پایگاه خبری صدای زنجان- شفافیت آرای نمایندگان یکی از شاخص‌های اطلاعاتی است که در بسیاری از کشورهای دنیا وجود دارد. این طرح در کشور ما نیز با تلاشی عده‌ای از نمایندگان مطرح‌شده و طرح جدید آن در ابتدای فعالیت مجلس یازدهم اعلام وصول‌شده است.

حسینعلی حاجی دلیگانی که همراه محمدجواد فتحی یکی از دو پیگیران اصلی این طرح است، درباره اهمیت آن گفته بود: «یکی از بهترین معیارهای ارزیابی مردم از نمایندگان خود در مجلس این است که مردم بدانند نمایندگان آن‌ها در خصوص طرح‌ها و لوایح چه نظراتی داشته‌اند و این می‌تواند برای کشور مفید باشد».

اما این طرح باوجود حساسیت افکار عمومی نسبت به فرجام آن و برخلاف حمایت ظاهری تعداد اکثریت بالایی از نمایندگان، پس از حدود ۲۲ ماه هنوز به مرحله تصویب در صحن نرسیده و با انتقال به پستو، خاک می‌خورد.

به گفته حسین زاده بحرینی رئیس کمیسیون آیین‌نامه داخلی مجلس، «این طرح تاکنون دو بار به صحن آمده، در نسخه اول دامنه شفافیت خیلی بازتر و وسیع‌تر دیده‌شده بود و شفافیت بیشتری مدنظر بود. مخالفین به کمیسیون آمدند و دغدغه‌های خود را مطرح کردند، پس‌ازآن نتیجه این شد که کمیسیون نسبت به طرح قبلی یک مقدار دست پایین‌تر را بگیرد. نسخه‌ای که اکنون در نوبت طرح در صحن، قرار دارد؛ آن دغدغه‌ها را برطرف کرده اما به همان میزان از شفافیت هم کاسته شده است.»

نمایندگان موافق این طرح به استناد مواد ۱۱۹ و ۱۲۰ آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی خواهان رأی‌گیری درباره طرح شفافیت آرای نمایندگان، خواستار رأی‌گیری شفاف و علنی هستند و می‌گویند، کافی است آرای اخذشده توسط دستگاه الکترونیکی توسط فناوری اطلاعات به نام افراد معین اعلام شود یا این‌که باتدبیر ریاست مجلس رأی‌گیری با قیام و قعود در منظر مردم انجام شود.

یکشنبه گذشته نیز جمعی از نمایندگان مجلس در نامه‌ای به رئیس مجلس ضمن تأکید بر ضرورت تسریع درروند تصویب علنی طرح شفافیت آرای نمایندگان، خواستار اجرای داوطلبانه مفاد طرح درباره خودشان و هیئت‌رئیسه مجلس شدند.

اکنون ۶۶ نماینده مجلس داوطلب شده‌اند که شفافیت درباره آرای‌شان در رأی‌گیری‌های مجلس اعمال شود و امضای خود را پای طرح گذاشته‌اند، رقمی که نسبت به مجموع نمایندگان بهارستان، چندان بالا محسوب نمی‌شود و البته خبرها از افزایش تدریجی تعداد امضاها حکایت دارند.

در گفت‌وگو با یکی از امضاکنندگان این نامه به بررسی چندوچون این طرح پرداخته می‌شود.

محمدحسن آصفری، نامه با اشاره به اینکه مزیت‌های تصویب و اجرای طرح شفافیت آرای نمایندگان، بسیار بیشتر از معایب احتمالی آن است، افزود: مجلس می‌تواند از طریق پیش‌قدم شدن در تصویب و اجرای شفافیت، این رویکرد را به سایر قوا نیز تعمیم دهد.

وی مشخص شدن وضعیت حضوروغیاب نمایندگان در کمیسیون‌ها و نیز تعداد آرا و میزان مشارکت آنان در رأی‌گیری‌ها را از دیگر مزیت‌های اجرای این طرح برشمرد.

ضرورت تعمیم شفافیت مجلس به سایر قوا

این نماینده مجلس با اشاره به اینکه ما باید در همه حوزه‌ها و نه‌فقط در مجلس، شفافیت داشته باشیم، می‌گوید: مجلس باید از خودش شروع کند تا بتواند این شفافیت را به همه وزارتخانه‌ها، قوه قضائیه، شوراهای عالی و ... تعمیم دهد.

وی با یادآوری اینکه ما در کشور ۱۰۵ شورای عالی داریم یادآور می‌شود: هیچ‌کسی (مردم) از نقطه نظرات این شوراها خبر ندارد و نمی‌داند چه چیزهایی در این شوراها تصویب می‌شود، درحالی‌که بعضی از این مصوبات شوراها، می‌تواند منبع رانت اطلاعات اقتصادی برای برخی از گروه‌ها باشد.

بنابراین، لزومی ندارد اطلاعات مرتبط با تصمیم و مصوبات آن‌ها محرمانه باشد، بلکه باید اطلاع‌رسانی عادی شوند، مگر اینکه موضوعی به‌کلی سری و خیلی محرمانه داشته باشند که افشای آن، امنیت کشور را به مخاطره اندازد.

آصفری، تأکید می‌کند تصویب این طرح می‌تواند مسیری را در حوزه شفافیت آرای دولت، قوه قضاییه و شوراهای عالی باز کند تا مردم هم در جریان امور قرار گیرند.

مخالفان چه می‌گویند؟

نایب‌رئیس کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها از مدافعان جدی طرح شفافیت است، اما به دلیل اینکه کمتر نماینده مخالف طرح حاضر به اعلام رسانه‌ای دلایل مخالفتش است، در بخش دیگری از کفت و گو از او که ارتباط خوبی با نمایندگان منتقد طرح و به استدلال‌های آنان اشراف دارد، انگیزه‌های مخالفت نمایندگان با طرح شفافیت را نیز جویا می‌شویم، او نیز به «دغدغه‌های جدی» آنان تأکید می‌کند.

وی در توضیح این دغدغه می‌گوید: برخی نمایندگان نگران‌اند تا پیامدهای رأی موافق یا مخالف آنان در مجلس، برایشان دردسرساز شود. مثلاً، به طرح و لایحه‌ای که برای دولت بار مالی زیادی دارد، رأی بدهند و آن طرح به دلیل همان بار مالی بالا، اجرایی و عملیاتی نشود و آنگاه از سوی برخی گروه‌ها و اقشار تحت‌فشار و زیر ضرب انتقاد قرار گیرند.  

نایب‌رئیس کمیسیون امور داخلی کشور ادامه می‌دهد: یا ممکن است، برخی گروه‌ها بگویند چرا به فلان موضوع رأی ندادید تا تصویب شود، درحالی‌که نماینده مجلس می‌داند که همان موضوع،  امکان اجرایی و عملیاتی ندارد. ولی درعین‌حال، مطالبه قشری از مردم باشد، مثل تصویب حقوق یک قشر یا یک مجموعه.

نگرانی نماینده‌ها از تخریب توسط رقبا

آصفری می‌افزاید: اکنون و در شرایط دشوار تنگناهای معیشتی، همه مطالبه افزایش حقوق فراوان و حتی جهش دریافتی دارند نماینده مجلس می‌داند با توجه به وضعیت درآمدها و منابع موجود، امکان اجابت این مطالبات برای دولت، ممکن نیست و اینجاست که عده‌ای رأی واقع‌بینانه نماینده را به بهانه‌ای برای تخریب وی تبدیل خواهند کرد.

نماینده اراک یادآور شد: با توجه به اینکه بعد از تصویب طرح شفافیت، بایستی معلوم شود که چه کسانی به کدام طرح و لایحه رأی مثبت یا منفی داده‌اند، رقبای انتخاباتی آن‌ها به‌ویژه در مناطق کوچک و شهرستان‌ها، می‌توانند باوجود منطقی و کارشناسی بودن رأی مثبت یا منفی آن‌ها از آن به‌عنوان ابزاری برای تخریب نماینده نزد مردم حوزه انتخابیه یا موکلانش استفاده کنند.

وی تأکید می‌کند: درمجموع، نگرانی نمایندگان از ناچاری به رأی دادن‌های مغایر با شعارهای اصلی انتخاباتی‌شان و یا ناهمخوان با درآمدهای دولت، جدی است.

زمان رسیدن شفافیت به صحن؟

وی در خصوص اجرایی شدن این طرح گفت: هیئت‌رئیسه موظف است هرگونه طرح و لایحه‌ای را که ۵۰ نفر از نمایندگان برای آن درخواست فوریت داشته‌اند را طبق آیین‌نامه در دستور کار قرار دهد. هیئت‌رئیسه اعلام کرده این طرح نیز این هفته در دستور کار قرار می‌گیرد و انشا الله اگر نوبت شود این هفته رسیدگی می‌شود ولی اگر نوبت نشود، بررسی آن به بعد از تصویب لایحه بودجه ۱۴۰۱ موکول خواهد شد.

انتهای پیام/

منبع: خبرآنلاین