پایگاه خبری صدای زنجان نیوز/ لیلا محمدی: قیمت میوه در آستانه عید نوروز سر به فلک کشید، هم اکنون قیمت موز بسته به کیفیت و وضعیت اجتماعی مناطق به قیمت‌های متفاوت از 100 تا 150 هزار تومان عرضه می‌شود که بررسی‌های صدای زنجان حاکی از فوق لاکچری شدن قیمت موز است.

عبداله جعفری، مدیر سازمان تعاون روستایی استان زنجان از عرضه میوه ایام پایانی سال در قالب طرح فروش ویژه عیدانه ۱۵ درصد زیر قیمت بازار خبر داده است که انتظار می‌رفت در تعدیل قیمت بازار نقش موثری ایفا کند اما بررسی‌های صدای زنجان از بازار میوه در آستانه عید نوروز ۱۴۰۴ حاکی از آن است که قیمت‌ها در این ایام رشد قابل توجهی داشته است.

با فرا رسیدن روزهای پایانی سال، بازار میوه و تره‌بار  مورد توجه مصرف‌کنندگان و فعالان این حوزه قرار گرفته است. میوه‌های شب عید همچون پرتقال، سیب، موز، نارنگی و کیوی جزو اقلام پرتقاضایی هستند که هرساله با نوسانات قیمتی مواجه می‌شوند.

نوسان قیمت میوه که فراتر از انتظار بود، تأثیر مستقیمی بر قدرت خرید خانواده‌ها گذاشته و نگرانی خانواده‌های ایرانی را برانگیخته است. حال باید دید که قیمت میوه‌های شب عید نسبت به سال گذشته چه میزان افزایش داشته و علت این تغییرات قیمتی چیست؟

قیمت میوه در آستانه نوروز 1404

پیگیری‌های صدای زنجان جهت گفت‌وگو با دانیال شب خیز رئیس اتحادیه میوه و تره‌بار زنجان محقق نشد اما بررسی بازار میوه حاکی از آن است که در آستانه نوروز 1404، سیب قرمز با قیمت 40تا 70 هزار تومان ، سیب زرد 35 هزار تا 75 هزار تومان، توت فرنگی 60 الی 75 هزار تومان به ازای هر کیلوگرم در سطح خرده‌فروشی‌ها به فروش می‌رسد.

همچنین خیار گلخانه‌ای که با قیمت 25 هزار تومان به ازای هر کیلوگرم در بازار عرضه می‌شد در آستانه نوروز 1404 با قیمت 45 الی 60  هزار تومان، کیوی 55 هزار الی 65 هزار تومان و موز با قیمت 110 الی 150 هزار تومان در اختیار مصرف‌کننده قرار می‌گیرد.

سال گذشته لیمو شیرین 30 هزار تومان به ازای هر کیلوگرم به فروش می‌رسید اما در این ایام به قیمت 65 الی 70 هزار تومان قیمت‌گذاری شده‌اند. در حال حاضر  پرتقال‌ هم با قیمت‌ 45 الی 55 هزار تومان در بازار عرضه می‌شود.

موز که یکی از گران‌ترین انواع میوه در بازار این روزها محسوب می‌شود، از 55 الی 60 هزار تومان در سال گذشته، به قیمت بالای 110 هزار تومان تا 150 هزار تومان رسیده است. البته این میوه در برخی مناطق به قیمت کمتر از 110 هزار تومان هم به فروش می‌رسد.

نارنگی و پرتقال هم جزو میوه‌‌‎های پرفروش در این روزها هستند. پرتقال در سال گذشته با نرخ 25 هزار تومان در میادین میوه و تره‌بار عرضه می‌شد، اما حالا قیمت آن با رشد 100 درصدی به حدود 50 هزار تومان رسیده است. در بازار زنجان، نارنگی با قیمت 30 تا 40 هزار تومان به مصرف‌کنندگان عرضه می‌شود.

علت افزایش قیمت میوه در آستانه نوروز 1404 چیست؟

با وجود وعده‌های مسئولان برای کنترل بازار میوه به ویژه در ایام و مناسبت‌های ویژه، دلیل افزایش قیمت میوه در آستانه نوروز 1404 چه می‌تواند باشد؟

مرتضی معتمد، معاون بازرگانی سازمان مرکزی تعاونی روستایی ایران (11 اسفندماه 1403) در مورد ذخیره‌سازی خرما و میوه شب عید گفت: اصناف، مایحتاج عمومی مردم را در تمام طول سال از جمله شب عید تأمین و عرضه می‌کنند. این کار مانع رشد قیمت شده و حتی پیام کاهشی و توقف به قیمت‌ها را دارد. این تجربه موفقی است که حدود ۱۸ سال است انجام می‌شود. دولت کل نیاز بازار را ذخیره نمی‌کند؛ بلکه با هدف تنظیم‌گری تنها ۱۰ تا ۱۵ درصد نیاز بازار را ذخیره کرده و در ایام پایانی سال عرضه می‌کند.

وی خاطرنشان کرد: در یکی دو سال اخیر، خرما نیز به سبد خرید دولت اضافه شده و این سبد شامل سیب، پرتقال و خرما شده است، البته تلاش می‌شود که کیوی نیز برای شب عید به این سبد افزوده شود.

 صادرات بیش از حد میوه

گفتنی است؛ وزارت جهاد کشاورزی با هدف ایجاد تعادل و ثبات در بازار صادرات سیب، پرتقال و انواع خرما را به مدت دو ماه ممنوع کرد.

معتمد، معاون بازرگانی سازمان مرکزی تعاونی روستایی ایران تشریح کرد: در تمام کشورهای دنیا مناسبت‌هایی وجود دارد که در آن ایام تقاضای برخی کالاها افزایش پیدا می‌کند. این کشورها از طریق کنترل صادرات و واردات، بازارشان را تنظیم و تثبیت می‌کنند. اما در ایران به دلیل صادرات بیش از حد قیمت میوه‌ها گران شده است. وزارت جهاد کشاورزی باید صادرات را محدود و ممنوع کند تا قیمت داخلی تنظیم شود؛ اما متأسفانه مورد هجمه قرار می‌گیرد. ماده ۲۳ قانون احکام دائمی توسط مجلس مصوب شده که به‌موجب آن باید یک سال زودتر ممنوعیت صادرات کالا اعلام شود؛ این در حالی است که بازارهای ایران قابل‌پیش‌بینی نیست و این ماده برای کالاهایی است که یارانه‌ای نباشد. اما تمام تولیدات کشاورزی دارای یارانه است و قطعاً مشمول ماده ۲۳ نیست. متأسفانه ۲ قانون اصلاح قانون خریدهای تنظیمی و تمرکز اختیارات بخش کشاورزی در وزارت جهاد کشاورزی نادیده می‌شود.

معتمد ضمن موافقت با صادرات اظهار کرد: با صادرات افسارگسیخته که غذای مردم را صادر می‌کند مخالف هستیم. عمده صادرکنندگان ارزی داخل کشور نمی‌آورند و در بازارهای صادراتی رقابت منفی ایجاد شده است. باید برای صادرات برنامه داشته باشیم تا نارضایتی در جامعه ایجاد نشود و منجر به محرومیت‌های اجتماعی نشود. قیمت سیب‌درختی معمولی از ۳۵ تا ۵۵ هزار تومان، خرما ۱۶۰ تا ۱۷۰ هزار تومان، پرتقال ۳۵ تا ۴۰ هزار تومان در مبدأ هستند که در بازار خرده‌فروشی قیمت آن بسیار افزایش پیدا می‌کند. قیمت کیوی در گیلان نیز بالای ۱۴۰ هزار تومان است که در بازار نیز قیمت بالایی خواهد گرفت.

 سود نجومی دلالان میوه و تره‌بار

افزایش قیمت میوه در آستانه نوروز را نمی‌توان صرفا به تغییرات اقلیمی نسبت داد زیرا به جز تغییرات اقلیمی، موارد متعددی در افزایش قیمت میوه در این ایام تأثیرگذاراند. وجود واسطه‌ها و دلالان، احتکار محصولات کشاورزی، توزیع نابرابر یارانه‌ها و غیره تنها بخشی از عوامل مؤثر بر افزایش قیمت‌ها هستند.

برخی دلالان محصولات کشاورزی را در فصل برداشت با قیمت پایین‌تر از کشاورز خریداری می‌کنند و سپس در زمان کمبود، محصول را با قیمت بالاتر و معمولا به صورت قطره‌چکانی در بازار توزیع می‌کنند که همین امر باعث افزایش قیمت میوه در بازار می‌شود.

یکی از فعالان صنفی به صدای زنجان می‌گوید: در یک‌سال اخیر افزایش قیمت کود و سموم کشاورزی، حقوق و دستمزد و افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل باعث شده تا قیمت میوه هم رشد داشته باشد. دلالان میوه، حاصل زحمت یکساله کشاورزان را به جیب می‌زنند و سودهای نجومی از این بازار عایدشان می‌شود!

سوءمدیریت مشکل اصلی بازار میوه

از طرفی تقاضای فصلی هم نقش بسزایی در افزایش قیمت میوه دارد. زیرا در آستانه عید نوروز تقاضا برای خرید میوه به طور چشمگیری افزایش می‌یابد که همین امر منجر به رشد قیمت میوه در آستانه سال نو می‌شود.

در حال حاضر دلالان و واسطه‌ها هم در بازار میوه حضور دارند که فعالیت آن‌ها باعث برهم خوردن تعادل بازار می‌شود. وزارت جهاد به دلیل مدیریت نادرست خود، نتوانسته جلوی این دست از فعالیت‌ها را بگیرد. توزیع نادرست یارانه‌ها هم از مشکلات اصلی این حوزه است که حل نشده باقی‌مانده است.

بخش عمده‌ای از این افزایش قیمت‌ها به سوءمدیریت وزارتخانه‌ها و نهادهای مربوطه برمی‌گردد. چراکه مدیریت نادرست وزارت جهاد کشاورزی باعث شده تا در آستانه نوروز 1404 بازار میوه تحت تأثیر بی‌نظمی‌ها و ضعف در نظارت دولتی قرار گیرد.

با توجه به افزایش قیمت میوه نسبت به سال گذشته، قطعا سفره مردم هم کوچک‌تر می‌شود. بنابراین تا زمانی که وزارت جهاد و نهادهای مریوطه برنامه‌ریزی مناسبی برای مدیریت بازار نداشته باشند و نتوانند بازار را به درستی مدیریت کنند، مشکلات این حوزه هم پابرجا می‌ماند و قدرت خرید مردم هم روز‌به‌روز کمتر می‌شود.

انتهای پیام/