پایگاه خبری صدای زنجان نیوز/ زهره میرعیسی خانی: نخستین جشنواره ملی و آیینی ترک زبانان به ایستگاه پایانی خود رسید، جشنواره‌‌ای که بیش از 3 سال برای برگزاری آن تلاش شد و هر بار مسئله‌ای مانع از برگزاری به موقع آن شده بود. با این وجود این جشنواره در حالی که محل برگزاری آن در دقیقه 90 تغییر یافت و اطلاع رسانی‌ها برای برگزاری این جشنواره چندان در سطح شهر دیده نمی‌شد، مورد استقبال پرشور مردم قرار گرفت و این میان جای خالی مسئولان استانی در روزهای برگزاری این جشنواره مشخص بود.

 اکنون این جشنواره با همه کم و بیش‌های خود که در مسیر برگزاری گرفتار آن بود به ایستگاه پایانی رسیده است، برخی از هنرمندان و فعالان این عرصه همچنان از حضور کمرنگ مسئولان استانی در روزهای برگزاری این جشنواره انتقاد دارند و عنوان می‌کنند که وقتی مسئولان استانی از جمله مقام‌عالی استان در چنین جشنواره‌هایی که در احیای فرهنگ اصیل بومی و حفظ ارزش‌ها نقش دارد، حضور ندارند، چه انتظاری از سایر مسئولان می‌رود؟

آنچه موجب یکپارچگی کشور بوده مقاومت و هوشیاری و غیرت ملی و دینی آذری زبانان است

با این وجود در مراسم اختتامیه این جشنواره ملی؛ ابوالفضل رفیعی، معاون سیاسی امنیتی استانداری زنجان حضور به هم رسانده و با اشاره به اینکه کشور ما از قومیت‌های متعددی تشکیل شده و عظمت ایران در گرو وجود اقوام و مذاهب مختلف است که در کنار هم ملت ایران را تشکیل می‌دهند، اظهار کرد: آذری زبانان جایگاه ویژه‌ای دارند و حماسه‌ها و تاریخ سازی متعددی در قرون مختلف داشتند، چنانچه شاهد هستیم آذری زبانان در خط مقدم دفاع از کیان کشور و تمامیت ارضی کشور بودند.

رفیعی با اشاره به اینکه آنچه موجب یکپارچگی کشور بوده مقاومت و هوشیاری و غیرت ملی و دینی آذری زبانان است، گفت: با مراجعه به تاریخ مشروطه و اسناد موجود حماسه آفرینی ترک‌زبانان بر کسی پوشیده نیست. در هشت سال جنگ تحمیلی ترک زبانان به عنوان خط شکنان در جبهه ها حضور داشتند.

وی با بیان اینکه هویت جزو جدانشدنی اقوام و ملت‌ها است و همین انسجام و یکپارچگی بین اقوام هویت کلی ایران و ملت را شکل می دهد، گفت: هویت ایرانی و اسلامی به عنوان مولفه اقتدار ایران در سطح جهانی خود را نشان می‌دهند در حالی که دشمن به دنبال اختلاف افکنی بین قومیت‌ها بودند غافل از اینکه یکپارچگی به قوام بیشتر کشور کمک می‌کنند.

معاون سیاسی امنیتی استانداری زنجان ادامه داد: کسانی تلاش می‌کنند هویت‌های محلی و بومی را به عنوان اصل با اهداف مغرضانه در مقابل هویت دینی و ملی قرار دهند که خوشبختانه این تلاش‌ها بی‌نتیجه مانده است.

وی در پایان، ضمن بیان اینکه امیدواریم روزبه روز شاهد غنای هویت‌های بومی و محلی خود باشیم، بر سرنگونی رژیم غاصب اسرائیل تاکید کرد.

معتقدیم هنر مایه سر زندگی است

در ادامه «علیرضا فیروزفر»، شهردار زنجان در آیین اختتامیه نخستین جشنواره ملی آیینی سنتی ترک زبانان کشور در فرهنگسرای امام خمینی زنجان با اشاره به اینکه در یک ماه اخیر اتفاقات خوبی در استان را شاهد هستیم، گفت: اوج اهمیت این رویدادهای فرهنگی و هنری، حضور هنرمندان ترک زبان در شهر زنجان است.
وی با بیان اینکه امیدواریم شاهد استمرار چنین برنامه‌‍‌هایی در شهر زنجان باشیم، گفت: معتقدیم هنر مایه سر زندگی است و این هنرنمایی در شهر زنجان با برگزاری جشنواره ملی آش ایرانی با حضور میهمانان خارجی آغاز و با برگزاری جشنواره بین‌المللی پانتومیم و جشنواره ترک زبانان ادامه یافت.

فیروزفر با بیان اینکه قرابت عاطفه و هنر در بین هنرمندان موج می زند، گفت: اوج هنر در بین بانوان بالاتر از آقایان است و دلیل آن عواطف انسانی است که در بین بانوان بیشتر بود از این رو هنر در بین این قشر به اوج خود می‌رسد.

شهردار زنجان با تاکید بر اینکه ما ایرانیان از ابتدا به هنر و عاطفه معروف هستیم، گفت: متاسفانه امروز شاهد روزهایی هستیم که عواطف انسان تا جایی کور شده که برخی انسان‌های مستکبر از کشته شدن انسان‌ها و کودکان مسرور شدند. امروز پایان سناریوی رژیم غاصب را شاهد هستیم و این حرکت اسرائل به سمت نابودی‌اش پیش می رود، امروز کودکان غزه جان خود را فدا می کنند که نوید پایانی بر ستاریوی رژیم غاصب است.

سنت‌ها و باورها بخش تفکیک‌ناپذیر از تاریخ و فرهنگ هر جامعه هستند

همچنین امراله حسنی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان زنجان با اشاره به اینکه آیین‌ها، سنت‌ها و باورها قسمتی اعظمی از تمدن مردمان یک منطقه و کشور را تشکیل داده و بخش تفکیک ناپذیر از تاریخ و فرهنگ هر جامعه هستند، گفت: نخستین انسان همواره با آیین‌های گوناگون همراه بوده و ریشه این آیین‌ها به بدو خلقت انسان باز می‌گردد. زمانی که انسان‌های اولیه برای خود رسوم خاصی را شکل داده و در آن به بازنمایی و روایتگری حوادث و اتفاقات گذشته و باورهایشان می‌پرداختند، به تبع آن نمایش و نمایشگری پا به عرصه وجود نهاده و همواره مورد توجه اقوام و ملل مختلف بوده است.

حسنی خاطر نشان کرد: مردم هر منطقه‌ای برای خود آیین و رسوم خاصی داشته که در زمان و مکان خاصی شکل گرفته و برخی که دارای جنبه‌های نمایشی بوده به اجرا گذاشته می‌شدند که تعلق نمایش‌های آیینی و سنتی به زمان و مکان خاصی از ویژگی‌های برجسته و منحصر به فرد چنین نمایش‌هایی محسوب می‌شود.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان زنجان اضافه کرد: در دنیای امروزی قومی که آیین‌ها و رسوم خود را ارج ننهد و آن را به سخره گیرد به باد فراموشی سپرده خواهد شد و به مرور زمان آیین‌ها باورها اندیشه‌ها و فرهنگ بیگانه به جای آن خواهد نشست. لذا بر ماست که با برگزاری رویدادها و جشنواره‌هایی در حفظ، حراست و پاسداشت آداب و رسوم فاخر ایرانی گام‌هایی هرچند کوتاه برداشته و هنرمندانی را که کمر همت بر مانایی این آیین‌ها بسته‌اند، ارج نهیم و بر صدر نشانیم.

وی با یادآوری اینکه این رویداد ارزشمند ملی در طی سنوات گذشته با تلاش‌ها و پیگیری‌های بی‌وقفه و بی‌شائبه جناب آقای سهامی هنرمند توانای تئاتر استان زنجان شکل یافته و امروز شاهد به بارنشستن آن هستیم، گفت: امیدواریم مداومت و پیگیری‌های تمامی هنرمندان و مسئولین استانی زمینه را برای برگزاری هرچه باشکوه این رویداد در سال‌های آتی هموار سازد.

در ادامه امیر سهامی، دبیر نخستین جشنواره ملی آیینی سنتی ترک زبانان کشور با یادآوری اینکه در این جشنواره هنرمندان ترک زبان کشور آیین‌ها و سنت‌های منطقه خود را با گویش‌ها، هویت‌ها و داستان‌های خاص خود با ما به اشتراک گذاشتند، گفت: در سال 98 این جشنواره را در استان شکل دادیم که به جهت کرونا و مشکلات پیشرو اجرای جشنواره تا امروز به طول انجامید.

سهامی با اشاره به ارسال 60 اثر در دو بخش آیینی و آشیقی به جشنواره ملی ترک زبانان کشور در زنجان، گفت: از این تعداد 11 نمایش آیینی و 12  اثر آشیقی مورد تایید هئیت داوران قرار گرفت که سه گروه انصراف دادند.

وی با بیان اینکه جشنواره ترک زبانان به جهت رشد میراث داری و بازیابی فرهنگ فراموش شده و انتقال آن و هویت بخشی به نسل جدید طراحی شده است، گفت: در زمانه‌ای که تکنولوژی زندگی انسان را تحت تاتیر قرار داده نیاز به بازیافت گذشته انسان و اینکه چه بوده و از کجا آمده‌ایم و برای احیای سنت‌های فراموش شده و ارتباط این سنت‌ها بین نسل امروز و گذشته بنده را بر آن داشت تا برای احیا این آیین ها به عنوان یکی از اقوام بزرگ ایران برای بهبود و روش صحیح بین نسل گذشته و امروز طراحی کنیم.

21 داستان به چاپ رسانده‌ام که به زودی منتشر و در زنجان نیز به دست علاقمندان خواهد رسید

 در پایان این مراسم از آشیق «مسلم عسگری» به عنوان پیشکسوت موسیقی آشیقی استان زنجان تجلیل شد. آشیق مسلم عسگری ضمن ابراز خرسندی از اجرای چنین جشنواره‌ای گفت: این جشنواره فرصتی برای احیا داستان‌ها و سنت‌های کهن است.

 وی ادامه داد: 21 داستان به چاپ رسانده‌ام که به زودی منتشر و در زنجان نیز به دست علاقمندان خواهد رسید. چاپ کتاب با موضوع داستان‌های آشیقی با هدف فراموش نشدن داستان‌های کهن است و این کتاب با داستان «اصلی و کرم» شروع می‌شود.

از نفرات برگزیده این جشنواره تجلیل شد

در پایان از نفرات برگزیده این جشنواره تقدیر و تشکر شد که در این زمینه هیئت داوران در بخش موسیقی کسی را حائز رتبه نفر اول و دوم ندانستند و جایزه سوم به آقایان حسین عمویی، فرهاد خمس‌پور و احسان نجفی موسیقی برای نمایش نقل «کوراوغلو» رسید.
در بخش طراحی لباس، تقدیر از طراح لباس نمایش آئین آب «ملیحه واعظی» و ژالین کرمی «تکمچینین ناقیلی» صورت گرفت.

همچنین در بخش بازیگری «حمیدرضا محمدلو» نفر اول، علی پاشازاده نفر دوم،  محمد محمدی نفر سوم انتخاب شدند. در بخش نویسندگی نیز، «حمیدرضا محمدپور» به عنوان نفر اول و  «حسین صادقی اقدم» به عنوان  نفر سوم انتخاب شدند ضمن اینکه در این بخش داوران کسی را برای نفر دوم حائز رتبه ندانستند.

در بخش کارگردانی نیز ژالین کرمی نفر اول ، ملیحه واعظی نفر دوم و حمید علیپور نفر سوم انتخاب شدند.

هیئت داوران به دلیل عدم تطابق نمایش «یئنه یاپراقلار دوشور»  با کارهای آیینی به طور جداگانه از عوامل این نمایش توحید نجف دوست نویسنده متن، عسگر عابدی ایلقار کارگردان، رویا جلیلی بازیگر نقش آنا و حسین یداللهی موسیقی نمایش تجلیل کرد.

 در بخش آشیقی جایزه دوم به طور مشترک برای موسیقی اثر «تلیم خان و مهری» آقای محرم جلالی و رسول اجاقلو برای اثر «نوروز قنداب» رسید.
جایزه اول موسیقی به عباس ستاری برای اجرای اصلی و کرم رسید. همچنین جایزه ویژه تقدیر از آقای علیرضا قلی‌زاده برای نوازندگی متبحرانه آشیق «غریب و شاه صنم» اختصاص یافت و از خلیل جعفرزاده نیز تقدیر به عمل آمد.