موافقت با افزایش نرخ ماسه آن هم بعد از انتخابات ریاست جمهوری منجر به واکنش مردم و فعالان حوزه ساخت و ساز در زنجان شده است. هر چند مسئولان صمت استان تاکید دارند که این مجوز ارتباطی با مسائل سیاسی ندارد اما برخی از فعالان مسکن از مسئولان می‌پرسند: در شرایطی که نه افزایش نرخ دلار داریم نه تقاضا برای ماسه زیاد شده نه افزایش قیمت آهن آلات در بازار هست، چرا باید نرخ ماسه افزایش یابد؟ آن هم در اواسط سال و بعد از اعلام نتایج ریاست جمهوری؟

سه مورد از مصالح پرمصرف در صنعت ساختمان، شن و ماسه، سیمان و بتن هستند. شن و ماسه و سیمان از ابتدایی‌ترین مرحله ساخت تا آخرین مرحله کاربرد دارند و چون از آن‌ها در تولید بتن هم استفاده می‌شود، نوسانات قیمت آن‌ها بر قیمت بتن نیز تأثیر می‌گذارد.

به گفته فعالان حوزه ساخت و ساز  به طور متوسط در کشور از اواخر سال ۱۴۰۱ تا اسفندماه ۱۴۰۲، نشان می‌دهد که قیمت شن و ماسه به جز در دو مرحله، تغییرات آن‌چنانی نداشته است. قیمت سیمان به طور هفتگی دچار نوسان می‌شده، اما تلرانس تغییرات آن تنها در تابستان بالا بوده است. و در نهایت، قیمت بتن آماده هم متاثر از قیمت ماسه و سیمان تنها یک بار افزایش چشمگیر داشته است.

تغییرات قیمت شن و ماسه

تغییرات قیمت شن و ماسه معمولا درون استانی است و ممکن است قیمت آن‌ها علیرغم ثابت بودن در سایر استان‌ها، در یک استان دچار تغییر شود. البته عواملی هم هستند که به طور کلی بر قیمت شن و ماسه در کل کشور تأثیر بگذارند.

عناصر اصلی سازنده بتن، ماسه و سیمان هستند. و همان‌طور که تغییرات قیمتی که در بازار سیمان و شن و ماسه در سال ۱۴۰۲ اتفاق افتاد، هر دو باعث تغییر قیمت بتن آماده شدند، می‌توان گفته که هرگونه نوسان قیمتی برای این دو مصالح، متعاقبا منجر به نوسان قیمت بتن آماده خواهد شد.

چرا آقایان در اواسط سال یادشان افتاده که ماسه را گران کنند؟ 

آن هم پس از انتخابات ریاست جمهوری!

موضوعی که یکی از فعالان ساخت و ساز در زنجان نسبت به آن واکنش نشان داده و به صدای زنجان می‌گوید: به نظر می‌رسد مسئولان استان زنجان پیش از اینکه همه چیز را سر تورم و گرانی بیاندازند صراحتا اعلام کنند که تصمیمات و برنامه‌شان چقدر سبب شده که بازار ماسه در زنجان نرخ‌های بالا را تجربه کند وقتی که نه افزایش نرخ دلار داریم نه تقاضا برای خرید ماسه زیاد شده نه افزایش قیمت آهن آلات داریم! بهتر نیست مسئولان علت افزایش قیمت ماسه را تشریح کنند؟

این فعال حوزه ساخت و ساز می‌گوید: مسئولان ذیربط مجوز افزایش قیمت ماسه را داده‌اند به این شکل که ماسه زنجانرود با احتساب هزینه‌های سربار نظیر کرایه تحویل زنجان تا حالا دو میلیون و پانصد هزار تومان بود اما بعد از مجوز گرانی؛ ماسه قیمت ماسه به سه میلیون و پانصد تومان رسیده است! چه اهدافی پشت سر گرانی ماسه وجوددارد؟

قیمت هر تن ماسه در زنجان نسبت به کشور؛ پائین است

مجید گلشنی‌منفرد، مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان زنجان نیز در این رابطه در گفت‌وگو با صدای زنجان میانگین قیمت ماسه در کل کشور بدون ارزش افزوده را 230 هزار و 400 تومان اعلام و عنوان می‌کند: قیمت هر تن ماسه در زنجان ۲۲۰هزار تومان بدون ارزش افزوده است که در مقایسه با استان‌های همجوار کمترین قیمت را داراست.

طبق آخرین نرخ شن و ماسه استاندارد در سال 1403 البته «با لحاظ 10 درصد ارزش افزوده» نرخ ماسه شسته، مخلوط نخودی و بادامی، ماسه ملاتی به ترتیب در تهران، اردبیل، کرمانشاه، کردستان به ترتیب 280 هزار و 500، 220 هزار، 165 هزار تومان و 247 هزار و 500، 247 هزار و 500، 247 هزار و 500 و 2 میلیون و 618 هزار و 550، 248 هزار و 193، 2 میلیون و 618 هزار و 550 و 259 هزار و 875، 254 هزار و 375، 259 هزار و 875 تومان بوده است.

تاریخ اعلام قیمت در تهران، اردبیل، کرمانشاه و کردستان نیز به ترتیب 16 اردیبهشت، 8 اردیبهشت، 12 اردیبهشت و 11 فروردین امسال بوده است.

لازم به ذکر است؛ استان قزوین 15 خرداد ماه 1403 نرخ اعلامی ماسه شسته را 269 هزار و 500 تومان و مازندران در خردادماه امسال نرخ آن را 247 هزار و 500 تومان اعلام کرد.

با این وجود یکی از فعالان حوزه مسکن می‌گوید: تا چند ماه پیش هر تن ماسه را به قیمت حدود 185 تومان تهیه می‌کردم اما اخیر با افزایش بیش از 30 درصدی این کالا را به قیمت 250 هزار تومان خریداری می‌کنم که البته با احتساب هزینه حمل، هر تن 320 تا 330 هزار تومان می‌شود.

مجید گلشنی‌منفرد، مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان زنجان به صدای زنجان می‌گوید: شن و ماسه جزو گروه‌ کالایی است که قیمت آن توسط انجمن مربوطه آن اعلام می‌شود اما با توجه به اینکه هر گونه تغییر قیمتی در ساخت و ساز تاثیر مستقیم و مسکن دارد به علت همکاری، انجمن هر گونه تغییر قیمت اعلامی را به تائید صمت می‌رساند وگرنه این روال مورد تاکید قانون نبوده و نیست.

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان زنجان در پاسخ به انتقاداتی مبنی بر «چرا نرخ ماسه به جای اوایل سال در اواسط سال اعلام شده است آیا این دستور ارتباطی به پایان دولت سیزدهم و تشدید نابسامانی در بازار مسکن با به روی کار آمدن دولت چهاردهم دارد؟ می‌گوید: قیمت‌گذاری برخی از کالاها توسط اتحادیه‌ها از جمله قالیشویی‌ها در فصل زمستان اعلام می‌شد، که به کلیه اتحادیه‌ها و انجمن‌ها اعلام شد که نرخ‌گذاری‌ها را در ابتدای سال و بهار هر سال اعلام کنند و تا پایان سال نیز به نرخ اعلامی؛ بازار اداره شود. به شخصه با نرخ‌گذاری دستوری مخالفم، البته برخی از رسته‌ها که قیمت‌گذاری در آن‌ها مشکلاتی را ایجاد کرده است؛ نرخ مشخص اعلام شود با این اوصاف به علت اینکه آفت قیمت گذاری دستوری زیاد است و گاها کارشناسی‌شده نیست و کاهش کیفیت در نبود رقابتی بودن بازار؛ به دنبال قیمت گذاری دستوری نیستیم.

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان زنجان ادامه می‌دهد: شن و ماسه در ساخت و ساز و مسکن برای ما اهمیت دارد؛ انجمن مربوطه قیمت مدنظر را احصا و در کمیسیون نظارت جهت بررسی بیشتر اعلام می‌کند. تقریبا یکسال بود که هر گونه قیمت‌گذاری را به علت اجرای پروژه مسکن ملی متوقف کرده بودیم از این رو قیمت شن و ماسه در زنجان نسبت به استان‌های مجاور نظیر قزوین، اردبیل، گیلان، البرز و غیره پائین بود. در این راستا قیمت گذاری را اصلاح و پائین‌ترین نرخ را اعلام کردیم.

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان زنجان همچنین در پاسخ به برخی شبهات وارده مبنی بر «وقتی در بازار خبری از افزایش نرخ دلار نیست و قیمت آهن آلات نیز تا حدودی آرام است چرا باید مسئولان نسبت به افزایش قیمت ماسه اقدام کنند؟ می‌گوید: در بازار تورم که داریم؟ تورم در بازار که صفر نشده است! برای تصمیم گیری افزایش نرخ ماسه بیش از 10 آیتم در نظر گرفته می‌شود؛ ما برای افزایش نرخ شن و ماسه فقط 2 آیتم «هزینه پرسنلی» و «حقوق دولتی» را لحاظ کردیم.

البته ناگفته نماند که چه بازار مسکن و چه بازار مصالح تحت تاثیر عوامل بسیاری قرار دارند که تا حدی پیش‌بینی قیمت آن‌ها را غیرممکن می‌سازند. عوامل اقتصادی و سیاسی مختلف، از جمله فشار تحریم‌ها، نرخ ارز و تورم به طور مستقیم و غیرمستقیم بر قیمت مصالح تأثیرگذارند. در چنین شرایطی، اقدام راهبردی برای خرید مصالح ساختمانی با بهترین قیمت، پیدا کردن بازارهایی است که سیاست‌گذاری آن‌ها در راستای کنترل قیمت‌ها و عرضه با کمترین سود است.

با توجه به اینکه زنجان یکی از استان‌های پیشگام در اجرای پروژه مسکن ملی است برخی از شهروندان نیز با افزایش نرخ ماسه نگران شده و امیدوارند تا دولت چهاردهم بتواند به دور از حواشی بازار مسکن را به ثبات برساند.

مجید گلشنی‌منفرد، مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان زنجان هم در پاسخ به اینکه چرا ماسه در زنجان پس از انتخابات افزایش یافت؟ آیا این موضوع ارتباطی به پیشگام بودن زنجان در پروژه مسکن ملی در سطح کشور و شیطنت برخی دارد؟ عنوان می‌کند: قبل از انتخابات این روند اجرا می‌شد. تقریبا بعد از شهادت سیدابراهیم رئیسی (رئیس دولت سیزدهم)، اقدامات‌کارشناسی شروع شده بود. انجمن مربوطه نیز اردیبهشت‌ماه 1403 نامه ، صمت استان زنجان نیز روند مربوط به اخذ استعلام و بررسی را در پیش گرفته بود اما با آغاز انتخابات ریاست جمهوری، گفته شد که روند تا اعلام نتیجه ریاست جمهوری متوقف شود از این رو نزدیک به 2 هفته دست نگه داشتیم.

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان زنجان هر گونه اخلال در بازار مسکن به بهانه گرانی ماسه از سوی برخی مدیران فعلی را در حد ادعا و حرف دانسته و اضافه کرد: به شخصه چه مدیر باشم چه نباشیم، خود را موظف به انجام وظیفه می‌دانم. چرا باید به همشهری خود خیانت کنم؟ تا وقتی عهده‌دار وظیفه‌ام، امور محوله را به پیش خواهم برد.