پایگاه خبری صدای زنجان- سال قبل در راستای عمل به نقشه راه تجارت خارجی استان، هیئت‌های تجاری کشورهای ترکیه، عراق و یمن در زنجان حضور یافتند اما اطلاع دقیقی از تأثیر این حضور در اقتصاد استان وجود ندارد و در این میان حضور هیئت یمنی در زنجان، حاشیه‌هایی هم داشت. البته رئیس اتاق بازرگانی استان معتقد است: که هیچ بازرگانی معمولاً مسائل محرمانه مالی خود را اعلام نمی‌کند و از طرفی اتاق، نقش واسطه به‌عنوان متصل‌کننده بازرگان زنجانی با طرف خارجی را بر عهده دارد و برآورد سود حضور هیئت‌های تجاری در زنجان به آن‌ها مربوط نیست!

چندی پیش به نقل از روابط عمومی اتاق بازرگانی زنجان، علی‌ یگانه فرد، رئیس این اتاق با اشاره به حضور هیئت‌های تجاری از کشورهای ترکیه، عراق و یمن و حضور رایزنان بازرگانی سفارت‌های ایران در ترکیه و هند و نیز سفیران کشورهای ارمنستان و بنگلادش در اتاق بازرگانی زنجان اعلام کرد که بر اساس نقشه راه تجارت خارجی استان زنجان، اعزام هیئت‌های تجاری به کشورهایی نظیر ارمنستان، عراق و دیگر کشورهای نقشه راه تجارت خارجی در دستور کار اتاق بازرگانی استان زنجان قرار دارد.

سؤالی که مطرح می‌شود این است که حضور هیئت‌های تجاری مورداشاره چه سودی برای اقتصاد استان داشته است؟

برآورد سود به اتاق بازرگانی ارتباطی ندارد!

علی‌ یگانه فرد، رئیس اتاق بازرگانی استان زنجان در این خصوص به صدای زنجان می‌گوید: اول اینکه یک بازرگان هیچ‌گاه مسائل خود را رو نمی‌کند مخصوصاً در زنجان! دوم اینکه هدف اتاق بازرگانی اتصال فعالان اقتصادی به عرصه تجارت است و دیگر برآورد دقیق سود به ما مربوط نمی‌شود چراکه هیچ بازرگانی معمولاً مسائل محرمانه مالی خود را اعلام نمی‌کند.

او در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه اتاق یکی از بخش‌های اقتصادی در تدوین نقشه راه نقش داشته درنتیجه انتظار می‌رود خروجی این سند را نیز اعلام کند، تأکید می‌کند: حضور هیئت‌های تجاری و رایزنان بازرگانی کشورهای همسایه فرصتی برای استان است که باید از سوی فعالان اقتصادی موردتوجه قرار گیرد، اتاق بازرگانی هرچقدر بتواند استان را به این کشورها وصل کند گردش مالی استان را ارتقا داده، مسائل تولیدی رونق یافته و بیکاری تا حدودی حل می‌شود. ما در تلاشیم این مبحث را پررنگ کرده و ظرفیت واحدهای تولیدی استان را به این کشورها معرفی کنیم. حالا اینکه واحد تولیدی تا چه میزان از این فرصت استفاده کند بستگی به متصدیان و متولیان این مجموعه‌ها دارد.

احصای ظرفیت‌های اقتصادی استان برای معرفی به کشورهای همسایه

در طول سال‌های تحریم، ایران با موانع فراوانی در مسیر تجارت روبه‌رو بوده‌ اما استفاده از ظرفیت‌های موجود در کشور، برای تجارت و مبادلات منطقه‌ای با کشورهای همسایه از راهکارهای اصلی تأمین منابع ارزی مطرح‌شده است و البته برنامه‌های اعلام‌شده دولت سیزدهم نیز حاکی از توجه به این مهم است.

یگانه فرد، رئیس اتاق بازرگانی استان بابیان اینکه امسال هیچ هیئت خارجی در استان حضور نداشته‌اند، یادآور می‌شود: سال قبل هیئت تجاری از کشور عراق (بابل) در زنجان حضور یافتند که نتیجه آن استقرار 3 تا 4 واحد تولیدی که عمدتاً در حوزه کشاورزی فعالیت دارند، بوده است. علاوه بر آن حضور هیئت‌های تجاری ترکیه و یمن را داشتیم که نسبت به نتیجه‌بخش بودن این حضور در عرصه اقتصادی و بازرگانی امیدوار هستیم.

یکی از عوامل مهم دستیابی به رشد و رونق اقتصادی پایدار، فراهم کردن شرایط و زمینه‌های لازم برای توسعه صادرات است.

وزارت صمت در سال 1400 با عنوان مدیریت واردات و توسعه صادرات غیرنفتی به اهمیت صادرات غیرنفتی در دستیابی به اهداف جهش تولید تأکید کرد.

در تصمیم‌گیری‌های کلان و سیاست اقتصادی ایران با توجه به اهمیت کاهش وابستگی درآمدهای کشور به صدور نفت خام و مشتقات نفتی و نقش صادرات غیرنفتی در کاهش این وابستگی و نیز جایگاه آن در برنامه‌های توسعه اقتصادی کشور، بررسی عوامل تعیین‌کننده رشد و افزایش صادرات غیرنفتی و ارائه راهکارهای لازم برای توسعه و رفع موانع آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

علی یگانه فرد، رئیس اتاق بازرگانی استان زنجان با اشاره به به‌روزرسانی نقشه راه تجارت خارجی سال قبل به صدای زنجان می‌گوید: در همین راستا توسعه صادرات غیرنفتی در استان بی‌تردید اهمیتی استراتژیک برای اقتصاد استان داشته و تراز تجاری مثبت نشان از ارزآوری و ایجاد زمینه‌های اشتغال، حرکت به سمت تولید صادرات محور و افزایش درآمد استان خواهد بود.

به گفته مسئولان اتاق بازرگانی زنجان، با توجه به مطالعات انجام‌شده در خصوص توسعه استان، بخش صنعت، معدن و تجارت در حال حاضر به‌عنوان پایه و محور توسعه استان مطرح‌شده که بخش‌های کشاورزی و خدمات نیز به‌موازات آن، مسیر توسعه استان را هموار می‌کند بنابراین لازم است با شناخت وضعیت موجود و با توجه به چشم‌انداز و اهداف کمی و کیفی تعیین‌شده بخش صنعت، معدن و تجارت در افق سال 1404 و با در نظر گرفتن سیاست‌های کلان محیطی و بخشی و با شناسایی نقاط قوت و ضعف داخلی و فرصت‌ها و تهدیدهای محیطی، استراتژی‌های مناسب برای ارتقای جایگاه استان به سمت جایگاهی شایسته و متناسب با توانمندی‌های آن ارائه شود.

در برنامه‌های پیشنهادی ثبت‌شده در نقشه راه تجارت خارجی استان (آبان ماه سال 1400)  تلاش شده با اتکا بر بخش خصوصی، جهت‌گیری سیاست‌های اقتصادی و بهره‌گیری از مزیت‌های نسبی در جهت ایجاد مزیت‌های رقابتی گام‌هایی برداشته شود.

رئیس اتاق بازرگانی زنجان به صدای زنجان می‌گوید: آنچه اهمیت دارد این است که جهت دستیابی به این اهداف، نقش مسئولان استانی در جهت‌دهی و شتاب‌ده‌ی توسعه اقتصادی، صنعتی، معدنی و تجاری استان بسیار پررنگ و تعیین‌کننده است.

تدوین‌کنندگان نقشه راه تجارت خارجی استان زنجان معتقدند که با توجه به استقرار گروه شرکت‌های ایران ترانسفو، پارس سوئیچ و شرکت‌های تولیدکننده انواع سیم و کابل، استان زنجان بیشترین سهم در تولید تجهیزات برق فشارقوی کشور را به خود اختصاص داده است و البته سایر ظرفیت‌ها در بخش نساجی، معدنی و کشاورزی، خدمات فنی و مهندسی و صنعتی زنجان می‌تواند دررسیدن به رونق اقتصادی طبق برنامه پیش‌بینی‌شده موفق باشد.

ازنظر استقرار صنایع برتر، در صنعت نساجی از صنایع پیشرو در کشور بوده و نزدیک به یک‌پنجم اشتغال توسط این بخش ایجادشده است.

از دیگر واحدهای مهم مستقر در استان می‌توان به، کالسیمین، شرکت ملی سرب و روي ایران، گروه توسعه معادن روی ایران، صنایع ریلی ایرانیان(ایریکو)، شرکت سرمایه‌گذاری توسعه صنایع لاستیک ایران (نخ تایر صبا)، پارس حیات، ذوب آهن البرز غرب، سیمان زنجان، سیمان خمسه، شرکت‌های تولیدکننده شمش روی، شیر پاستوریزه پگاه زنجان، نیک‌ریس، فولاد کاران افق، الکترود، میکا، پویاریس، نساجی رازی، نخیران و غیره نام برد.

علی یگانه فرد، رئیس اتاق بازرگانی استان زنجان معتقد است که افزایش میزان صادرات استان زنجان به عدد یک میلیارد دلار با گسترش و متنوع سازی اقلام صادراتی استان، گسترش و متنوع سازی بازارهای هدف صادراتی، ارتقای سطح کیفی تولیدات استان جهت رقابتی‌تر شدن کالاهای تولیدی و حرکت به سمت تولید صادرات محور محقق می‌شود.

او قرارگیری بر محور ترانزیتی تهران – تبریز - اروپا و آسیای میانه از طریق جاده و راه‌آهن، همسایگی و هم‌جواری با 7 استان کشور به معنای داشتن بازارهای مصرف عمده در کشور برای کالاهای تولیدی، وجود ذخایر و منابع قابل‌توجه سرب و روی و کانی‌های غیرفلزی، وجود تقاضای مؤثر در کشورهای منطقه برای کالای شمش روی استان و وجود زیرساخت‌های تجاری در استان ازجمله گمرک، گمرک باز بین‌المللی ایستگاه بناب، فرودگاه، شرکت حمل‌ونقل بین‌المللی را از فرصت‌های موجود در استان می‌داند.

هرچند که نقش کروناویروس در ایجاد اخلال در چرخه تجارت بر کسی پوشیده نیست و رئیس اتاق بازرگانی استان از فروکش شدن آن ابراز خرسندی کرده و نسبت به محقق شدن اهداف نقشه راه امیدوار است اما نباید از تهدیدهای پیش رو نظیر «وضع محدودیت‌های بین‌المللی برای صادرات کالا و خدمات، عدم ثبات در نرخ ارز و قوانین و مقررات مربوط به تجارت خارجی، عدم دسترسی به آمار صادرات مبدأ تولید، عدم وجود آمار مشخص و دقیق از صادرات محصولات فرش و صنایع‌دستی، طولانی بودن فصل سرما در بخش‌هایی از استان و ایجاد محدودیت در تولید محصولات کشاورزی» که در نقشه راه تجارت خارجی استان بر آن تأکید شده، غافل شویم.

مانعی به نام تحریم

به گفته رئیس اتاق بازرگانی استان زنجان، 11 کشور به‌عنوان اهداف صادراتی و کشورهای دارای اولویت همکاری با استان زنجان انتخاب‌شده‌اند. این کشورها شامل هند، آفریقای جنوبی، قزاقستان، ازبکستان، ارمنستان، اندونزی، عمان، ویتنام، پاکستان، بنگلادش و روسیه است.

علی یگانه فرد بابیان اینکه با فروکش کردن کروناویروس ما امیدوار به تحقق اهداف نقشه راه تجارت خارجی تدوین‌شده هستیم، در رابطه با مشکلات تجارت باوجود تحریم‌ها برای تجار ایرانی و طرف‌های خارجی عنوان می‌کند: هدف‌گذاری‌ها مربوط به کشورهای همسایه است و مسائل مربوط به ترنسفرهای مالی حل می‌شود. عمده روابط ما از طریق واحدهای صرافی است نه سیستم بانکی! وگرنه کشورهای اروپایی وضعیت خود را دارد. مشکلات تحریم همچنان گریبان گیر کشور است.

واقعیت آن است که دلیل اصلی برای برقراری ارتباط بیشتر با همسایگان به سال 97 بازمی‌گردد که با بازگشت تحریم‌ها علیه کشورمان، دوران بسیار سخت اقتصادی آغاز شد. به‌طوری‌که یکی از دشوارترین تحریم‌های تاریخ روابط بین‌الملل بر ایران وارد آمد و تاکنون هم ادامه داشته است. شرایطی که محدودیت فروش کالاهای‌ صادراتی به‌ویژه نفت ایران را فراهم کرد، علاوه بر آن موجب فقدان دسترسی به سیستم بین‌المللی، محدودیت شدید در مسیر مبادلات ارزی و استقبال نکردن عده‌ای از شرکای قدیمی برای همیاری با ایران شد. به دلیل قرارگیری در این وضعیت و لزوم دور زدن تحریم‌ها، عده‌ای همواره با یادآوری ظرفیت‌های جغرافیایی کشور، تأکید بر برقراری ارتباطات خاص با کشورهای همسایه داشتند.

ایران در سال‌های گذشته بارها اعلام کرده است که بخش مهمی از برنامه تجاری خود را با محوریت کشورهای همسایه بنا خواهد کرد، چراکه کشورهای همسایه ایران در هرسال، بیش از هزار میلیارد دلار واردات دارند و اگر ایران بتواند تنها بخشی از این سبد وارداتی را به خود اختصاص دهد، سهمی بزرگ در بازار صادراتی به دست خواهد آورد. کشورهایی که درمجموع به بیش از 15 مورد مشترک در مرز آبی و خاکی با ایران می‌رسند و ازلحاظ جمعیت 500 میلیون نفر برآورد می‌شوند بااین‌وجود برخی‌ها معتقدند تجارت واقعی در سایه روابط با تمامی کشورهای دنیا اتفاق می‌افتد نه کشورهای محدود!

علی یگانه فرد، رئیس اتاق بازرگانی استان هم در واکنش به آن می‌گوید: وقتی قضیه تحریم حل‌نشده است ما چگونه می‌توانیم با اروپا وارد تجارت شویم؟ آن‌ها مقید به این هستند که تمامی معاملات و گردش مالی شفاف باشد، وقتی امکان چنین چیزی برای ما نیست چطور می‌خواهیم کارکنیم؟ باید موضوع تحریم حل شود تا مشکل گردش مالی هم حل شود. آن‌هم دست ما نیست و به سیستم حکومتی کشور برمی‌گردد. بازرگان دلش می‌خواهد در عرصه تجارت کار کند اما دستش بسته است! کالا را بخرد یا بفروشد پولش را از کدام محل بپردازد یا تحویل بگیرد؟ در کشورهای اروپایی پول از طریق سیستم بانکی جابجا می‌شود، وقتی سیستم بانکی قفل است هیچ کاری نمی‌توانیم بکنیم! ازاین‌رو تصمیم گیران روی کشورهای همسایه و بخشی دیگر روی کشورهای آفریقایی هدف‌گذاری کرده‌اند. البته همین کشورها نیز می‌توانند ما را دررسیدن و تحقق اهداف تبیین شده برای نقشه راه تجارت خارجی همراهی کنند.

در شرایطی مسئولان و برنامه‌ریزان نسبت به محقق شدن اهداف تبیین شده در نقشه راه تجارت خارجی استان زنجان امیدوار هستند که به استناد اظهارات رئیس اتاق بازرگانی استان زنجان، سود حاصل از حضور هیئت‌های خارجی و نقش آن در اقتصاد استان زنجان نباید اعلام شود چراکه ظاهراً آن بخش از موارد مالی بازرگانان که با نقشه راه تجارت استان در ارتباط است، باید سرّی بماند!

انتهای پیام/

خبرنگار: لیلا محمدی