زهرا احمدی- خروج آمریکا از برجام توسط دونالد ترامپ در مه 2018 و شروع تحریم های جدید، اثرات مخربی را بر اقتصاد ایران و به خصوص افرادی که درصدد فراهم سازی دارو برای خود و خانواده بودند ایجاد کرد. هر چند که انتظار می رفت که دارو از تحریم های آمریکا معاف باشد اما شرکتها و بانکهای اروپایی به دلیل هراس از تحریم های ثانویه آمریکا از مشارکت در معاملات مالی شامل مواد دارویی خودداری می کنند.

رئیس انجمن داروسازان استان معتقد است: در حال حاضر مشکل اصلی در زمینه تهیه و تولید دارو، انتقال ارز است زیرا با تحریمهایی که به بانک مرکزی کشور اعمال شده نقل و انتقالات ارزی برای خرید دارو و مواد اولیه بسیار مشکل شده است.

مهدی بیگدلی خاطرنشان می کند: بسیاری از تولیدکنندگان مطرح دنیا از جمله تولیدکنندگان کره جنوبی به دلیل حفظ مبادلات و ترس از آمریکا در ارائه دارو به ایران مقاومت می‌کنند.

وی با ابراز اینکه 97 درصد داروهای بخش عمومی و تخصصی معمولی در کشور تولید می شود، عنوان می کند: برخی از داروهایی که ویژه بیماران خاص است به ویژه بیماران متابولیک، از کشورهای خارجی وارد می شود.

بیشترین تمرکز دولت بر تولید داخلی

این مسئول یکی دیگر از مشکلات در زمینه تهیه دارو را مشکل در تامین ارز دولتی می داند و می گوید: هم اکنون دولت برای خرید مواد اولیه برای تولید دارو ارز 4200 ارائه می کند ولی در کنار مواد اولیه هزینه های، بسته بندی، نگهداری و پرسنل و غیره نیز وجود دارد و دولت برای این هزینه ها ارز مبنایی اختصاص نمی دهد.

به گفته بیگدلی با اینکه بیشتر داروها در داخل کشور تولید میشود و دولت بیشترین تمرکز خود را بر تولید داخلی دارد ولی برای برخی از داروهایی که مشابه داخلی ندارد واردکننده با کمبود ارز مواجه بوده و همچنین دولت از داروهای مکمل حمایتی ندارد.

وی با اذعان به اینکه در حال حاضر در برخی از داروها کمبود وجود دارد، ابراز می کند: این کمبودهایی که در برخی از داروها وجود دارد، حاد نبوده و پزشکان برای درمان بیمار داروهای جایگزین را تجویز می کنند.

این مسئول با بیان اینکه ممکن است کمبودهای مقطعی در زمینه داروهای خارجی داشته باشیم، ادامه داد: هم اکنون در استان زنجان برخی از داروها از قبیل قلمهای انسولین کمبود وجود دارد ولی با این شرایط، وضعیت بهتری از استانهای مجاور داریم و  چون قیمت این قلمها به صورت دولتی عرضه میشود برای جلوگیری از قاچاق معکوس به صورت سهمیه بندی و فقط در برخی از داروخانه های استان توزیع می گردد.

بدهی سنگین بیمه ها به داروخانه ها

وی یکی دیگر از دلایل کمبود برخی از داروها در زنجان را بدهی بیمه ها عنوان می کند و ادامه می-دهد: بیمه هایی از جمله بیمه سلامت بدهیهای سنگین تا 16 ماهه به داروخانه ها دارند به طوریکه این موضوع به یک بحران تبدیل شده و برخی از داروخانه ها ترجیح می دهند داروهایی که با بیمه قرار داد دارد را حذف کنند و برای همین داروهای کمیاب فقط در محدود داروخانه های زنجان عرضه می شوند.

برای اطلاع بیشتر از  وضعیت دارو در زنجان با مسئول داروخانه رجائی گفتگو داشتیم که در ادامه به آن می پردازیم:

مریم حسن مسئول داروخانه رجائی با ابراز اینکه تا 4 ماه گذشته کمبود زیادی در داروهای خارجی به ویژه انسولین ها وجود داشت، بیان می کند: هم اکنون با واردات انسولین به کشور در زنجان از 7 نوع قلم انسولین تنها سه نوع آن در داروخانه ها عرضه می شود.

وی ادامه داد: در برخی از داروهای شیمی درمانی کمبودهایی وجود دارد و چون بیشتر این داروها  خارجی است به علت تحریم‌ها وارد نمی‌شوند و پزشکان داروهای داخلی را برای بیماران تجویز می‌کنند.

ممکن است عوارضی به همراه داشته باشد 

این مسئول اظهار می کند: برخی از داروهایی که برای شیمی درمانی کودکان استفاده می‌شود از قبیل نئوپوژن در کشور نایاب بوده و به جای آن از داروی ایرانی استفاده می‌شود که ممکن است عوارضی به همراه داشته باشد.

وی توضیح می دهد: در درمان برخی از بیماریها به ویژه بیماریهای خاص داروها به صورت مرحله ای تجویز میشود واگر دارویی در یک مرحله نباشد پزشک به تجویز داروی مرحله بعدی اقدام می کند که این ممکن است برای بیمار مضر باشد.

داروها سهمیه بندی می شوند

مریم حسن با بیان اینکه کمبودی در داروهای دیگر بیماران وجود ندارد، توضیح می دهد: در حال حاضر در راستای پیشگیری از کمبود برخی از داروها ، سهمیه بندی دارو انجام میشود به طوریکه در گذشته هر دوماه یکبار داروهای بیماران خاص ارائه میشد ولی هم اکنون ماهانه این سهمیه بندی اجرا میشود.

وی در ادامه با بیان اینکه به علت افزایش قیمت داروهای خارجی، بیمه سقف حمایتی برای برخی از داروها در نظر گرفته است، گفت: برخی از داروها به ویژه قلم های انسولین با توجه به سابقه بیماری فرد در داروخانه ها عرضه میشود و در صورت عرضه پایین تر از نسخه، داروخانه هیچ دخلی به این موضوع ندارند زیرا بیمه این سیاستها را به ویژه برای ارائه انسولین اتخاذ کرده است. حسن ابراز می کند: این تعاریف بیمه بر حسب سابقه بیمار بوده و بیمار در صورت داشتن اعتراض می بایست به بیمه پایه مراجعه کند و بر طبق مستندات و آزمایشات این تعاریف تغییر می کند و افزایش تعاریف حمایتی برای وی انجام می شود.

با آزاد شدن قیمت دارو؛ کیفیت بیشتر، سوءاستفاده کمتر می شود

سالانه مبالغی از بودجه کشور برای دارو و تولید دارو با عنوان یارانه دارویی اختصاص می یابد که رئیس انجمن داروسازان استان زنجان با این موضوع موافق نبوده و معتقد است ارائه یارانه و سوبسید ممکن است سبب ایجاد برخی از سوء استفاده ها و یا کاهش کیفیت دارو شود.

وی اظهار می کند: دولت با آزاد کردن قیمت دارو و حمایت از بیمه ها در راستای کاهش قیمتها میتواند در افزایش کیفیت دارو و همچنین مصرف بهینه دارو موثر باشد زیرا با آزاد شدن قیمت دارو بیمار به اندازه نیاز، دارو مصرف می کند.

داروهای کشور قابل رقابت با داروهای خارجی هستند

بیگدلی با بیان اینکه داروهایی که در کشور تولید می شود از کیفیت بالایی برخوردار هستند، اظهار می کند: کیفیت داروهایی که در کشور تولید میشود با داروهای کشورهای خارجی برابری می کند و یا از کیفیت 80 درصدی داروهای برند خارجی برخوردار است به طوریکه اگر با دنیا در ارتباط داشته باشیم به طور قطع میتوانیم با تولیدکنندگان معروف جهان رقابت کنیم.

وی در ادامه با اشاره به افزایش قیمت داروهای خارجی عنوان می کند: با وجود اینکه داروها افزایش قیمت داشتند ولی بیماران خاص، این گرانی قیمتها را احساس نمی کنند زیرا بیمه ها تا 95  درصد قیمت دارو را پرداخت می کنند و علاوه بر آن انجمنهای خیریه، معاونت غذا و دارو از این بیماران در تهیه دارو حمایت دارند به طوریکه داروهای ایرانی به طور رایگان و داروهای خارجی با مبالغ پایینتری برای این بیماران عرضه می شود.

رئیس انجمن داروسازان استان با اظهار تاسف بر افزایش بیماران خاص در استان ابراز می کند: در سال 88 تنها بخش کوچکی از داروخانه بهشتی و یک یخچال به داروهای بیماران خاص اختصاص یافته بود ولی هم اکنون تعداد بیماران سرطانی، کلیوی و ام اس در استان افزایش یافته است و با افزایش قیمت داروهای این قشر، سالانه هزینه های زیادی دست دولت می گذارد.

لازم به ذکر است؛ داروهای بیماران خاصی همچون شیمی درمانی، ام اس، پیوندی در زنجان فقط در داروخانه های شبانه روزی رجائی و 5 شهریور عرضه می شود.

کمبودی در لوازم آرایشی نداریم!

شاید گذرتان به برخی از داروخانه‌های شهر افتاده که علاوه بر دارو، انواع لوازم آرایشی وبهداشتی رنگارنگی با انواع برندها نیز عرضه می کنند و مشاورینی در این زمینه آماده ارائه مشاوره و راهنمایی برای مشتریان هستند برای جویای اینکه آیا در زمینه لوازم آرایشی و بهداشتی نیز کمبودی وجو دارد یا نه؛ با یکی از مسئولین این داروخانه ها گفتگو کردیم که وی در پاسخ می گوید: در حال حاضر محدودیتهایی در عرضه دارو ایجاد شده ولی کمبودی در زمینه لوازم آرایشی و بهداشتی وجود نداریم.