهن و تفکر انسان است و یا تراوش ذهن، تفکر و تلاش انسان، خاطرنشان کرد: خوشبختانه در حوزه هنرهای سنتی و دستی، قرن‌ها است که هنر را با خود به همراه داریم و آن‌قدر باید در این عرصه عمیق وارد شویم که سایر جوامع، تشنه هنر ایرانی باشند نه محصولات وارداتی، هر چقدر اجازه ندهیم توانایی هنر و هنرمندان ایرانی به منصه‌ظهور برسد، به همان میزان هنر هنرمندان وارداتی جایگزین آن خواهد شد و مهم‌تر از همه اینکه امروز بخش قابل توجهی از اوقات فراغت جوانان باید از طریق هنر پر شود.
نماینده عالی دولت در استان زنجان با اشاره به فرا رسیدن سالروز ولادت حضرت امام حسن مجتبی(ع)، افزود: امروز نیاز به این مهم داریم که با یکدیگر با مهربانی رفتار کرده و به همدیگر فرصت سخن گفتن دهیم، بی‌شک، پیام ماه مبارک رمضان، پیام جامعه توحیدی، خداپرستی و مقابله با شیطان‌پرستی بوده و تمرینی برای یک سال از عمر ما انسان‌ها است، به همین خاطر باید از اهداف و پیام‌های این ماه عزیز نهایت استفاده را برده و آموزش ببینیم که هیچ‌گاه دروغ نگوییم، خوبی‌ها و ارزش‌ها را به زیبایی دیده و زشتی‌ها را نیز به فراموشی بسپاریم.
وی اداره بخش حساس و مهم استان، یعنی فرهنگ، هنر و رسانه به دست مدیری که به‌عنوان نماینده بانوان استان زنجان، این مسئولیت را پذیرفته، یک اتفاق میمون و مبارک در استان دانست و گفت: به همین خاطر انتظار داریم جامعه فرهنگ، هنر و رسانه و نیز همه گروه‌هایی که در این حیطه فعالیت می‌کنند، در راستای اهداف و اعتلای ظرفیت‌های این بخش در استان، تلاش کنند.
زنجان، دومین استان کشور
در زمینه سرانه مطالعه
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان زنجان در ادامه این جلسه با یادآوری اینکه مردم استان زنجان در زمینه سرانه مطالعه، جایگاه دوم کشوری را به خود اختصاص داده‌اند، اظهار کرد: خوشبختانه برای اولین‌بار شاهد راه‌اندازی پویش فضای مجازی کتاب در استان زنجان بودیم و اقداماتی که امروز در حوزه کتاب و کتاب‌خوانی صورت گرفته و نیاز است که تداوم داشته باشد، باعث شده است تا جایگاه ارزشمندی در سرانه مطالعه داشته باشیم.
به گزارش ایسنا، فاطمه کرباسی با تاکید بر اینکه در کنار داشته‌های‌مان، باید این جسارت را داشته باشیم که نقاط ضعف را نیز بیان کنیم و در راستای برطرف کردن آن گام برداریم، گفت: عمده‌ترین نقاط ضعف مردم استان زنجان این است که باید فرهنگ و ارزش‌های محوری رفتاری‌شان از مردم «بساز» به مردم «سازنده» تغییر پیدا کند.
این مقام مسئول همچنین با اشاره به برنامه‌های اجرایی این اداره‌کل در حوزه فرهنگ که برنامه‌های استان بر این اساس تدوین شده است، خاطرنشان کرد: در این زمینه اقداماتی از جمله نشر و تقویت عقلانیت فضائل انسانی و اخلاق‌مداری دینی، حمایت موثر از تولید، عرضه و مصرف محصولات فرهنگی، تقویت فرهنگ کار تیمی، توجه به هنر بومی، ادبیات و زبان ترکی، ترویج آداب و ارزش‌های بومی، توجه به سرمایه انسانی و ارتقای سرمایه معنوی، تقویت و توسعه پژوهش‌های فرهنگی، تقویت رسانه‌ها، نشریات و مطبوعات مدنظر قرار گرفته است.
وی با تاکید بر اینکه فرهنگ، نموداری از شخصیت وابسته مردم به آن فرهنگ است، افزود: شاخص‌ترین بخش فرهنگی استان زنجان این است که علاقه‌مند به اهل‌بیت(ع) هستند و امروز این استان به پایتخت شور و شعور حسینی معروف شده است.
وی با اشاره به اینکه مردم استان زنجان از مشارکت اجتماعی بالایی برخوردار بوده و این ویژگی زنجانی‌ها در کشور زبان‌زد خاص و عام است، گفت: وجود انجمن‌های خیریه‌ای چون مهرانه و روزبه، نمود عینی جایگاه ارزشمند مردم استان زنجان در مشارکت‌های اجتماعی و خیرخواهانه است. همچنین زنجانی‌ها طی سه سال اخیر شادترین مردم کشور به‌شمار می‌روند و این شاد بودن به واسطه مقایسه‌ای است که در شاخص‌های مختلف از جمله خوش‌بین بودن به زندگی، سرمایه اجتماعی، ورزش هفتگی، تحصیلات و محل سکونت انجام شده است.
سرمایه اجتماعی مطلوب در استان
مدیرکل فرهنگی و اجتماعی استانداری زنجان در نشست هم‌اندیشی اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه استان که با موضوعیت چالش‌های حوزه اجتماعی و فرهنگی و نقش اصحاب رسانه در ارتقای وضعیت اجتماعی و فرهنگی استان زنجان برگزار شد، عدم توجه به مسائل فرهنگی را یکی از مهم‌ترین دلایل بروز آسیب‌های اجتماعی در جامعه عنوان کرده و تصریح کرد: آنچه که طرح سنجش سرمایه اجتماعی با 10 شاخص مهم به ما ارائه می‌دهد این است که زنجان از نظر وقوع آسیب‌های اجتماعی، جزو استان‌هایی است که کمتر آسیب دیده و باید از این ظرفیت به نحو مطلوب حراست کنیم تا یکی از دغدغه‌های جدی کشور، در استان زنجان کمتر دیده شود.
مسیح‌الله سلطانی با یادآوری اینکه در طرح سنجش سرمایه اجتماعی، 40 شاخص مورد سنجش قرار گرفته که 10 شاخص از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است، گفت: ارزش‌های بنیادین، رضایت‌مندی، ارزش‌ها و هنجارهای خانوادگی، نگرش‌های جنسیتی، نابسامانی و پریشانی اجتماعی، احساس آزادی و امنیت، مشکلات جامعه، منابع کسب خبر، مشکلات اجتماعی و نیز مخاطره‌های اجتماعی از جمله مهم‌ترین شاخص‌هایی است که در این طرح مورد توجه بوده است.
وی با یادآوری اینکه یکی دیگر از نتایج حاصله از این طرح این است که سرمایه اجتماعی در زنجان مطلوب‌تر از سایر استان‌ها است، اظهار کرد: همچنین زنجانی‌ها در نگرش جنسیتی کماکان با حضور بانوان به‌عنوان نیمی از جامعه در بخش‌های مختلف مقاومت می‌‌کنند که این نگرش نیاز به اصلاح دارد. از طرفی یافته‌های این طرح حاکی از آن است که قبح برخی از آسیب‌های اجتماعی از جمله طلاق در جامعه شکسته شده است.
مدیرکل فرهنگی و اجتماعی استانداری زنجان با بیان اینکه سن ازدواج در هر دو بخش آقایان و بانوان در مناطق شهری افزایش و روستایی کاهش یافته است و هر را باید به‌عنوان یک معضل تلقی کنیم، خاطرنشان کرد: بی‌تردید مهم‌ترین یافته این طرح آن است که شهروندان زنجانی نمی‌دانند از کدام الگوی رفتاری تبعیت کنند و در این زمینه دچار سردرگمی هستند.