پایگاه خبری صدای زنجان-
حدود 4 ماه از انتصاب سرپرست جدید اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان
سپری می‌شود اما او ترجیح می‌دهد تا جایی که امکان دارد از پاسخگویی به تعاون گران
منتقد به دخالت‌های اداره کار و دلیل بی نظارتی‌ها طفره برود!
بخش تعاون، برخلاف خانواده
گسترده خود و مانورهای زیادی که روی پویایی آن می‌شود انجام داد، ظاهراً با چالش‌هایی
مواجه است که هرکدام به‌تنهایی، قادر به کاهش معنادار اثرگذاری این بخش در اقتصاد
استان می‌شوند.
آمارهای فله‌ای برای بخش تعاون
فتح‌الله حقیقی، استاندار
زنجان در مراسم تجلیل از تعاونی‌های برتر استان زنجان در 16 شهریورماه 1400 اعلام کرد
که از 4 هزار و 800 تعاونی ثبت‌شده در استان، تنها 29 درصد فعال هستند و دراین‌بین
حجم سرمایه‌گذاری در تعاونی‌های استان حدود 7هزار و 900 میلیارد تومان است اما هیچ‌گاه
مشخص نشد منبع دقیق این حجم از سرمایه‌گذاری کجاست و چرا در اقتصاد استان محسوس نیست؟
البته مدیران دولتی معتقدند پول مذکور در چرخه تولید است و در بخش تولید مبلغ
هنگفتی هم نیست! اما برخی از کارشناسان که ظاهراً این اظهارات را قبول ندارند، می‌گویند
اعداد و ارقام سرمایه‌گذاری درجایی ثبت‌نشده و هرکسی چنین اظهاراتی می‌کند آمارش
برآوردی است نه قطعی!
محمدرضا انصاری، سرپرست اداره
تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان مهرماه سال 1400 در گفت‌وگو با صدای زنجان گفته بود که آمار سرمایه‌گذاری 7 هزار و
900 میلیارد تومانی مربوط به سرمایه‌گذاری 1200 واحد تعاونی است. این میزان سرمایه‌گذاری
در بخش تعاون است و در چرخه تولید! در ضمن این عدد برای من و شما بزرگ است! مگر
اقتصاد استان با این مبلغ تکان می‌خورد؟! شما یک حساب سرانگشتی از تعاونی‌های مسکن
داشته و میزان سرمایه‌گذاری‌های غیرقانونی انجام‌شده در حوزه باغشهر را محاسبه کنید،
میزان دارایی تعاونی‌های فعال استان اصلاً در قبال سرمایه‌گذاری غیرقانونی مذکور
عددی نیست!
اما «حمید دنیایی، کارشناس عالی
تعاون استان در واکنش به این اظهارات تأکید کرده بود که این قلم در بانک اطلاعاتی ما
پیش‌بینی‌نشده، اعداد و ارقام سرمایه‌گذاری درجایی ثبت‌نشده و هرکسی چنین اظهاراتی
می‌کند آمارش برآوردی است نه قطعی!
دنیایی بابیان اینکه شرکت
تعاونی در ابتدای ثبت باید طرح توجیهی خود را تکمیل و در آن میزان سرمایه‌گذاری موردنیاز
را پیش‌بینی کند، می‌گوید: نمی‌دانم این آمار از کجا آمده است! اگر بر اساس سرمایه
ثبتی محاسبه کنیم، اکثر شرکت‌ها با سرمایه یک‌میلیون تومان ثبت‌شده‌اند! اگر
آمارها بر اساس ارزش اسمی واحدها باشد، من می‌گویم آمار دقیقی نداریم!
پیگیری‌ها برای اطلاع از آمار
جدید احصا شده مربوط به سهم تعاون در اقتصاد استان از طریق حسینی، مدیر تعاون
اداره کل کار استان زنجان بی‌نتیجه بود اما بر اساس آخرین آمار ارائه‌شده از سوی
احمد غریوی، مدیرکل وقت اداره کار در سال 92 «متأسفانه مرجع رسمی که آماری از سهم
بخش تعاون در اقتصاد کشور داشته باشد، وجود ندارد، اما بر اساس آخرین آمار اعلام‌شده
از سوی وزیر این سهم در اقتصاد کشور و این استان به 5 درصد می‌رسد!»
دخالت وجود دارد؟
با این اوصاف اولین و مهم‌ترین
چالش بخش تعاون، سهم نسبتاً ناچیز بخش تعاون در اقتصاد استان می‌تواند باشد.
نائب رئیس شرکت تعاونی کشت و
صنعت شیشک‌دام زنجان با اشاره به بی‌توجهی مدیران نسبت به امور بخش تعاون به صدای زنجان می‌گوید: به نظرم کوتاه بودن عمر مدیریت یکی
از دلایل تأثیرگذار در غفلت از ظرفیت بخش تعاون و کند شدن روند اجرا و هدف‌گذاری‌ها
می‌تواند باشد. عمر مدیرکلی 4 سال است که زمان کوتاهی برای اجرای دقیق اهداف می‌تواند
باشد. البته برخی از مدیران نیز در اجرای برنامه‌ها سرعت عمل ندارند، سرپرست فعلی
اداره کل استان می‌گویند به رفتار پلیسی و خشن اعتقادی ندارند و برای اصلاح امور
مربوط به بخش تعاون باید از مسیر قانونی پیش رفت! من نمی‌دانم نتیجه گرفتن از مسیر
قانون در این کشور چند ماه یا سال به‌طور می‌انجامد؟ آیا باید کار از کار بگذرد؟
او بابیان اینکه برخی‌ها در
بخش تعاون دوست ندارند که مسئولان ارشد و ارگان‌های نظارتی بدانند دقیقاً در تعاون
چه می‌گذرد، از مسئولان می‌خواهد تا به‌جای انحلال به فکر تقویت اتحادیه‌ها باشند.
خاتمی بابیان اینکه بخش تعاون
به مدیر «عملیاتی» و نه‌فقط علمی نیاز دارد تا مسیر را هموار کند، عنوان می‌کند: متأسفانه
شهر ما محلی برای آموزش برای افرادی شده که به‌تازگی می‌خواهند مدیر شوند! بخش
تعاون نیازمند مدیر توانمند و کار بلد و اهل‌فن است تا بتواند با تعامل دوسویه از
ظرفیت‌های تعاونی‌ها نهایت استفاده را کرده و منجر به پویایی استان شود.
وی اضافه می‌کند: ابلاغ سیاست‌های
کلی اصل 44 قانون اساسی و تصویب 11 بند سیاست‌های اختصاصی برای توسعه بخش تعاون
کشور توسط مقام معظم رهبری (سال 84) تحولی در ایجاد ساختارها و بسترهای قانونی
مناسب برای توسعه بخش تعاون نظیر راه‌اندازی صندوق ضمانت سرمایه‌گذاری بخش تعاون
با اعتبارات دولتی، رفع موانع ورود تعاونی‌ها در تمامی عرصه‌های اقتصادی فراهم کرد
اما ضروری است تا دولت نیز برای حمایت از این بخش برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام
دهد.
تعاون گران می‌گویند: از زمان
ابلاغ سیاست‌های اجرایی اصل 44، تعداد تعاونی‌های ثبت‌شده بیش از دو برابر شده
است. باوجود رشد کمی تعاونی‌ها و تنوع‌بخشی به گرایش و زمینه فعالیت آن‌ها، توسعه
تشکیلات بالادستی شرکت‌های تعاونی چندان در اولویت قرار نگرفته و ساماندهی تعاونی‌ها
با ایجاد تشکل‌های بالادستی در قالب اتحادیه‌های شهرستانی، استانی و ملی و همچنین
اتاق‌های شهرستانی، استانی و ملی متناسب با
توسعه افقی تعاونی‌ها به‌هیچ‌وجه رضایت‌بخش نیست.
رضا خاتمی با یادآوری انحلال
سه اتحادیه «صنایع‌دستی»، «حمل‌ونقل» و «تعاونی‌های کشاورزی» از سوی اداره کل
تعاون استان در روز یکشنبه (یکم اسفندماه سال 1400) اقدام مسئولان اداره تعاون را
برخلاف قانون دانسته و از سرپرست فعلی اداره کار می‌خواهد تا پس از گذشت چند ماه‌نامه
مکتوب ثبت‌شده در دبیرخانه اتحادیه‌های منحل شده و تعاون گران که اجازه شرکت در مجمع
12 اسفندماه را به آن‌ها نداند را مطالعه و پاسخ متقنی ارائه دهد، کاری که تا الآن
نکرده است!
بی‌اعتمادی؛ نتیجه ضعف حسابرسی و نظارت در بخش
تعاون
اعتماد عمومی در مورد تعاونی‌ها
در استان آسیب‌دیده است. به اعتقاد بسیاری از صاحب‌نظران مهم‌ترین علت این آسیب ضعف
حسابرسی و نظارت در این بخش است. هرچند بخش عمده تعاونی‌های کشور دارای عملکرد
مناسب و قابل دفاعی هستند ولی حتی درصد کم برخی اقدامات خارج از ضوابط در این بخش
از اقتصاد، پذیرفتنی نیست. به‌عنوان‌مثال 1500 عضو شرکت تعاونی مسکن علوم پزشکی
زنجان بیش از 20 سال است پیگیر صاحب‌خانه شدن هستند بارها از طریق مراجع قانونی
مطالبات خود را پیگیری کرده‌اند اما تاکنون نتیجه‌ای نداشته است!
یکی از ذی‌نفعان که علاقه‌ای
به انتشار نامش در رسانه را ندارد به صدای زنجان
می‌گوید: با نظارت و حسابرسی توسط اعضای تعاونی و هم توسط دولت و در چارچوب قوانین
موجود، می‌توان جلوی بخش عمده تخلفات و اقدامات خارج از ضوابط در تعاونی‌ها گرفته
می‌شود.
او با اشاره به توقف 9 ماهه ساخت‌وساز
خطاب به استاندار زنجان می‌گوید: ما توقف 9 ماهه ساخت‌وساز پروژه و مطالبات مکتوب
خود را به استاندار زنجان و سرپرست اداره کار استان زنجان ارائه کرده‌ایم، گویا
قرار شده کمیته تعاونی‌های مشکل‌دار تشکیل شود اما به نظر من همین‌که اداره تعاون
از اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی گرفته شود تمامی مشکلات بخش تعاون و به‌تبع
آن شرکت تعاونی مسکن علوم پزشکی زنجان حل می‌شود! اداره تعاون در این مشکلاتی که
برای ذی‌نفعان پیش‌آمده دخیل است، جالب اینجاست در کمیته‌ای که قرار است تشکیل شود
خودشان هم یکی از اعضا هستند! چرا باید 20 سال پروژه بلاتکلیف بماند؟ اگر در این
مدت نظارت می‌کردید این‌همه مشکل برای ما پیش می‌آمد؟
این ذی‌نفع بابیان اینکه متأسفانه
اداره تعاون به‌عنوان یک ارگان دولتی باید از تعاونی‌ها حمایت کند، اضافه می‌کند: متأسفانه
در این مدت ما نه‌تنها از این ارگان حمایت ندیده‌ایم بلکه در برهه‌ای از زمان در
اقدامی خارج از ضوابط در امور بخش تعاونی دخالت هم کرده است!
غفلت از ظرفیت بخش تعاون در شرایط دشوار
اقتصادی
تعاونی‌های مصرف می‌توانند در
کنترل قیمت‌های اجناس در سطوح خرده‌فروشی‌ها در شرایط افزایش بی‌رویه قیمت‌ها، به‌عنوان
یک سوپاپ اطمینان عمل کنند. اما به نظر می‌رسد یک استراتژی واحدی برای استفاده از
این ظرفیت عظیم وجود ندارد.
سید مجتبی موسوی، رئیس اتحادیه
تعاونی‌های مصرف استان زنجان با یادآوری انتخابات اخیر اتاق تعاون استان زنجان و
حواشی آن می‌گوید: ما انتظار داشتیم که در انتخابات اتاق تعاون، اداره تعاون بی‌طرف
بوده و مستقل عمل کند اما آنچه در ظاهر دیدیم این‌گونه نبود! ما از سرپرست اداره
کار می‌خواهیم تا از الآن بی‌طرف باشد در مسائل تعاونی‌ها ریزبین بوده و موارد را
موشکافانه بررسی کند!
موسوی خواستار سروسامان بخشیدن
به تعاونی شده و عنوان می‌کند: در بخش معاونت تعاون اداره کار، 2 الی 3 کارشناس در
امور تعاونی‌ها دخالت می‌کنند که همین بی‌قانونی‌ها سبب شده تا به‌تدریج مدیران کارآمد
بخش تعاونی‌ها به‌تدریج از دور خارج شوند و یا تعاونی‌ها به سمت انحلال بروند! ما
در حال حاضر شاهد «تعاون گریزی» هستیم. متأسفانه تعاونی به محلی برای تسویه‌حساب، گروه
بازی و جدال تبدیل‌شده که به ضرر این بخش است.
غفلت از ظرفیت اجتماعی بخش تعاون
صرفه نظر از منافع اقتصادی
تعاون که آن‌هم به‌نوبه خود مهم است و با تجمیع سرمایه‌های اندک افراد زیاد، می‌توان
کارهای اقتصادی بزرگی انجام داد، جنبه اجتماعی این بخش از اقتصاد بسیار مهم است و
کمتر موردتوجه قرار می‌گیرد.
محسن حسنی، رئیس هیئت‌مدیره
تعاونی تاکسیرانی زنجان معتقد است که تشکیل تعاونی به‌عنوان ابزارسازمانی، تمامی ویژگی‌هایی
را که لازمه شکل‌گیری یک نظم نوین اجتماعی‌اند با خود به همراه دارد. تعاونی‌ها
برای مردم، خودگردانی، استقلال عمل، برابری، عدالت، همسویی اجتماعی، خوداتکایی، همیاری،
اتحاد و انسجام، توانمندسازی و منافع عمومی و مشترک به ارمغان می‌آورد.
تعاونی‌ها، یک نظام سازمانی
متعالی‌اند که رسالتی عظیم و مقاصدی والا دارند. اصول و ارزش‌های حاکم بر بخش
تعاون پشتوانه قوی برای این ابعاد اجتماعی هستند، ولی بخش قابل‌توجهی از مردم
زنجان معتقدند، چالش مهمی که بخش تعاون کشور ما با آن مواجه است این است که بخشی از
اعتماد اجتماعی جامعه نسبت به پایبندی تعاونی‌ها به این ابعاد اجتماعی، آسیب‌دیده
است و لازم است ترمیم شود، تا اعتماد کمرنگ شده مجدداً تقویت شود.
محسن حسنی، رئیس هیئت‌مدیره
تعاونی تاکسیرانی زنجان و مدیرعامل اتحادیه منحل شده شرکت‌های تعاونی حمل‌ونقل
اشراق استان زنجان می‌گوید: اواخر سال قبل اداره کل کار در اقدامی کاملاً غیرقانونی
تصمیم به انحلال اتحادیه مذکور گرفت آن‌هم بدون اطلاع قبلی و کاملاً ناگهانی! ما
در همان روزها که با معارفه طیب جعفری، به‌عنوان سرپرست فعلی اداره کار استان هم‌زمان‌شده
بود با حضور در اداره و گفت‌وگو با مسئولان وزارتخانه و استان موضوع را پیگیری کردیم
حتی 3 الی 4 نامه مکتوب هم تهیه و ارسال کردیم اما نه در سطح وزارتخانه و نه اداره
کار هیچ پیگیری صورت نگرفته و پاسخی در این خصوص دریافت نکردیم!
حسنی بابیان اینکه اتحادیه
شرکت‌های تعاونی حمل‌ونقل اشراق استان زنجان شاید در ظاهر قانونی منحل شده باشد
اما طبق قانون شخصیت حقوقی آن سر جایش است، می‌گوید: پس از گذشت ماه‌ها هنوز پاسخی
بابت علت قانونی و موجه انحلال اتحادیه دریافت نکردیم، به‌عنوان تعاون گر به حضور
سرپرست فعلی خوش‌بین نیستم چراکه حضوری در بخش تعاون قابل‌لمس نیست! با این
عملکردهای ضعیف تصور نمی‌کنم حوزه تعاون استان تکان بخورد!
برگزاری جشنواره «امتنان» نمایشی است؟
این تعاون گر بابیان اینکه بخش
دولتی هیچ‌گاه از تعاونی‌ها حمایت نکرده است، می‌گوید: برگزاری جشنواره امتنان و
اعطای جوایز به 2 الی 3 نفر از فعالان بخش تعاون که سالی یک‌بار برگزار می‌شود به
معنای «حمایت» نیست! تعاونی‌ها در حاشیه‌اند و از سرپرست فعلی اداره کار انتظار می‌رود
هر چه زودتر نشستی با تعاونی‌ها و اتحادیه‌ها تشکیل دهد کاری که تا به امروز نکرده‌اند!
«من از دهه 80 در بخش تعاون
خدمت می‌کنم، اگر بخواهم مدیران بخش تعاونی را به لحاظ عملکرد مقایسه کنم باید عرض
کنم که مدیران قبلی بهتر بودند و سال‌به‌سال وضعیت مدیریت در بخش تعاون بد و بدتر
می‌شود! به نظرم از آن موقع که اداره تعاون زیرمجموعه اداره کل کار شد این روند
آغاز شد! آقایان فقط می‌گویند مشکلاتتان را مکتوب بنویسید وگرنه کاری برای پیگیری
مسئله و ارائه راه‌حل نمی‌کنند!»
این تعاون گر با اشاره به بی‌اعتنایی
مجموعه دولت در قبال تعاونی و نداشتن برنامه مدون در حمایت از تعاونی برای رشد
اقتصادی می‌گوید: «گفته می‌شود بخش تعاون تا 25 درصد در اقتصاد نقش مؤثری دارد،
اگر ماهانه یک مشکل حل شود هرسال 12 چالش و مانع و یا مشکل شناسایی و باخرد جمعی
رفع می‌شود. به‌شخصه معتقدم با پشت میز نشستن مشکل تعاونی حل نمی‌شود. باور کنید
اگر مدیران قانون را در قبال بخش تعاون اجرا کنند وضعیت درست‌تر و بهتر می‌شود!»
سکوت سرپرست اداره کل تعاون استان!
پیگیری‌های صدای زنجان در خصوص عملکرد تعاونی‌ها به‌ویژه بخش
مسکن و گفت‌وگو با تعاون گران باسابقه استان نشان می‌دهد که نظارتی وجود نداشته و
اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان به‌عنوان متولی بخش تعاون
نتوانسته دغدغه ذی‌نفعان پروژه‌ها و تعاون
گران را برطرف و به سؤالات آن‌ها در خصوص علت برخی از اقدامات خارج از ضوابط تعدادی
از کارکنان اداره تعاون پاسخ شفافی ارائه کند، جالب است تمامی تعاون گران بر تدوین
برنامه یکدست و واحد دولت در حمایت از این بخش تأکیددارند اما ظاهراً آماری از تعداد
تعاونی‌های راکد و غیر راکد استان ندارد تا بتواند انتظارات عموم مردم را برآورده
کند.
باگذشت 2 هفته و باوجود وعده‌های
روابط عمومی برای ارسال پاسخ‌های سرپرست اداره کل استان زنجان به سؤالات، پاسخ
شفافی از اداره دراز و طویلی همچون اداره کار با تعداد قابل‌توجهی از کارشناس و
خدمتگزار مردم دریافت نشده است، این سؤالات به شرح زیر است؛
«با سلام و احترام
جناب آقای جعفری، سرپرست اداره
کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان؛
سؤالات صدای زنجان در حوزه
«تعاون» جهت پاسخگویی به حضور ارسال می‌گردد؛
۱- تعداد تعاونی‌های استان
زنجان به تفکیک ( مصرف٫ زنان٫ تولید و غیره) را بفرمایید؟
۲- سهم تعاونی در اقتصاد استان
چقدر است؟
۳- چه برنامه‌ای برای حمایت از
بخش تعاون دارید؟
۴- برخی از تعاون گران معتقدند
«انحلال» اتحادیه‌ها و تعاونی‌ها به معنای سرکوب بخش تعاون است ازاین‌رو خواستار پیگیری
حضرت‌عالی برای حواشی ایجادشده برای سه اتحادیه «صنایع‌دستی»_«حمل‌ونقل» و «تعاونی‌های
کشاورزی» هستند. نظر شما چیست؟
۵- تعاون گران مدعی دخالت برخی
از کارکنان بخش تعاون اداره کار در امورات تعاونی هستند. نظیر انتخابات اخیر اتاق
تعاون و انتخابات هیئت‌مدیره تعاونی مسکن علوم پزشکی زنجان! نظر شما چیست؟ برای بررسی
این ادعاها نمی‌خواهید ورود کنید؟
۶- چه برنامه‌ای برای تقویت
تعاونی‌ها و اتحادیه‌ها به‌ویژه در بخش تولید و مصرف با توجه به شرایط دشوار
اقتصادی خانوارهای زنجانی دارید؟
با تشکر
گروه رسانه‌ای صدای زنجان»
انتهای پیام/
خبرنگار: لیلا محمدی