پایگاه خبری صدای زنجان- در مراسم تجلیل از تعاونی‌های برتر استان زنجان در اواسط شهریورماه گذشته اعلام شد که از 4 هزار و ۸۰۰ تعاونی ثبت شده در استان،  تنها 29درصد فعال هستند و در این بین حجم سرمایه‌گذاری در تعاونی‌های استان حدود 7هزار و ۹۰۰میلیارد تومان است.

فتح‌اله حقیقی سه‌شنبه 16 شهریورماه از وجود 4هزار و 800 تعاونی در استان زنجان خبر داد و اظهار کرد: از این تعداد شرکت تعاونی ثبت شده، در حال حاضر تنها یک هزار و 400 شرکت، معادل 29 درصد میزان ثبت شده‌ها، فعال هستند و حجم سرمایه‌گذاری در تعاونی‌های استان حدود 7هزار و ۹۰۰میلیارد تومان است.

در این برنامه، محمدرضا انصاری، سرپرست اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان نیز از وجود 4 هزار و 725 تعاونی در 14 گرایش مختلف در استان زنجان خبر داد و گفت: 75 درصد تعاونی‌ها در استان غیر فعال هستند.

پس از اظهارات استاندار زنجان در رابطه با سرمایه‌گذاری 7 هزار و 900 میلیارد تومانی در بخش تعاون، این سوال مطرح می‌شود که محل دقیق این سرمایه‌گذاری کجاست و کسانی که از آن نفع برده‌اند چه کسانی هستند؟

نبود آمار در بخش تعاون!

محمدرضا انصاری، سرپرست اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان در گفت‌وگو با صدای زنجان در واکنش به این موضوع با بیان اینکه آمار اعلامی از سوی استاندار زنجان بر اساس داده‌هایی استخراجی اداره کل فنی و حرفه‌ای استان زنجان بود که تقدیم ایشان شده بود، در رابطه با گپ 4 درصدی در آمارهای تعاونی فعال و غیرفعال ارائه شده تاکید می‌کند: این آمار بر اساس میانگینی بود که گرفتیم، اختلاف آمار مربوط به تعاونی‌هایی است که اطلاعات خود را به‌روزرسانی نکرده‌اند!

انصاری با اشاره به پایش‌های در حال انجام تعاونی‌های استان برای استخراج آمار دقیق در پاسخ به سؤال صدای زنجان مبنی بر دلیل طولانی‌شدن مراحل تعیین تکلیف به طوری که پس از گذشت سال‌ها آمار متقنی هر چند با خطا از تعداد تعاونی‌ها و نوع آن‌ها در دسترس نیست، با تائید ضمنی این مطلب می‌گوید: ما با جدیت موضوع را پیگیریم، در حال حاضر 4 هزار و 500 تعاونی با گرایش‌های مختلف اعم از مصرفی، خدماتی و غیره در زنجان به ثبت رسیده که فقط یک هزار و 200 مورد آن فعال هستند! البته این آمارها حدودی بوده و قطعی نیست! به نظرم باید موضوع را در حوزه اشتغال و فعالیت تعاونی‌ها جدی بگیریم. ما موضوع تعیین تکلیف و انحلال تعاونی‌ها را بررسی می‌کنیم، نمی‌گویم 100 درصد مشکل حل می‌شود اما اگر 10 درصد هم بتوانیم مسئله را رفع کنیم در اوضاع فعلی تعاونی‌های استان تاثیرگذار است.

این مسئول می‌گوید که هیچ اطلاعات دقیقی از تعداد تعاونی‌های استان زنجان در دست نیست و کارشناسان در حال پایش داده‌ها هستند! ببینیم به کجا می‌رسیم!

اما تعدادی از تعاونگران زنجان در واکنش به این اظهارات اعلام کردند: برخی از مسئولان تصور می‌کنند واحد تعاونی که مجمع برگزار کرد و اطلاعاتش را در سامانه هوشمند ثبت کرد دیگر تمام است! در حالی که شرکت تعاونی همانند شرکت دولتی یا خصوصی باید دفتر کار، آدرس، شماره تلفن، کدپستی، شناسه ملی، تابلوی سردرب، کد کارگاهی، کد بیمه، کد اقتصادی و از همه مهم‌تر لیست بیمه داشته باشد تا آن را شرکت حساب کنیم! اگر طبق تعریفی که گفتم باشد تصور نمی‌کنیم حتی 25درصد تعاونی‌های استان زنجان فعال باشند!

حمید دنیایی، کارشناس عالی تعاون در استان نیز در گفت‌وگو با صدای زنجان اظهارات تعاونگران را به‌جا دانسته و می‌گوید: تصور می‌کنم طبق آمارها بیش از 4 هزار تعاونی ثبت شده در استان داشته باشیم که از این میزان نزدیک به یک هزار و 400 مورد فعال باشد! اما من می‌گویم این هم نیست!

«تعاونی فعال» تعریف خود را دارد و هر شرکتی که فعال است باید دارای دفتر و آدرس بوده و مشغول به تولید یا ارائه خدمت باشد. «شرکت تعاونی در دست اجرا» نیز مختص آن دست از تعاونی‌هایی است که با سرمایه در دست، پروژه را آغاز و مراحل احداث آن را پیگیری می‌کنند تا بتوانند پروانه بهره‌برداری اخذ کنند.

تمامی این تعارف مشخص است و عینا باید در سیستم‌های آماری ثبت شوند، ما اواسط سال 96 در نظر داشتیم آماری را در این خصوص با روش مذکور داشته باشیم که با برکنار شدن من آن طرح دیگر اجرا نشد. به نظرم باید همکارانم برای احصای آمار شفاف این رویه را در پیش بگیرند!

البته مدیر اسبق امور تعاون اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان ثبت 4800 تعاونی در استان را ایراد ندانسته و می‌گوید: در کشور و کل دنیا هم این روال وجود دارد و 20 درصد از آمار شرکت‌های ثبت شده وارد فاز اجرا و فعالیت می‌شوند. به نظرم حدود 20 درصد تعاونی‌هی استان زنجان فعال باشند.

سرمایه‌گذاری 7900 میلیارد تومانی بخش تعاون؛ واقعی یا برآوردی؟

استاندار زنجان در آئین تجلیل از تعاونی‌های برتر استان حجم سرمایه‌گذاری در تعاونی‌های زنجان را حدود 7هزار و 900میلیارد تومان اعلام کرده و گفته بود: حجم سرمایه گذاری تعاونی‌ها در استان خوب است و باید به تقویت فعالیت تعاونی بیشتر بها داده شود.

اما سؤال اینجاست «محل سرمایه‌گذاری تعاونی‌ها کجاست؟» و «چرا با این حجم از سرمایه، شاهد بهبود هر چند اندک وضعیت اقتصادی استان نیستیم؟»

محمدرضا انصاری، سرپرست اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان در پاسخ به این سؤال می‌گوید: آمار سرمایه‌گذاری 7 هزار و 900 میلیارد تومانی مربوط به سرمایه‌گذاری 1200 واحد تعاونی است.

انصاری می‌گوید: این میزان سرمایه‌گذاری در بخش تعاون است و در چرخه تولید! در ضمن این عدد برای من و شما بزرگ است! مگر اقتصاد استان با این مبلغ تکان می‌خورد؟! شما یک حساب سرانگشتی از تعاونی‌های مسکن داشته و میزان سرمایه‌گذاری‌های غیرقانونی انجام شده در حوزه باغشهر را محاسبه کنید، میزان دارایی تعاونی‌های فعال استان اصلا در قبال سرمایه‌گذاری غیرقانونی مذکور عددی نیست!

در شرایطی که مسئولان حجم سرمایه‌گذاری در بخش تعاون استان زنجان را 7 هزار و 9 میلیارد تومان اعلام می‌کنند، «حمید دنیایی، کارشناس عالی تعاون استان» می‌گوید: این قلم در بانک اطلاعاتی ما پیش‌بینی نشده، اعداد و ارقام سرمایه‌گذاری در جایی ثبت نشده و هر کسی چنین اظهاراتی می‌کند آمارش برآوردی است نه قطعی!

دنیایی با بیان اینکه شرکت تعاونی در ابتدای ثبت باید طرح توجیهی خود را تکمیل و در آن میزان سرمایه‌گذاری مورد نیاز را پیش‌بینی کند، می‌گوید: نمی‌دانم این آمار از کجا امده است! اگر بر اساس سرمایه ثبتی محاسبه کنیم، اکثر شرکت‌ها با سرمایه یک میلیون تومان ثبت شده‌اند! اگر آمارها بر اساس ارزش اسمی واحدها باشد، من می‌گویم آمار دقیقی نداریم!

عملکرد ضعیف دستگاه‌ها در قبال متخلفان حوزه تعاون؟

تعاونگران معتقدند «تعدد اتحادیه‌ها» عامل اصلی حواشی ایجاد شده در رابطه با تعاونی‌ها با گرایش‌های مختلف از مسکن و کشاورزی گرفته تا صنعت و حوزه پزشکی و دارویی است! که این مهم ریشه در «عدم وجود متولی مشخص» دارد که البته حمید دنیایی، کارشناس عالی تعاون استان و مدیر اسبق تعاون اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان ان را رد نکرده و می‌گوید: در سال‌های گذشته وزارت تعاون (قبل از ادغام شدن) برای بقای خود اصرار بر تشکیل تعاونی‌های مختلف کرده و به نوعی عملکرد ادارات تابعه در استان‌ها به شمار می‌‌آورد!

یکی از تعاونگران که تمایلی به نشر نامش در صدای زنجان ندارد، می‌گوید: بر اساس اصل ۴۴ قانون اساسی، نظام اقتصادی جمهوری اسلامی ایران بر پایه سه بخش دولتی، تعاونی و خصوصی با برنامه‌ریزی منظم و صحیح استوار است. در حال حاضر ما نمی‌دانیم متولی تعاون چه کسی است؟ معاونت تعاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است یا سازمان تعاون روستایی و یا اتاق تعاون ایران؟ با توجه به تجربه کاری و تخصصی که دارم تصور این است که اتاق تعاون ایران، متولی تعاونی‌ها است اما با توجه به اینکه دولت علاقه‌ای ندارد تا دستش را از جیب مردم بیرون بکشد، هنوز مشکل متولی تعاونی‌ها پابرجاست! به نظرم همین موضوع می‌تواند سبب فساد و مشکلات شود!

او با بیان اینکه بسیاری از تعاونی‌ها به علت عدم نظارت تبدیل به حیاط خلوت مدیران بازنشسته شده‌اند و به قول معروف بازنشسته‌ها تعاونی‌ها را قبضه کرده‌اند، مدعی است: مدیران دولتی در سایه، شرکت تعاونی تشکیل داده و انتفاع خود را از آن می‌برند! در برخی از شرکت‌های تعاونی فعال در حوزه دارویی، کشاورزی، صنعت و مسکن سرمایه‌گذاری میلیاردی صورت گرفته اما عملا این میزان انتفاعی برای ذی‌نفعان نداشته و هیئت مدیره تعاونی‌ها محسنات آن و به طور شفاف «رانت» بهره‌مند می‌شوند!

این تعاونگر اضافه می‌کند: جالب اینجاست مسئولان برخی از این تعاونی‌ها و حتی اعضای هیئت مدیره بازداشت موقت شده‌اند اما پس از مدتی آزادانه به محل کار خود برگشته‌اند! چرا باید لیدرهای متخلف اجازه بازگشت به کار داشته باشند؟

با بی‌توجهی‌های‌مان به متخلفان حوزه تعاون اجازه فرصت‌طلبی دادیم!

محمدرضا انصاری، سرپرست اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان در این رابطه می‌گوید: نباید در قبال تعاونی‌های مسکن بی‌انصافی کنیم، برخی از تعاونی‌های مسکن سبب شهرک‌سازی شده و کارهای زیادی در حوزه ساختمان‌سازی و خدمت به مصرف‌کنندگان انجام داده‌اند که قابل تقدیر است اما این را هم قبول دارم که برخی نیز خود را شریک مال مردم دانسته‌اند، این اجازه را ما به تعاونی‌های مسکن دادیم که نباید این اتفاق می‌افتاد! تجمعات ذی‌نفعان تعدادی از تعاونی‌های مسکن نیز نتیجه این بی‌توجهی‌ها بوده است!

برای آمار درست، «تعاونی‌ها» را از بالا به پائین تعیین تکلیف کنید!

یکی از تعاونگران نیز در واکنش به این اظهارات تعیین‌تکلیف تعاونی‌ها را گامی مهم و تاثیرگذار در مقابله با رانت و فساد دانسته اما خطاب به مسئولان ذیربط دولتی می‌گوید: به نظرم برای اینکه خوب جواب بگیرید، از بالا به پائین تعیین‌تکلیف کرده و به ترتیب سراغ «معاونت تعاون اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان»، «هیئت رئیسه اتاق تعاون زنجان و خدابنده»، «هیئت مدیره اتحادیه‌های استانی و شهرستانی»، «شرکت‌های تعاونی فراگیر» و در نهایت «شرکت‌های تعاونی خانوادگی» بروید! نه اینکه شوی تبلیغاتی راه بیاندازید! به تعیین تکلیف شرکت‌های کاغذی (شرکت‌هایی که فقط در کاغذ دیدیم) دلخوش نباشید اگر راست می‌گویید شرکت‌های تعاونی مسکن که همه می‌دانیم اسامی‌شان چیست را تعیین تکلیف کنید!

در رابطه با موضوع گزارش، با وجود تماس با رئیس اتاق تعاون استان، نتیج‌های حاصل نشد.

انتهای پیام/

خبرنگار: لیلا محمدی