هاجر کشاورزی- با گذشت 7 سال از ابلاغ ایجاد شرکت‌های تعاونی توسعه و عمران در شهرستان زنجان و وعده‌های مسئولان اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی، ایجاد این شرکت که نیم درصد از مردم زنجان باید در آن عضو باشند پیشرفت چندانی نداشته است.
سال 89 و در دوران ریاست جمهوری احمدی‌نژاد بود که قانون تأسیس شرکت‌های تعاونی توسعه و عمران شهرستانی که در مجلس شورای اسلامی تصویب و به تأیید شورای نگهبان رسیده بود برای اجرا به استان‌ها ابلاغ شد، ابلاغی که با گذشت چندین سال عایدی برای مردم استان نداشته است.
قانونی که بر اساس آن تشکیل و ایجاد «شرکت‌های تعاونی توسعه و عمران شهرستانی» به منظور تـسریع در رشد و توسعه شهرستان‌ها، هدایـت منابع مردمـی به بخش‌های تولیدی، بسترسازی برای ورود بخش‌های تعاونی و خصوصی به فعالیت‌های اقتصادی و انجام طرح‌هایی که به دلیل افزونه‌زا (رانت‌زا) بودن آن، امکان واگذاری به بخش خصوصی وجود ندارد مورد توجه قرار گرفت.
 عضویت حداقل نیم درصد از جمعیت هر شهرستان در این تعاونی‌ها
عضویت حداقل نیم درصد از جمعیت هر شهرستان در این تعاونی‌ها از جمله الزامات ایجاد این شرکت‌ها بود که در هر شهرستانی باید یک شرکت از بین افراد حقیقی متولد یا ساکن یا شاغل در آن شهرستان ایجاد شود و حوزه فعالیت تعاونی‌های مذکور نیز محدود به حوزه شهرستان تعیین شد و این شرکت‌ها مجاز به انجام فعالیت‌های مستقل برون شهرستانی نیستند.
از جمله مزایای قانونی برای شرکت‌های تعاونی توسعه و عمران شهرستانی تخفیف 20 درصدی بیمه سهم کارفرما، استفاده از منابع بانک توسعه تعاون درنظر گرفته شده است اما اینکه با گذشت هشت سال از آغاز ابلاغ این قانون در کشور، استان در چه وضعیتی قراردارد و تا چه اندازه خدمات توسط این شرکت‌ها ارائه شده و سهامداران تا چه اندازه‌ای منتفع شده‌اند، چرا شهروندان از فعالیت و مشارکت برای عضویت در این شرکت بی‌اطلاع‌‌اند ؟جای سوال دارد.
بارها و بارها خبرهایی مبنی بر راه‌اندازی این شرکت‌ها از زبان مسئولان اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان در رسانه‌ها منتشر شد اما با وجود وعده‌های داده شده این صحبت‌ها تنها به مطلب رسانه‌ای تبدیل و در عمل تا خرداد ماه سال گذشته به مرحله اجرا نرسیده و شاید گفت به فراموشی سپرده شد.
دنیایی: تا پایان سال 94 مجمع عمومی نیز برگزار می‌شود
7 بهمن ماه سال 94 بود که حمید دنیایی در بیست و دومین جلسه شورای استانی گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی و در بررسی دومین دستور این جلسه، خبر از راه‌اندازی شرکت‌های تعاونی توسعه و عمران شهرستانی داد و اظهار کرد: در راستای تاسیس این شرکت در شهرستان زنجان این مهم آغاز شده و در حال حاضر در مرحله پذیره‌نویسی قرار دارد که مقرر شده است تا پایان سال نیز مجمع عمومی آن برگزار شود.
به گفته دنیایی معاون پیشین اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان، موضوع فعالیت تعاونی‌‌های توسعه و عمران شامل انجام فعالیت‌های عمران و آبادانی شهرها و روستاهای حوزه فعالیت، مالکیت و مدیریت در فعالیت‌ها، ایجاد و اداره واحدهای اقتصادی تولیدی، توزیعی و خدماتی، خرید سهام بنگاه‌های دولتی، سرمایه‌گذاری در طرح‌های توسعه‌ای شهرستان (هلدینگ و شرکت‌های اقماری)، تملک اراضی در بافت‌های فرسوده شهری و روستایی، مشارکت با اشخاص حقیقی و حقوقی، انجام هر گونه معاملات و خرید اوراق بهادار و سایر است.
وعده دو ماهه دنیایی مبنی بر پذیره‌نویسی و برگزاری مجمع عمومی تا پایان سال 94 اجرایی نشد و با رسیدن به سال 95 غریوی، مدیرکل پیشین اداره تعاون کارو رفاه اجتماعی استان قول راه‌اندازی تا پایان فروردین‌ماه سال 95 را داد .
مدیرکل سابق اداره تعاون کارو رفاه اجتماعی استان در مصاحبه خود با یکی از خبرگزاری‌های استان در ۲۶ فروردین ماه سال 95 قول راه‌اندازی اولین شرکت تعاونی توسعه و عمران شهرستانی زنجان را تا پایان فروردین ماه داده بود که در بخشی از متن مصاحبه غریوی آمده است «خوشبختانه هماهنگی‌هایی با فرمانداری‌های شهرستان‌های استان انجام شده است و در تلاش هستیم تا تعاونی‌های توسعه و عمران که قرار است برای اولین‌بار در شهرستان زنجان ایجاد شود، در سایر شهرستان‌های استان زنجان نیز آغاز به کار کند».
اما همین وعده با رسیدن به پایان سال نیز همچنان مسکوت ماند و مدیرکل وقت اداره تعاون، کار و رفاه‌اجتماعی استان این بار سخن از  تشکیل شرکت‌های تعاونی توسعه و عمران در شهرستان‌های زنجان و خرم‌دره داده و در گفت‌وگو با فارس مدعی ایجاد این شرکت تعاونی در سایر شهرستان‌های استان شده و در اظهارات خود گفته بود» فرآیند تشکیل شرکت‌های تعاونی توسعه و عمران در مراحل برگزاری جلسات هماهنگی، تعیین هیئت موسس و عضو گیری قرار دارد».
گویا با رسیدن به سال 96 روند کارها شتاب گرفت و بنا به اظهارات علی پاک‌منش، سرپرست معاونت امور تعاون اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان در گفت‌وگو با صدای زنجان، در 7 اردیبهشت ماه سال گذشته شرکت تعاونی توسعه عمران شهرستان خرمدره با سرمایه اولیه 3 میلیارد و 50 میلیون ریالی و با عضویت 410 نفر شکل گرفته و در شهرستان طارم نیز با عضویت 234 نفر ثبت شرکت در 4 آبان ماه سال گذشته انجام شده است و 6 هزار و 945 سهم واگذار شده است.
سرپرست معاونت امور تعاون اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان با ابراز اینکه ارزش ریالی هر سهم صادر شده 150 هزار است، عنوان کرد: 20 هزار و 335 هزار سهم واگذار شده است که در آینده نیز با توسعه فعالیت این شرکت سعی می‌شود تعداد شهروندان بیشتر به عضویت درآیند.
سرپرست معاونت امور تعاون اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان در ادامه به روند تاسیس و ایجاد شرکت‌های توسعه و عمران در سایر شهرستان‌ها اشاره کرد و گفت: طبق قانون مصوب شده باید در تمامی شهرستان‌های کشور این شرکت‌ها تشکیل شود که هم اکنون در شهرستان‌های زنجان، طارم و خرمدره به ثبت رسیده و در ابهر و خدابنده در آستانه به ثبت رسیدن هستند و در سایر شهرستان‌ها نیز در ادامه کار ایجاد این تعا‌ونی‌ها را داریم.
این مقام مسئول با اذعان بر اینکه شرکت تعاونی توسعه عمران نگین شهرستان زنجان نیز در 7 خردادماه سال گذشته به ثبت رسیده است، عنوان کرد: سرمایه اولیه این شرکت بالغ بر 3 میلیارد و 158 میلیون و 400 هزار ریال است که ارزش هر سهم آن 100 هزار ریال بوده و بالغ بر 31 هزار و 584 سهم تاکنون صادر شده است.
پاک‌منش تصریح کرد: در زنجان نیز به زودی این شرکت فعال‌تر خواهد شد هرچند که هم اکنون نیز دو سه مورد پروژه عمرانی برای اجرا برنده شده است.
در قانون ایجاد این شرکت‌های تعاونی، عضویت حداقل نیم درصد جمعیت هر شهرستان به عنوان سهامداران مورد تاکید قرار گرفته است و در این باره  پاک‌منش در پاسخ به سوال صدای زنجان در خصوص ابهامات مطرح شده در زمینه تعداد اعضا و چگونگی عضویت آنها و اینکه چرا بسیاری از شهروندان از این موضوع بی‌اطلاع هستند، عنوان کرد: 2 هزار و 632 نفر از شهروندان شهرستان زنجان در این تعاونی عضویت دارند، که حدنصاب قانونی نیم درصدی رعایت شده اما در زمینه اینکه این افراد چگونه از فرآیند نام‌نویسی مطلع و عضو شده‌اند باید بگویم اطلاع‌رسانی‌ها در گذشته از طریق فراخوان انجام شده است و با آغاز فعالیت این شرکت‌ها، دوباره فراخوان می‌دهند تا تعداد بیشتری از شهروندان در این تعاونی که متعلق به همه مردم شهرستان است عضویت داشته باشند.
وی اضافه کرد: با آغاز فعالیت این شرکت‌ها برای پذیرش اعضای جدید دوباره فراخوان می‌دهند و هدف این است که این تعاونی‌هایی که با نیت جلوگیری از رانت و اینگونه موارد تشکیل شده است توسط خود مردم و با سود‌دهی به مردم فعالیت کند.
وی در پاسخ به اینکه عملکرد شرکت‌های به ثبت رسیده تا چه میزانی بوده است؛ عنوان کرد: در شهرستان خرمدره فعالیت‌های خوبی آغاز شده و چند پروژه نیز از ادارات و سازمان‌های دولتی  دریافت کرده و فعال شده است و در شهرستان طارم نیز این شرکت تعاونی کم و بیبش فعال است.
صرف نظر از پروسه طولانی راه‌اندازی چنین شرکت‌هایی در استان که چندسالی به طور کشیده است اینکه در ادامه فعالیت این شرکت‌ها با چه مخاطرات و چالش‌‌هایی مواجه خواهد بود و آیا این شرکت‌ها نیز روند تعاونی‌های راکد را طی خواهد کرد یا نه؟سوال دیگر مطرح شده از سرپرست معاونت امور تعاون اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان بود که پاک منش در پاسخ با اذعان بر اینکه بسیاری از واحدهای اقتصادی و انتفاعی هم اکنون دچار مشکلات است، اظهار کرد: اولا سعی می‌کنیم که نظارت دائمی داشته باشیم و نظارت‌ها نیز سفت و سخت است اما بعد دیگر عملکرد این شرکت‌ها نیز متاثر از شرایط اقتصادی فعلی است و هیچ تضمینی وجود ندارد که این شرکت‌ها بتوانند موفق شوند یا نه؟
سرپرست معاونت امور تعاون اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان با ابراز اینکه این شرکت‌ها هم اکنون به دنبال اخذ یکسری مجوزها برای فعالیت هستند ، عنوان کرد: برای شرکت در مناقصات و پروژه‌های عمرانی این شرکت‌ها نیاز به دریافت گرید دارند که بتوانند پروژه‌های عمرانی بزرگ را انجام دهند.
وی به لزوم مشارکت و همراهی سایر نهادها و دستگاه‌ها برای ادامه فعالیت این شرکت‌ها اشاره کرد و تصریح کرد: در این راستا هماهنگی‌هایی انجام شده است تا در آینده نزدیک دیداری با استاندار و معاون سیاسی استانداری زنجان انجام شود تا تعاونی‌های مسکن و توسعه عمران موضوعات و مشکلات خود را مطرح کنند.
در بخشی از قانون مربوط به تاسیس این شرکتها آمده است که دولت و سازمان‌های وابسته می‌توانند فعالیت‌ها، طرح‌ها، زمین‌ها و املاک قابل واگذاری در بخش‌های تولیدی، توزیعی و خدماتی را در مواردی که برگزاری مزایده به صرفه و صلاح نباشد با تأیید یکی از کمیسیون‌های دولت از طریق ترک تشریفات مزایده در اختیار شرکت‌های تعاونی موضوع این قانون قرار دهند موضوعی که می‌تواند یک ظرفیت بزرگ در راستای اجرای پروژه‌های نیمه‌تمام استانی باشد.
پروژه‌هایی که به اذعان خبر منتشر شده در خبرگزاری ایرنا تعداد آنها هم اکنون به یک هزار و 322 پروژه نیمه‌کاره رسیده است و اعتبار هفت هزار میلیارد ریالی را می‌طلبد.
پروژه‌های نیمه تمام و چندین ساله یکی از مشکلاتی است که در کل کشور وجود دارد و استان ما نیز از این قاعده مستثنی نیست و بنا به اظهارات شهرام طهماسبی به یکی از موانع توسعه تبدیل شدند و زمانی بدون در نظر گرفتن منابع مالی و مدت اجرا و بهره‌برداری آغاز به کار کرده و امروز به مشکلی پیش‌روی مدیران تبدیل شده‌اند.
موضوعی که رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان زنجان در اظهارات خود با رسانه‌های استانی پیشنهاد واگذاری رایگان این پروژه‌ها را داده است که با این واگذاری، سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در کنار دولت برای اجرای پروژه‌ها قرار می‌گیرند و به بهره‌برداری از آنها کمک می‌کنند. طهماسبی رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان زنجان معتقد است اغلب پروژه‌های نیمه کاره زنجان اقتصادی هستند یا می‌توانند با ساز و کارهایی به پروژه دارای صرفه اقتصادی تبدیل شوند و واگذاری آنها می‌تواند انگیزه مشارکت را در بخش خصوصی ایجاد کند و بخش خصوصی می‌تواند با تکمیل و بهره‌برداری از این طرح‌ها علاوه بر کاهش بخشی از مسئولیت دولت در اجرای این پروژه‌ها، درآمدزایی هم داشته باشد.
هر چند سابقه حضور و مشارکت مردم در طرح‌های سرمایه‌گذاری همچون پتروشیمی درخشان نبوده و دلسردی مردمی را بدنبال داشته است اما نمی‌توان این ظرفیت موجود را نادیده گرفت و با واگذاری پروژه‌های نیمه تمام عمرانی به شرکت‌های تعاونی توسعه و عمران، علاوه بر تسریع در اجرا، جذب سرمایه‌های مردمی و مشارکت مردمی را داشت.