تجهیزات کنترل شهری برای صیانت از مردم است و ازبین بردن این زیرساخت به معنای از بین بردن امنیت شهر است.

امروزه، فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) نقش حیاتی در ارائه خدمات در سازمان‌ها ایفا می‌نماید به نحوی که اختلال در سرویس‌های فاوا منجر به بروز مشکلات اساسی در روند کاری روزمره سازمان‌ها خواهد شد.

شرکت انتقال داده‌های آسیاتک طی مراسمی، دوشنبه ۶ شهریور ۱۴۰۲ در راستای اجرای پروژه توسعه شبکه فیبر نوری منازل و کسب‌وکارها با شهرداری‌های استان زنجان از جمله زنجان، ابهر، خرمدره و خدابنده و غیره تفاهم‌نامه مشترک جهت اجرای اختصاصی فیبر نوری امضا کرد و پروژه خود را نیز آغاز کرده است.

طبق اظهارات منابع آگاه؛ قرارداد منعقد شده شهرداری با شرکت انتقال داده‌های آسیاتک جهت اجرای پروژه، ۷۰۰ میلیارد تومان است که ۵ درصد درآمد آن متعلق به شهرداری است!

 «عمق» ایجاد کانال در پروژه فیبرنوری مورد توجه شرکت آسیاتک باشد

نحوه کابل کشی باید طوری انتخاب گردد که خطرات ناشی از خرابی های مکانیکی در آن به حداقل برسد. کابل ها نباید در محیط هایی که دمای آن ها از حد پیش بینی شده تجاوز می نمایند، نصب شوند. مجاری کابل و یا لوله ها باید به قدر کافی با لوله و تجهیزات حرارتی فاصله داشته باشند. همچنین می بایست در برابر عوامل جوی و خورنده محافظت شده یا کابل مناسب انتخاب گردد.

با وجود اینکه مسئولان ارتباطات و فناوری اطلاعات استان و مجریان فیبرنوری در استان زنجان همواره بر لزوم نکات مهندسی در حین اجرای کار تاکید دارند اما برخی مدعی‌اند که در برخی نقاط شهر زنجان، عمق در نظر گرفته شده از سطح زمین برای ایجاد کانال و انجام عملیات فیبرکشی مورد توجه مجری نیست!

برخی از کارشناسان در گفت‌وگو با صدای زنجان معتقدند: عمق کانال از سطح زمین بستگی به تعداد کابل هایی دارد که روی هم قرار میگیرد. در هر حال عمق کانال از سطح زمین نباید بیش از 50 سانتی‌متر باشد، مجریان پروژه عمق کانال را 30 سانتی متر در نظر می‌گیرند اما در عمل پروژه در عمق 20 سانتی متر از سطح زمین اجرایی می‌شود که ضروری است در راستای حفاظت از زیرساخت‌ها، ناظران ذیربط به موقع ورود کنند.

پیگیری‌های صدای زنجان جهت گفت‌وگو با مسئولان سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی میسر نشد.

شرکت آسیاتک طبق استاندارد؛ در عمق 40 تا 50 سانتی‌متری

 پروژه فیبرنوری را اجرا می‌کند

اما فرزاد توکلی، مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان زنجان در پاسخ به برخی ابهامات مربوط به پروژه فیبرنوری در شهر زنجان می‌گوید: به عنوان نماینده وزارت ارتباطات خود را موظف به پاسخگویی نسبت به افکار عمومی می‌دانیم، اگر چه این پروژه مستقیما به حوزه من ارتباطی ندارد و یکی از معاونت‌های وزارتخانه تحت عنوان «سازمان تنظیم مقررات» پیگیری و نظارت شود. با این حال اداره کل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان زنجان طبعا به نمایندگی از وزارتخانه پاسخگو خواهد بود.

مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان زنجان می‌گوید: بهتر است در خصوص عمق استاندارد لحاظ شده برای اجرای پروژه فیبرنوری در شهر زنجان توسط شرکت آسیاتک، مرجع نظارتی پاسخ دهد اما تا جایی که اطلاع دارم، استاندارد جهانی طراحی شده برای این پروژه 40 سانتی متر است اگر این میزان مورد توجه مجریان پروژه فیبرنوری قرار نگرفته باشد در اسرع وقت، مراتب پیگیری می‌شود، البته در بازدیدهای میدانی عمق در نظر گرفته شده توسط عوامل شرکت آسیاتک 40 تا 50 سانتی متر بوده است.

توکلی با اشاره به نظارت فنی پروژه فیبرنوری شرکت آسیاتک در زنجان توسط سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی می‌گوید: اگر به هر دلیلی، عمق لحاظ شده رعایت نشده باشد طبیعتا باید سونداژ و اقدامات لازم برای حفاری جهت اصلاح در دستور کار قرار گیرد.

بازدیدهای میدانی از روند اجرای پروژه فیبرنوری در شهر زنجان

مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان زنجان در پاسخ به سؤالی مبنی بر «احتمال مسائل امنیتی با عدم رعایت عمق اجرای پروژه فیبرنوری و تخریب زیرساخت‌های شهری» به صدای زنجان می‌گوید: پروژه اجرای فیبرنوری، شبکه مویرگی شهری محسوب می‌شود و اگر هم به فرض اتفاقی هم در این خصوص رخ دهد، نهایتا یک منطقه از شهر تحت تاثیر قرار می‌گیرد نه شهر! لازم به ذکر است هیچ گاه شبکه بین شهری و بین استانی در عمق 40 تا 50 سانتی‌متری اجرایی نمی‌شود و عمق لحاظ شده قزعا بسیار عمیق تر خواهد بود.

توکلی اجرای پروژه در عمق 20 سانتی‌متری را غیرمنطقی دانسته و می‌گوید: اگر عمق در نظر گرفته 20 سانتی متر باشد، وضعیت بسیار حاد است و در اسرع وقت مجری طرح باید اصلاحات لازم را انجام دهد، البته تاکید می‌کنم بازدیدهای میدانی از سوی اداره کل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان زنجان و مهم‌تر از آن سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به عنوان ناظر فنی انجام می‌شود تا پروژه طبق استانداردهای تعریف شده اجرایی شود.

حفاری 130 کیلومتری شرکت آسیاتک در شهر زنجان

طبق گفته کارشناسان؛ فیبر نوری مزایای فراوانی دارد. این مزایا سبب شده‌اند تا در ارتباطات دور برد و ارتباط و انتقال داده استفاده شده و بیش از گذشته به کار گرفته شود. سرعت بالا، میرایی پایین، عدم وجود تداخل الکترومغناطیسی، اندازه کوچک و سبک بودن، ظرفیت انتقال اطلاعات بیش‌تر تنها برخی از مزیت‌های گفته شده برای این نوع کابل می‌باشند. علاوه بر این‌ها، نیازهای بی‌وقفه به پهنای باند بالا برای انتقال داده، باعث رشد قابل توجهی در میزان تقاضای این نوع فیبر شده است.

با این اوصاف نمی‌توان مزایای فیبرنوری برای زنجان و زنجانی را انکار کرد اما شهروندان انتظار دارند تا شرکت آسیاتک به عنوان مجری طرح، طبق توافق صورت گرفته از فیبرکشی گرفته تا بتن ریزی و آسفالت نهایی نسبت به تعهدات خود عمل کند تا منجر به دلخوری عمومی نشود.

فرزاد توکلی، مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان زنجان در خصوص اختلافات پیش آمده در زمینه اجرای پروژه فیبرنوری شرکت آسیاتک و پیگیری‌های مسئولان استانی در خصوص توضیحات نماینده‌های شرکت آسیاتک در زنجان راجع به ادامه پروژه به صدای زنجان می‌گوید: ترمیم شامل دوبخش از جمله لایه پائینی شامل بتن و لایه انتهایی که در واقع همان آسفالت است. با این اوصاف 130 کیلومتر حفاری در شهر زنجان انجام شده که از این میزان 122 کیلومتر بتن‌ریزی شده و 8 کیلومتر فقط بتن ریزی نشده است.

شرکت آسیاتک عقب‌ماندگی در حوزه «آسفالت‌‌ریزی» را به زودی جبران می‌کند

وی ادامه می‌دهد: در خصوص آسفالت نهایی نیز حدود 109 کیلومتر عملیات اجرایی شده و پیمانکار کمی عقب‌تر از تعهدات است که نزدیک 20 کیلومتر را شامل می‌شود. این عقب ماندگی نیز به مشکلات مربوط به پیمانکاری و مباحث آسفالت برمی‌گردد که از هفته جاری مجددا کار آغاز شده است.

البته مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان زنجان گلایه شهروندان نسبت به وضعیت معابر شهر زنجان در خصوص عدم آسفالت ریزی را کاملا وارد دانسته و می‌گوید، شرکت آسیاتک حتی نباید یک کیلومتر از تعهداتش عقب بماند.

این مسئول اضافه می‌کند: طبق توافق صورت گرفته بین شهرداری زنجان و آسیاتک، مقرر شده به ازای حفاری صورت گرفته، میزان عقب ماندگی در حوزه ترمیم حداکثر 10 درصد باشد. با این حساب در زمینه بتن ریزی، شرکت آسیاتک در زمینه عمل به تعهداتش مشکلی ندارد و باید در آسفالت ریزی نیز عقب ماندگی خود را جبران کند.

این مسئول با بیان اینکه مسئولان شرکت آسیاتک موظف‌اند نسبت به ارائه برنامه برای اقدامات مربوط به بتن ریزی و آسفالت هستند، ادامه می‌دهد: عوامل این شرکت همچنین در خصوص برنامه خود برای ادامه پروژه با توجه به فصل سرما در شهر زنجان باید به صورت مشروح توضیح دهند چرا که سال قبل، در ایام منتهی به زمستان، پروژه مذکور کند شده بود.

مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان زنجان شرکت آسیاتک را موظف به پاسخگویی در قبال اقدامات خود دانسته و در خصوص گلایه تعدادی از شهروندان زنجانی که نسبت به عدم تعهدات شرکت آسیاتک در قبال آسفالت ریزی پس از فیبرکشی ناخرسند هستند، می‌گوید: بتن ریزی در معابر انجام شده و آسالت ریزی نهایی نیز طبق اولویت‌بندی در دست اقدام است و قطعا قبل از رسیدن یخبندان این خیابان‌ها و کوچه‌ها پایان می‌یابد.

در زیرِ زمین شهر چه خبر است؟

ظاهرا برخی از پروژه های حفاری شهری در زنجان غیراصولی است و تراکم خاک و ایمنی نیز در این پروژه ها رعایت نشده و نمی‌شود از این رو برخی از شرکت‌ها و مجموعه‌های خدمات رسان در حوزه حفاری، در تلاشند که مقصر بروز هر گونه مشکلات زیرساختی را آخرین شرکت یا مجموعه‌ای که در حال حاضر فعالیت می‌کند اعلام کنند!

فرزاد توکلی، مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان زنجان در خصوص انتقادات به کابل کشی فیبرنوری زنجان توسط شرکت آسیاتک و غیرفعال شدن برخی از دوبین‌های کنترل ترافیک ناشی از عملیات آسفالت ریزی این شرکت و در نهایت عدم پرداخت خسارت وارده در اظهاراتی قابل تامل به صدای زنجان می‌گوید: آخرین حفاری رخ داده در شهر زنجان در رابطه با دوربین‌ها و چراغ‌ها مربوط به 3 ماه قبل است. قرار نیست مسئول پاسخگوی تمامی حفاری‌های سطح شهر زنجان، شرکت آسیاتک باشد. طبق صحبتی که با مدیرعامل سازمان فاوای شهرداری زنجان و همچنین مدیر پروژه شرکت آسیاتک در استان داشتم اخیرا هیچ گونه قطعی ناشی از اجرای پروژه فیبر نوری منازل و کسب و کارها ، خصوصا در ارتباطات زیرساختهای دوربین های شهری و چراغهای ترافیکی اتفاق نیفتاده است.

توکلی می‌گوید: وقتی نقشه کارشناسی در خصوص حفاری‌های صورت گرفته در عمق زمین توسط شرکت‌ها و مجموعه‌های مربوطه وجود ندارد، قطعی هم اتفاق می‌افتد، به نظرم مثل یک جراحی است اما همانطور که عرض شد قرار نیست مقصر قطعی‌های شهر، یک پروژه باشد و باید منصف باشیم.

مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان زنجان معتقد است: چرا برخی از شهرها که حتی به لحاظ وسعت از زنجان هم کوچک هستند، پروژه فیبرنوری آن‌ها رو به اتمام است یا تمام شده است اما در زنجان این پروژه حدود 50 درصد پیش رفته است. نمی‌خواهم بگویم ارکان شهری مقصرند، بالاخره شرکت آسیاتک هم قصورهایی دارد. تمامی ارگان‌ها و مجموعه‌های ذیربط، در اجرای پروژه‌ها باید وظیفه خود را به درستی انجام دهد، پروژه‌هایی نظیر فیبرنوری مثل جراحی است که اگر یکی از مجموعه‌ها به وظیفه خود درست عمل نکند، مردم درد می‌کشند و اذیت می‌شوند.

جنگ زیرساخت‌ها؟

از سوی دیگر برخی منابع رسمی از ایرادات پروژه‌های حفاری مربوط به سال‌های گذشته در شهر زنجان و عدم پاسخگویی برخی از شرکت‌های خدمات رسان در قبال این اشتباهات و پذیرفتن آن‌ها خبر می‌دهند که قطعا یکی از تبعات آن از بین رفتن بیت‌المال و بروز نارضایتی عمومی است.

یک منبع آگاه که نامش نزد صدای زنجان محفوظ است در اظهاراتی قابل تامل از برخی اشکالات در پروژه‌های صورت گرفته در گذشته در حوزه زیرساختی شهر زنجان خبر می‌دهد، شاید لازم باشد تا ارگان‌های نظارتی در این زمینه ورود کنند!

این منبع آگاه می‌گوید: از حفاری‌های سطح شهر زنجان، شهرداری اطلاع دقیق دارد. چند سال پیش متاسفانه برخی از اپراتورها در راستای اجرای پروژه‌ غیردولتیِ توافق شده بین ارگان مربوطه، در حوزه حفاری به نحو احسن به وظیفه خود عمل نکرده است.

 نقشه حفاری‌ اکثر شهرها در زمینه گاز، آب و غیره اصلا مشخص نیست!

یک منبع آگاه در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز به شرط عدم انتشار نامش در رسانه در خصوص عمق لحاظ شده برای اجرای پروژه فیبرنوری به صدای زنجان می‌گوید:  برای حفاری، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی الزامی در خصوص عمق و عرض ندارد اما یکسری توصیه‌‌نامه که مرتبط با استانداردهای بین‌المللی مربوط به حفاری‌های فیبرنوری است، وجود دارد که 40 تا 45 سانتی‌متر است اما 20 سانتی‌متر کمتر از استانداردها است مگر اینکه حالت خاصی باشد اما در حالت عادی و نرمال، عمق اجرای طرح باید 40 سانت باشد و اگر عمق لحاظ شده 20 سانتی متر باشد ممکن است در آینده مشکلاتی را به همراه داشته باشد و باید سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به عنوان ناظر در اسرع وقت ورود کند.

 اغلب مجریان به صورت چشمی، حفاری را انجام می‌دهند!

 نبود نقشه زیرساخت‌ها ممکن است خطراتی داشته باشد

این منبع با بیان اینکه نقشه حفاری‌ اکثر شهرها در زمینه گاز، آب و غیره اصلا مشخص نیست، می‌گوید: اغلب مجریان به صورت چشمی، حفاری را انجام می‌دهند! نبود نقشه زیرساخت‌ها ممکن است خطراتی داشته باشد در یکی از شهرهای کشور به علت نبود این نقشه، در راستای حفاری شاهد انفجار لوله گاز بودیم! مشخص است که وقتی نقشه باشد، شرکتهای خدمات‌رسان در حفاری‌ها تکلیف خود را می‌دانند. وقتی نقشه باشد تمامی اطلاعات ثبت می‌شود و حتی نقاط ضعف نیز احصا و در حین اجرا رفع می‌شود  بعضا می بینیم که در حفاری‌ها «عمق» هم رعایت نشده است! خب چنین مواردی منجر به بروز معضلات وهدررفت منابع و در نهایت نارضایتی عمومی میشود چرا که زمان زیادی برای ترمیم ایرادات لازم است.

این منبع با بیان اینکه شرکت‌های خدمات رسان باید نقشه حفاری‌ها را به طور کامل تهیه کرده و در آرشیوها داشته باشند، اضافه می‌کند: هر شرکت یا مجموعه‌ای که قرار است حفاری داشته باشد باید از نقشه حفاری‌های صورت گرفته مربوط به گاز، آب، برق، تلفن و غیره اطلاع دقیق داشته باشد تا در حین حفاری آسیبی به زیرساخت‌های شهر وارد نشود. اگر هر گونه حفاری طبق اصول مهندسی و بر اساس نقشه کارشناسی‌شده صورت گیرد هیچ آسیبی به زیرساخت‌ها وارد نمی‌شود.

همانطور که در این گزارش نیز به آن اشاره شد؛ در حوزه توسعه با مفهوم «زیرساخت» روبه‌رو هستیم. بودجه عمرانی امروز دیگر فقط مختص ساخت‌وسازهای جدید نیست؛ بلکه بازسازی و نگهداری بسیاری از سازه‌های قدیمی نیازمند بودجه‌های کلان هستند. دولت‌های توسعه‌گرا بر تامین سرمایه این بودجه تاکید دارند اما کشورهایی که زمین بازی قدرت را باختند نه‌تنها برای ساخت‌وسازهای جدید اقدام عملی موثری نمی‌کنند بلکه توجهی هم به اهمیت زیرساخت‌ها ندارند.