پایگاه خبری صدای زنجان- تعدادی از اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌ و متخصصان ورزشی با اشاره به صدمه دیدن ورزش بابت تعطیلی‌های اجباری باشگاه‌ها و اماکن ورزشی ناشی از شیوع کرونا به مدیرکل جدید ورزش و جوانان استان توصیه کردند تا در وهله نخست برای ورزش «برنامه‌ریزی بلندمدت» داشته و برای پیشبرد آن، مدیران و مجریان توانمند و متخصص را روی کار آورده و ارتباط ورزش با دانشگاه را مستحکم کند چراکه ازنظر آن‌ها سختگیری بیش‌ازحد ستاد کرونای استان در سایه بی‌توجهی اداره کل ورزش و جوانان استان و عدم نظرخواهی از متخصصان علوم ورزشی، سبب شد تا ورزش همگانی و قهرمانی استان خسارت شدیدی ببیند.

تعطیلی مقطعی بسیاری از رشته‌های ورزشی به علت شیوع کرونا که البته تا به امروز نیز برخی از آن‌ها نظیر استخرهای ورزشی همچنان غیرفعال هستند، نبود برنامه‌ریزی بلندمدت، به روی کار آمدن افراد فاقد تخصص در رأس برخی از هیئت‌های ورزشی، تبعیض در برخی از هیئت‌های ورزشی نسبت به قهرمانان ورزشی و یا تمرکز بیشتر بر آن‌ها و غفلت از استعداد سایرین، عدم نظارت بر فعالیت هیئت‌ها ازجمله مواردی بود که در سال 1400 ورزشکاران نسبت به آن گله‌مند بوده و هستند.

بسیاری از ورزشکاران، باشگاه‌داران و مربیان رشته‌های مختلف ورزشی به بی‌تفاوتی مسئولان و مدیران ورزشی به موارد یادشده تأکید کرده و گفته‌اند که در صورت تداوم این مهم باید ورزش استان منتظر نابودی کامل باشد.

آن‌ها می‌گویند: بیش از 2 سال از شیوع کرونا ویروس سپری می‌شود و تقریباً جامعه ورزشی استان اتفاق‌نظر دارند که هیچ‌یک از راهکارهای مسئولان برای حمایت از ورزش و فعالان ورزشی مؤثر واقع نشده و سال‌ها زمان نیاز است تا ورزش استان روی پا بایستد!

تعطیلی ورزش، راهکار خوبی برای مقابله با کرونا نبود!

دفتر مطالعات آموزش و فرهنگ مرکز پژوهش‌های مجلس هم‌زمان با شیوع کروناویروس در کشور (اواخر سال 98) طی گزارشی با عنوان «6 بسته پیشنهادی برای مقابله با تبعات ویروس کرونا در ورزش»، آورده که ویروس بدون مرز کرونا، جهان ورزش را به تعطیلی کشاند! از باشگاه‌های ورزشی محله محور گرفته تا رقابت‌های ملی و بین‌المللی همگی تحت تأثیر این ویروس قرارگرفته‌اند به‌گونه‌ای که حتی بزرگ‌ترین اجتماع بشری ورزش یعنی بازی‌های المپیک را در هاله‌ای از ابهام فروبرده است.

«پاندمی و اپیدمی‌شدن این بیماری حدت و شدت تأثیرات مخرب اقتصادی آن بسیاری از عرصه‌های تولیدی و خدماتی در ایران و جهان را با چالش‌های و پیامدهایی مواجه کرده است. فعالیت‌های ورزشی که از حیث آثار فیزیولوژیکی و ایمونولوژیکی می‌توانند موجب تقویت سیستم ایمنی و دفاعی بدن، خاصه بهبود ظرفیت‌های تنفسی و عملکرد ریوی شوند، امروز خود گرفتار موج تعطیلی ناشی از کرونا شده‌اند. لذا، پیکر کرونازده ورزش کشور امروز نیازمند نسخه حمایتی و تقویتی است. موضوعی که تاکنون از سوی متولیان امر برای باشگاه‌داران یعنی پیام‌آوران و سفیران تندرستی و نشاط اجتماعی موردتوجه قرار نگرفته است!»

در این میان برخی از کارشناسان ورزشی و اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌ها در استان زنجان که مسبب رکود چندساله ورزش را «ستاد کرونای استان» و البته «اداره کل ورزش و جوانان استان زنجان» می‌دانند، معتقدند: وقتی تمامی متخصصان دنیا تأکیددارند که ورزش در تقویت سیستم ایمنی بدن تأثیر مثبتی دارد اما ستاد کرونای استان سختگیری بدون پشتوانه علمی داشته و قبل از هر اقدامی دستور تعطیلی باشگاه‌ها و اماکن ورزشی به مدت طولانی را می‌دهد یا اداره کل ورزش و جوانان استان و در رأس آن‌ها مدیر قبلی این اداره که حتی یک جلسه با متخصصین علوم ورزشی برگزار نمی‌کند تا برای برون‌رفت ورزش از این مشکل راه چاره بیابد، مشخص است که ورزش استان رو به افول رفته و خسارت زده می‌شود!

«ما متأسفیم که برخی از این مسئولان دورشان را حصار کشیده و فقط به مطالب درج‌شده در اینترنت استناد کرده و بر اساس آن تصمیم‌گیری می‌کنند درحالی‌که متخصصان علوم ورزشی اطلاعاتشان بر اساس اطلاعات روز دنیا بوده و قطعاً اگر در دوران کرونا از آن‌ها مشاوره‌ای خواسته می‌شد، شاید وضعیت ورزش استان پس از کرونا (که البته این ویروس به‌تدریج در حال کمرنگ شدن است) این نمی‌شد! گلایه‌مندیم که چرا مدیرکل وقت ورزش و جوانان استان (علی خلیلی) در این ایام متخصص ورزشی را دور خودش جمع نکرد! پیش از کرونا در رشته‌های مختلف شاهد اخذ ده‌ها مدال بودیم اما پس از شیوع کرونا و سختگیری‌های ستاد کرونا و عدم پیگیری قابل‌قبول اداره کل، برخی از ورزشکاران که به‌صورت قاچاقی و به‌دوراز چشم مسئولان تمرین می‌کردند توانستند صاحب مدال شوند! تصور کنید صاحبان 2 تا 3 مدالی که در دوران کرونا کسب شد هم اگر به حرف مدیران و برنامه‌ریزان گوش می‌کردند هیچ‌وقت صاحب مدال نمی‌شدند!»

علی سیاح، عضو هیئت‌علمی دانشگاه زنجان در این رابطه به صدای زنجان می‌گوید: تعطیلی مراکز و قرنطینه افراد باهدف حفاظت از سلامت آحاد جامعه فقط مختص به ایران نبود و تمامی کشورهای دنیا برای برون‌رفت از مشکل ایجادشده در نخستین گام این نسخه را پیچیدند.

سیاح بابیان اینکه کرونا نه‌تنها در آرامش اجتماعی و نحوه تعاملات مردم تأثیر داشت بلکه سبک زدگی‌شان را هم‌ تغییر داد، معتقد است که «مدیریت ورزشی در دوران کرونا» می‌توانست در کنترل وضعیت نقش تعیین‌کننده‌ای داشته باشد اما متأسفانه مسئولان امر نه‌تنها به آن توجهی نکردند، بلکه آنچه در توان داشتند را به کار بستند تا مانع از انجام تمرینات ورزشی و تفریحاتی که سبب تحرک بدنی افراد بود، شوند!

عضو هیئت‌علمی دانشگاه زنجان بابیان اینکه فعالیت بدنی منجر به افزایش ایمنی بدن افراد می‌شود، اضافه می‌کند: هم در مقاله‌های معتبر علمی دنیا به این امر اشاره و تأکید شده و هم بررسی‌های ما به‌وضوح نشان می‌دهد که هر تحرکی حتی یک تمرین ساده ورزشی می‌تواند منجر به افزایش ایمنی بدن و درنهایت مقاومت در مقابل ویروس و هر میکروب دیگری شود. بااین‌حال در دوران شیوع کروناویروس این امر مغفول ماند و گروه‌های مختلف سنی بی‌تحرک شدند، ما از جنبه‌های مختلف عدم فعالیت ورزشی در دوران کرونا را بررسی کرده‌ایم، مشکلات فیزیولوژی بدن در جامعه افزایش‌یافته است!

سیاح ضمن انتقاد از بی‌توجهی ستاد کرونا به مزایای ورزش و تحرک بدنی افراد که خود عامل مهمی در مقابل سندرم حاد تنفسی و به‌طور مشخص کروناویروس است، عنوان می‌کند: وقتی رویکرد دنیا به سمت فعالیت بدنی برای پیشگیری و حتی مقابله با کروناویروس بود، ستاد کرونا اصرار بر تعطیلی سالن‌ها و مراکز باشگاهی و ورزشی داشت! ما می‌توانستیم با ارائه راهکارهای کارشناسی شده ورزشی، تمامی افراد را به سمت تحرک بدنی حتی 30 دقیقه (در روز) پیاده‌روی و انجام حرکات کششی سوق دهیم تا الآن با فقر حرکتی که گریبان گیرمان شده مواجه نشویم!

او با تأکید بر اینکه در دوران کرونا، «سلامتی» مهم‌ترین دغدغه مسئولان بود و همواره نگران آحاد جامعه بودند، اضافه می‌کند: کسی منکر این امر نبوده و نیست اما ما می‌گوییم فعالیت ورزشی سبب تولید آنتی‌اکسیدان که بدن را مقابل انواع بیماری ریوی و سندرم حاد تنفسی محافظت کند، می‌شود درنتیجه به‌جای برنامه‌ریزی برای چگونگی انجام ورزش در قبال آن بی‌مهری شد.

به گفته سیاح و بر اساس بررسی‌های انجام‌شده، سندروم دیسترس تنفسی حاد (ARDS) علت اصلی مرگ‌ومیر در مبتلایان به ویروس کرونا است. بر اساس یک تحقیق جدید ورزش ممکن است با تحریک آنتی‌اکسیدان‌های مشخص در برابر عارضه ویروس کرونا محافظت کند. ورزش نه به خاطر فوایدش برای ریه‌ها، سیستم ایمنی، و خلق‌وخو، بلکه به این دلیل که آنتی‌اکسیدانی به نام «دیسموتاز سوپراکسید اکستراسلولار» تولید می‌کند که از ابتلا به بیماری حاد ریوی و بیماری‌های دیگر محافظت می‌کند، مهم است.

گفتنی است، سوپراکسیددیسموتاز (SOD) مهم‌ترین و اولین آنزیم آنتی‌اکسیدان در تمام ارگانیسم‌های هوازی بوده که در کاهش مستقیم متابولیت‌های اکسیژن فعال نقش دارند. همچنین این آنزیم به‌عنوان آنتی کارسینوژن (ضد سرطان) عمل کرده و مانع شروع و تبدیل مراحل کارسینوژنز می‌شود.

سوپراکسید یکی از اصلی‌ترین گونه‌های اکسیژن فعال در سلول‌هاست، این آنزیم می‌تواند باعث تبدیل رادیکال سوپراکسید به هیدروژن پراکسید و اکسیژن شود.

بنابراین ازنظر این عضو هیئت‌علمی دانشگاه زنجان، داشتن فعالیت بدنی حداقل 150 دقیقه در هفته باعث افزایش حجم اکسیژن در خون و درنتیجه تقویت دیواره‌های سیستم عروقی بدن، تقویت سیستم ریوی بدن و افزایش گردش خون شده درنتیجه مجموع این عملکردها باعث تقویت کل سیستم ایمنی بدن فرد و محافظت در مقابل بیماری‌ها بخصوص بیماری‌هایی مانند کرونا می‌شود.

تمرین قاچاقی قهرمانان ورزشی در ایام کرونا

وی بابیان اینکه متأسفانه ستاد کرونای استان نیز هیچ‌گاه از متخصصان علوم ورزشی به‌ویژه فیزیولوژیست‌های ورزشی نخواست تا رد جلسه حضور یافته و نظرات خود را ارائه کنند، اضافه می‌کند: البته این امر را باید اداره کل ورزش و جوانان استان به‌عنوان متولی ورزش پیگیری می‌کرد اما این ارگان برای رفع مشکلات تعطیلی‌های اجباری باشگاه‌ها و مراکز ورزشی که ورزش را دچار زیان کرد از متخصصان علوم ورزشی نخواست که راهکار ارائه دهند!

سیاح با اشاره به حضور بیش از 3 سال علی خلیلی، مدیرکل سابق در اداره کل ورزش و جوانان استان زنجان می‌گوید: ما با باز کردن فضای ورزشی به‌صورت اصولی می‌توانستیم با ویروس کرونا مبارزه کرده و در کنار آن علاوه بر نشاط جامعه و موفقیت در ورزش همگانی، فضا را برای تمرینات ورزش قهرمانی فراهم کرده و اجازه ندهیم کرونا مانع تمرینات ورزشکاران شده و تعداد مدال‌ها را کاهش دهد. ما می‌توانستیم در دوران کرونا نیز تعداد مدال‌هایمان 2 رقمی باشد اما همین تعداد اندک مدالی که در دوران کرونا دریافت شد به مصر بودن ورزشکاران و البته بی‌توجهی به هشدارهای ستاد کرونا برای عدم تمرین ورزشی بود! اگر این ورزشکاران قاچاقی تمرین نمی‌کردند صاحب مدال هم نمی‌شدند!

فقر حرکتی؛ تبعات شیوع کرونا و تعطیلی اجباری ورزش!

ابراهیم اسدی، مدرس دانشگاه هم در گفت‌وگو با صدای زنجان معتقد است در ایام کرونا با توجه به برنامه‌ریزی‌هایی که برای نرمش کردن با حضور مربیان در صداوسیما شده بود، «ورزش همگانی» تا حدودی آسیب ندید! اما ورزش قهرمانی به‌ویژه تیمی آسیب جدی دید! چراکه برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی و پیشگیری از کرونا، در این مدت اصلاً مسابقه کشوری و استانی برگزار نشد!

اسدی که تصمیم ستاد کرونای استان در تعطیلی باشگاه‌های ورزشی را «سختگیری شدید» و نه قانون‌مداری می‌داند، عنوان می‌کند: فعالیت یکسری از رشته‌های ورزشی که در ایام کرونا در تهران ممنوع نبود، مسئولان اصرار بر تعطیلی آن‌ها در زنجان داشتند. در برخی رشته‌ها که نیاز به تمرین در فضای غیر بسته داشت نظیر اسکیت، به هر سختی که بود مجوز گرفتیم، هیئت‌ ورزش‌های همگانی برای جلوگیری از تعطیلی ورزش نهایت پیگیری را کرد اما برخی تصمیمات ستاد کرونا مانع بزرگی برای ما بود!

این فعال ورزشی که با نظر برخی از ورزشی‌ها که معتقدند اداره کل ورزش و جوانان قدرت چانه‌زنی در قبال ستاد کرونای استان را نداشته و در برخی از موارد نیز نخواسته که مانع تعطیلی باشگاه‌ها و اماکن ورزشی شود، مخالف است، تأکید می‌کند: من به‌شخصه تلاش مدیران و مسئولان اداره کل ورزش و جوانان استان را برای مقابله با تعطیلی ورزش را دیده‌ام به نظرم مسبب آن ستاد کرونای استان بود چراکه افراد غیرورزشی که اطلاعی از مزایای ورزش برای پیشگیری از کرونا نداشتند برای ورزش تصمیم گرفتند! تصور کنید مسئولان ستاد حتی اجازه نمی‌دادند که مجمع هیئت فوتبال و انتخابات در فضای آزاد هم برگزار شود! همین الآن نیز (اواخر اسفندماه سال 1400) استخرهای ورزشی به‌اجبار تعطیل هستند!

اسدی تشدید «فقر حرکتی» را یکی از تبعات تعطیلی طولانی‌مدت اماکن ورزشی و باشگاه‌ها دانسته و می‌گوید: در دوران طولانی‌مدت همه‌گیری کرونا حضور مردم در سالن‌های ورزشی و فعالیت‌های تفریحی که به‌صورت جمعی و با تحرک زیاد انجام می‌شد، محدودشده و خانه‌نشینی و تماشای تلویزیون و کار با گوشی‌های هوشمند جایگزین آن‌ها شده است. این وضعیت، فقر حرکتی جامعه را در پی خواهد داشت که می‌تواند عوارض اسکلتی عضلانی، قلبی ریوی، متابولیکی و روحی روانی جبران‌ناپذیری را بر جا بگذارد.

عدم ارتباط مستحکم دانشگاه و ورزش

اما علی سیاح، عضو هیئت‌علمی دانشگاه زنجان عامل اصلی نابسامانی در ورزش را نبود ارتباط بین ورزش و دانشگاه دانسته و می‌گوید: ما برای ارتقای جایگاه ورزش و استفاده از مزایای آن نیازمند بهره‌گیری از دانش روز دنیا هستیم درنتیجه برای اتفاق افتادن آن باید ارتباط ورزش با دانشگاه ایجاد شود. به‌طور مثال پس از شیوع کروناویروس، مقالات معتبر متعددی در دنیا در رابطه با تأثیر ورزش در پیشگیری و مقابله با کرونا منتشر شد، خب مدیرانی که باید در رابطه با این ویروس تصمیم گیری می‌کردند افراد اجرایی بودند و وقتی برای پژوهش و تحقیق نداشتند، پژوهش در تخصص افراد دانشگاهی است، پاشنه آشیل دقیقاً همین‌جاست! اگر ارتباطی بین ورزش و دانشگاه بود قطعاً می‌توانستیم در دوران کرونا بهتر عمل کنیم اما به‌جای همکاری به بهانه‌های مختلف دانشگاهیان را از خودمان طرد می‌کنیم.

جای خالی مدیران جوان و متخصص در هیئت‌های ورزشی استان!

برخی نیز معتقدند که ورزش استان زنجان پس از کرونا منزوی نشده است و بنا به تائید بسیاری از مربیان و قهرمانان ورزشی پیش از کرونا نیز جایگاه استان زنجان در ورزش، با توجه به استعدادهای برتر آن‌چنانی هم نبوده و برخلاف برخی مدیران علت اصلی آن نه محدودیت در منابع مالی بلکه بی‌برنامگی و عدم نظارت کافی اداره کل ورزش و جوانان بر فعالیت هیئت‌های ورزشی است.

البته ابراهیم اسدی، مدرس دانشگاه عنوان می‌کند که این عدم‌برنامه‌ریزی فقط به مدیران اداره کل ورزش و جوانان استان برنمی‌گردد بلکه تمامی مسئولان ارگان‌های اجرایی استان را شامل می‌شود چراکه برای حمایت از تیم‌های ورزشی و ارتقا جایگاه ورزش همه به یک اندازه سهیم هستند!

اسدی در پاسخ به برخی انتقادات از حضور برخی از افراد در پست‌های بالا در هیئت‌های ورزشی بدون هیچ برنامه خاصی و یا تمرکز برخی از آن‌ها بر روی یک قهرمان و مدال‌آور و غفلت از مابقی قهرمانان و مستعدهای ورزشی که یکی از عوامل پیشرفت نکردن رده‌های مختلف می‌تواند باشد به صدای زنجان می‌گوید: به نظرم باید در هیئت‌های ورزشی باید فرصت برای ورود افراد دارای هدف، جوان و باانگیزه فراهم شود! من نمی‌گویم که هیئت‌های ورزشی اصلاً برنامه‌ای ندارند، آن‌ها نیز به‌اندازه خودشان در تلاش‌اند که جایگاه ورزش را ارتقا دهند اما معتقدند افراد قوی، متخصص و جوان اگر ورود کنند می‌توانند زمینه موفقیت‌های قابل‌توجه را ایجاد کنند! اگر این اتفاق بیفتد امیدوار به اتفاقات خوب در ورزش در سال‌های آتی هستیم!

نبود برنامه‌ریزی بلندمدت در ورزش

در شرایطی که ابراهیم اسدی، مدرس دانشگاه معتقد است که فقط اداره کل ورزش و جوانان استان در قبال ورزش استان مسئولیت ندارد بلکه برای ارتقای جایگاه آن باید تمامی مسئولان ارگان‌های مختلف در کنار یکدیگر بوده و پای‌کار باشند، علی سیاح، عضو هیئت‌علمی دانشگاه زنجان که این اظهارات را رد نمی‌کند، می‌گوید: در وهله نخست این اداره کل ورزش و جوانان استان است که باید در قبال ورزش، برنامه‌ریزی بلندمدت کرده و برای «سواد حرکتی» تمامی مردم، استعدادیابی و استعداد پروری، برای قهرمانان ورزشی پس از اتمام دوران طلایی و جلوگیری از خانه‌نشین شدن آن‌ها برنامه داشته باشد!

سیاح بابیان اینکه در حال حاضر برنامه‌ای که در آن برای فرد پس از اتمام دوران قهرمانی‌اش وجود ندارد، تأکید می‌کند: ما نباید این افراد را به همین راحتی‌ها از دست بدهیم، باید شخص برنامه‌ریزی باشد که برای افراد از رده پایه تا دوران پیشکسوتی‌اش برنامه‌ریزی کند اما متأسفانه مدیران ما در انتخاب تیم خود به دنبال چنین افراد دارای برنامه نیستند چراکه چالش که خود عامل پیشرفت هر سیستمی می‌تواند باشد را دوست ندارند!

عضو هیئت‌علمی دانشگاه زنجان بابیان اینکه داشتن برنامه مساوی با ایجاد نظم مالی و تربیت منابع انسانی حاذق  است به بازرگان، مدیرکل جدید اداره کل ورزش و جوانان استان زنجان توصیه می‌کند تا برای ارتقای ورزش استان، «برنامه محور» باشد، داشتن برنامه در ابتدا ممکن است سخت باشد اما قطعاً زمینه‌های پیشرفت را فراهم می‌کند.

او همچنین خطاب به مدیرکل ورزش و جوانان استان می‌گوید: اعضای هیئت‌علمی هیچ‌یک به دنبال تحمیل نظرشان به افراد اجرایی نیستند اما قطعاً برای پیشرفت ورزش بهتر است ارتباط ورزش و دانشگاه را بیشتر و بیشتر کنید.

انتهای پیام/

خبرنگار: لیلا محمدی