#سوژه_مردمی

الهام احمدی- اوایل دی ماه امسال بود که نامه‌ای از سوی رئیس کل دادگستری استان خطاب به استاندار زنجان در خصوص دپوی فیلتر کیک‌های موجود (پسماند‌های سرب و روی) بود که در آن خواستار تسریع در امورات شدند.

«حجت الاسلام اسماعیل صادقی نیارکی در این نامه عنوان کرده بود که موضوع پسماند‌های سرب و روی نگرانی‌هایی در مسائل زیست محیطی فراهم کرده است و در سفر ریاست قوه قضائیه به استان زنجان مورد تأکید قرار گرفته است که این حاکی از اهمیت موضوع و اهتمام قوه قضائیه برای جبران خسارت‌های زیست محیطی است.

این مسئول اشاره کرده بود که متأسفانه علیرغم سپری شدن مدت زمان طولانی و استمرار آسیب‌های ناشی از عدم اجرای طرح، شرکت موصوف کماکان منتظر مهیا شدن بستر برای اجرای تعهدات است و طبق تصمیمات معموله مقرر شده بود شرکت بهین فراور بعنوان مجری طرح، محل جدید تأیید شده از سوی محیط زیست که در حوالی روستای مرصع می‌باشد ظرف ۳ ماه انتقال پسماند به محل مورد نظر صورت گیرد که متأسفانه اقدامات لازم و موثر در این خصوص صورت نگرفته است.

حجت الاسلام و المسلمین صادقی نیارکی با بیان این‌ موضوع که در حال حاضر طرح متوقف شده و علیرغم تأکیدات موکد در جلسات مختلف تا به امروز اقدام اقناعی موثری برای اهالی محل صورت نگرفته و برابر گزارش شرکت موصوف اهالی روستا از دپوی پسماند در محل ممانعت می‌کنند، انتظار ما از استانداری این است که دستورات لازم به ادارات زیربط  جهت پیگیری امورات و مذاکره اقناعی با اهالی روستای محل را برای اجرای طرح انجام دهد تا دستگاه‌های اجرایی در این مورد به وظایف قانونی خود عمل کنند.»

«مذاکره اقناعی با اهالی روستای محل» راهکاری است که از سوی مقامات قضایی در مقابل نارضایتی اهالی روستاها از ترس به خطر افتادن جان و مالشان ناشی از عوارض پسماندهای سرب و روی صادر شده است ولی با توجه به وضعیت موجود ظاهراً این راهکار تاکنون نتوانسته آن‌گونه که باید آبی بر آتش نارضایتی اهالی این روستاها شود چرا که آنان همچنان بر ممانعت به دفن پسماند در مکان تعیین شده در روستای مرصع که به گفته آنان مرز مشترک چهار روستای مرصع، شیخ جابر، چایرلو و دهشیر است، اصرار دارند تا جایی که وجود این پسماندهای سرب و روی در منطقه را مساوی با مرگ خود و نابودی دارایی‌شان می‌دانند.

موضوع تنش‌ جوامع محلی، شاید یکی از فاکتورهای اساسی بود که به ظاهر در مرحله انجام مطالعات انتقال پسماندهای سرب و روی مورد بی‌توجهی قرار گرفته است و در این مرحله که همه مسئولان اصرار بر انجام این طرح و انتقال پسماند سرب و روی دارند همین تنش‌ جوامع محلی آن را زیر سوال برده و شاید در آینده عاملی بر کنار گذاشته شدن همین طرحی باشد که چندین سال است در استان مطرح بوده و عزم همگانی بر انجام آن وجود دارد ولی جوامع محلی بر این ممانعت اصرار می‌ورزند حال سوال اینجاست آیا این طنابی که از یک سو مسئولان و از سوی دیگر اهالی 4 روستای مذکور به سمت خود می‌کشند در نهایت یک طرف را به زمین خواهد زد یا این‌که رویکرد برد– بردی مد نظر قرار خواهد گرفت؟

«20 اسفند ماه سال گذشته مسئولان در روزنامه محلی زنجان اعلام کردند که (مردم زنجان از پسماند و عوارض آن آسوده خاطر باشند چرا که قرار است این پسماندها به منطقه دیگری انتقال پیدا کند.) همین موضوع واکنش اهالی روستاهایی شد که باید میزبان این پسماندها می‌شدند. وحشتشان از عوارض این پسماندها و ترک اجباری دیار آبا و اجدادیشان بود این کار نه به نفع دولت است نه ملت.» این‌ها درد و دل‌های یکی از ساکنان روستای چایرلو است همان روستایی که قرار است میزبان پسماندهای سرب و روی باشند.

این فرد در گفت‌وگو با صدای زنجان ضمن بیان اعتراض اهالی این روستا به انتقال پسماندهای سرب و روی به دلیل عوارض ناشی از آن و بی‌توجهی مسئولان به نظرات ساکنان این روستا اشاره داشته و این‌گونه عنوان کرد: چند باری که فرماندار و معاون سیاسی استاندار به همراه برخی مسئولان ادارات و مرکز بهداشت، جهاد کشاورزی و منابع طبیعی به روستا آمدند و اهالی اعتراضشان به انتقال پسماند را بیان کردند همین موجب ناراحتی و پرخاش برخی از این مسئولان بر این معترضان شد.

پسماند سرب و روی به روستا بیاید کفن‌پوش می‌شویم

به گفته این ساکن روستای چایرلو جمعیت چهار روستایی که درگیر این پسماندهای سرب و روی می‌شوند حدود 4 تا 5 هزار نفر است که همه قسم خوردند اگر انتقال پسماند سرب و روی به روستای مرصع انجام شود همه کفن پوش شده و مانع این کار می‌شوند چرا که معتقدیم این‌گونه مردن بهتر از مرگ تدریجی با عوارض پسماندهای سرب و روی است.

وی در ادامه تصریح کرد: چندین بار به نهادهای مختلف در این زمینه شکایت خود را اعلام کردیم ولی متأسفانه اصلاً منابع طبیعی، فرمانداری و غیره به حرف ما گوش نمی‌دهند و اعتراض ما را رد می‌کنند به همین خاطر به دیوان عدالت اداری مرکز شکایت کردیم و در حال حاضر پرونده در دیوان جریان دارد، رئیس قوه قضائیه هم به مسئولان تأکید کرده که باید مردم را راضی کنید و اگر رضایت مردم نباشد نمی‌توانید انتقال دهید.

این ساکن روستای چایرلو با اشاره به این‌که در شکایتی که به رئیس قوه قضائیه ارائه دادیم، ایشان نیز پاسخ را به رئیس دادگستری استان و در نهایت دادستانی ارائه دادند و دادستانی نیز در پاسخ به این شکایت اهالی از انتقال پسماند به روستایشان این‌گونه عنوان کرد: فرماندار زنجان کارشناس مورد اعتماد اهالی را به منطقه اعزام کرده و موضوع آلایندگی و موارد اعتراضی روستاییان را مورد بررسی قرار دهد ولی تاکنون هیچ کارشناس مورد اعتماد اهالی در روستا حضور پیدا نکرده است.

مسئولان به زور می خواهند اهالی را راضی کنند

وی معتقد است مسئولان به زور می‌خواهند رضایت اهالی این چهار روستا را جلب کنند و بر این باورند که ما به جای اعتراض باید از آنان امتیاز بخواهیم در حالی که درد اهالی گرفتن امتیاز نیست بلکه عوارض مرگبار ناشی از پسماندهای سرب و روی است.

این ساکن روستای چایرلو با طرح این سوال که اگر پسماندهای سرب و روی موجود ضرری بر سلامتی مردم ندارد چرا در تلاش برای دور کردن آن از زنجان هستند و اگر مضر است چرا ما روستاییان که در اقلیت قرار داریم باید تاوان دهیم.

وی در واکنش به این‌که گفته می‌شود مسئولان قول بیمه عمر را به اهالی داده‌اند، افزود: خیر این موضوع صحت ندارد و هیچ مسئولی برای راضی کردن اهالی قول بیمه عمر را نداده است.

 این ساکن روستای چایرلو با بیان این مطلب که اهالی راضی‌اند کل پول اموال و داراییشان را بگیرند و منطقه را ترک کنند تا مسئولان نیز بدون دغدغه به انتقال پسماند سرب و روی بپردازند ولی تاکنون مسئولان با این پیشنهاد موافقت نکردند.

وی معتقد است محل پیش‌‎بینی شده برای دفن پسماندهای سرب و روی مرز مشترک بین 4 روستا بوده و جمعیت ساکن قابل توجهی که اکثراً دامدار و کشاورزند را در بر می‌گیرد.

بیشتر اراضی محل دفن پسماند متعلق به مردم و سنددار است

به گفته این اهل روستای چایرلو بخشی از زمین مد نظر برای دفن پسماند متعلق به دولت بوده و به جز 8 هکتاری که قابل کشت نیست مابقی 42 هکتار موجود کشت شده و متعلق به اهالی و دارای سند است .

وی با بیان این موضوع که مسئولان عنوان کردند که به جای این زمین در جای دیگر 40 هکتار زمین به اهالی می‌دهند حال سوال اینجاست که اگر تأکید بر مضر نبودن پسماندهای سرب و روی دارند چرا می خواهند عوض این زمین‌ها در جای دیگر زمین بدهند؟

این ساکن روستای چایرلو معتقد است مشکل اصلی اهالی زمین نیست، اگر این پسماندها عوارض نداشت و اقدامی در راستای پیشرفت و ارتقا منطقه بود خود اهالی بدون هیچ چشم داشتی کمک می‌کردند ولی در حال حاضر بحث اصلی مردم خطرات و عوارض این پسماندهای سرب و روی است نه تصرف زمین.

روستای شیخ جابر نیز از جمله روستای درگیر در موضوع انتقال پسماند‌های سرب و روی است و اهالی این منطقه نیز همانند روستای چایرلو بر این انتقال معترض بوده و اصرار بر ممانعت از این کار دارند.

اهالی شیخ جابر: پول اموال و دارایی‌مان را بدهند، می‌رویم

یکی از اهالی روستای شیخ جابر نیز در گفت‌وگو با صدای زنجان بر اعتراض اهالی این روستا بر انتقال پسماند سرب و روی اشاره داشته و تنها راهکار دفن پسماند در این منطقه را پرداخت هزینه تمامی تجهیزات و دارایی‌های خانوارهاست تا اهالی منطقه را ترک کنند در غیر این صورت هیچ راهکاری جز مرگ نیست.

وی با بیان این سوال که اگر این پسماندهای سرب و روی مضر نبوده و تهدیدی بر سلامتی مردم نیست چرا آن را به مکان دیگری منتقل می‌کنند؟ خیر اگر تهدیدی بر سلامتی انسان است چرا تاوان آن را ما باید بپردازیم؟ مگر روستاییان انسان نیستند؟ جانشان اهمیتی ندارد؟

این ساکن روستای شیخ جابر به سخنان مسئولان اشاره داشته و می‌گوید: طبق گفته مسئولان پسماندهای سرب و روی باید 35 کیلومتر خارج از محل سکونت انسان دفن شود در حالی که محل فعلی در نظر گرفته شده برای دفن از روستا فقط 4 کیلومتر فاصله داشته و این مکان محل چراگاه حیوانات بوده و زمین‌های کشاورزی در جوار آن قرار دارد چشمه موجود برای تامین آب مورد نیاز حیوانات در نزدیکی محل دفن پسماند قرار دارد و در واقع تمامی امورات روستاییان این منطقه به محل مورد نظر مرتبط است.

به گفته این فرد ساکن روستای شیخ جابر زندگی و امرار معاش یک روستایی با مرزعه و حیواناتش می‌چرخد وقتی همه آن‌ها را بگیرید زندگی در روستا امکان‌پذیر نبوده و نتیجه‌ای ندارد به همین دلیل می‌گوییم اگر پسماند سرب و روی به این منطقه انتقال داده شود راهکاری جز ترک منطقه وجود ندارد.

وی با اشاره به این‌که در حال حاضر نیز به سبب فعالیت یک کارخانه آلاینده در نزدیکی روستا دام‌هایمان دچار سقط می‌شوند و در حال حاضر بره‌ای نداریم در آن زمان نیز اهالی را فریب دادند و به اسم کارخانه شکلات سازی آمدند کارخانه روی احداث کردند و الان بدون فیلتر در حال فعالیت بوده و صدمات ناشی از آن گریبانگیر اهالی و دام‌هایشان شده است.

یکی از اهالی روستای مرصع نیز به اعتراض ساکنان این روستا بر دفن پسماندهای سرب و روی در این روستا و عوارض ناشی از آن اشاره کرد و گفت: در حال حاضر مردم روستا به سبب فعالیت یک واحد صنعتی آلاینده در منطقه دچار خسارت شدند تا جایی که به دلیل عوارض ناشی از آن 2 سال است که بیشتر زایمان‌های سالانه‌ در دام‌هایمان به سقط جنین یا مرده‌زایی منجر می‌شود.

به گفته این ساکن روستای مرصع سال گذشته از 50 راس میش، 35 رأس سقط جنین داشتند. همه اهالی همین مصیبت را تجربه می‌کنند. محل چرای دام ما در کنار کارخانه‌ای است که آلاینده بوده و اصلاً از فیلتر استفاده نمی‌کند.

وی با اشاره به این‌که با وضعیت فعلی و مشکلاتی که ساکنان این روستا با آن دست و پنجه نرم می‌کنند عوارض ناشی از پسماندهای سرب و روی را هم به آن اضافه کنیم منطقه دیگر قابل سکونت نبوده و باید آنجا را ترک کرد، گفت: زندگی مردم این روستا با دامداری و کشاورزی سپری شده و امرارمعاش می‌کنند و بیایند شهر چگونه گذران زندگی کنند؟ به همین دلیل مردم منطقه به هیچ عنوان رضایت بر انتقال پسماندها به این روستا را نمی‌دهند.

اصرار مسئولان بر انتقال پسماند

در حالی اهالی سه روستای مذکور بر جلوگیری از انتقال پسماندهای سرب و روی به روستای مرصع اصرار داشته و پای مقامات قضایی استان به میان آمده است که مسئولان بر این انتقال مصر هستند چرا که  رضا عسگری، فرماندار زنجان نیز به تأکید مسئولان استان بر انتقال پسماندهای سرب و روی اشاره داشته و بر این باور است که اگر در آن مکان انتقال این پسماندها تهدیدی را متوجه اهالی منطقه کند خود ما زودتر از اهالی مدعی هستیم از همین رو نگرانی زیست محیطی  سازمان حفاظت محیط زیست نیز از همه کسانی که در این زمینه ممکن است دغدغه‌ای داشته باشند بیشتر است از همین رو حساسیت ویژه‌ای بر رعایت الزامات دارد.

وی در پاسخ به این‌که با توجه به وضعیت موجود در انتقال پسماندهای سرب و روی به روستای مرصع، اعتراضات اهالی 4 روستا و اصرار بر جلوگیری از دفن پسماند در این محل و نیز اصرار مسئولان بر انتقال پسماند به روستای مرصع،  در نهایت تصمیم نهایی اتخاذ شده برای موضوع انتقال پسماند چیست؟ گفت: به طور یقین دستگاه ذی‌صلاح برای بیان تبعات زیست محیطی انتقال پسماند به روستای مرصع اداره کل محیط زیست است چرا که برای انتقال پسماند به هر نقطه‌ای ضوابطی را تعیین و نظارت‌های کافی را نیز بر آن اعمال می‌کند.

به گفته فرماندار زنجان در قوانین موجود برای هر موردی که تهدیدهای زیست محیطی داشته و یا خسارتی در پی داشته باشد نیز ضمانت‌های اجرایی لازم پیش‌بینی شده است.

هیچ تهدیدی متوجه مردم نیست

در حالی اهالی روستاهای مذکور بر انتقال پسماند اعتراض داشته آن را تهدیدی بر سلامت و محیط زیست خود می‌دانند که فرماندار زنجان به نتایج بررسی‌های انجام شده در کارگروه‌های تخصصی و نظرات مجموعه افراد صاحب نظر از سال‌های گذشته تا به امروز مبنی بر این‌که با انتقال پسماند سرب و روی به منطقه مرصع تهدیدی متوجه سلامتی مردم نیست، یادآور شد: در جلسات مختلف با حضور مسئولان امر این موضوع برای اهالی منطقه تبیین و اعتمادسازی لازم انجام شده است و تاکنون هیچ نگرانی از سوی کارشناسان، افراد فعال در حوزه زیست محیطی و غیره بر مضر بودن این پسماندها بر سلامتی مردم منطقه به ما اعلام نشده است.

این مسئول در واکنش به این موضوع که محل پیش‌بینی شده برای دفن پسماندهای سرب و روی مرز مشترک 4 روستا بوده سلامتی همه این اهالی در خطر است، گفت: محل در نظر گرفته شده در روستای مرصع برای دفن پسماند مرز مشترک چند روستا نبوده و استانداردها و فاصله‌های لازم با روستای مرصع و چایرلو را داشته و با دو روستای شیخ جابر و دهشیر هم هیچ ارتباطی به لحاظ مسافت زمینی و هوایی و این‌که در اراضی آن‌ها باشد، ندارد.

وی با اشاره به این‌که اگر مردم واقعاً نگران مسائل زیست محیطی هستند دستگاه‌های مرتبط اعتمادسازی لازم را انجام دادند و دقت نظر را دارند، افزود: ما که مسائل اجتماعی را رصد کرده و وظیفه ایجاد هماهنگی لازم بین خواسته و مطالبات مردمی را داشته و مسئول پیگیری دغدغه‌ها و نگرانی‌های مردم هستیم دستگاه‌های مرتبط و مسئولانی که صلاحیت لازم در حوزه زیست محیطی را دارند این اطمینان و اعتماد را در مورد نبود تهدید بر سلامت مردم و محیط زیست در محل دفن پسماند را به ما دادند.

محیط زیست بیشتر از مردم نگران سلامتی محیط زیست است

عسگری با بیان این‌که اگر احساس کنیم با دفن پسماند در روستای مرصع تهدیدی شامل حال اهالی و یا محیط زیست منطقه می‌شود قبل از ما و مردم، محیط زیست ورود کرده و به وظیفه ذاتی خود عمل می‌کند، گفت: به طور یقین محیط زیست نسبت به تصمیمات و اظهارنظرهای خود مسئول است و باید پاسخگو باشد از همین رو مشکلی در این زمینه وجود ندارد.

وی با تأکید بر این‌که جلسات لازم در این زمینه تشکیل شده و مباحث لازم نیز عنوان شده است، خاطرنشان کرد: مسائل پیرامونی منطقه دفن پسماند نیز توسط دستگاه‌های مسئول مورد رصد قرار گرفته و عوامل دخیل در فضای ایجاد شده در بین مردم به دقت مورد شناسایی قرار گرفته است.

در حالی مردم منطقه تنها دلیل اعتراض خود را بر دفن پسماند سرب و روی در روستای مرصع به خطر افتادن سلامتی اهالی و نیز محیط زیست منطقه عنوان می‌کنند که فرماندار زنجان معتقد است با بررسی‌های انجام شده برخی با انگیزه‌های مختلف اقدام به ایجاد نگرانی در بین مردم منطقه‌ کرده‌اند که همه آن‌ها مورد  شناسایی قرار گرفته‌اند.

از انگیزه اقتصادی تا تحمیل کردن برخی تصمیمات بر مسئولان

وی با اشاره به این‌که برخورد لازم با کسانی که فضای روانی جامعه را ملتهب کرده و این نگرانی را در مردم منطقه ایجاد کرده‌اند باید صورت گیرد، تصریح کرد: انگیزه‌های مختلفی در فضای ایجاد شده دخیل بوده و برخی افراد با انگیزه‌های خاص خود این فضا را ایجاد کردند که از جمله آن مسائل اقتصادی و یا مخالفت با یک طرح و تحمیل کردن برخی تصمیمات به مسئولان استان می‌توان نام برد که رصد و پیگیری جدی را در این حوزه داریم.

فرماندار زنجان ادامه داد: قرار نیست یک اقدامی که با تمام ملاحظات زیست محیطی و مباحث مختلف در حوزه‌های اجتماعی و غیره در نظر گرفته شده و تصمیم کاملاً کارشناسانه و فنی لحاظ شده است به دلیل مخالفت یک عده با انگیزه‌های خاص و شخصی تحت‌الشعاع قرار گرفته و مانع اجرای آن شوند.

وی عنوان کرد: در جلساتی که با اهالی روستاهای مرصع، چایرلو و شیخ جابر که در محل فرمانداری و نیز در روستاها، استانداری و بخشداری با حضور استاندار برگزار شد تلاش بر ایجاد اعتمادسازی لازم و انتقال مباحث بود و به اندازه کافی صحبت‌های لازم صورت گرفت.

انتقادها علمی و کارشناسی باشد توجه می‌کنیم نیازی به حکم و تکلیف مراجع قضایی نیست

عسگری در واکنش به گفته‌های برخی از اهالی روستاهای مذکور مبنی بر این‌که مسئولان به زور می‌خواهند رضایت اهالی را جلب کنند و تمایلی بر توجه به خواسته‌های اهالی را ندارند در حالی که دادستانی تأکید جلب رضایت اهالی دارد، گفت: در صورتی که نظرات و اعتراضات اهالی بر مبنای اصول کارشناسی و علمی باشد چه دادستانی و هر مرجع دیگری بگوید یا نگوید حتما نظراتی که بر مبنای علمی و فنی بوده و افرادی که صلاحیت علمی و تخصصی لازم بر اظهارنظر در این زمینه را داشته باشند به طور یقین مورد توجه قرار می‌‌گیرد.

به گفته این مسئول موضوع انتقال پسماند به محل تعیین شده در روستای مرصع در کارگروه‌های تخصصی استانی و ملی مطرح و مورد تصویب قرار گرفته است از همین رو نظرات کارشناسی و علمی هر فرد صلاحیت‌دار در حوزه مربوطه مورد بررسی قرار می‌گیرد و نیازی نیست که مرجع قضایی در این زمینه حکم کرده و تکلیفی را تعیین کند چرا که عقل حکم می‌کند در مباحثی که تهدیدی بر سلامت مردم بوده و از سوی افراد ذی‌صلاح و دارای تخصص مطرح شود مورد بررسی و توجه قرار گرفته و حتماً این دغدغه‌ها باید برطرف شود.

وی با تأکید بر این‌که نه تنها در مورد پسماند بلکه هر موضوع تهدید آفرین دیگری بر سلامتی مردم و محیط زیست حساسیت و نظارت‌های بیشتری اعمال می‌کنیم، تصریح کرد: تأکید ما بر رعایت حداکثری ضوابط بوده و از هر نظر کارشناسانه و علمی در این حوزه استقبال می‌کرده و بارها نیز این موضوع را مطرح کردیم.

عسگری با اشاره به این‌که باید شرایطی را مهیا کنیم که هم اهالی و هم افرادی بحث را مورد پیگیری قرار دهند که در حوزه مربوطه صاحب نظر بوده و اطلاعات دقیقی داشته باشند چرا که تصمیم گرفته شده بر مبنای نظرات کارگروه کاملاً تخصصی در سطح استان و ملی گرفته شده است، بیان کرد: در صورتی که بخواهد خدشه‌ای به این تصمیمات اتخاذ شده وارد شود به طور یقین باید توسط افراد صاحب نظر و دارای تخصص در این حوزه باشد.

مردم به دستگاه‌های مسئول اعتماد کنند

وی با بیان این‌که با تمام ظرفیت‌های موجود تلاش کردیم تا نگاه عامه‌ای که مردم با توجه به فضایی که برایشان با انگیزه‌هایی غیر از مسائل زیست محیطی ایجاد شده  و نگرانی‌هایشان را برطرف کنیم، تصریح کرد: خواسته ما از مردم این است که به نظرات دستگاه‌های مسئول در این زمینه اعتماد کنند چرا که در صلاحیت و وظایف ذاتی سازمان حفاظت محیط زیست است.

نظر فرماندار در این زمینه که اگر اهالی منطقه بر مخالفت خود بر دفن پسماند اصرار کرده و رضایت ندهند سرانجام چه راهکاری برای این موضوع پیش‌بینی شده است، گفت: به طور یقین در این مقوله از همه ظرفیت‌های قانونی استفاده می‌شود ولی در حال حاضر با توجه به شناسایی و برخوردهایی که با عوامل ایجاد تنش و نگرانی در بین اهالی منطقه انجام شده با همین روند موضوع را به پیش می‌بریم و در تلاشیم تا با کمترین تبعات اجتماعی و زیست و محیطی بتوانیم طرح هایی که در استان نیاز به اجرا است را عملیاتی کنیم.

در صورت لزوم روی پیشنهاد اهالی فکر می‌شود

وی در پاسخ به این سوال که آیا بر پیشنهاد برخی از اهالی منطقه مبنی بر پرداخت خسارت و هزینه اموال و دارایی‌هایشان از سوی دولت برای ترک منطقه فکر شده و یا مورد پذیرش قرار نگرفته است، گفت: وقتی تهدیدی وجود نداشته و نگرانی بی‌موردی ایجاد شده است نیازی به پرداخت خسارت نیست از سوی دیگر برای اجرای هر طرحی، در صورت نیاز به انجام هزینه‌های مرتبط، پیمانکار باید این هزینه‌ها را پرداخت کند و آمادگی لازم را برای استفاده از پتانسیل‌های مالی که برای اجرای این طرح در نظر گرفته شده است را داشته باشند.

این اعتراضات اهالی روستاهای درگیر موضوع انتقال پسماندهای سرب و روی در حالی مطرح است که حسین آبسالان، مدیرکل محیط زیست استان در گفت‌وگو با صدای زنجان و در واکنش به نگرانی و اعتراضات اهالی روستاهای مذکور به مردم این اطمینان خاطر را داد که انتقال و دفن پسماندهای سرب و روی در منطقه هیچ مشکلی برای اهالی ایجاد نمی‌کند.

حسین آبسالان در در مورد اعتراض مردم روستاهای درگیر و نگرانیشان از آلودگی زیست محیطی و به خطر افتادن سلامتیشان گفت: در صورتی که طبق برنامه ارائه شده انتقال و دفن پسماند انجام شود هیچ مشکلی پیش نمی‌آید.

این مسئول با اشاره این‌که چندین میلیارد تومان هزینه برای زیرسازی و ایجاد بستر لازم برای دپو پسماندهای سرب و روی هزینه خواهد شد، افزود: دپوی پسماندها از روز نخست کاملاً مدیریت شده است بنابراین هیچ نوع آلودگی را به همراه ندارد و طبق برنامه‌ داده شده فعالیت می‌‌کنند از سوی دیگر انتقال این  پسماندها  به روستای مرصع و جانمایی آن طبق تصمیم مقامات استانی و مشاور و غیره بوده است و در حال حاضر نیز حضور نیروها در محل برای آزمایشات ژئوپلیتیک است.

اولویت نخست مسئولان سلامتی مردم است

وی در پاسخ به این سوال که آیا به مردم منطقه این قول را می‌دهید که به لحاظ زیست محیطی دپوی این پسماندها در منطقه مشکلی ایجاد نکند، گفت: محیط زیست برنامه مدونی برای این منظور ارائه داده و باید طبق همان ضوابط اقدامات انجام شود و در عین حال نظارت مستمر برای فرایند انتقال و دفن پسماندها از سوی محیط زیست انجام می‌شود و هیچ مشکلی به وجود نمی‌آید چرا که طبق تعهد داده شده کار انجام می‌شود.

این مسئول با بیان این‌که دفن پسماند در فاصله مناسبی از روستاهای مذکور انجام می‌شود، افزود: نخستین دغدغه مسئولان استانی سلامتی مردم منطقه است از همین رو مشکلی به لحاظ زیست محیطی و سلامتی مردم وجود ندارد که در صورت وجود، به طور یقین نه مشاور و نه مسئولان و مقامات استانی مکان انتقال و دفن پسماند را تأیید نمی‌کردند.

آبسالان با تأکید بر این‌که زمین مد نظر برای دفن پسماند سرب و روی در روستای مرصع به لحاظ زمین‌شناسی و فاصله آن  تا روستا موقعیت بهتری نسبت به مکان‌های دیگر دارد، تصریح کرد: دفن پسماند در این محل فنی مهندسی و حساب شده است و مشکلی ایجاد نمی‌کند.

در انتقال پسماندهای سرب و روی موضوع تنش‌ جوامع محلی یکی از موارد شاخصی است که توانسته کل طرح را زیر سوال ببرد و شاید در آینده عاملی بر کنار گذاشته شدن طرحی باشد که چندین سال است در استان مطرح بوده و در حالی راهکاری برای حل نگرانی و دغدغه شهروندان نسبت به معضلات ناشی از پسماندهای سرب و روی عنوان شده بود که خود به معضل برای یک منطقه تبدیل شده است.

دلایل بروز تنش‌های جوامع محلی به گفته رضا رمضانی، فعال زیست محیطی ناشی از بی‌توجهی به عدم انجام مطالعات مکان‌یابی برای طرح انتقال پسماندهای سرب و روی به روستای مرصع است.

انتقال پسماند یا کشیدن دیوار دور آن راهکار دو گروه رقیب

این فعال زیست محیطی در گفت‌وگو با صدای زنجان به نبود مطالعات مکان‌یابی برای طرح انتقال پسماندهای سرب و روی اشاره کرد و گفت: نامه‌ای به دادستانی استان نوشته و تشریح کردم که دو گزینه طرح شده مبنی بر این که پسماندها را به اراضی مرصع ببرند و یا در محل کارخانه دور این پسماندها دیوار کشیده و عملیات استحصال شود هر کدام از این روش‌ها طرفداران خود را بین دو گروه رقیب در حوزه فعالیت‌های روی داشته که فقط منافع گروهی خود را دنبال می‌کنند و به هیچ وجه این دو الگو ملاحظات علمی و زیست محیطی را ندارد.

این فعال محیط زیست بر این باور است که اراضی مرصع اساساً مطالعات مکان‌یابی نداشته و مشخص نیست که مرصع براساس چه شاخص‌هایی انتخاب شده است، چرا که این موضوع را با مراجعه به استانداری از مسئولان مرتبط پیگیر شده و آنان این‌گونه پاسخ دادند که مطالعات مکان‌یابی وجود نداشته و صرفاً مطالعات  ارزیابی انجام شده است در حالی که قبل از مطالعات ارزیابی باید مطالعات مکان‌یابی انجام شود.

وی معتقد است دفن پسماند در روستای مرصع و انتخاب این مکان از سوی مسئولان به مثابه آن است که (کسی ادبیات را نخوانده باشد و ادعا کند که کتاب می‌نویسد.) چرا که خروجی مطالعات مکان‌یابی است که در مطالعات ارزیابی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

به گفته رمضانی برای دفن پسماند به جای این‌که مطالعات مکان‌یابی انجام شود هیئتی متشکل از چند کارشناس از چند دستگاه صرفاً با بازدید از دو سه مکان در نهایت مرصع را انتخاب کردند، این مشابه داستان ملانصیرالدین است که قصد ساخت خانه داشت، یک جایی گرسنه شد و همان جا را برای ساخت آشپرخانه و مکانی که در آن دراز کشیده بود را اتاق استراحت تعیین کرد.

انتخاب مرصع بدون مطالعات مکان‌یابی

 رمضانی بر این موضوع که اراضی مرصع بدون مطالعات مکان‌یابی انتخاب شده است و اثبات کننده این موضوع نیز تنش‌های جوامع محلی است که دفن پسماند در منطقه را پذیرا نیستند، چرا که یکی از شاخصه‌های مطالعات مکان‌یابی مباحث اجتماعی است که در این پروژه به هیچ عنوان مطالعه اجتماعی صورت نگرفته چرا که در صورت انجام آن، تنش‌های احتمالی جوامع محلی نیز مورد پیش‌بینی قرار می‌گرفت.

وی بر این باور است که مطالعات انجام شده به حدی اشتباه است که قبل از آغاز کار شاهد اعتراضات جوامع محلی است.

این فعال اجتماعی در واکنش به این موضوع که چرا محیط زیست به طرحی که در آن مطالعات مکان‌یابی انجام نشده مجوز صادر کرده است، تصریح کرد: این همان موضوعی است که باید قوه قضائیه ورود کرده و بر نحوه فعالیت و چگونگی مجوزهای صادر شده از سوی اداره کل محیط زیست ورود کند.

رمضانی با تأکید بر این‌که متأسفانه بر این باوریم که فساد همیشه در بانک‌ها و یا فعالیت‌های اقتصادی که اعتبارات چند صد میلیاردی دارند بروز پیدا می‌کند در حالی که حوزه نظارت می‌تواند مستعدترین حوزه برای بروز تخلفات و فساد باشد چرا که در بسیاری از مواقع با بستن چشم فساد بروز می‌کند.

وی معتقد است وقتی در پیگیری یک مشکل جدی محیط زیستی می‌بینید مجوز از سوی محیط زیست صادر شده است به منزله این نیست که مشکلی وجود ندارد بلکه باید به وجود مشکل در سیستم محیط زیست پی برد که چنین مجوزهایی را صادر می‌کند.