پایگاه خبری صدای زنجان- زهره میر عیسی خانی/ دکه‌های روزنامه‌فروشی همواره به‌عنوان جایگاهی فرهنگی در سطح شهر عمل کرده‌اند. این دکه‌ها در دل شهر اخبار روز را مخابره می‌کنند  و رهگذران علی‌رغم اینکه حتی نخواهند روزنامه‌ای بخرند، با خواندن تیتر صفحات اصلی روزنامه‌ها، نسبت به برخی از وقایع روز در سطح کشور و شهر آگاهی پیدا می‌کردند. در کنار این، دکه‌های روزنامه‌فروشی نقش مهمی در جذب مخاطب برای رسانه‌ها دارند و  نشریات همواره به این موضوع  واقف بوده‌اند.

امروزه اما با گسترش فضای مجازی و کم رونق شدن نشریات کاغذی، باوجوداینکه هنوز خیل کثیری از مردم معتقدند که  هیچ زمانی رسانه‌های دیجیتال نمی‌توانند جایگزین رسانه‌ها و مطبوعات کاغذی شوند‌، شاهد این هستیم که رفته‌رفته این دکه‌ها از سطح شهر کم می‌شوند.

سبزه‌میدان با داشتن دو دکه روزنامه‌فروشی از گذشته‌های دور همواره مرکزی برای توسعه ‌فرهنگی  زنجان محسوب می‌شده است اما اکنون تنها یکی از دکه‌ها باقی‌مانده و فقط نوستالژی دکه‌های روزنامه‌فروشی از قدیم‌الایام در ذهن مخاطبین باقی‌مانده است.

در این خصوص یکی از شهروندان در گفت‌وگو با صدای زنجان با گله از نبود دکه روزنامه‌فروشی در سطح شهر، اذعان می‌کند: نبود این دکه‌ها اگرچه شاید چندان بغرنج به نظر نرسد اما گاهی واقعاً آدم را دچار سردرگمی می‌کند. سالی یک‌بار که به بهانه‌های مختلف ممکن است به نسخه کاغذی یک روزنامه نیاز داشته باشیم پیدا کردن نشریه موردنیاز به‌سختی صورت می‌گیرد.

وی ادامه داد: چند وقت پیش به‌واسطه چاپ مقاله‌ای دریکی از روزنامه‌های کشور دنبال نسخه کاغذی آن روزنامه بودم به هر دری زدم و حتی از آن‌سوی شهر کوبیدم و به میدان انقلاب آمدم تا بلکه این دکه روزنامه آن را داشته باشد، اما متأسفانه نتوانستم. چه کسی باید در این زمینه جوابگو باشد که چطور می‌توان یک نشریه را در این شهر پیدا کرد؟

فروش صرف مطبوعات، عایدی ندارد

در این خصوص صاحب یکی از دکه‌های روزنامه‌فروشی سطح شهر در گفت‌وگو با صدای زنجان با اشاره به اینکه دکه‌های روزنامه‌فروشی همواره برای مردم حس نوستالژیکی را به همراه داشتند، اظهار کرد: پیش‌ازاین دکه‌های روزنامه‌فروشی در سطح شهر تنها به فروش مطبوعات و نشریات روی می‌آوردند اما اکنون دکه‌های روزنامه‌فروشی در سطح شهر بیشتر تبدیل به سوپرمارکت‌هایی شده‌اند که از تنقلات تا سیگار و غیره را به فروش می‌رسانند. البته نباید بر صاحبان این دکه‌ها خرده گرفت چراکه فروش تکی نشریات عایدی برای این دکه‌داران ندارد و از همین رو صاحبان این دکه‌ها ناچارند که بر فروش سایر کالاها اقدام کنند.

وی خاطرنشان کرد: واقعیت امر این است که دیگر نشریات در سطح استان چندان فروشی ندارند و مردم اگر بخواهند از اخبار اطلاع یابند، به سایت‌ها و یا فضاهای مجازی روی می‌آورند، ضمن اینکه اکنون برخی از روزنامه‌های سرا سری به دلیل فروش نداشتن، به زنجان ارسال نمی‌شوند.

این دکه‌دار بابیان اینکه بااین‌وجود می‌توان فکری به حال دکه‌های روزنامه کرد تا آن‌ها را سروسامانی داد، اظهار کرد: امید است تا با حمایت مسئولین بار دیگر این دکه‌ها رونق یابند؛ چراکه از گذشته‌های دور این دکه‌ها محلی برای جذب مخاطبین فرهنگی و رسانه‌ای بوده است.

وی افزود: شهرداری توقع دارد که تنها در این دکه‌ها مطبوعات به فروش رود اما باید قبول کرد که مطبوعات صرف، عایدی برای این دکه‌ها ندارد و از همین رو دکه‌داران به سمت فروش سایر اقلام در این دکه‌ها اقدام می‌کنند. بنابراین مجوز صرف مطبوعاتی که شهرداری به این دکه‌ها می‌دهد چندان فایده‌ای ندارد.

با نگاه جدید بایستی به مسئله دکه‌های روزنامه‌فروشی ورود کرد

در این زمینه اما منصور مراد لو، عضو شورای شهر زنجان در گفت‌وگو با صدای زنجان با اشاره به اینکه در شرایط فعلی با توجه به فعال شدن فضای مجازی و استفاده عموم مردم از فضای مجازی خودبه‌خود بحث انتشار و رجوع به نشریات کاغذی متأثر شده‌اند، اظهار کرد: اگرچه معتقدم هیچ‌چیزی نمی‌تواند جای کتب و نشریات کاغذی را بگیرد ولی شاهد هستیم که مخاطبین این موضوع کاهش‌یافته و اگر درگذشته یک نشریه تیراژ بالایی داشت اکنون این آمار کاهش‌یافته است و تیراژ دیگر مثل سابق نیست یعنی استفاده عموم در این سال‌ها کاهش‌یافته است.

وی ادامه داد: اکنون استقبال عموم از نشریات به حداقل رسیده است و عموماً شاهد هستیم که دکه‌های موجود در سطح شهر جمع شده است. درگذشته دو دکه در سبزه‌میدان و یک دکه در چهارراه سعدی که همگی جمع شده‌اند و اکنون شاید بتوان گفت که تنها یک دکه در میدان انقلاب وجود دارد که آن‌هم علاوه بر مطبوعات مجلات و سایر اقلام را نیز به فروش می‌رساند.

این دکه صرفاً مجوز مطبوعاتی دارند

این عضو شورای شهر بابیان اینکه بایستی به برپایی این دکه‌ها توجه ویژه‌ای داشته باشیم، افزود: در جهت ترویج فرهنگ کتاب‌خوانی ما با کتابخانه‌ها جلساتی را داشتیم که چطور می‌توان از این ظرفیت در پارک‌ها استفاده کرد و در خصوص این امر (ساماندهی دکه‌های مطبوعات) نیز باید به دنبال راهکارهای جدید بود و اینکه ببینیم چه‌کارکنیم که مردم به سمت استفاده از کتاب و مطبوعات پیش بروند و باید دنبال راهکارهایی بود که در این زمینه فرهنگ‌سازی کنیم.

مراد لو خاطرنشان کرد: کسی که می‌آید در این زمینه دکه‌ای را اجاره می‌کند به‌خوبی می‌داند که در این خصوص عایدی چندانی نخواهد داشت. منتهی مراتب  امید است با ورود شهرداری و شورا در این زمینه بتوانیم در خصوص معرفی و شناساندن مطبوعات و نشریات کارکنیم چراکه مردم نیازمند توجه به این مسئله هستند. ضمن اینکه در شهرداری ما به دنبال ساماندهی دکه‌های روزنامه‌فروشی هستیم و برای این موضوع برنامه داریم اما باید دید که چطور می‌توان این دکه‌ها را فعال کرد.

این مسئول افزود: برخی از این دکه‌های سطح شهر به‌صورت کلی تعطیل‌شده‌اند و نیازمند این هستند که هم اداره فرهنگ و ارشاد و هم شهرداری با نگاه جدیدی به این مسائل ورود پیدا کنند و طراحی جدید باید درزمینهٔ توسعه نهضت مطالعه و مطبوعات را عملیاتی‌تر کند.

وی بابیان اینکه به‌شخصه قول می‌دهم که پیگیر این مسئله باشم و در بحث ساماندهی دکه‌ها ورود پیدا کنم، افزود: اساساً این دکه‌ها عایدی ندارد و برای کسی که این دکه را اجاره می‌کند به‌صرفه نیست که این دکه را اجاره کند و بخواهد مبلغی را بپردازد. در کنار این موضوع نباید این دکه‌ها به فروش  تنقلات و سیگار دست بزنند چراکه منظور ما از اجاره دادن این دکه صرفاً فرهنگ‌سازی و خدمت به مسئله فرهنگ است.

عضو شورای شهر بابیان اینکه این دکه‌ها تنها مجوز فروش مطبوعات را دارند و اینکه اکنون شاهد هستیم که برخی از این دکه‌ها در حال فروش مواد خوراکی و دخانیات هستند درواقع شاهد تخلف هستیم چراکه مجوزی که برای این دکه‌ها صادر می‌شود صرفاً مطبوعاتی است، اظهار کرد: اکنون تعداد این مجوزها کم است و شاهد هستیم که سوپرمارکت‌ها هم به این موضوع ورود پیدا کردند که چندان خوشایند نیست و قطعاً اگر دکه‌ای باشد که به‌صورت تخصصی به این مسئله ورود داشته باشد، مفیدتر خواهد بود.

مراد لو گفت: ما به دنبال ایده‌های جدیدی برای این دکه‌ها هستیم و شاید بتوان از این دکه‌ها برای فروش کتاب‌های دست‌دوم نیز استفاده کرد چنانچه که شاهد هستید در اطراف سبزه‌میدان برخی از دست‌فروشان کتاب دست‌دوم نیز می‌فروشند. به جهت اینکه این دکه‌ها درآمدی ندارند شهرداری باید این بحث را با یک مسئله دیگری توأمان کند تا بتوانیم این دکه‌ها را دوباره فعال کنیم. چنانچه در تهران برخی از خیابان‌ها به فروش کتاب دست‌دوم اقدام می‌کند و این کتاب‌ها خریداران خاص خود را نیز دارد.

وی بابیان اینکه هزینه‌هایی که از بابت این دکه‌ها گرفته می‌شود اندک است، افزود: در این نوع مشاغل ما سعی می‌کنیم با حداقل قیمت ممکن دکه را اجازه بدهیم. ضمن اینکه برخی از دکه‌های جلوی بیمارستان که مواد خوراکی و سایر محصولات را به فروش می‌رسانند تلاش می‌شود که به قیمت کارشناسی شده اجاره‌بها گرفته شود.

دکه‌های اقلام فرهنگی، راهکار برپایی دکه‌های روزنامه‌فروشی

 در ادامه یوسف ناصر، رئیس خانه مطبوعات استان زنجان در این زمینه با اشاره به اینکه موضوع دکه‌های روزنامه موضوع تکراری و قدیمی است که در دوره‌های پیش هم بحثش مطرح‌شده است، اظهار کرد: این موضوع در سال‌های پیش هم مطرح‌شده است ولی نتیجه نداده است. این‌ دکه‌ها را خود شهرداری در دوره‌ای به نشریات واگذار می‌کرد و درخواست داشتند تا خود مطبوعات این دکه‌ها را تحویل بگیرند و بگردانند که نتیجه نداد.

وی ادامه داد: خود نشریات 6 تا 7 سال از این موضوع چندان استقبال نکردند. در این دوره این دکه‌ها به مزایده گذاشته می‌شدند و دوستان می‌رفتند و برگه‌های مزایده را پر می‌کردند و این دکه‌ها را تحویل می‌گرفتند که چون استقبال نشد، همان‌طور ماند!

ناصر بابیان اینکه به‌هرحال کسی که در مزایده شرکت می‌کند و به دنبال این است که این دکه را اجاره کند، می‌خواهد از این طریق عایدی داشته باشد و قطعاً صرف فروش نشریه به کسی، نمی‌شود به این مسئله ورود کرد و از این محل منبع درآمدی داشت، افزود: ازیک‌طرف هم نگاه کنیم فروش سیگار و تنقلات در کنار مطبوعات شاید چندان درست نباشد و چون این کار، یک کار فرهنگی است این موضوعات صدمه زننده است.

وی بابیان اینکه اگر بشود این دکه‌ها را به‌نوعی دکه‌های فرهنگی تبدیل کرد و فروش کتاب و یا اقلام فرهنگی دیگر را در کنار آن گنجاند، به‌مراتب بهتر است، گفت: اینکه بخواهیم این دکه‌ها را تنها برای فروش نشریه در نظر بگیریم چندان به‌صرفه نیست و قطعاً دوباره موردتوجه قرار نمی‌گیرد چراکه عایدی نیز برای فردی که این دکه‌ها را اجاره می‌کند، ندارد.

رئیس خانه مطبوعات استان زنجان افزود: اگر شورای شهر به این سمت برود که دکه‌های فروش اقلام فرهنگی را راه‌اندازی کند که ضمن فروش نشریه، اقلام دیگر فرهنگی هم به فروش برسد، کار بسیار خوبی است و از طرف خانه مطبوعات هم حاضر به همکاری در این زمینه هستیم ولی اگر غیر این باشد دوباره مشکلات قبل را خواهیم داشت.

وی در پایان گفت: شاید درگذشته که تیراژ روزنامه‌ها بالابود و نشریات مخاطبین خود را داشت، می‌شد روی دکه‌های روزنامه‌فروشی به‌عنوان منبع درآمد حساب کرد ولی اکنون با توجه به کاهش مخاطبین روزنامه‌ها و گسترده شدن فضای مجازی و راه‌های ارتباطی نمی‌توان به این مسئله به‌عنوان یک منبع درآمد نگاه کرد.

انتهای پیام/