پایگاه خبری صدای زنجان نیوز / زهره میرعیسی‌خانی: عدم حضور مسئولان استانی در آئین افتتاح نمایشگاه «روایت هنر» در نگارخانه سرو واقع در خیابان پروین اعتصامی زنجان که از 30 خردادماه امسال آغاز شده و قرار است تا 6 ماه جاری ادامه داشته باشد، منجر به گلایه‌مندی هنرمندان هنرهای تجسمی شده است. آن‌ها می‌گویند: تصور می‌کرده‌اند این نمایشگاه محلی برای فروش محصولات هنری باشد اما وقتی مسئولان به موضوع هنر توجهی نداشته و نسبت به آن بی‌تفاوت‌اند چگونه از مردم می‌توان انتظار داشت که از هنرمند و آثارش حمایت کنند.

نمایشگاه گروهی آثار هنرمندان تجسمی زنجان با رویکرد اقتصاد هنر در قالب نمایشگاه «روایت هنر» در نگارخانه سرو واقع در خیابان پروین اعتصامی زنجان از روز سه شنبه 30 خردادماه 1402 بدون حضور مسئولین استانی آغاز به کار کرد و اگرچه در این نمایشگاه آثاری از هنرمندانی نظیر «ناصر عبدی»، «حسن ترخوانه»، «رضا نجفلو»، «رحمان پرچگانی»، «حجت الله نعمتی»، «ولی محمدی»، «حمید رضا بازرگانی»، «ناصر محمدی»، «لی لی فرهادی»، «سیده فاطمه موسوی»، «ابوالفضل نظری»، «صبا صحبتلو» و «مرحوم میرصدرالدین» و «بهروز احمدی» در معرض دید همگان قرار گرفت، اما برخلاف دعوت متولیان برگزاری این نمایشگاه شاید کمتر مسئولی بود که در این نمایشگاه هنری حضور داشته باشد.

این نمایشگاه که تا 6 تیرماه 1402 ادامه دارد، تنها نمایشگاه هنری برگزار شده در سال اخیر بوده و طبق گفته هنرمندان، سرآغازی برای فعالیت‌های اقتصادی هنرمندان در زنجان است.

نبود سرمایه‌گذار و خریدار آثار هنری از انتقاداتی است که هنرمندان در گفت‌وگو با صدای زنجان اعلام می‌کنند که به نوعی باید مسئولان با برنامه‌ریزی به این دغدغه بپردازند، چرا که تنها زمانی می‌توان منتظر رشد و ارتقای وضعیت هنر در استانی باشیم که بتوان برای تولیدات هنری، سرمایه‌گذار و یا خریداری پیدا کرد، موضوعی که شاید کمتر در رویدادهای فرهنگی استان شاهد هستیم.

جای خالی مسئولین استانی و سرمایه‌گذاران و خریداران در نمایشگاه روایت هنری حس می‌شود، موضوعی که برخی نبود توجه مسئولین استانی به موضوع فرهنگ را عامل آن می‌دانند.

برخلاف تبلیغات گسترده‌ای که برخی از مسئولان استانی در خصوص استفاده از هنر برای ترویج مسائل فرهنگی دارند چرا نباید مسئولین استانی در نمایشگاه‌ها و یا رویدادهای فرهنگی استان حضور داشته باشند؟ موضوعی که بسیاری از هنرمندان به آن به عنوان یک چشم انداز برای آینده بهتر به مسئله هنر نگاه می‌کنند و انتظار دارند حداقل مسئولین استانی در برخی از  رویدادهای فرهنگی حضور داشته باشند.

** نهادها و مراکز دولتی، آثار هنری را خریداری کنند

ناصر محمدی، عکاس و هنرمند در خصوص این نمایشگاه به صدای زنجان می‌گوید: برگزاری این دست از نمایشگاه‌ها، حرکت خوبی است اما وقتی ما بخواهیم وارد بحث «اقتصاد هنر» شویم، باید با یک برنامه‌ریزی و رویکرد بزرگتری به این مسئله نگاه کنیم. بحث اقتصاد هنر موضوعی است که به چرخه هنری هنرمند کمک می‌کند تا بتواند کارهایش را ارائه بدهد و بفروشد و هزینه‌‌ی کارهای بعدی خود را فراهم کند.

وی ادامه می‌دهد: قاعدتا برگزاری نمایشگاه می‌تواند به هنرمندان کمک کند؛ منتهی مسئله‌ای که وجود دارد، این است که ما بتوانیم افرادی که توانایی خرید آثار هنری را هم دارند، را جذب کنیم و به نمایشگاه بیاوریم و به نوعی با آنها رایزنی کنیم تا آثار تولیدی هنرمندان را بخرند.

به گفته محمدی، برگزاری و آمدن هنرمندان یک طرف قضیه است، اما اگر بتوانیم اسپانسرها و خریداران و افرادی که هزینه می‌کنند (چه بنگاه‌های شخصی و چه مراکز خصوصی و کارخانه‌ها) را دعوت کنیم و با آنها رایزنی کنیم، مسلما نتیجه بهتری از برگزاری این نمایشگاه‌ها می‌گیریم. در حقیقت همه چیز وابسته به این است که این موضوع به صورت مداوم و پیوسته صورت گیرد. همچنین هنرمندان آثاری را تولید کنند و بیاورند که جدید باشند.

این عکاس می‌افزاید: ذات و اساس برگزاری این نمایشگاه بر پایه حرکت‌ها و فعالیت‌های مفیدی است که منافع متعددی را تأمین می‌کند. ارتقاء سطح سواد بصری جامعه، محک هنرمندان با قرار گیری آثار جدیدشان در معرض دید و نقد و در صورت فروش از نظر مادی می‌تواند کمک‌حال هنرمند باشد.

این عکاس زنجانی با اشاره به بحث سینما و فروش فیلم به صورت سیستماتیک که مورد هضم و پذیرش جامعه قرار گرفته و یا موسیقی و تئاتر که مردم برای دیدن تئاتر و کنسرت‌ها مبالغ بالایی پرداخت می‌کنند یعنی برای عموم جامعه پذیرفته شده است، اظهار می‌کند: اما آیا همین مردم برای یک تابلو نقاشی یا عکاسی هزینه می‌کند؟ که بن نظر من خیلی کمتر پیش میاد که این قضیه اتفاق بیفتد.

وی با مطرح کردن سوالی مبنی بر؛ آیا نهادها و مراکز دولتی هم براساس قانون موافقتند که آثار هنری خریداری کنند؟ می‌گوید: در سال‌های اخیر و در شرایط کنونی بجز برخی نهادهای مربوطه موردی اتفاق نیفتاده است، برگزاری این‌چنین نمایشگاه‌هایی با برنامه‌ریزی دقیق و مستمر در فرهنگ‌سازی و نهادینه کردن بحث خرید آثار هنری از طرف مردم و نهادهای دولتی تأثیرات مثبتی را به همراه خواهد داشت.

**مسیر حرکت هنر، فرمایشی و سیاسی است!

رحمان پرچگانی، استاد دانشگاه هنر و نقاش زنجانی در گفت‌و‌گو با صدای زنجان می‌گوید: وقتی رکنی معادل« نظام هنر» مشابه نظام مهندسی و پزشکی وسایر نظام‌ها در سطح کشور و به تبع آن در استان نداریم، اساسا صحبت کردن از حق و حقوق هنرمندان راه به جایی نخواهد برد، نظامی که به عنوان چتر حمایتی توسط خود هنرمندان ایجاد و دارای ساختاری محکم و قابل تکیه عمل باشد.

این هنرمند ادامه می‌دهد: باید برای این موضوعات راهکاری پایه‌ای و اساسی تعبیه شود؛ اما حقیقت این است که اکنون هنر و هنرمندان در دایره موضوعات اساسی سیستم و دولت قرار ندارد و مسیر حرکت بیشتر به طرف هنر فرمایشی، سیاسی و دست چندم هست و هنرمندان اصیل و دانشگاهی و صاحب اندیشه و فکر جایی در این سیستم مدیریتی ندارند و غالبا به کناری رانده شد‌ه‌اند. منظور این نیست که در دوره‌های قبلی همه چیز در مسیر درست و حقیقی شکل می‌گرفت و همه چیز سر جای خود بود، در همان دوره‌ها هم مشکلات زیادی وجود داشت و در همان مقاطع هم بنده منتقد کارهای غلط و نادرست سیستم بوده‌ام، اما در مقاطع قبلی به جریان‌ها و دیدگاه‌های مختلف حداقل بهایی داده می‌شد ولی اکنون یا فعالیتی صورت نمی‌گیرد و در محدود فعالیت‌های صورت گرفته هم براساس مضامین سفارشی، سطحی و غیرخلاقه تبیین و اجرا می‌شود.

به گفته این هنرمند پیشکسوت، زمانی قانونی مصوب شد که ادارات و نهادهای دولتی و شرکت‌ها نیم درصد مالیات خود را  به خرید آثار هنری و فرهنگی اختصاص بدهند که در آن دوران هم این موضوع مثل تمامی شئونات دیگر در عمل جایی برای رانت و رابطه بازی تبدیل و به‌مرورحذف شد.

وی ادامه می‌دهد: در این شرایط اقتصادی که هنرمندان به سختی و با هزینه‌های سرسام‌آور لوازم و امکانات خلق اثر را تهیه و به تولید آثار هنری می‌پردازند حداقل انتظار از مسولین و به‌ویژه مسئولان ارگانهای مرتبط فرهنگی و هنری این است با آمدن به نمایشگاه‌ها احترامی را برای هنرمندان استان قائل شوند و وظیفه سیستماتیک خودشان را انجام دهند. بنده شخصا هیچ امید و انتظاری از مجموعه دولتی ندارم اما برای جوان‌ترها که نیاز به تشویق دارند به‌نظرم حضورشان شاید مفید باشد. ما انتظار نداریم که همه مسئولین استانی در نمایشگاه حضور داشته باشند، اما آن‌گونه که خود دولتی‌ها می‌گویند نزدیک به بیست ارگان مرتبط با فعالیت‌های فرهنگی و هنری در استان داریم که در افتتاحیه نمایشگاهی با این وسعت و تنوع و مهم‌تر از همه بزرگداشت فردی اثر‌گذار در فرهنگ و هنر شهر حتی یک‌نفر از ایشان حضور نداشتند.

این هنرمند می‌افزاید: به شخصه علاقه چندانی برای برگزاری نمایشگاه در استان ندارم و فقط به خاطر بزرگداشت و قدردانی از استاد مرحوم بهروز احمدی آثارم را در این نمایشگاه در معرض نمایش قرار دادم، منتهی مراتب از این پس تصور نکنم که نمایشگاهی را در زنجان برگزار کنم.

 وی خاطرنشان می‌کند: در زمان شکل‌گیری دولت جدید و شروع به کار استاندار زنجان (محسن افشارچی) به‌دلیل دوستی و ارتباط دانشگاهی که در 30 سال گذشته داشتم به ایشان عرض کردم که یا مشاور هنری توانمندی را انتخاب کنید و یا فردی کارکشته و متخصص حوزه فرهنگ در راس امور فرهنگی و اجتماعی که بتواند نظم و مدیریت مناسبی به بی سرو سامانی فعالیت‌های هنری بدهد، اما حقیقت این است که تاکنون حداقل در حوزه فرهنگ این مشکل همچنان در جای خود باقیست و حرکت مناسب و اثرگذاری در این حوزه دیده نمی‌شود. ضمن اینکه باید ادارات هنری و فرهنگی در امور خود به یک انسجام برسند واز موازی کاری بپرهیزند مشکلی که بشدت در حال حاضر شاهد آن هستیم .

 وی با بیان اینکه در برخی از ارگان‌های فرهنگی هزینه‌های میلیاردی برای شکل‌گیری شاکله اداری و دفتری صرف می‌شود واز نبود بودجه و کمبود منابع صحبت می‌کنند، اظهار می‌کند: نمی‌شود در دفتری میلیاردی حضور یافت و به صندلی چندین میلیونی تکیه داد و صحبت از مشکلات مالی و معیشتی هنرمندان و اساسا «اقتصاد هنر» کرد.

**نقص دولت در حمایت از هنرمندان را قبول داریم

«امیر نعمتی»، رییس حوزه هنری استان زنجان هم در این رابطه با بیان اینکه نمایشگاه «روایت هنر» در واقع با رویکردی جدیدی در اقتصاد هنر برگزار می‌شود و سعی کرده‌ایم در این نمایشگاه از هنرمندان تجسمی رشته‌های مختلف و هنرمندان شاخص استفاده کنیم، اظهار می‌کند: هدفمان  از برگزاری این نمایشگاه معطوف به این بوده است که در هنرمندان انگیزه ایجاد کنیم و آنها را از فضای انفعالی این روزها بیرون بیاوریم تا بتوانند آثار خود را در معرض دید عموم و به  خصوص در زمینه عرضه و فروش آثار هنری قرار بدهند!

این مسئول با بیان اینکه برگزاری این نمایشگاه یک قدم در جهت اعتلای هنر در استان است، عنوان می‌کند: فعالیت خود را در این زمینه شروع و امیدوارم که بتوانیم در شاخه‌های مختلفی این موضوع را دنبال کنیم و زمینه اقتصاد هنر و موضوع پس از آن را دنبال کنیم.

رییس حوزه هنری استان زنجان با بیان اینکه هنر ما هر چه قدر به سمت مردمی بودن حرکت کند و نیازها و خواسته‌های مردم را بیشتر ببیند و بتواند پاسخگوی دردها و نیازهای آنها باشد، قطعا بیشتر مورد استقبال قرار می‌گیرد، اظهار می‌کند: برخی از آثار هنری ما ارتباط خوبی با بطن جامعه و آحاد مختلف جامعه ندارد و ما باید مشکلات موجود در این راستا را حل کنیم.

به گفته این مسئول؛ محصولات تولیدی در مسیر رسیدن به مردم مشکل دارد و متاسفانه ارتباط خوبی بین طبقات مختلف اجتماعی و هنرمندان وجود ندارد. ضمن اینکه متولیان فرهنگی و هنر نیز باید در جهت حمایت‌های پر رنگتر از هنرمندان ورود داشته باشند. ما نتوانستیم از هنرمندان چندان دفاعی داشته باشیم و مشکل بحث مالی است.هر چند نبود اعتبار و بودجه نمی‌تواند مانع از فعالیت هنرمندان شود اما وقتی هنرمندان ما با این همه عشق کار می‌کنند و  دست ما خالی است و نمی‌توانیم کمکی به آن‌ها بکنیم؛ این یک نقص است و امیدوارم که این مشکل را به طریقی حل کنیم.

**تا زمانی که مسئولان به مسائل هنری بی‌تفاوت باشند، نباید توقعی از عموم مردم داشت!

یکی از حاضران در این نمایشگاه که نخواست اسمی از او در این گزارش آورده شود هم که این اظهارات رییس حوزه هنری استان زنجان را قبول ندارد در واکنش به رویکردی که برای این نمایشگاه انتخاب شده بود، در گفت‌و‌گو با صدای زنجان اظهار ‌می‌کند: وقتی رویکردی برای یک نمایشگاه انتخاب می‌شود و گفته می‌شود این نمایشگاه با رویکرد «اقتصاد هنر» برگزار می‌شود، متولیان برگزاری این نمایشگاه باید فکری به حال فروش این آثار بکنند و از مسئولان و سرمایه‌گذاران و حتی بنگاه‌های شخصی برای خرید این آثار دعوت نمایند. اما متاسفانه شاهد هستیم که نه در این نمایشگاه بلکه در سایر نمایشگاه‌های برگزار شده در سال‌های گذشته ، هیچ سرمایه‌گذار و خریداری به این عرصه ورود نکرده است؛ چرا که فرهنگ این موضوع را در زنجان نداشته‌ایم.

وی با بیان اینکه این مسئله خود یک معضل در سیستم هنری استان است، اظهار میکند: هنرمند ما وقتی تلاش کرد و جواب نگرفت و تلاش مسئولین برای حل این مسئله را ندید، قطعا به جای اینکه خود را آزار دهد به سمت مهاجرت به تهران و یا شهرهایی که برای مسئله هنر و هنرمندان ارزش قائل هستند، حرکت می‌کند. چنانچه سرمایه‌های هنری استان پیش از این مهاجرت کرده‌اند. وقتی ، کارگردانی مثل میرکریمی مورد حمایت سیستم هنری در استان قرار نگیرد، طبیعی است که برای رشد و ارتقا به تهران مهاجرت کند.

وی در انتقاد به عدم حضور مسئولان در نمایشگاه‌های هنری و یا رویدادهای فرهنگی به صدای زنجان می‌گوید: چرا مسئولان ما هیچ زمانی در رویدادهای فرهنگی حضور نمی‌یابند؟ برخی از مسئولان تنها شعار توجه به مسائل هنری را می‌دهند و عنوان میکنند به واسطه هنر باید زمینه را برای فرهنگسازی برخی از مسائل  در جامعه ایجاد کرد اما در واقعیت خود هیچ بهایی برای هنر و هنرمند قائل نیستند. چرا نباید مسئولان ما موضوعات فرهنگی را نیز در حیطه کاری خود قرار بدهند و گاهی نه جهت خرید بلکه برای مشاهده آثار هنری و فرهنگی هنرمندان در رویدادهای این چنینی حضور یابند؟ تا زمانی که مسئولان ما به عنوان قشر فرهیخته و تحصیل کرده به مسائل هنری بی تفاوت باشند، نباید توقعی از عموم مردم داشت.

**در وهله نخست مسئولین نگاه خود را به مسائل فرهنگی تغییر دهند بعد اقشار مختلف مردم!

«رضا نجفلو»؛ نقاش و هنرمند  پیشکسوت نیز در گفت‌وگو با صدای زنجان با بیان اینکه ایده برگزاری نمایشگاه گروهی هنرمندان تجسمی استان در دیدار و دورهمی صمیمی ماهانه حوزه هنری و پس از طرح مسائل و گلایه از سوی هنرمندان از اینکه آثارشان در منازلشان انبار شده است، می‌گوید: همواره یکی از چالش‌های هنرمندان استان، فروش آثار آنها است. به طوری که مسئولین استانی و حمایت‌های دوایر دولتی و خصوصی استان با خرید آثار و نصب بر محیط اداری و سازمانی خود می‌توانند در رفع این چالش‌ کمک شایانی داشته باشند که متاسفانه این امر چندان در استان زنجان رخ نمی‌دهد.

نجفلو بر ترویج و فرهنگ‌سازی استفاده از آثار هنری در بین آحاد مردم و جامعه و تأثیر آن بر ارتقاء کیفیت نگاه اجتماعی و سبک زندگی مردم تأکید داشت و اظهار می‌کند: تا زمانی که برخی از مسئولین نگاه خود را به مسائل فرهنگی تغییر ندهند، نمی‌توان نگاه سایر اقشار جامعه را به مسئله هنر تغییر داد.

انتهای پیام/