پایگاه خبری صدای زنجان- مراسم بزرگداشت چاقوی زنجان (18 دی‌ماه) در سالن اجتماعات مهرانه استان زنجان برگزار و در این مراسم از برخی از پبشکسوتان و هنرمندان چاقوساز استان زنجان تشکر و قدردانی شد.

مهدی افضلی، رییس انجمن دوستداران تاریخ و فرهنگ استان زنجان در ابتدای مراسم با اشاره به اینکه این مراسم مقدمه‌ای برای برگزاری روز ملی چاقوی زنجان از سال آینده است، اظهار کرد: واقعیت این است که روز جهانی چاقو در همه کشورها در 23 آگوست (3 شهریورماه) برگزار می‌شود. اما با توجه به اینکه زنجان مهد چاقو است و چنین روزی در تقویم به اسم استان زنجان وجود نداشت؛ از همین رو تصمیم بر این شد که روزی را برای این امر اختصاص دهیم که امیدواریم با کمک مسئولان بتوانیم این روز را ماندگار کنیم.

امید داریم در فرآیند تولید خوشه‌ای چاقو؛ زمینه برای صادرات این محصول  فراهم شود

در ادامه محسن عباسی، مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی با اشاره به اینکه امروز رشد و توسعه فرصتهای شغلی با بهره‌مندی از شیوه‌های نوین علمی، امری اجتناب ناپذیر است و یکی از راهکارهای موفق دنیا در این زمینه توسعه خوشه‌ای است، اظهار کرد: شرکت شهرک‌های صنعتی هم در این خصوص اقداماتی را انجام داده است و با در نظر گرفتن کسب و کارهای موجود در یک منطقه جغرافیایی و با تشکیل گروه‌ها و فعالیت‌های علمی در این جهت به دنبال ایجاد خدمات مشترکی است که دارای فرصت‌های شغلی مشترکی باشد.

وی ادامه می‌دهد: این موضوع باعث ‌شد که پس از شناخت کسب و کار که دارای قابلیت توسعه است با بهره‌گیری از تجربیات بین‌المللی و بومی موفق نسبت به تدوین برنامه‌های عملیاتی توسط عاملین در زمینه تولید خوشه‌های صنعتی اقدام کند و پس از تزریق آن‌ها به کارگروه‌های موسوم به شورای راهبری متشکل از این افراد در جهت توسعه اقدام کند.

این مسئول خاطرنشان کرد: آنچه در این فرآیند مهم است همراهی و همکاری ذی‌نفعان در فرآیند اجرایی دستگاه‌های اجرایی و کمک به اهداف برنامه بوده و در صورت عدم همکاری و پشتیبانی هرگز به اهداف خود نخواهیم رسید.

عباسی خاطرنشان کرد: فرآیند توسعه اجرایی خوشه‌های کسب و کار در یک بازه زمانی 3 الی 5 سال برای خوشه‌ها تعریف شده است که در این بازه زمانی عامل توسعه می‌بایست با همکاری ذی‌نفعان بتوانند موجب توسعه کسب و کار مربوطه را فراهم کنند.

مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان زنجان افزود: چاقوی زنجان نیز به تبعیت از این فرآیند پس از طی مراحل مطالعاتی اولیه به‌عنوان یکی از کسب و کارهای الویت‌دار در این زمینه مشخص گردید و از اول مهر ماه در این زمینه اقدام شد.

وی گفت: بر اساس مطالعات حاصله از مطالعات شناختی، تعداد کارگاه‌های تولیدی فعال 930 بنگاه بزرگ و کوچک چاقوسازی هستند که به شیوه‌های سنتی و دستی اقدام به تولید چاقو می‌کنند و 2هزار و 500 نفر در این حوزه مشغول به فعالیت هستند.

این مسئول اظهار کرد: سالانه حدود هزار و 200 تن انواع چاقو و وسایل برنده در این حوزه تولید می‌شوند که بیش از 60 درصد آن در خارج از استان به فروش رسیده است و کمتر از 5 درصد به کشورهای همسابه و به صورت چمدانی صادر می‌شود.

عباسی تصریح کرد: گردش مالی این صنعت به صورت برآوردی حدود 3 هزار و 600 میلیارد ریال بوده است که در صورت حذف هزینه ماده اولیه میزان ناچیزی به عنوان سود برای فعالان این حوزه باقی می‌ماند که امید داریم در فرآیند تولید خوشه ضمن توسعه این حوزه و رفع مشکلات در زمینه‌های قانونی زمینه‌های لازم برای افزایش صادرات این محصول ارزشمند توسط فعالان آن پدید آید.

انقلابی در حوزه چاقوسازی رخ داده است

 در ادامه امیر ارجمند، مدیر کل میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی استان زنجان با اشاره به اینکه امروز اولین آیین بزرگداشت چاقوی برگزار می‌شود تا مقدمات برای ثبت این روز به عنوان روز ملی چاقوی زنجان فراهم آید، اظهار کرد: امید است این مراسم قدم اول معرفی به حق چاقوی زنجان باشد.

وی ادامه داد: یک ماه پیش پیشنهادی از سوی انجمن دوستداران تاریخ و فرهنگ زنجان داده شد که بر اساس این پیشنهاد روز 16 دی ماه که سالروز کشف چاقوی اولین مرد نمکی در جستجوهای باستان شناسی زنجان بود به عنوان روز ملی چاقوی زنجان معرفی می‌شد که ما نیز در جهت عملی کردن این پیشنهاد برآمدیم اما با توجه به اینکه برای معرفی روز ملی مقدماتی لازم است فعلا این مراسم به عنوان مقدمه ای برای نامگذاری این روز برگزار می‌شود.

 ارجمند با اشاره به اینکه حتما بایستی این موضوع در شورای فرهنگ عمومی استان مطرح و تصویب شود تا به وزارت میراث فرهنگی ارسال شود، خاطرنشان کرد: ما به دنبال این هستیم که این اتفاق بیفتد.

این مسئول با بیان اینکه یکی از اتفاقات خوبی که در سال‌های اخیر اتفاق افتاد این بود که استان زنجان به عنوان شهر صنایع دستی مطرح است، اظهار کرد: اکنون بالغ بر 55 رشته صنایع دستی در استان زنجان فعال است که هنرمندان زنجانی به آن گرایش دارند که از این 55 رشته مطمئنا چاقوسازی یکی از مهم ترین رشته‌های ما در این زمینه است.

ارجمند با بیان اینکه در سال 98 ما زنجان را به عنوان شهر جهانی ملیله معرفی کردیم ولی اکنون نیز به دنبال این هستیم که چاقو و مسگری و انگشتر سازی استان زنجان را نیز معرفی کنیم و در این زمینه شرایط را بهبود بدهیم، اظهار کرد: ما رتبه سوم تولید صنایع فلزی کشور را داریم و به جرات می‌توان گفت که رتبه نخست تولید وسایل مس نیز از آن ما است.

این مسئول خاطرنشن کرد: چاقو از 18 قرن پیش در منابع اطلاعاتی ما موجود است و از همین رو برای چاقو یک برنامه ویژه‌ای را بایستی در نظر بگیریم و از اساتیدی که در قید حیات هستند در جهت آموزش و تربیت هنرجویان بهره ببریم.

وی با بیان خاطره‌ای به تقدیر از هنر قلم‌تراشان زنجانی پرداخت و در ادامه افزود: پیش از این وضعیت فعالیت هنرمندان چاقو سازی استان دچار مشکل بود ولی به برکت فضای مجازی در شرایط کرونا وضعیت فروش هنرمندان این عرصه تحول پیدا کرده است و صنعت چاقوی زنجان یک جهش قابل توجهی در زمینه فروش داشته است .

این مسئول با بیان اینکه انقلابی در حوزه چاقو سازی رخ داده است، اظهار کرد: این هنر و هنر-صنعت سینه به سینه و از اساتید گرانقدر به نسل امروز رسیده است و در خواست من از اساتید این دوره این است که به امر آموزش و شاگردپروری اهمیت دهید چرا که جایگاه چاقوی زنجان از این جایگاهی که دارد بالاتر است و باید این هنر به نسل امروز نیز انتقال یابد تا ما شاهد رونق این هنر صنعت در استان زنجان نیز باشیم.

باید دنبال اصالت آثار هنری خود باشیم و ارزش این هنر را حفظ کنیم

 در ادامه منصور مرادلو، رییس شورای شهر استان زنجان با بیان اینکه بسیاری از زنجانی‌ها با صنعت چاقوسازی که از صنعت‌های دارای سابقه در استان است غریبه هستند، گفت: در آشپزخانه‌های ما هنر دست این صنعتگران وجود دارد اما ما با مشکلات صنعتگران این حوزه مواجه هستند؛ چندان آشنایی نداریم.

وی با بیان اینکه ما باید دنبال اصالت آثار هنری خود باشیم، افزود: در برخی از مواقع ما شاهد فعالیت صنعتگرانی هستیم که ارزش یک کار را به شدت پایین می‌آورند در زنجان نیز ما شاهد برخی از صنعتگران هستیم که ارزش این هنر و صنعت را پایین می‌آورند و باید همه به این موضوع توجه داشته باشیم که ارزش این هنر را حفظ کنیم

مرادلو با بیان اینکه مسئولین باید در این حوزه ورود داشته باشند چرا که ما در این زمینه کوتاهی کرده‌ایم، افزود: دو سال پیش با شیوع کرونا بسیاری از فعالان این حوزه آسیب دیدند. درست است که آثارشان امروز چند برابر قیمت سابق فروخته می‌شود اما در زمینه خرید تجهیزات و مواد اولیه، امروز با مشکل مواجه هستند.

این مسئول خاطرنشان کرد: شهر زنجان با وجود اینکه در زمینه تولید چاقو و قمه و این گونه ابزار برنده حرفی برای گفتن دارد اما در زمینه درگیری با سلاح سرد، آمار پایینی در کشور دارد و این فرهنگ وسیع زنجان را نشان می‌دهد.

مرادلو با بیان اینکه باید در زمینه شاگردپروری در این حوزه اقدام کنیم، افزود: اینکه چه قدر توانسته‌ایم این هنر را به جهانیان بشناسایم خود مقوله‌ای است که باید به آن توجه داشته باشیم.ما حتی بایستی به مهری که به برخی از محصولات با کیفیت پایین به نام زنجان زده می‌شود هم حساسیت داده باشیم چرا که این مهر به سابقه و گذشته و اصالت ما لطمه می‌زند.

نیازمند توسعه زیر‌ساخت‌های چاقو سازی در استان هستیم .

منفرد، نماینده صنف چاقوسازان استان نیز در بخشی از صحبت‌های خود به مشکلات فعالان این حوزه پرداخت و گفت: در حال حاضر نزدیک به 500 کارگاه فعال چاقو‌سازی در استان وجود دارد و این هنر مهم‌ترین هنر دستی این شهر است که تقریبا در سراسر ایران و جهان شناخته شده است.

وی ادامه داد: ظرفیت تولید چاقوی زنجان در همه گروه‌ها به صورت دستساز بسیار پایین بوده است و در حال حاضر تنها پاسخگوی 10 درصد از نیاز بازار است؛ این در حالی است که مقدمات صادرات چاقوی زنجان فراهم شده است.

به گفته منفرد؛ امروزه در اغلب کارگاه‎های چاقوسازی تقاضا بالاتر از عرضه است و به همین خاطر نیازمند توسعه زیر‌ساخت‌های این حوزه در استان هستیم.

وی با بیان اینکه ما در زمینه چاقو زنجان مشکلات عدیده‌ای هم داریم که همت و اراده چاقو‌سازان را می‌طلبد که مهم‌ترین آنجا نبود فضا برای کارگاه است که مهیا کردن مراکز توزیع مستقیم صنایع از تولید به مصرف می‌تواند راهکاری برای این مساله باشد.

 نماینده صنف چاقو سازان اذعان کرد: لازم است مسئولین نسبت به ایجاد شهرک تولید چاقو در کنار یکی از جاده‌های اصلی و ترانزیتی که از زنجان عبور می‌کند؛ اقدام کند.

این مسئول خاطرنشان کرد: بخش عمده‌ای از فعالان این عرصه نیز اغلب مستاجر و فاقد مسکن هستند و در این خصوص به نظر می‌رسد مسئولین باید اقدام به معرفی مکانی برای ساخت مسکن مسکونی اختصاصی چاقوسازان قدم بردارد.

وی افزود: در بخش آخر مهم‌ترین خواسته فعالان این عرصه نام‌گذاری روز کشف چاقو همراه مرد نمکی به روز ملی چاقوی زنجان فرصت مناسبی است که جامعه به این هنر و صنعت توجه ویژه‌ای داشته باشد.

انتهای پیام/

خبرنگار: زهره میرعیسی‌خانی