پایگاه خبری صدای زنجان- لیلا محمدی/ موضوع الحاق 1000 هکتار زمین موسوم به «لیل ‌آباد» به محدوده قانونی شهر زنجان با هدف اجرای سیاست‌های دولت در حوزه مسکن حمایتی که اخیراً در کارگروه زیربنایی استان تصویب شده و نیازمند بررسی در شورای برنامه‌ریزی است تا جهت نهایی شدن به شورای عالی معماری و شهرسازی ارسال شود، منجر به واکنش متخصصان و کارشناسان شهرسازی و برخی از مسئولان شهری زنجان شده است.

تقی رضایی، معاون املاک و حقوقی سازمان ملی زمین و مسکن (17 دی‌ماه 1401) در گفت‌وگو با خبرگزاری‌ها اعلام کرد که؛ زمین هزار هکتاری «لیل آباد» زنجان به‌صورت رایگان در اختیار مردم در راستای نهضت ملی مسکن در زنجان اختصاص می‌یابد.

وی به زمین‌هایی که سازمان بنیاد مستضعفان در اختیار داشته و همراهی در خصوص واگذاری این زمین‌ها می‌تواند دولت را در تحقق اهداف طرح‌های حمایتی مسکن یاری دهد، اشاره کرد و گفت: در همین راستا هفته آینده پیش‌پرداخت 77 میلیارد تومانی برای زمینی که در اختیار بنیاد مستضعفان بوده و در نقطه مناسبی به لحاظ سکونتی قرار دارد، مصوب خواهیم کرد.

معاون املاک و حقوقی سازمان ملی زمین و مسکن گفت که؛ قیمت کل زمین مذکور 270 میلیاردتومان است و انتظار داریم حدود 25 درصد تخفیف در این خصوص داده شود. مابقی پول زمین نیز خردادماه سال 1402 پرداخت می‌شود.

هرچند موافقت با الحاق 1000 هکتار از اراضی لیل آباد زنجان مورد موافقت نهایی قرار نگرفته است و نیازمند بررسی بیشتر در شورای برنامه‌ریزی و نهایتاً شورای عالی معماری و شهرسازی است اما اظهارات معاون املاک و حقوقی سازمان ملی زمین و مسکن در خصوص تصمیم‌گیری‌ها برای الحاق اراضی به محدوده قانونی شهر برای تحقق اهداف طرح‌های حمایتی مسکن سبب واکنش تعدادی از کارشناسان و متخصصان شهرسازی و حتی مسئولان شهری زنجان شده است چراکه آن‌ها معتقدند نباید به بهانه تولید مسکن، ضوابط مدیریت شهری را نادیده گرفت.

صاحب‌نظران حوزه شهری معتقدند: باید در کنار تولید مسکن، امکانات زیرساختی برای ایجاد فضاهای آموزشی، ورزشی، درمانی، تفریحی و سایر خدمات عمومی به‌طور کامل دیده شوند در غیر این صورت باید منتظر تبعات سوء آن برای آیندگان و افتادن بار سنگین مدیریت بر دوش مسئولان شهری باشیم.

** تملک 1000 هکتار از اراضی لیل آباد زنجان، « آینده‌نگری» تلقی نمی‌شود!

سید محمدحسین جعفری، دارای دکترای تخصصی شهرسازی در رابطه با اختصاص زمین یک هزار هکتاری لیل آباد در راستای اجرای پروژه نهضت ملی مسکن به صدای زنجان می‌گوید: اخیراً موضوع در کارگروه زیربنایی، توسعه عشایری، روستایی، شهری، آمایش سرزمین و محیط‌زیست استان زنجان مطرح و توسط استاندار محترم استان اطلاع رسانی شد، الحاق قطعی این اراضی به محدوده قانونی شهر،مستلزم طی کردن روند قانونی است به این ترتیب که؛ بعد از طرح در کارگروه لازم است ابتدا در شورای برنامه ریزیاستان سپس در شورایعالی معماری و شهرسازی کشور به تصویب برسد.

جعفری معتقد است: از آنجا که شهروندان زنجانی به عنوان بهره‌برداران اصلی محیط شهری و مناطق طبیعی پیرامونی زنجان هستند، باید در کم و کیف قضیه قرارداده شوند و در این زمان که مدیریت اجرایی کشور به دست دولتی است که شعار اصلی‌اش مردمی بودن و عدالت‌خواهی است، عادلانه است که مردم در جریان امور باشند به‌ویژه هنگامی‌که در ارتباط تنگاتنگی با تصمیم‌گیری‌های این‌چنینی هستند چراکه موضوع به زندگی حال و حتی آینده خود و نسل‌های بعدی مربوط می‌شود. ازاین‌رو انتظار می‌رود ضرورت چنین تصمیمی از سوی مدیران و دست‌اندرکاران برای مردم که ولی نعمتان اصلی انقلاب هستند تبیین شود.

این متخصص شهرسازی می‌گوید: اگر هدف مدیران دولتی به ویژه کارگزاران وزارت راه و شهرسازی آینده‌نگری است( 40 تا 50سال آینده) باید عرض کنم که از فرمایشات آقای تقی رضایی، معاون املاک و حقوقی سازمان ملی زمین و مسکن چنین چیزی برنمی‌آید و تملک و خریداری این زمین‌ها در این سطح به‌منظور آینده‌نگری برای شهر نیست.

**بهتر است اراضی لیل آباد تحت حفاظت دولت باقی بماند!

به اعتقاد «جعفری»، وقتی اراضی در مالکیت دولت باشد طبیعتا از دست اندازی‌های احتمالی آن پیشگیری و دست مایه‌ای برای کنترل قیمت زمین شهری در آینده می‌شود. از این رو مدیران شهر در سنوات آتی با نگاه استراتژیک(40 تا 50 سال آینده) به اقتضای نیاز با برنامه‌ریزی و حسب ضرورت به تدریج قطعاتی از زمین‌ها را وارد محدوده خدماتی می‌کردند که هم نیاز فضایی شهر مرتفع می‌شد و هم از رشد رانتی و دلال بازی در آن جلوگیری به عمل می‌آمد.

متخصص شهرسازی به دولت پیشنهاد می‌کند؛ به جای الحاق1000 هکتار به محدوده قانونی،آن را در محدوده استحفاظی حفاظت کند چرا که در این رابطه تجربه زیاد خوبی در سنوات گذشته نداریم!

«خوب به خاطر دارم در سال 1367 بعدازاینکه طرح تفصیلی شهر از سوی مراجع مربوطه تصویب و جهت اجرا به شهرداری ابلاغ شد، به‌جای اینکه گستره 4300هکتاری محدوده قانونی شهر از سوی دستگاه‌های دخیل در مدیریت شهری به‌ویژه شهرداری،مدیریت و برنامه‌ریزی شود از سوی دلالان به نام شرکت‌های تعاونی مسکن مورد تاخت‌وتاز جولان دهی قرار گرفت. علتش هم این بود سرانه جمعیتی شهر زنجان پهنه محدوده قانونی را پوشش نمی‌داد و به حسب شرایط جنگی برنامه‌های کنترل جمعیت موردتوجه نبود و مقرر شد بود با نرخ رشد جمعیتی نیمه نخست دهه 60 (4.3 درصد) در افق 10 ساله به ظرفیت پیش‌بینی‌شده محدوده قانونی برسد، به‌ویژه شهرداری به‌عنوان متولی شهر با مراحل قانونی اجرای محدوده‌ها و حقوق قانونی خودش از اراضی قابل الحاق به محدوده خدماتی آشنایی کاملی نداشت! ازاین‌رو دارایی شهر که باید توسط متولی شهر استیفا می‌شد از ید شهر خارج شده و شهرداری زنجان همواره بدهکار بزرگ شهر به حساب می‌آمد.»

**افزوده شدن 1000 هکتار زمین لیل‌آباد به محدوده قانونی شهر زنجان؛ فقر شهری

ظاهرا تنها موضوع «حفاظت و کنترل اراضی لیل‌آباد» دغدغه «محمدحسین جعفری، متخصص شهرسازی» نیست و او معتقد است: اگر هدف مدیران و دست‌اندرکاران استان به ویژه شهر زنجان برنامه‌های کوتاه مدت باشد بهعنوان کارشناس عرض میکنم چنین اقدامی اصلآ به صلاح شهر نیست! دلیلش هم این است که دروضعیت موجود محدوده قانونی شهر زنجان حدود 5000 هکتار و جمعیت آن هم 430 هزار نفر است و بایک ضرب و تقسیم ساده می‌توان دریافت تراکم ناخالص شهری یعنی نفر در هکتار شهر زنجان 86نفر است که با تراکم شهری مصوب شورایعالی شهرسازی و معماری 44 نفر فاصله دارد این یعنی فعالیت‌های شهری زنجان، حمایت جمعیتیِ مناسبی ندارد و چنانچه 1000 هکتار هم به محدوده شهری زنجان افزوده شود تراکم شهری آن برابر 71 نفر در هکتار می‌شود این یعنی فقر شهری و از دست رفتن چشم انداز حیات مطلوب شهری و هدر دادن منابع و امکانات در این بحران محدودیت!

از طرفی غلبه اقتصاد واسطه گری که به اقتصاد تولیدی شهر صدمه وارد کرده، باعث خروج دارایی و ثروت از شهرو از دست شهروندان زنجانی می‌شود!

متخصص شهرسازی با تائید این موضوع به صدای زنجان می‌گوید: از این منظر موضوع با بحران بسیار جدی مواجه است و حتی نیازی نیست که درباره تأمین منابع زیستی افزایش اراضی موردنظر به شهر و زیست پذیری آن صحبت کرد! نمی‌دانم چرا نمایندگان مردم در شورای اسلامی شهر سکوت کرده‌اند؟ چرا مدیران شهری و متولی شهر حرفی دراین‌باره نمی‌زند؟ مسئولین اداره کل راه و شهرسازی استان به‌عنوان ناظر اجرای طرح‌های توسعه و عمران شهری کجا هستند؟ کارشناسان حاضر در جلسه بررسی فنی و کارشناسی چه صورت‌جلسه‌ای برای ضرورت الحاق یک هزار هکتار معادل 10 میلیون مترمربع زمین از عرصه‌های طبیعی تنظیم کرده‌اند؟ کارشناسان جهاد کشاورزی و محیط‌زیست چه اظهارنظری در جلسه داشته‌اند؟ این سؤالات از طرف مسئولان شهر باید پاسخ داده شود!

جعفری با اشاره به یک بام و دوهوای مسئولان به صدای زنجان می‌گوید: همین چند ماه پیش در 22 مردادماه طبق بند 14 صورت‌جلسه کمیسیون ماده 5 مصوبه‌ای را گذراندند و بر اساس آن یک الی دو طبقه بر تراکم ساحتمانی شهرک کارمندان افزودند. شاید بهتر باشد که مخاطبان صدای زنجان بدانند که گردش کار در اجرا شدن تصمیمات ماده 5 اینطور که ابتدا باید صورتجلسه کمیسیون به دفتر نظارت در معاونت شهرسازی و معماری ارسال و بررسی در صورتنداشتن مغایرت قانونی به دبیرخانه مجوز ابلاغ صورت‌جلسه جهت اقدام صادر می‌شود، صورت‌جلسه مذکورهم به معاونت شهرسازی و معماری وزارت راه شهرسازی منعکس و معاونت مذکور هم مجوز ابلاغ صورت‌جلسه به استثنای بند 14 را صادر کرد، که بعد از گذشت یک یا دو ماه با رایزنی مسئولین استان به قولی پیگیری یکی از وکلای مردم شهر زنجان در مجلس شورای اسلامی که حقیقتآ دلسوز بساز و بفروشان فعال در شهرک کارمندان هستند در دیدار با معاون شهرسازی وزارت راه وشهرسازی به استثنای بند 14 صورتجلسه22 مردادماه 1401 برطرف و مصوبه برای اجرا ابلاغ شد.

** سطح اعلامی برای الحاق لیل‌آباد به محدوده قانونی شهر زنجان قطعی نیست!

در شرایطی که کارشناسان و متخصصان هر گونه موافقت نهایی با الحاق اراضی لیل اباد به محدوده قانونی شهر زنجان را به ضرر شهر اعلام کرده و از اقدامات مسئولان دولتی و حتی برخی از نمایندگان استان در مجلس و دخالتشان در امور  شهری گلایه‌مند هستند، رحیم توسلیان، معاون معماری و شهرسازی اداره کل راه و شهرسازی استان زنجان می‌گوید که فعلاً الحاق محدوده صورت نگرفته و نگرانی‌های کارشناسان نیز در شرایطی که چیزی مشخص نیست، را تقریباً نمی‌پذیرد!

این مسئول در رابطه با ابهامات مطروحه صراحتاً به صدای زنجان می‌گوید: در رابطه با 1000 هکتار زمین لیل آباد فعلاً الحاق محدوده صورت نگرفته و این سطح صرفاً به عنوان محدوده قابل مطالعه برای تهیه طرح امکان‌سنجی الحاق محدوده در کارگروه امور زیربنایی تصویب شده است.

توسلیان از تبادل مباحث مربوط به انتخاب مشاور خبر داده و می‌گوید: پس از تصویب این موضوع در شورای برنامه‌ریزی استان، اقدامات مربوط به انتخاب مشاور صورت می‌گیرد.

معاون معماری و شهرسازی اداره‌کل راه و شهرسازی استان زنجان با بیان اینکه سطح اعلامی برای الحاق به محدوده قانونی شهر زنجان قطعی نیست و نیاز به بررسی و مطالعات کارشناسی مشاور دارد، به بخشی از مفاد ذکرشده در این موافقت‌نامه اشاره‌کرده و عنوان می‌کند: در بخشی از این موافقت آمده است؛ با اراضی موسوم به لیل آباد به مساحت یک هزار هکتار به‌عنوان محدوده مطالعاتی برای تهیه طرح امکان‌سنجی الحاق محدوده برای تخصیص به مسکن‌ حمایتی مسکن و سایر نیازهای توسعه شهری موافقت شده است. ما فعلاً در مرحله انتخاب مشاور و اجرای آن در صورت موافقت در شورای برنامه‌ریزی هستیم و بعد از اتمام مطالعات میزان سطح اجرای پروژه برای مسکن ملی صورت خواهد گرفت. ممکن است پروژه در بخشی از یک هزار هکتار (بخشی داخل محدوده برای اجرای پروژه‌ها با کاربری مسکونی) و بخشی نیز خارج از محدوده باشد برای کاربری‌های تفریحی و گردشگری اجرایی شود یا تمام یک هزار هکتار داخل محدوده قانونی اجرایی شود به‌هرحال این موارد به نتیجه مطالعات بستگی دارد.

توسلیان در خصوص ابهامات برای ساخت مسکن‌های ویلایی در لیل آباد با توجه به وجود زمین‌های بلاتکلیف نزدیک به شهر زنجان عنوان می‌کند: در کل کشور موضوع رعایت شیوه زیست ایرانی- اسلامی مطرح است و از سوی دیگر تأکید بر کاهش میزان تراکم است چراکه این مهم در افزایش سرعت اجرای ساخت و تکمیل مؤثر است.

**شورای شهر در جریان تصمیم‌گیری‌های استان در خصوص زنجان نبوده است!

مجید ناصحی‌مقدم، رئیس شورای شه زنجان ضمن اظهار بی‌اطلاعی از جزئیات تصمیم‌گیری الحاق 1000 هکتار از اراضی لیل‌آباد به محدوده قانونی شهر زنجان معتقد است: از منظر مدیریت شهری بهتر است هرگونه تصمیم‌گیری با شنیدن نظرات تمامی مسئولان مرتبط استان و شهرستان ازجمله شورای شهر صورت گیرد چراکه در غیر این صورت مشکلات به آینده حواله داده خواهد شد مصداق این اظهارتم شهرک پونک با انبوهی از مشکلات است که باید مدیریت شهری به آن پاسخگو باشد در خصوص لیل آباد هم ممکن است چنین اتفاقی رخ دهد درنتیجه ضروری است در جلسات بعدی در مورد الحاق 1000 هکتار اراضی لیل آباد به محدوده قانونی شهر زنجان مجموعه مدیریت شهری در جلسه حاضرشده و نظرات خود را ارائه کنند.

ناصحی‌مقدم هدف مسئولان مربوطه برای اتخاذ این تصمیم جهت تامین مسکن برای مردم را متعالی دانسته اما می‌گوید: چنین تصمیماتی بهتر است در قالب مدیریت شهری لحاظ شود چرا که پس از توسعه مسکن در مناطق این مدیریت شهری است که باید نیازهای بعدی نظیر فضای سبز، امکانات تفریحی، آموزشی، درمانی و غیره را تامین کند. این مهم از سوی مسئولان مورد غفلت قرار گرفته و از این بابت نقدهایی داریم.

رئیس شورای شهر زنجان دیدگاه برخی از شهروندان در خصوص اقدامات یک بام و دو هوای مسئولان که از یک سو در بخشی از شهر تصمیم می‌گیرند مجوز طبقات واحدهای جدیدالتأسیس را تا 6 طبقه بدهند و از سوی دیگر اصرار بر ورود برخی اراضی به محدوده قانونی شهر زنجان رادارند تا با قطعه‌بندی کردن زمین‌ها، خانه‌های ویلایی ساخته شود» را قابل‌قبول دانسته و تصریح می‌کند: اگر مدیریت جامع شهری داشتیم با چنین مشکلاتی مواجه نمی‌شدیم. اما همان‌طور که عرض کردیم در خصوص بخشی از تصمیم‌گیری‌هایی که به شهر مربوط می‌شود، در داخل فرآیند حضور نداریم و از رسانه‌ها اطلاع می‌یابیم که مثلاً در کارگروه زیربنایی استان با الحاق 1000 هکتار اراضی لیل آباد به محدوده قانونی شهر زنجان موافقت شده است.

** تصمیمات شورای عالی معماری شهرسازی باید بر اساس ضابطه باشد!

ناصحی‌مقدم با بیان اینکه مدیریت شهری در تصمیماتی که در سطح استان در خصوص برخی مناطق اتخاذ می‌شود، حضور ندارد اما همین دستگاه‌ها با بروز مشکلات در آن مناطق انتظار دارند که مسئولان شهری نظیر شورا وارد موضوع شوند، ادامه می‌دهد: معتقدیم در خصوص تصمیم‌گیری‌های شهری باید تمامی نظرات شنیده شود و در نهایت نتیجه نهایی اتخاذ شود، آن زمان است که می‌توانیم ادعا کنیم در راستای توسعه شهر قدم برداشته‌ایم.

رئیس شورای شهر زنجان در خصوص ادعاهای مطروحه مربوط به دخالت برخی نمایندگان استان در مجلس در امورات شهری به صدای زنجان می‌گوید: در جریان این مورد نیستم اما آن چه مشخص است هر گونه تصمیم‌گیری در شورای عالی معماری شهرسازی باید بر اساس ضابطه باشد تا مشکلاتی در مدیریت شهری رخ ندهد.

**لزومی ندارد اراضی لیل آباد به محدوده قانونی شهر زنجان الحاق شود!

هرچند که رحیم توسلیان، معاون معماری و شهرسازی اداره کل راه و شهرسازی استان زنجان می‌گوید که سطح اعلامی برای الحاق لیل آباد به محدوده قانونی شهر زنجان قطعی نیست و از شهروندان و منتقدان نیز می‌خواهد تا منتظر نتایج مطالعات مشاور در صورت موافقت در شورای برنامه‌ریزی باشند اما یکی از متخصصان شهرسازی به صدای زنجان می‌گوید: لزومی ندارد تا دولت درازای الحاق بخشی از اراضی یا تمام اراضی لیل آباد به بنیاد مستضعفان مبلغی بپردازد تا به‌اصطلاح مسکن حمایتی را اجرایی کند.

اما معاون معماری و شهرسازی اداره کل راه و شهرسازی استان زنجان در پاسخ به نگرانی برخی منتقدان نسبت به تصمیمات شهری مسئولان که معتقدند مصوبه اخیر در رابطه با لیل آباد، فضا را برای ایجاد باغشهر و دلالی فراهم می‌کند، می‌گوید: وقتی هیچ‌چیز مشخص نیست چرا برخی چنین اظهارنظرهایی دارند؟ ما برای اجرای پروژه‌های حمایتی مسکن در داخل شهر با کمبود زمین مواجهیم آن‌وقت باغشهر درست کنیم؟

توسلیان همچنین در پاسخ به برخی دیدگاه‌ها مبنی بر اینکه «تراکم ناخالص شهری یعنی نفر در هکتار شهر زنجان 86نفر است که با تراکم شهری مصوب شورای عالی شهرسازی و معماری 44 نفر فاصله دارد این یعنی فعالیت‌های شهری زنجان و تصمیم اخیر در رابطه با الحاق یک هزار هکتاری لیل آباد به محدوده قانونی شهر زنجان در راستای حمایت جمعیتیِ مناسب نیست» تصریح می‌کند: مباحث شهرسازی تک‌بعدی نیست. من هم موافقم شهر زنجان نیاز به الحاق محدوده ندارد اما باید بپذیریم که مشکل مالکیت داریم، داخل زنجان زمینی برای اجرای مسکن ملی نیست! زمین خالی هست اما صاحب دارد و متعلق به مردم است. شورای عالی معماری با هرگونه الحاق اراضی به محدوده قانونی شهر زنجان جهت اجرای پروژه‌های مسکن حمایتی محدودیتی ندارد و حتی اگر شهر به لحاظ فنی و مباحث مربوطه به تراکم نیازی به الحاق اراضی به داخل محدوده را نداشته باشد، به دلیل نیاز برای اجرای پروژه‌های مسکن حمایتی دولت با آن موافقت می‌کند.

«از طرفی جدای مباحث فنی و مسائل مربوط به تراکم، با توجه به اینکه لیل آباد در شمال غربی شهر زنجان واقع‌شده است، در صورت الحاق بخشی یا تمام یک هزار هکتار لیل آباد، عدم توازن توسعه شهری (غرب و شرق) تا حدودی مرتفع می‌شود. از طرفی جاده تهم یک محور گردشگری است و شاید به این نتیجه برسیم که بخشی از این اراضی به کاربری گردشگری اختصاص یابد.»

انتهای پیام/