لیلا محمدی- نرخ حمل‎ونقل مسافران درون‌شهری و میوه‌ و تره‌بار گاهی بین 15 تا 20 درصد رشد داشته و به‌طور غیرمستقیم بر هزینه تولید و در نهایت قیمت مصرف‌کننده تأثیر گذاشته‌ است. مشاهدات حاکی از این است برخی مسافربرهای شخصی، برای افزایش قیمت کرایه‌ها از یک هزار و 200 تومان به  یک هزار و 500 تومان پافشاری زیادی می‌کنند که گاهی اوقات با مقاومت مسافران همراه می‌شود. حتی مشاهده شده گاهی تاکسی‌های سطح شهر زنجان نیز همین میزان کرایه بیشتر را از مسافران درخواست می‌کنند.

برخی وانت‌بارها بدون هیچ دستورالعمل و بخشنامه‌ای، کرایه حمل بار را به بهانه سهمیه‌بندی بنزین بالا برده‌اند. این مسئله، قیمت تمام شده میوه و صیفی‌جات را برای میوه‌فروشان افزایش داده و موجب شده آنها نیز نرخ‌های خود را تغییر دهند. قیمت هر کیلوگرم گوجه‌فرنگی به رقمی بین ۸.۵ تا 10 هزار تومان رسیده که البته فروشندگان علت آن را شروع فصل سرد و کاهش تولید این محصول  و صادرات عنوان می‌کنند.

سالاری گوجه‌فرنگی و خیار در بازار

گوجه‌فرنگی در ماه گذشته یکی از ارزان‌‎ترین محصولات بازار به شمار می‌آمد، تا حدی که امسال بسیاری از خانواده‌ها ترجیح دادند از قیمت ارزان آن برای رب‌گیری استفاده کنند. تابستان امسال قیمت فروش گوجه‌فرنگی در مزرعه به زیر ۵۰۰ تومان رسید، موضوعی که باعث شد برخی کشاورزان، اراضی خود را در پیک برداشت رها کنند، چرا که این قیمت حتی دستمزد میوه‌چین را هم نمی‌توانست جبران کند. علاوه بر گوجه‌فرنگی، در بازار اقلامی مانند نارنگی، پرتقال و انار هم در روزهای اخیر رشد قیمت داشته‌اند اما نه به اندازه خیار!

اینها اقلامی است که سریع‌تر از دیگر کالاها به گرانی بنزین واکنش نشان داده‌اند. برخی از موارد یاد شده مثل رشد قیمت حمل‌ونقل، به‌صورت مستقیم و برخی مانند میوه به‌شکل غیرمستقیم، اما سریع‌تر از دیگر کالاها رشد قیمت را تجربه کرده است.

رئیس اتحادیه میوه و تره‌بار استان معتقد است افزایش قیمت‌ در بازار کاملا مقطعی است، گفت: افزایش 10 درصدی قیمت میوه در بازار از نتایج افزایش قیمت بنزین بوده است، قیمت گوجه‌فرنگی در میدان از 8 هزار تومان به 6 هزار تا 6 هزار و 500 تومان رسیده است.

سیدمرتضی هاشمی با بیان اینکه خیار پس از گوجه‌فرنگی بیش‌ترین افزایش قیمت را تجربه کرده است، عنوان کرد: در حال حاضر قیمت عمده‌فروشی این محصول 6 تا 7 هزار تومان است. علت افزایش قیمت در این دو محصول صادرات از استان‌های جنوبی به عراق است.

هاشمی در مورد علت افزایش قیمت عمده پیاز از 600 تا یک هزار و 500 تومان به 2 هزار و 300 تا 2 هزار و 400 تومان در بازار تصریح کرد: اکثر استان‌های شمالی مصرف‌کننده تولیدات پیاز زنجان هستند و صادرات این محصول به خارج از استان می‌تواند یکی از دلایل افزایش قیمت باشد.

رئیس اتحادیه میوه و تره‌بار استان افزایش 15 تا 20 درصدی کرایه حمل‌ونقل را تخلف آشکار گاراژها اعلام کرد و با تاکید بر لزوم پیگیری موضوع از سوی دستگاه‌های نظارتی افزود: عمده خودروهای حمل و نقل گازسوز و یا گازوئیلی‌اند در نتیجه دلیلی بر افزایش کرایه حمل‌ونقل وجود ندارد اما گاراژها با اعمال افزایش 15 تا 20 درصدی کرایه‌ها و اعمال ان در بارنامه اقدامی خلاف قانون انجام می‌دهند.

با این وجود مسئولان و البته برخی کارشناسان معتقدند که افزایش نرخ بنزین به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم به‌ترتیب ۲.۵ و ۴ درصد بر تورم تأثیر می‌گذارد موضوعی که موجب اعتراض برخی دیگر از اقتصاددانان شده است چرا که این طیف از صاحبنظران بر این باورند که حتی این رقم به ظاهر ناچیز موجب تشدید فقر و ایجاد فاصله طبقاتی بیشتر می‌شود. 

سکون قیمت در بازار اقلام اساسی

رئیس اتحادیه خواروبار و لبنیات فروشان در گفت‌گو با صدای زنجان با تاکید بر اینکه قیمت اقلام اساسی اعلامی از سوی ستاد تنظیم بازار تغییری نداشته است، در حوزه اقلام سلولزی و بهداشتی هیچ افزایشی پس از افزایش قیمت بنزین از سوی تولیدکنندگان اعمال نشده است.

جلیل علی‌محمدی با اشاره به تاکیدات دولت مبنی بر ممنوعیت هر گونه افزایش قیمت عنوان کرد: در حال حاضر در اقلامی نظیر تن‌ماهی، رب گوجه‌فرنگی، انواع شوینده‌ها و روغن کاهش قیمت را شاهدیم یا برخی از کارخانجات که حساب و کتابشان طبق تاریخ میلادی است نسبت به اعمال تخفیف در این بخش از کالاها اقدام کرده‌اند و بسیاری از آن‌ها تخفیفات خود را از دی‌ماه اجرایی می‌کنند.

علی‌محمدی با اشاره به عرضه روغن از 8 تا 12 هزار تومان در مراکز خرید، قیمت اکثر کالاهای اساسی در اوضاع نابسامان اقتصادی را مطلوب گزارش کرد.

آرامش قبل از طوفان؟

رئیس اتحادیه فروشندگان مرغ و تخم‌مرغ که معتقد است اظهار نظر در مورد تاثیر افزایش قیمت بنزین بر قیمت کالاهای اساسی و مصرفی مردم هنوز زود است، عنوان کرد: فکر می‌کنم نتایج این افزایش قیمت پس از دو ماه خود را نشان می‌دهد.

سیدناصر رمضانلو بازار گوشت سفید را آرام اعلام کرد و گفت: حمل‌و‌نقل مرغ، ماهی و تخم‌مرغ توسط وانت و نیسان که عمدتا بنزینی هستند انجام می‌شود و پس از افزایش قیمت بنزین هیچ مشکلی در حوزه عرضه گزارش نشده است.

رمضانلو با اشاره به کاهش قیمت مرغ گرم از 12 هزار و 900 به 12 هزار و 600 تومان (تا پنجشنبه 7 آذر 98) اضافه کرد: قیمت فعلی هر کیلو تخم‌مرغ و ماهی قزل‌آلا در بازار به ترتیب 10 و 29هزار تومان است که قبل و بعد از گرانی بنزین هیچ تغییری نکرده است.

افزایش لاک‌پشتی قیمت آهن

در شرایطی که بازار اقلام اساسی تقریبا تاثیر آنچنانی پس از افزایش قیمت بنزین تجربه نکرده است خریداران آهن از افزایش آهن خبر می‎‌دهند. فروشندگان آهن هم تاثیرپذیری این کالا به علت افزایش قیمت بنزین طی ماه‌های آتی را رد نمی‌کنند اما می‌گویند عرضه کم کارخانجات تولیدی می‌تواند یکی از دلایل اصلی این افزایش قیمت باشد.

یکی از فروشندگان آهن در گفت‌وگو با صدای زنجان تصریح کرد: قیمت هر کیلوگرم میلگرد در سایز‌های مختلف طی یک هفته گذشته بین 100 تا ۳۰۰ تومان افزایش قیمت داشته و قیمت تیرآهن نیز ۶ درصد افزایش یافته است.

علی احمدی با بیان اینکه بنزین به تنهایی نمی‌تواند در افزایش قیمت نقش‌آفرین باشد، ابراز کرد: آثار روانی ناشی از افزایش قیمت بنزین سبب گران شدن سایر اجناس هم شده است، در صورتی که فولاد تا وقتی تولید کاهش نیافته و یا کیفیت آن افزایش نیابد این کالا در بازار نباید گران شود. از سویی دیگر نرخ حمل و نقل بار توسط خودرو‌های سبک کمی افزایش یافته، اما نرخ حمل توسط تریلر‌ها به دلیل اینکه از سوخت گازوئیل استفاده می‌کنند بدون تغییر مانده است.

احتمال افزایش دستمزدها

رئیس صنف تعویض روغنی نیز در گفت‌وگو با صدای زنجان که هر گونه افزایش روغن موتور خودرو پس از گرانی بنزین را بعید دانست و افزود: در ایام عید این کالا افزایش 70 درصدی را تجربه کرد و پس از گذشت دو ماه قیمت آن تنها 3 هزار تومان کاهش یافت، تداوم این موضوع، پای روغن تقلبی (تمامی آن از خارج از استان وارد شد) به بازار استان را باز کرد.

سعید علی‌آبادی قیمت روغن موتور خودرو 4 لیتری مرغوب و استاندارد را بسته به نوع کارکرد و برند 55 هزار تا 250 هزار تومان اعلام کرد و در مورد احتمال افزایش این کالا در بازار در پی افزایش قیمت بنزین عنوان کرد: همانطور که گفته شد روغن موتور خودرو امسال به حد کافی گران شده به نظر می‌رسد در بازار این کالا افزایش قیمت بنزین با افزایش دستمزدها خود را نشان دهد.

کارشناسان و تحلیل‌گران بر این باورند رشد محدود قیمتی در کالاهایی که نرخ بنزین سبب افزایش هزینه آن‌ها شده، می‌تواند منطقی باشد و در مقابل، قیمت کالاهایی که از کانال هیجان و احتکار بالا رفته‌اند، مسیری غیرمنطقی دارد که کنترل آنها از سوی دولت را امری ضروری می‌دانند.

صادرات؛ عامل اصلی افزایش قیمت در بازار میوه و صیفی‌جات

مدیر بازرسی و نظارت اتاق اصناف استان در گفت‌وگو با صدای زنجان با بیان اینکه بازار میوه و صیفی‌جات کم‌کم به سمت افزایش 15 و 30 درصدی قیمت میل می‌کند، تصریح کرد: افزایش کرایه حمل‌ونقل و صادرات به عراق دو عامل مهم افزایش قیمت در بازار میوه و صیفی‌جات است.

رضا محمدی با اشاره به کاهش تدریجی قیمت گوجه‌فرنگی در میدان تره‌بار وضعیت بازار محصولات سلولزی، انواع نوشیدنی و شوینده‌ها، رب‌گوجه‌فرنگی را آرام گزارش کرد و گفت: خوشبختانه با تخفیفاتی که برخی شرکت‌ها اعمال کرده‌اند در صنف خواروبار هیچگونه افزایش قیمتی گزارش نشده است.

محمدی در مورد وضعیت بازار لاستیک هم گفت: انواع لاستیک خودروهای سواری 70 هزار تا 100 هزار تومان پائین‌تر از قیمت مصوب در بازار عرضه می‌شود، در بازار لاستیک کامیون به وفور موجود بوده و به دلیل نبود خریدار در مواقعی نیز پائین‌تر از نرخ مصوب هم عرضه می‌شود. البته در مورد لاستیک‌ خودروهای پیکان، پراید و وانت بادی بگوئیم که به دلیل عرضه محدود کارخانه در برخی موارد با اختلاف قیمت مواجیهم.

افزایش صعودی قیمت دام زنده

مدیر بازرسی و نظارت اتاق اصناف استان با اشاره به منطقی بودن قیمت‌ها در بازار گوشت سفید و قرمز افزود: هر کیلو گوشت دام زنده گوسفندی از 40 هزار تومان به 45 هزار تومان رسیده که همچنان در حال افزایش است. طبق اظهارات فروشندگان دام زنده از زنجان به استان‌های مرزی از جمله کردستان فروخته می‌شود که همین امر سبب افزایش قیمت دام زنده شده است.

محمدی هر گونه افزایش قیمت در بازار آهن را جزئی عنوان کرد و گفت: تیرآهن 14 پیش از افزایش قیمت بنزین 8 هزار و 800 تومان بود که در حال حاضر به قیمت 9 هزار تومان عرضه می‌شود.

مدیر بازرسی و نظارت اتاق اصناف استان با اشاره به فعالیت چهار اکیپ گشت و بازرسی این دستگاه تصریح کرد: پس از افزایش قیمت بنزین گشت‌های نظارتی اتاق اصناف در کنار سایر دستگاه‌ها در حال رضد بازار هستند.

این مسئول در پاسخ به سؤالی مبنی بر افزایش 10 تا 15 درصدی قیمت قطعات خودرو نیز گفت: قیمت‌ قطعات خودرو متاثر از بازار تهران است و فروشنده به دلیل عدم ثبات بازار اجناس خود را فقط به صورت نقدی به طرف دومی در شهرستان‌ها و یا استان‌ها می‌فروشند.

مدیر بازرسی و نظارت اتاق اصناف استان با بیان اینکه با تلاش مسئولان و ارگان‌های نظارتی تا حدودی بازار کنترل شده است ولی به طور قطع باید در روزهای آتی شاهد افزایش قیمتی باشیم، تاکید کرد: اگر تهران قیمت‌ها را کنترل نکند، برنامه تنظیم بازار مسئولان در زنجان شکست می‌خورد.

محمدی بازار لوازم خانگی را آرام گزارش کرد و گفت: در این صنف هیچ موردی مبنی بر تخلف فروشندگان به ثبت نرسیده و بررسی‌ها نشان می‌دهد که بازار لوازم خانگی افزایش قیمتی چندانی نداشته است.