یک استاد دانشگاه علوم پزشکی: سازمانهای بیمهگر به دلیل بالا بودن هزینههای دندانپزشکی چندان روی این موضوع مانور نمیدهند
پایگاه خبری صدای
زنجان- زهره میر عیسی خانی/ دندانها که بهعنوان مرواریدهای
دهان شناخته میشوند یکی از وجوه سلامت هر فرد در جامعه محسوب میشوند بااینوجود
چند سالی است که پدیده «بیدندانی» در جامعه فراگیر شده است موضوعی که مرور
اظهارات مسئولان طی سالهای اخیر کمک زیادی به درک بهتر وضعیت سلامت دهان و دندان
و هزینههای ارائه خدمات دندانپزشکی خواهد کرد. به اذعان مسئولان در وزارت بهداشت،
حدود ۴۰ درصد مردم از خدمات دندانپزشکی محروم هستند و دریافت خدمات توسط آنها در
حد کشیدن دندان است و ۷۰ درصد مردم، توان پرداخت هزینههای دندانپزشکی را ندارند.
همچنین کارشناسان اذعان میکنند،
حدود ۱۸.۵ درصد هزینههای پرداختی از جیب مردم، تنها به خاطر تعرفههای دندانپزشکی
است، تعداد دندانهای خراب یا پوسیده (در سال ۹۸)، حدود ۲۰۰ میلیون دندان بوده است
و بعضاً تا ۴۰۰ میلیون هم ذکر میشود. کشور بهسوی پدیده «بیدندانی» در سنین بالای
۳۵ سال پیش میرود. هر کودک پنجساله ایرانی دستکم پنج دندان شیری پوسیده، کشیده
شده یا ترمیمشده دارد.
هزینههای دندانپزشکی فراتر از جیب مردم
برخی شهروندان درباره هزینههای
دندانپزشکی معتقدند، برای یک عصبکشی دندان حدود ۲.۵ میلیون تومان غیر از ویزیت
پرداخت کردهام، درحالیکه هزینههای اولیه کمتر از ۲ میلیون تومان اعلامشده بود،
این در حالی است که هزینهها فراتر از جیب مردم است و یک فرد برای پر کردن و یا عصبکشی
دندان بیش از یکسوم حقوق خود را در این زمینه باید هزینه کند.
فرد دیگری اظهار میکند: دندان
خود را با هزینه ۸۰۰ هزار تومان کشیدهام، در کجای دنیا برای بیرون کشیدن یک دندان
این میزان باید هزینه کرد؟ هزینهها بهقدری بالاست که افراد از پس هزینههای
درمانی برنمیآیند و ناچار مجبور میشوند تا آن را همینطور بگذارند بماند تا سر
فرصت به دندانپزشک مراجعه کنند که همین امر باعث پوسیدگی بیشتر دندانها میشود و
افراد به این شکل دندان خود را از دست میدهند.
قیمتهای بالای مواد اولیه برای دندانپزشکان
نیز بحثبرانگیز است
عوامل متعددی درزمینهٔ افزایش
تعرفه دندانپزشکی و تفاوت قیمتها، دخیل هستند و همین موضوع، بعضاً گران بودن هزینه
خدمات را توجیه میکند. یکی از دندانپزشکان استان معتقد است، مواردی مانند پزشک
عمومی یا متخصص بودن، میزان تجربه، نوع درمان دندان و میزان پیچیدگی آن مانند عصبکشی
یک کاناله تا چهار کاناله یا ارتودنسی ساده یا پیچیده، تفاوت نوع مطب از درمانگاه
خیریه تا وجود کلینیک در پایین یا بالای شهر و نیز پشتیبانی خدمات و پیگیری بعد از
درمان، از دلایل مؤثر بر هزینههای دندانپزشکی و تفاوتهای نرخ آن است.علاوه بر
موارد یادشده، هزینههای بالای مواد و تجهیزات مصرفی دندانپزشکی، وارداتی بودن بیشتر
این مواد و نوسانات ارزی مؤثر بر آن، از مهمترین دلایل گرانی تعرفههای دندانپزشکی
تلقی میشود.
در این زمینه محمد جولایی،
استادیار دانشگاه علوم پزشکی در گفتوگو با صدای زنجان با اشاره به اینکه مشکلات
حوزه دندانپزشکی بهمراتب بیشتر از سالهای گذشته شده است و سالهای گذشته مردم از
این مشکلات اذیت میشدند چه برسد به اکنون، میگوید: برای خود ما بهعنوان دندانپزشک
افزایش قیمتی که در مواد اولیه وجود دارد، سؤالبرانگیز است و ما از افزایش قیمتی
که این هفته نسبت به سال گذشته وجود دارد در تعجبیم که این افزایش قیمتها در مواد
اولیه بابت چه هست؟
وی قیمت مواد اولیه و کارکنان
و خدماتی که ارائه میشود سالبهسال و ماهبهماه در حال افزایش است، میافزاید: بااینحال
باید اذعان داشت که تعرفهها نسبت به سطح درآمد مردم بهصورت پایه بالا است و این
هم بهنوعی به ذات خود درمان برمیگیرد. درمانهای دندانپزشکی پرهزینه هستند. ضمن
اینکه بیمهها هم هزینههای دندانپزشکی را تحت پوشش قرار نمیدهد.
جولایی در مورد دلیل افزایش هزینههای مواد اولیه به صدای زنجان میگوید: سؤال ما هم همین
است! ما بهترین کامپوزیت را تا دو هفته پیش یکمیلیون و 200 هزار تومان میخریدیم
و امروز هر یک از این کامپوزیتها شده است 2 میلیون و 200 هزار تومان! و من تعجب میکنم
از این قیمتها. اکنون زمان جنگ که نیست! تحریمها در دو سه سال گذشته هم وجود
داشته است و ما درگیر این تحریمها بودیم و دلار هم که نوسان قیمت نداشته است پس
چرا باید در طی دو هفته افزایش قیمت داشته باشیم؟
این استاد دانشگاه اظهار میکند:
باوجوداین ما تلاش کردیم که تعرفهها را ثابت نگهداریم چراکه همین تعرفههایی که
ما داریم، مردم بهزور از پس هزینههایش بربیایند و اگر ما بخواهیم این قیمتها را
افزایش بدهیم اربابرجوع کمتر خواهد شد و در حقیقت در اینجا از سود کار خود کم میکنیم
و این موضوع افزایش قیمت مواد اولیه برای خود ما هم دچار سؤال هست و متأسفانه طرف
حساب ما یک عده دلال هستند و یک سری جوابها و توجیههای غیرمنطقی در این زمینه
دارند.
البته به گفته برخی کارشناسان
و مسئولان بهداشت و درمان، مطالعات اقتصادسنجی نشان میدهد، مواد مورداستفاده در
دندانپزشکی، تنها ۱۰ تا ۱۲ درصدِ هزینهها را تشکیل میدهد و بقیه به هزینههای
جانبی و دستمزد پزشک اختصاص دارد. بنابراین اینکه بالا بودن تعرفهها را صرفاً به
گردن مواد و تجهیزات دندانپزشکی بیندازیم، صحیح نیست.
عدمحمایت بیمهها از خدمات دندانپزشکی
همچنین طرف قرارداد نبودن بیشتر
کلینیکها و مطبهای دندانپزشکی با بیمههای پایه و تکمیلی و درنتیجه، پرداخت تمام
یا درصد بالای هزینه توسط بیمار، به این چالش دامن میزند. درمجموع، عوامل مؤثر برافزایش
هزینههای دندانپزشکی را میتوان در موارد مواد مصرفی، وارداتی بودن و وابستگی آن
به نوسانات ارزی،کیفیت مواد و تجهیزات مورداستفاده در درمان دندان، کمبود دندانپزشکان
متخصص و کار بلد در مقایسه با میانگین جمعیت و متقاضیان خدمات، میزان دانش و تخصص دندانپزشکان:
از پزشک عمومی تا متخصص و فوق تخصص، میزان حمایت و تعهدات محدود بیمهای ازجمله بیمه
تکمیلی و پایه مانند تأمین اجتماعی است.
جولایی در این زمینه ادامه میدهد:
مسئله دیگری که در این زمینه وجود دارد این است که یک مقدار بیمهها در این زمینه شیطنت دارند و خودشان میدانند تعرفههای
دندانپزشکی در چه سطحی است اما وقتی میخواهند با بیمار تسویه کنند بهجای یکمیلیون،
100 هزار تومان میدهند و ارزش کار دندانپزشک را پایین میآورند و یکمیزان دید
مردم به دندانپزشکی را بد میکنند و دندانپزشک ناچار میشود که یکمیزان کار غیرقانونی
و خلاف تعرفه انجام دهد. یعنی بیمه، تعرفه را 100 هزار تومان در نظر میگیرد درحالیکه این کار به دلیل تخصصی
بودن یکمیلیون تومان خواهد بود و معمولاً هم مردم هم بهگونهای هستند که بنا را میگذارند
به اعلام آن ارگان دولتی و حرف دولت بیشتر برای آنها سند دارد یعنی بیشتر بنا را میگذارند
به آن قیمتی که دولت به آنها اعلام میکند
.
این استاد دانشگاه علوم پزشکی
خاطرنشان میکند: یکی از دلایلی که واحدهای بیمه متحمل هزینههای سنگین میشوند، فاکتور
سازی افرادی هست که بدون اینکه کاری روی دندانهایشان انجامشده باشد، فاکتور میگیرند
و از بیمه هزینهاش را میگیرند که این موضوع خود کم مطلبی نیست و باید در این زمینه
موضوعات را پیگیری و کارشناسی کنند که آیا واقعاً این کار انجامشده است یا خیر؟
سازمانهای بیمهگر به دلیل بالا بودن هزینههای
دندانپزشکی چندان روی این موضوع مانور نمیدهند
تعرفه خدمات دندانپزشکی، بسیار
متنوع و متفاوت است و دستیابی به رقم مشخص و یکسان، در این حوزه، امکانپذیر نیست.
بااینحال، هزینه خدمات دندانپزشکی در مراکز درمانی دولتی و درمانگاههای خیریه در
مقایسه با کلینیکهای دندانپزشکی خصوصی پایینتر است، اما این خدمات در مراکز دولتی،
اغلب محدود، بسیار زمانبر و بعضاً باکیفیت پایین ارائه میشود. این امر افراد را
ناگزیر به سمت مطبها و کلینیکهای خصوصی سوق میدهد.
این استاد دانشگاه در مورد
نحوه مشخص شدن تعرفههای دندانپزشکی میافزاید: تعیین و تکلیف میزان تعرفههای
دندانپزشکی نیز با همان روندی که تعرفههای پزشکی طی میکنند، مشخص میشود اما
اکثر کسانی که این تعرفهها را مشخص میکنند غالباً پزشک هستند و به آن صورت دندانپزشک
درگیر این حوزهها نیستند که بهصورت تخصصی در این حوزه ورود کند و نظارت داشته
باشند و بررسی کنند که اگر این تعرفه زیاد است آن را کاهش دهند و اگر کم هست، افزایش
بدهند و درهرحال به دنبال یکسانسازی تعرفهها باشیم.
وی بابیان اینکه هر چه قدر هم
این تعرفهها اصولی و کارشناسی شده باشد بازهم سهم بیشتری از جیب مردم پرداخت میشود
و مردم توان پرداخت این تعرفهها را ندارند، اظهار کرد: بیمهها اگر قیمت را هم پایین
نیاورند حداقل باید در این زمینه هزینهها را تحت پوشش قرار دهند و یا نظارتهای بیشتری
در این زمینه داشته باشند که سازمانهای بیمهگر به دلیل بالا بودن هزینههای
دندانپزشکی چندان روی این موضوع مانور نمیدهند.
گفتنی است، بر اساس مصوبه ۱۲
اردیبهشت ۱۴۰۱ هیئتوزیران که به امضای معاون اول رئیسجمهوری رسیده، تعرفه خدمات
تشخیصی و درمانی در بخش دولتی و خصوصی در سال ۱۴۰۱، در برنامه نسخه الکترونیک
سلامت، در حوزه ارزیابی و معاینه یا ویزیت پزشکان و کارشناسان پروانه دار در بخش
سرپایی دولتی، به شرح زیر است:
الف- دولتی: دندانپزشکان عمومی،
۲۳ هزار و ۳۰۰ تومان و دندانپزشکان متخصص ۲۹ هزار تومان. همچنین هزینه ارزیابی و
معاینه یا ویزیت اعضای هیئتعلمی و پزشکان درمانی تماموقت جغرافیایی در بخش دولتی
شامل دندانپزشکان متخصص برای گروه سنی ۱۸ سال و بالاتر، ۴۹ هزار و ۳۰۰ تومان است.
ب- خصوصی: دندانپزشکان عمومی،
۶۹ هزار تومان و متخصص ۱۰۴ هزار تومان برای گروه سنی ۱۸ سال و بالاتر.
هیچ ارگان منسجمی در مورد دندانپزشکی وجود
ندارد
بااینوجود تعرفههای مصوب
دندانپزشکی رعایت نمیشود، میانگین تعرفههای خدمات بر اساس هزینههای اعلامشده
کلینیکها و مراکز تخصصی دندانپزشکی در بازههای قیمتی حداقلی و حداکثری در قالب
کاشت، داشت و برداشت دندان ذکرشده است. البته به دلایل مختلف، همین نرخهای حداقلی
یا حداکثری نیز میتوانند متفاوت باشند. نکته دیگر اینکه تعرفههای دندانپزشکی، یکسان
نیست و این تعرفهها، با توجه به انحصار موجود در فضای دندانپزشکی حتی از یک کلینیک
و مطب به کلینیک و مطب دیگر، بسیار متفاوت و رو به افزایش است. همچنین نرخهای کلینیکها
و خدمات دندانپزشکی بخش خصوصی، بههیچعنوان از تعرفههای مصوب شده، پیروی نمیکند
و بازههای قیمتی نیز زیاد است.
جولایی در مورد چند قیمتی بودن
ویزیت و درمان در سطح کلینیکها را میافزاید: مسئله نظارت در این زمینه اهمیت
دارد چراکه در سطح کلینیکها نظارت ارگانیزه
وجود ندارد و شاهد هستیم که وزارت بهداشت مراکز متعددی را در آموزشها و درمان و
بهداشت و غذا و دارو داریم، اما معاونتی تحت عنوان دندانپزشکی نداریم و یک سازمان
و اداره جامع دندانپزشکی در سطح کشور وجود ندارد که بهصورت تخصصی در این زمینه
ورود کند. درحالیکه اگر سؤالی درزمینهٔ درمان داشته باشیم مستقیم به معاونت درمان
رجوع میشود و این معاونتها بهدرستی بر سیستم درمان واقف هستند و نظارتهایی بر
آن دارند اما در مورد دندانپزشکی اینطور نیست و اگر این حوزه نیز ارگان منسجمی
داشته باشد میتوان جلسات منسجمی با بیمه و واحدهای نظارتی و تعرفه گذاشت و یکمیزان در این زمینه با سازمانهای
نظارتی تماس داشت تا در این زمینه تأثیرگذار بود.
وی افزود: مسئله دیگری که در این
زمینه وجود دارد کیفیت درمانهایی که است که در این زمینه وجود دارد این است که بیمارها
بایستی برای یک دندان سه چهار دفعه هزینه کنند و یکبار که عصبکشی میکنند، به
کنار! دو سه سال آینده دوباره همان دندان را دو.باره عصبکشی میکنند و خود همین مسئله هم باید توسط کارشناسانی موردبررسی قرار
گیرد.چراکه مردم دغدغهشان این است که آیا این هزینهای را که کردم، آخرین هزینهای
خواهد بود که میکنم یا بابت دندان بازهم باید هزینه کنم؟
انتهای پیام/