پایگاه خبری صدای زنجان نیوز/ زهره میرعیسی‌خانی:  با وجود کش و قوس‌های فراوانی که در مسیر برگزاری نخستین جشنواره آیینی و سنتی ترک زبانان وجود داشت، سرانجام این جشنواره از روز پنج شنبه 27 مهرماه  فعالیت خود را به مدت 4 روز آغاز کرد، جشنواره‌ای که قرار بود در سبزه‌میدان برگزار شود به فرهنگسرای امام خمینی (ره) انتقال یافت که گلایه شهروندان و فرهنگ دوستان را در پی داشته است.

«امیر سهامی»، دبیر جشنواره ملی آئینی و سنتی ترک زبانان کشور در حالی از برگزاری این جشنواره سخن می‌گوید که نزدیک سه سال برای برگزاری اولین دوره آن دوندگی کرده است. جشنواره‌‌‌ای که  مشکلات مالی آن مانع از برگزاری این جشنواره  در تیرماه و شهریور ماه شد.

پیش از این «سهامی» به صدای زنجان گفته بود: در این سه سال برنامه‌ریزی‌های بسیار خوبی در این زمینه صورت گرفته است. به طوری که استان می‌تواند از برگزاری این جشنواره به صورت بهینه استفاده کند و در راستای جذب گردشگر و صنعت گردشگری حرکت کند. همچنین می‌توان از بسیاری از فرصت‌هایی که از قبل این جشنواره ایجاد می‌شود، به صورت بهینه استفاده کند.

وی  افزوده بود که از ظرفیت این جشنواره می‌توان برای شناساندن سبزه میدان و ایجاد شادابی برای مردم در سطح شهر و هم احیای آیین‌ها و رسوم‌های سنتی ترک زبانان، بهره برد. بسیاری از افراد در مورد آیین‌ها و رسوم‌های قدیمی شنیدند ولی به صورت محسوس لمس نکردند و از این فرصت می‌توان بهره برد. در کنار این جشنواره موضوعاتی مثل معرفی صنایع دستی استان، معرفی ۱۰ نوع از غذاهای معروف زنجان و کارگاه‌های معرفی صنایع و جذب سرمایه‌گذار ورود خواهیم کرد.

وی با  اشاره به مشکلات مالی این جشنواره افزوده بود که چندین سرمایه‌گذار برای پشتیبانی این جشنواره رایزنی کردیم، بسیاری از ترک‌زبانان «تبریز»، «اردبیل» در راستای برگزاری این جشنواره در استان از ما حمایت می‌کنند.

سهامی با بیان اینکه بنا بود این جشنواره در ۱۲ تیرماه برگزار شود، که به دلیل مشکلات موجود میسر نشد، اظهار کرد: ارشاد نیز به تازگی عنوان کرد که این جشنواره را می‌توان در ۲۴ و ۲۵ شهریور سال جاری همزمان با هفته «وحدت» برگزار کرد که امیدوارم این اتفاق بیفتد، که این جشنواره در این دوران نیز محقق نشد.

با این وجود این جشنواره پس از کش و قوس های فراوان  پنج شنبه 27 مهرماه کار خود را شروع کرد.  سهامی هدف از برگزاری این جشنوارهرا احیای سنن و آیینهای سنتی ترک زبانان میداند و به صدای زنجان میگوید:  این امر که بتوانیم داشته‌های فرهنگی و آیینی‌ خود را احیا کنیم، امر مهمی است، جشنواره آیینی سنتی ترک‌زبانان کشورهویت ترک‌زبان را در کل کشور را به نمایش می‌گذارد.جوانان ما باید با هویت‌های خود آشنایی پیدا کنند، بخشی از این هویت به فراموشی سپرده شده است. از همین رو در راستای هویت‌بخشی به جوانان، ما برای برگزاری این جشنواره بسیار تلاش کردیم و ۳ سال است که به دنبال برگزاری این جشنواره در استان بودیم.

آیین‌های ما نویددهنده شادابی و نشاط هستند

وی خاطرنشان کرد: بناست این جشنواره در سال‌های آتی در استان‌های «اردبیل»، «تبریز» و «ارومیه» برگزار شود. ما تلاش داشتیم که اولین مراسم را در استان زنجان برگزار کنیم. آیین‌نامه این جشنواره نیز، نکات زیادی را برای جذب سرمایه، جذب گردشگر و سرمایه‌گذار را در نظر گرفته است.

وی با بیان اینکه شادابی در جامعه از بین رفته است و جوانان ما دچار مشکلات هویتی شده‌اند، اظهار کرد: این در حالی است که آیین‌های ما نویددهنده شادابی و نشاط هستند و ریشه شرقی و سنتی و مذهبی دارند.

این هنرمند با بیان اینکه همه آیین‌ها و رسومات ما در این جشنواره دیده شده است، اظهار کرد: بخش «آشیقی» و «آیین‌های نمایشی» در این مراسم دیده شده است. همه این موضوعات بنا است تا در این جشنواره احیا شود. ضمن اینکه در خبر هستم که از یونسکو برای این جشنواره برنامه‌ریزی می‌کنند تا این آیین‌ها را ثبت کنند.

این هنرمند پیشکسوت با بیان اینکه این جشنواره، اولین دوره جشنواره ترک زبانان کشور است، گفت: استقبال بزرگی از این جشنواره به عمل آمده است و برای این جشنواره بالغ بر ۶۰ اثر از استان‌های مختلف ارسال شده بود که هیئت بازبین ما طبق آیین‌نامه، آثار را بازبینی کردند  که از این تعداد ۹ اثر در بخش نمایش و ۱۱ اثر در بخش آشیقی به مرحله داوری راه یافت.

وی با یادآوری اینکه داوری این دوره از جشنواره را خانم پوپک عظیم پور، حسین عباسی و منوچهر نجفی بر عهده دارند، اظهار می‌کند: ناظر داوران نیز از سوی دبیرخانه جشنواره دکتر داوود فتحعلی بیگی انتخاب شده است.

وی خاطرنشان می‌کند: این جشنواره جوانان را با سنت‌ها و آئین‌های گذشتگان و هویت دینی و ملی آشنا می‌کند و برگزاری آن در شهر شور و نشاط ایجاد خواهد کرد.

دبیر جشنواره ملی آئینی و سنتی ترک زبانان کشور به جزئیات این جشنواره در زنجان اشاره می‌کند و می‌گوید: این جشنواره از عصر پنج شنبه 27 مهرماه در فرهنگسرای امام خمینی(ره) زنجان کلید خورده و این شهر، میزبان هنرمندان استان‌های آذربایجان شرقی و غربی، اردبیل، زنجان، همدان، قم و قزوین خواهد بود.

وی خاطرنشان می‌کند: این جشنواره در۲ بخش اصلی شامل، هنرهای بومی، آیینی و سنتی بر اساس قصه ها و حکایت های ترکی، بازی های کهن بومی محلی و آیین های ترکی و نیز بخش جنبی شامل، قصه‌های آشیقی و اساطیری، نقالی و پرده خوانی با موضوعات حماسی و تخته حوضی اجرا خواهد شد.

به گفته وی در کنار هنرنمایی گروه های نمایشی و هنرمندان عاشیقی، کارگاه‌های آموزشی نیز با حضور اساتید برجسته این حوزه برای علاقمندان در فرهنگسرای امام خمینی(ره) زنجان دایر است.

با برگزاری جشنواره‌های آیینی و سنتی در برابر تهاجم فرهنگی صف‌آرایی کنیم

همچنین «داوود فتحعلی بیگی»؛ ناظر داوران نخستین جشنواره آیینی و ملی ترک زبانان با اشاره به اینکه بدون شک، جلوه‌های مختلف فرهنگی، هنری و آیینی در هر منطقه‌ای در کشور حائز اهمیت است، گفت: در شرایطی که ما و خیلی از کشورهای دنیا در معرض هجوم تبلیغات بیگانه هستیم، اهمیت پرداختن به این جشنواره‌‌ها صد چندان می‌شود.

وی ادامه داد: به همین جهت است که باید نسبت به برگزاری چنین جشنواره‌هایی توجه بیشتری شود و نسبت به استحکام مبانی فرهنگی و استمرار این فرهنگ دیرینه در سطوح مختلف، ثابت قدم باشیم.

به گفته این مسئول، این  امر یکی از مهم‌ترین دلایل پرداختن به این جشنواره است؛ چرا که بیگانه برای ما مادری نمی‌کند و درصدد است تا فرهنگ خود را به ما تزریق نماید. تنها کاری که می‌شود در این راستا انجام داد، این است که با توجه به ویژگی‌های فرهنگ ملی و قومی و فعالیت‌های فرهنگی در مقابل این هجوم ضدفرهنگی صف‌آرایی کنیم و نگذاریم که  ارزش‌های  فرهنگی ما چه در سطح ملی و چه در سطح دینی و مذهبی تحت شعاع این تهاجم‌ها قرار گیرد.

 وی با بیان اینکه در نمونه‌کارهایی که در همین جشنواره بنا است به اجرا در بیاید، ما شاهد خوانش  بخشی از حماسه‌های بومی خواهیم بود که در نوع خود بسیار حائز اهمیت است که  ما زمینه‌‌هایی را فراهم کنیم که نسل امروز با قهرمانان حماسی، ملی و منطقه‌ای‌مان آشنا شوند.

فتحعلی بیگی می افزاید: اغلب کسانی که به عنوان قهرمانان حماسی شناخته شده‌اند؛ بیگانه و ظلم ستیز بودند و همانطور که در گذشته الگوی سلحشوران و وطن پرستان بودند، باید در عصر حاضر به عنوان الگو مورد توجه نسل امروز قرار گیرند. ضمن اینکه این ظرفیت‌ها می‌تواند زمینه‌ای برای  این موضوع فراهم کند که ما به قلمروی  حماسه‌های 8 سال دفاع مقدس هم ورود داشته باشیم و آثاری را برای ماندگاری خلق و ارائه کنیم.

جابه‌جایی  محل جشنواره

با این وجود در روز پایانی برگزاری این جشنواره، محل برگزاری این جشنواره که بنا بود در سبزه میدان استان باشد به فرهنگسرای امام خمینی( ره) تغییر کرد.

امر اله حسنی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان زنجان با شااره به اینکه بخشی از اجراهای نخستین جشنواره ملی آئینی سنتی ترک زبانان کشور که قرار بود در فضای باز شهری و در سبزه میدان برگزار شود،‌ به مجموعه فرهنگسرای امام(ره) زنجان منتقل شد، می‌گوید: این تغییر در محل اجرای جشنواره به دلیل پیش بینی برودت هوا در روزهای برگزاری جشنواره است و از این رو برای آسایش مخاطبان تصیم بر این شد تا همه اجراها در فرهنگسرای امام خمینی(ره) زنجان انجام شود.

با این وجود به نظر می‌رسد که اگر تامین اعتبارات  این جشنواره  در موعد مقرر برگزار میشد، از ظرفیت فضای سبزه میدان میشد به نحو احسن بهره برد.