لیلا محمدی- رئیس مرکز آمار ایران در پاسخ به سؤال صدای زنجان مبنی بر عدم قبول آمارهای ارائه شده مبه‌خصوص درباره نرخ بیکاری و قیمت اقلام اساسی از سوی مردم و مقاومت جامعه به آمارهای این سازمان، به نوسانات تورم در سال 97 و ماه‌های سال جاری اشاره کرد و گفت: نوسان شاخص‌ها سبب کاهش باورپذیری مردم شده است و آمارها و اطلاعات ارائه شده از سوی مرکز آمار ایران 100 درصد قابل استناد و دقیق است.

جواد حسین‌زاده چهارشنبه هفته گذشته در نشست با خبرنگاران که در سالن جلسات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان برگزار شد در مورد صحت پایه‌های اطلاعاتی تهیه شده از سوی دستگاه‌های اجرایی نیز عنوان کرد: این آمارهای دریافتی پس از بررسی‌های موشکافانه و دقیق پردازش می‌شود.

حسین‌زاده در مورد عدم قبول آمارهای ارائه شده مربوط به نرخ بیکاری و قیمت اقلام اساسی از سوی مردم و مقاومت جامعه به آمارهای این سازمان به نوسانات تورم در سال 97 و ماه‌های سال جاری اشاره کرد و به صدای زنجان گفت: نوسان شاخص‌ها سبب کاهش باورپذیری مردم شده است و آمارها و اطلاعات ارائه شده از سوی مرکز آمار ایران 100 درصد قابل استناد و صحیح است.

این مسؤل با اشاره به شعار امسال مرکز آمار گفت: «همگرایی ملی برای مدرن‌سازی نظام آماری» شعار ماست و همگرایی کلمه کلیدی این شعار است و در دنیای کنونی و با رشد نظام‌های آمار نمی‌توان به شکل متمرکز و سنتی کار کرد، زیرا نظام‌های آماری به سمت مدرنیته پیش رفته‌اند.

حسین‌زاده با بیان اینکه مهم‌ترین اصل مدرن‌سازی، روش‌های ثبتی مبناست و پایه اصلی آن داده‌های دستگاه‌های اداری و اجرایی است، عنوان کرد: دستگاه‌های اداری در خلال ارائه خدمات ریزداده تولید می‌کنند که با پردازش و تجمیع به آمارهای رسمی تبدیل می‌شود. سرشماری‌های ثبتی مبنای یکی از نتایج این شیوه آمارگیری است و این شیوه به پویایی و آنلاین شدن آمار کمک می‌کند.

رئیس مرکز آمار ایران با اشاره به تهیه پیش‌نویس قانون آمار در مردادماه امسال و تصویب شورای عالی آمار اضافه کرد: این پیش‌نویس پس از تصویب در هیئت دولت به مجلس ارسال می‌شود.

این مسؤل تهیه فهرست آمار را از دیگر عملکردهای این سازمان اعلام کرد و افزود: این فهرست به پرهیز از موازی‌کاری، هدررفت منابع و تشخیص آمار رسمی از غیررسمی کمک می‌کند.

مرکز آمار ایران کاری به سیاست‌گذاری ندارد

رئیس مرکز آمار ایران در پاسخ به برخی اظهارات مبنی بر لزوم استقلال مرکز آمار تصریح کرد: داشتن استقلال مربوط به مراکزی است که در سیاستگذاری‌ها دخالت دارند، این مرکز وظیفه سیاست‌گذاری ندارد که این موضوع را در اعلام آمار دخیل کند.

وی با بیان اینکه در آمار دو نوع مخاطب وجود دارد که یکی مخاطب عام و دیگری مخاطب خاص است، اضافه کرد: اطلاعات مورد نیاز را مخاطب خاص بدون واسطه و مستقیم دریافت می‌کند و شناخت لازم از شاخص‌های آماری دارد.

رئیس مرکز آمار ایران افزود: بخش دیگری از جامعه که با آمار و اطلاعات سر و کار دارند، مخاطبان عام هستند که طیف بی‌شماری از افراد را شامل می‌شوند، این افراد با واسطه اطلاعات را دریافت می‌کنند که برای این مخاطبان، رسانه دروازه دسترسی به اطلاعات است.

زیرسوال بردن مغرضانه آمار رسمی باعث از بین رفتن کیفیت آن می‌شود

وی با بیان اینکه نقش رسانه موجب کاهش سوءتفاهم و اشتباه در درک مخاطبان عام می‌شود، افزود: زیر سوال بردن مغرضانه آمارهای ارائه شده سبب از بین رفتن کیفیت آمار رسمی می‌شود.

حسین‌زاده ابراز کرد: باید توجه داشته باشیم که آمار یک کالای عمومی است و هرچه بیشتر از آن استفاده شود نشان از آن دارد که این کالای تولید شده به اهداف و رسالت‌های خود عمل کرده است. آمار را می‌توان پشتوانه‌ای برای سیاست‌های کلان پولی و مالی در همه دنیا دانست و اگر سیاست‌گذار و یا مردم نسبت به آمار، اعتماد کامل نداشته باشد، آمار اثرگذاری کمتری را به همراه خواهد داشت و متاسفانه بر اساس یک فرهنگ شفاهی در آمار تشکیک ایجاد می‌شود. به طور مثال، احساس مردم از تورم با نرخ تورم اعلام شده متفاوت است و این تفاوت و ناآگاهی در رابطه با چرایی این مسئله سبب تشکیک در آمار ارائه شده می‌شود.

این مسؤل با اشاره به گرایش‌های موجود در مدل‌سازی تصریح کرد: یک مورد از این گرایش‌ها مربوط به نقش مرجعیت سازمان‌های ملی آمار و پرهیز از موازی‌کاری است، وقتی دو نرخ متفاوت از دو نهاد متفاوت در رابطه با یک شاخص ارائه می‌شود نه تنها کیفیت و مطلوبیت بالا نمی‌رود، بلکه هدررفت منابع نیز برای این موازی‌کاری اتفاق می‌افتد.

وی کاهش تدریجی آمارگیری سنتی و حرکت به سمت آمارگیری ثبتی‌مبنا را گرایش دوم در مدل‌سازی اعلام کرد و افزود: در این روش زیرداده‌های اداری که در خلال فعالیت دستگاه‌ها تولید می‌شود، مورد استفاده قرار می‌گیرد، به طوری که این زیرداده‌ها پس از ناشناس‌سازی یکپارچه شده تا داده آماری به وجود بیاید، به عبارت دیگر داده‌های اداری با روش علمی پردازش و به داده آماری تبدیل می‌شود.

حسین‌زاده اضافه کرد: گرایش سوم مربوط به وجود قانون یکپارچه و سازگار با نظام مدل‌سازی است که خوشبختانه بر اساس قانون از سال ۵۳ ارائه آمارها بر عهده مرکز آمار گذاشته شده و در حال حاضر نیز پیش‌نویس قانون آمار کشور پس از دو سال کار مطالعاتی و تحقیقاتی تدوین و به کمیسیون علمی مجلس ارائه شده که پس از بررسی در صحن مجلس مصوب خواهد شد.

حفظ اطلاعات محرمانه مردم از وظایف مرکز آمار است

حسین‌زاده با بیان اینکه حتی یک مورد تخلف در مورد فعالیت مرکز آمار و ارائه اطلاعات جامعه هدف وجود ندارد، بیان کرد: آمار جمع‌آوری شده در این مرکز به هیچ ارگان و دستگاهی ارائه نمی‌شود و به طور کلی می‌توان گفت‌ که این آمار محرمانه است.

رئیس مرکز آمار ایران با بیان اینکه در انتشار آمار واقعی اصل بر رعایت اخلاق حرفه‌ای، بی‌طرفی، پاسخگویی و شفافیت است تاکید کرد: در این مورد حتی یک مورد تخلف نداشته‎ایم.

وی در مورد فشار دولت‌ها در زمینه تغییر آمار نیز بیان کرد: هیچ موقع اجباری از طرف دولت نبوده است. مرکز آمار استقلال دارد و این مرکز نقشی در سیاستگذاری‌ها نداشته تا داده‌ها را جابجا کند، پائین یا بالا بودن، منفی با مثبت بودن اعداد منتشره تفاوتی برای مرکز آمار ایران ندارد.

حسین‌زاده آمار مرکز آمار ایران را 100 درصد دقیق و قابل اطمینان اعلام کرد و گفت: انتشار دو نرخ تورم و دو نرخ رشد اقتصادی در کشور از سوی دو ارگان در برخی مواقع به بی‌اعتمادی منجر می‌شد که پس از پیگیری‌ها این مشکل حل شد.

رئیس مرکز آمار ایران با بیان اینکه وجود دو نهاد در زمینه اعلام نرخ‌ها درست نیست، خاطرنشان کرد: معتقدیم باید موازی‌کاری در این بخش به حداقل برسد که برای اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی بیش‌تر اقدامات مربوطه انجام شده است.