زهره میرعیسی‌خانی- صنعت گردشگری به عنوان یکی از مهمترین پدیده‌های هزاره سوم، طی نیم قرن گذشته با رشد تصاعدگونه خود تاثیر به‌ سزایی در رشد و پویایی اقتصادی، تبادلات فرهنگی کشورها داشته است به طوری که بسیاری از صاحب‌نظران، قرن حاضر را «قرن گردشگری» نام نهاده‌اند. از طرفی، گسترش گردشگری اماکن تاریخی ضمن ایجاد اشتغال و درآمد برای گروه‌هایی مختلف جامعه می‌تواند باعث گسترش امکانات و زیربناها، گسترش سرمایه‌گذاری‌ها، توسعه و بهبود حمل و نقل، احیاء و حفاظت از جاذبه‌های تاریخی، احداث تسهیلات اقامتی برای گردشگران و در نهایت باعث توسعه و پیشرفت منطقه شود.

استان زنجان با جاذبه‌های گردشگری بی نظیر و پرآوازه‌اش همانند سلطانیه، موزه مردان نمکی، رختشویخانه، موزه صنایع دستی، موزه سنگ‌نوشته‌ها، موزه کتابت، موزه تاریخ طبیعی و حیات‌وحش، موزه خصوصی صمیمی‌فرد و موزه باستان‌شناسی ابهر، موزه سنگ نوشته‌های سجاس و موزه مسجد جامع سجاس، مساجد جامع و میرزایی، بقعه امامزاده حضرت سید ابراهیم(ع) زنجان، بقعه ملاحسن کاشی، معبد صخره‌ای داش کسن، مسجد جامع قروه، بقعه شاهزاده زیدالکبیر و قیدارنبی، قبرستان و مسجد جامع قلابر و سجاس، بقعه چلبی اوغلی و پیراحمد زهرنوش، امامزاده‌های یحیی، یعقوب و اسماعیل، از دیگر آثار زمینه‌های خوبی در خصوص گسترش گردشگری اماکن دارد.

کاهش گردشگر در ایام نوروز امسال

با این وجود، دبیر ستاد اجرایی خدمات سفر استان با اشاره به اینکه با شروع تعطیلات نوروزی که از 28 اسفند سال 97 در نظر گرفته شده بود، بالغ بر 478 هزار و 658 گردشگر و مسافر نوروزی از جاذبه‌های گردشگری استان زنجان، از جمله جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی، طبیعی و دست‌ساز بازدید کرده‌اند، گفت: این میزان در مقایسه با سال گذشته در حدود 21 درصد کاهش داشته است چرا که این آمار برای مدت مشابه سال گذشته 611 هزار و 883 گردشگر به ثبت رسیده است که می‌توان بخشی از این کاهش را به دلیل وضعیت آب و هوایی کشور و متعاقب آن استان و هشدارهایی که در این زمینه داده می‌شد، دانست.

یحیی رحمتی با بیان اینکه گنبد تاریخی سلطانیه به‌عنوان قلب تپنده گردشگری استان زنجان است، ادامه داد: با این وجود، بر اساس آمارها تا روز 13 فروردین ماه امسال بالغ بر 26 هزار و 781 گردشگر از گنبد فیروه‌ای سلطانیه بازدید کرده‌اند که این آمار در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته کاهش 59 درصدی داشته است چرا که این آمار در سال گذشته 65 هزار و 965 گردشگر بوده است. همچنین بر اساس آمارها تنها در روز 13 فروردین ماه بالغ بر 2 هزار و 270 نفر از گنبد سلطانیه بازدید کرده‌اند که در مقایسه با سال قبل 31 درصد کاهش داشته است.

این مسئول با اشاره به اینکه موزه مردان نمکی پس از گنبد سلطانیه بیشترین بازدیدکننده را داشته است، گفت: از ابتدای تعطیلات نوروزی امسال تا 13 فروردین ماه بالغ بر 18 هزار و 114 گردشگر از موزه مردان نمکی استان بازدید کردند که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته میزان بازدیدها کاهش 16.8 درصدی داشته است چرا که این آمار در سال گذشته 21 هزار و 791 گردشگر ثبت شده بود.

 این مسئول با یادآوری اینکه سایر ابنیه‌های تاریخی استان زنجان نیز از گردشگران و مسافران نوروزی میزبانی شایسته‌ای به عمل آوردند، تصریح کرد: به طوری که موزه مردم‌شناسی رختشویخانه زنجان در ایام تعطیلات نوروزی شاهد میزبانی  17 هزار و 530 مسافر و گردشگر نوروزی بوده است که این آمار در مقایسه با سال قبل کاهش 41 درصدی داشته است.

دبیر ستاد اجرایی خدمات سفر استان افزود: غار کتله‌خور نیز در این ایام میزبان 7 هزار و 429 گردشگر بوده است که در مقایسه با سال گذشته که آمار 14 هزار و 40 نفر را به ثبت رسانده است، کاهش 47 درصدی داشته است.

وی افزود: سایر ابنیه‌های استان زنجان در 15 روز تعطیلات نوروزی بالغ بر 408 هزار و 804  گردشگر را پذیرا بوده است که این رقم در مقایسه با سال گذشته کاهش 15 درصدی داشته است.

افزایش نظارت‌ها بر اقامتگاه‌های نوروزی و کاهش مسافران

مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان زنجان همچنین با اشاره به اینکه ستاد اجرایی خدمات در طی ایام تعطیلات، از انجام 944 مورد بازدید نظارتی در این ایام خبر داد، خاطرنشان کرد: این میزان از نظارت‌ها نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش 1.5 برابری داشته است چرا که میزان بازدیدها از این اماکن در سال گذشته 930 مورد به ثبت رسیده است .

وی افزود: مجموع آمار اقامت‌کنندگان در استان در طی ایام نوروز که از 28 اسفند ماه سال 97 تا 13 فروردین سال 98 در نظر گرفته شده است بالغ بر 94 هزار و 569 نفر بوده‌اند که در مقایسه با سال گذشته که آمار 115 هزار و 991 نفری را به ثبت رسانده است، کاهش 18 درصدی داشته است.

رحمتی خاطرنشان کرد: بالغ بر 3 هزار و 522 نفر از مسافران در طی ایام نوروز در هتل‌ها، 2 هزار و 254 نفر از مسافران در هتل آپارتمان‌ها ،3 هزار و 489 نفر در مهمان‌پذیرها و 19 هزار و 901 نفر در اقامتگاه‌های آموزش و پرورش سکنی گزیده‌اند.

سلامت کامل ابنیه تاریخی

مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان زنجان همچنین از سلامت همه ابنیه تاریخی زنجان خبر داد و اظهار کرد: خوشبختانه در بارندگی‌های اخیر هیچ‌کدام از ابنیه‌های تاریخی استان زنجان آسیبی ندیدند و مشکلی در رابطه با این موضوع در استان وجود ندارد.

این مسئول با اشاره به شرایط نابسامان آب و هوایی در سلطانیه، ادامه داد: با وجود اینکه روزهای گذشته علاوه‌ بر باران، شاهد وزش باد شدیدی در دشت سلطانیه بودیم، خوشبختانه با عدم آسیب به گنبد سلطانیه نگرانی‌های موجود برطرف شد.

وی با بیان اینکه روز‌های گذشته نگرانی‌هایی در رابطه با پل‌های تاریخی استان وجود داشت، افزود: با افزایش بارندگی و احتمال وقوع سیلاب نگرانی‌هایی در خصوص تخریب پل‌های تاریخی وجود داشت که این نگرانی‌ها نیز برطرف شد.

رحمتی در رابطه با موزه رختشویخانه، تصریح کرد: پیش از تعطیلات نوروز مشکلی که در رابطه با بالا آمدن فاضلاب در رختشویخانه به وجود آمد که تا حدودی حل شد و با توجه به بارندگی‌های اخیر مشکل این موزه تشدید نشد ولی مقرر شده که پس از پایان تعطیلات و کاهش بازدیدها، چاره‌ای اساسی برای رختشویخانه اندیشیده شود.

فعالیت 411 فروشگاه صنایع دستی در طی ایام نوروز

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گفت: در نوروز امسال هم همانند سال‌های گذشته بازارچه‌های صنایع دستی، محصولات خود را به گردشگران و مسافران عرضه می‌کردند.

وی افزود: در این بازارچه‌ها انواع «صنایع دستی» استان زنجان از جمله مس، ملیله، چارق، چاقو عرضه می‌شد.

وی با اشاره به اینکه چاقوی زنجان که آوازه جهانی دارد، به همراه ظرف‌های مسی خوش‌رنگ و لعاب و ملیله‌کاری این استان، جزو صنایع دستی زنجان هستند، افزود: در طی ایام نوروز بالغ بر 411 فروشگاه صنایع دستی در سطح استان فعالیت داشتند.

رحمتی خاطرنشان کرد: در نوروز سال 97، مس زنجان با بیشترین فروش رتبه‌ اول را به خود اختصاص داد و چاقو، ملیله به ترتیب در رتبه‌های دوم و سوم فروش قرار گرفتند.

100 خانه بوم‌گردی فعال در استان زنجان

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان زنجان به آمادگی خانه‌های بوم‌گردی زنجان برای پذیرایی از گردشگران‌ در ایام نوروز ،گفت: 100 خانه بوم‌گردی در حال حاضر در استان زنجان فعال است و این خانه‌ها در این ایام به ارائه خدمات به گردشگران و مسافران مشغول بودند. این مسئول با یادآوری اینکه 150 مجوز خانه بوم‌گردی نیز در دست بررسی است، افزود: خانه‌های بوم‌گردی در روستاهای شیت، سهرودی، علم کندی، ابهر و درسجین فعالیت می‌کنند.

رحمتی خاطرنشان کرد: در استان زنجان 43 روستای هدف گردشگری وجود دارد که 15 روستا با اسامی سهرین، ویر، خویین، درسجین، گلابر، ماری، شکورچی، شیلاندر، کوله خانه، سوکهریز، الوند، علم کندی، خورجهان، قزلو و ده بهار در فهرست روستاهای منتخب کشور قرار دارند.

#گردشگران نوروزی زنجان، یحیی رحمتی، کاهش گردشگران زنجان