مدیرکل حفاظت محیط زیست استان زنجان هم با اذعان به نقش منفی غلظت بالای بخارهای اسیدی در سلامت انسان می‌گوید که هیچ واحد صنعتی در حوزه مورد اشاره فیلتری ندارد که بخواهد آن را بردارد اما با توجه به اهمیت موضوع و ضرورت تعریف استاندارد در خصوص غلظت بخارهای اسیدی، موضوع از طریق سازمان متبوع در حال پیگیری است.

خواستار تعریف استانداردها در این حوزه شدیم چرا که در حال حاضر الکترولیزها در فضاهای سربسته‌ای که دورتادور دارای پنجره بوده و این محل‌ها نیز باز هستند، وجود دارند و امکان مکش نیز وجود ندارد. هر چند راه‌هایی برای این امر وجود دارد اما چون استانداردی برای آن تعریف نشده است که برای تدوین آن باید فکر اساسی کرد.

گزارش‌های دریافتی مردمی صدای زنجان حاکی از گلایه ساکنان روستاهای «اژدهاتو»، «رازبین»، «پنبه جوق» نسبت به بوی نامطبوع اسید به علت برداشتن فیلترهای تعدادی از کارخانجات روی مستقر در نزدیکی این مناطق حکایت دارد.

گفتنی است؛ شغل بیشتر اهالی این روستاها دامداری و کشاورزی است و محصولات کشاورزی آن نیز به زنجان و شهرهای هم‌جوار صادر می‌شود.

 نگرانی روستائیان از استنشاق بوی نامطبوع ناشی از فعالیت صنایع روی

با وجود اینکه اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان همواره اعلام کرده که به صورت شبانه‌روزی فعالیت واحدهای روی را رصد می‌کند و هیچ تحرکاتی از چشم بازرسان مخفی نمی‌ماند؛ ساکنان تعدادی از روستاهای اطراف جاده بیجار می‌گویند: برخی از واحدها در اقدامی نامتعارف شب‌ها و ایام تعطیل فیلترها را برداشته و بوی نامطبوع و ناخوشایند کل منطقه را در برمی‌گیرد که آزاردهنده است و ضروری است مسئولان ذی‌ربط و بازرسان برای بررسی بیش‌تر در منطقه حضور مستمر داشته باشند.

بیش از 60 تا 70 واحد تولیدی سرب و روی در6 کیلومتری زنجان با نام شهرک تخصصی روی فعالیت می‌کنند و پسماندهای این واحدهای شهرک روی حاوی فلزات سنگین از جمله روی، نیکل، کادمیوم، کبالت و سرب بوده که این فلزات سنگین می‌تواند عامل تهدید آب، هوا و خاک و همه موجودات زنده از قبیل انسان و حیوان و گیاهان نیز باشد.

براساس مقایسه مقادیر میانگین غلظـت كـل برخی از فلـزات سنگین مورد بررسی در اراضی اطراف شهرک تخصصی روی با مقادیر میانگین جهانی قابل قبـول این عناصر، مشخص شده كـه خـاك‌های منطقه آلوده هستند.

 بوی نامطبوع اطراف شهرک تخصصی روی؛ ناشی از خروج بخارهای اسیدی است

محمدرضا یافتیان، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان زنجان در گفت‌وگو با صدای زنجان در خصوص بوی نامطبوع ناشی از برداشته شدن فیلترهای تعدادی از واحدهای روی مستقر در شهرک تخصصی روی می‌گوید: در صنایع روی در بخش «الکترولیز»، چون بخارهای اسیدی معمولا از این محل تبخیر و وارد فضا می‌شود، در هیچ صنعتی فیلتری وجود ندارد که اتفاقا این نکته را به سازمان محیط زیست کشور انتقال دادیم و خواستار تعریف استانداردها در این حوزه شدیم چرا که در حال حاضر الکترولیزها در فضاهای سربسته‌ای که دورتادور دارای پنجره بوده و این محل‌ها نیز باز هستند، وجود دارند و امکان مکش نیز وجود ندارد. هر چند راه‌هایی برای این امر وجود دارد اما چون استانداردی برای آن تعریف نشده است که برای تدوین آن باید فکر اساسی کرد.

بر اساس اظهارات «یافتیان»؛ فیلتر در صنایع روی تنها در بخش «سرباره‌گیری» و «کوره‌های ذوب» وجود دارد که ارتباطی به بو ندارد. شاید آلایندگی در بخش‌های دیگر داشته باشد اما لزوما این آلودگی به «بو» برنمی‌گردد و ارتباطی با آن ندارد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان زنجان در خصوص انتشار بوی نامطبوع در شب نیز احتمال می‌دهد: زمانی که بخش الکترولیز واحدها به طور هم‌زمان فعالیت می‌کنند؛ چون جهش وزش باد در روزها و شب‌ها متفاوت از هم است، ممکن است بوی ناشی از بخار‌های اسیدی در حوالی روستاها و مناطق مسکونی استنشاق شود. پایش‌های شبانه و رصد منابع آلاینده توسط بازرسان محیط زیست در داخل شهرک روی اتفاق می‌افتد که هیچ گزارشی در این خصوص در اداره کل محیط زیست استان زنجان ثبت نشده است. البته از مردم نیز درخواست می‌شود که در این خصوص با ما همکاری کرده و محل‌هایی خارج از شهرک تخصصی روی که احساس می‌کنند باید مورد بررسی قرار گیرد را اعلام کنند.

«یافتیان» باز هم تاکید می‌کند که اگر شهرک تخصصی روی در محلی خارج از مناطق مسکونی قرار می‌گرفت باوجود بخارهای اسیدی، مزاحمتی برای روستاهای اطراف و ساکنان نداشت.

 کارگران شاغل در بخش‌های «الکترولیز» واحدهای روی زنجان را دریابیم

این مسئول در خصوص اثرات منفی بخارهای اسیدی بر سلامت موجودات زنده از جمله انسان به صدای زنجان می‌گوید: در این خصوص بهتر است متخصصان پزشکی اظهارنظر کنند اما به نظرم طبیعتا اگر بخارهای اسیدی از یک حدی بالاتر بروند منجر به بروز مشکلاتی از جمله درگیر شدن ریه افراد شود.

از طرفی در واحدهای الکترولیز صنایع روی،کارگران 7 الی 8 ساعت مشغول کارند و شدت اسید هم بالاست که اگر از سقفش بالا برود مشکلاتی ایجاد می‌کند. باران‌های اسیدی در برخی از کشورهای صنعتی ناشی از بخارهای اسیدی است که غلظت آن‌ها کنترل‌شده نیست و با قرارگیری در جو به همراه بارش باران، به زمین فرود آمده و می‌توانند منجر به آلودگی اراضی کشاورزی شوند با این اوصاف قطعا وجود بخارهای اسیدی در صورتی که دارای غلظت بالا باشند قطعا می‌تواند برای سلامتی انسان و موجودات زنده مضر باشند اما چون سقف آلایندگی تعیین نشده است، نمی‌توان گفت که بخارهای اسیدی واحدهای روی زنجان برای انسان وموجودات زنده مضرند یا نه. که در این زمینه و تعریف استاندارد مشخص اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان پیگیری‌های خود را ادامه خواهد داد.

«یافتیان» در پاسخ به سؤالی در خصوص احتمال در معرض خطر بودن کارگران فعال در بخش الکترولیز صنایع روی استان زنجان که با بخارهای اسیدی غلظت بالا مواجه‌اند به صدای زنجان می‌گوید: دانشگاه علوم پزشکی زنجان و اداره کار در خصوص بهداشت محیط و کار بررسی‌ و پایش‌های موشکافانه‌ای را دارند و اداره محیط زیست هم طبق وظایف تعیین شده، مشغول انجام وظیفه است.

 اگر به اصل تفکیک قوا توجه می‌شد؛ نگرانی‌های مردم در خصوص شهرک

 تخصصی روی زودتر حل می‌شد

در این بین یک فعال محیط زیست به صدای زنجان می‌گوید: ماهیت و نوع فعالیت‌ واحدهای روی به‌گونه‌ای است که هر محلی مستقر شوند، آلودگی‌هایی خواهند داشت. تصور اینکه با جابه‌جایی واحدهای روی؛ دیگر تمامی مشکلات حل خواهند دشت، به هیچ عنوان درست نیست و به منزله جابه‌جایی مشکل است وگرنه اگر مسئولان به جابه‌جایی شهرک تخصصی روی اصرار دارند، به علت هم‌جواری این شهرک با مناطق مسکونی و در راستای حمایت از سلامت آحاد جامعه است.

این فعال محیط زیست در خصوص تائید آلودگی خاک پیرامون شهرک تخصصی روی به مطالعات صورت گرفته در ابتدای دهه 90 توسط پژوهش‌گران دانشگاه بهشتی در خصوص آلودگی ناشی از واحدهای روی کشور و مشخصا زنجان اشاره کرده و یادآور می‌شود: یافته‌های پژوهش‌گران حاکی از آلودگی واحدهای روی زنجان به جیوه بود اما متاسفانه به این نتایج علمی کسی ترتیب اثر نداد و مسئولان وقت بدون توجه به اصل تفکیک قوا ترجیح دادند به این نتایج توجه جدی نداشته باشند.

 ورود دانشگاه شهید بهشتی و سازمان محیط زیست به مطالعات

 در خصوص فعالیت صنایع روی زنجان

آلودگی پسماندها از دید کارشناسان از آلایندگی خود کارخانه‌ها مهم‌تر هستند زیرا این پسماندها حاوی مواد فلزات خطرناکی هستند و نیاز به مدیریت دارند.

کارشناسان بارها به مضرات فلزات سنگین بر بدن انسان اشاره و تاکید داشته‌اند؛ سرب در بدن موجب کاهش ضریب هوشی و احتمال ایجاد سرطان و یا حتی سقط جنین نیز می‌شود.

کادمیوم هم که گویا که با درصد خیلی پایینی در فلزات سنگین پسماندها مشاهده می‌شود جزو خطرناک‌ترین فلزات است و کارگرانی که در این صنعت مشغول هستند با خطرات احتمالی آن مواجه هستند.

چهارم دی ماه سال ۹۸ روزنامه همشهری زنجان گزارشی تحت عنوان «جیوه؛ قاتلی در سایه پسماندهای زنجان» منتشر کرد. محمد‌رضا فاطمی، پژوهش‌گر و کارشناس علوم محیطی در گفت‌وگو با همشهری در مورد جیوه گفته بود: در سال‌های گذشته مسئولیت انجام پروژه‌ای را با نام «شناسایی صنایع تولید‌کننده پسماندهای حاوی جیوه و خطرات زیست‌محیطی ناشی از آن در کشور» که هزینه آن از طرف سازمان محیط‌زیست تأمین و توسط پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی اجرا می‌شد، برعهده داشتم. نتایج این پروژه، چنان نگران‌کننده بود که موجب شد تا عضویت ایران در معاهده جهانی آلودگی جیوه به نام «کنوانسیون میناماتا» که سال ۱۳۹۲ توسط کشورهای عضو به تصویب رسیده بود، تسریع شود.

فاطمی با بیان اینکه سال‌هاست آلودگی «کارخانه سرب و روی زنجان» در بین مردم زنجان و بالطبع در مطبوعات بازتاب داشته و نگرانی‌هایی را از لحاظ بروز سرطان در مردم منطقه پدید آورده است، عنوان کرد: آنچه موجب شد در این خصوص اظهار نظر کنم این است که از آلاینده «جیوه» که در طول پروسه تولید سرب و روی از این کارخانه تولید می‌شود، نباید غافل شد که ضرر آن بسیار خطرناک‌تر از ۲ آلاینده دیگر است؛ امری که تاکنون از نظر صاحب‌نظران و مسئولان به‌عنوان متولی، و مردم به‌عنوان ذی‌نفعان و آسیب‌پذیران، مغفول مانده است. از صنایع مختلفی در ۹ استان کشور، از جمله از صنایع فلزی (از جمله خودرو‌سازی‌‌ها، ذوب فلزات و استخراج فلزات) نمونه برداری شد که کارخانه سرب و روی زنجان (و ذوب فلزات فجر شهر ری و صنایع فولاد اهواز) نیز در این میان قرار داشتند. نتایج حاصله وحشتناک بود. لذا لازم است تا این نتایج در اختیار ‌مردم قرار گیرد.

وی با اشاره به اینکه نسخه‌ای از گزارش این پژوهش باید در کتابخانه سازمان محیط‌زیست وجود داشته باشد، گفت: کارخانه سرب‌وروی زنجان در مجاورت و شرق روستای «دیزج‌آباد» در کنار محور «زنجان–تهران» است و تا مرکز شهر زنجان به‌طور مستقیم حدود ۱۳کیلومتر فاصله دارد. محصولات کارخانه طبق برنامه شامل تولید شمش روی با عیار ۹۹.۹۵درصد و شمش سرب با عیار ۹۹.۹۹درصد با تکنولوژی «مانسمان دماگ آلمان» و با دانش فنی «بولیدن» سوئد است. ظرفیت اسمی تولید سالانه کارخانه، ۸۵هزار تن سرب و ۱۵هزار تن روی است. در خط تولید این کارخانه، جیوه مصرف ندارد، ولی به‌صورت جانبی و حین تولید سرب و روی، توسط یک واحد مخصوص، جیوه از سنگ معدن جدا و سپس به‌صورت ابتدایی دپو و یا دور ریز می‌شود. در جنوب این کارخانه نیز یک رودخانه وجود دارد و پساب کارخانه از طریق یک کانال به آن می‌ریزد که ظاهرا اکنون تمهیداتی برای آن پیش‌بینی شده است. کارخانه دارای یک دودکش است.  سرباره‌ها (محصولی مصنوعی و جانبی که به هنگام جداسازی در کوره‌ از ناخالصی‌های موجود به‌وجود می‌آید) در فضای باز و در محوطه‌ای خاص این‌کار انباشته می‌شوند که آلاینده‌های آن خصوصا جیوه می‌توانند با وزش باد یا بارندگی در محیط منتشر شوند.

نتایج تکان‌دهنده

وی با اشاره به فرایند نمونه‌برداری از نقاط مختلف کارخانه گفت: نمونه‌هایی از خروجی پساب کارخانه، خاک فیلتر واحد جیوه‌زدایی، خاک روی زمین مجاور واحد جیوه‌زدایی، سرباره تازه و دپوی کوره کالدوی سرب، کیک واحد انحلال روی از محوطه قدیم، لجن حوضچه تبخیر، فیلتر ماسک صورت کارکنان محوطه و رسوب کف کانال پساب انتقالی به رودخانه و همچنین از موی سر دو فرد شاغل کارخانه (یک کارگر و فرد مسئول واحد جیوه‌زدایی) و برگ گیاهان محوطه (درخت کاج) به‌عنوان شاخص محیطی، نمونه برداری شد. نمونه‌ها نیز در آزمایشگاه معتبر محیط‌زیست سنجیده شدند.

فاطمی درباره استاندارد محیط‌زیست برای میزان جیوه گفت: این استاندارد در خاک مناطق مسکونی ۵ و برای واحدهای تجاری ۳۰ قسمت در میلیون (ppm) است. برای سرب این مقادیر به‌ترتیب ۵۰ و ۲۰۰ و برای روی نیز ۲۰۰ و ۲۰۰۰ قسمت در میلیون است. مقادیر جیوه بسیار کمتر از استاندارد این ۲ فلز است که بیانگر میزان خطرناک بودن جیوه نسبت به این ۲ عنصر است. مضاف بر اینکه جیوه دارای خاصیت تصعید است و از حالت جامد به‌صورت گاز در می‌آید و مستقیما وارد فضا و محیط و از طریق تنفس وارد بدن انسان‌ها می‌شود.

مشخص شد که میزان آلودگی جیوه در تمامی نمونه‌ها بسیار بالاست. به‌طوری‌که مقدار جیوه روی درختان (برحسب (ppb) تقسیم بر میلیارد) ۱۵۲۵‌، موی سر کارکنان ۳۶۸۵ و ۲۱۹۶۷، محل دفن ضایعات کارخانه ۴۰۱۱۵۲، غبار خاک ناشی از دودکش‌های کارخانه جیوه‌زدایی در محوطه ۷۸۲۶۰۱ و رسوب بستر خروجی پساب‌ها ۱۹۹۵۴۷ بود. فاجعه‌بارتر، میزان جیوه در ماسک‌های صورت کارکنان بود که معمولا کمتر مورد استفاده آنها در محوطه کارخانه قرار می‌گیرد. میزان جیوه برای این ماسک‌ها برابر با ۱۷۸۴ ppb اندازه‌گیری شد که بیانگر میزان بسیار بالای جیوه معلق در فضای محوطه کارخانه است.

فاطمی با اشاره به اینکه این میزان بالای جیوه وارد بدن کارکنان کارخانه و همچنین منابع آب‌های زیرزمینی و سطحی و روان آب‌ها به‌صورت گردوغبار می‌شود، گفت: آلاینده جیوه در زنجیره نهایی، مطمئنا به انسان و دیگر موجودات زنده و محصولات کشاورزی پیرامون و دوردست انتقال می‌یابند. همه روان آب‌های جاری شده از محوطه کارخانه با توجه به شیب طبیعی زمین به سمت رودخانه پایین دست جاری می‌شود.

 زنجانی‌ها نباید از خطر جیوه واحدهای سرب و روی غافل شوند

یکسال پس از رسانه‌ای شدن نتایج بررسی‌های دانشگاه شهید بهشتی در خصوص شناسایی صنایع تولید‌کننده پسماندهای حاوی جیوه و خطرات زیست‌محیطی ناشی از آن در کشور، صدای زنجان (آبان‌ماه 1399) با سیدمحمدرضا فاطمی، محقق و کارشناس علوم محیطی گفت‌وگویی انجام داد که وی گفت: «سال‌هاست که آلودگی کارخانه سرب و روی زنجان در بین مردم زنجان و بالطبع بازتاب آن در مطبوعات مطرح بوده و نگرانی‌هایی را از نظر بروز سرطان در مردم منطقه موجب شده است. آنچه موجب شد تا اینجانب در این خصوص اظهار نظر نمایم این است که از آلاینده جیوه که در طول پروسه تولید سرب و روی از این کارخانه تولید می‌شود نباید غافل شد که ضرر آن بسیار خطرناک‌تر از دو آلاینده دیگر است. امری که تاکنون از نظر صاحب‌نظران و مسئولان به عنوان متولی، و مردم به عنوان ذی‌نفعان و آسیب پذیران، مغفول مانده است!»

** یافته‌های دانشگاه بهشتی در خصوص صنایع روی زنجان؛ ایران را عضو معاهده جهانی آلودگی جیوه به نام «کنوانسیون میناماتا» کرد

فاطمی با اشاره به اینکه ورود سرب، روی و جیوه به طبیعت با غلظت‌های بالا یک فاجعه زیست‌محیطی است، به صدای زنجان گفت: صنعت سرب و روی، از صنایع استراتژیک و مهم کشور است که عمده تولیدات آن درصنایع نظامی کاربرد دارد. هم‌اکنون نیز ۲۷معدن فعال سرب و روی در کشور در حال بهره‌برداری است و سالانه بیش از ۲میلیون تن سرب و روی از آنها استخراج می‌شود. کارخانه سرب و روی زنجان هم‌اکنون تبدیل به یک معضل بزرگ زیست‌محیطی برای شهر زنجان شده است، به این موضوع باید توجه داشت که اثر کشندگی و سمی بودن «جیوه» به‌مراتب بالاتر از دو عنصر دیگر است، به همین لحاظ در آینده باید به هنگام برنامه‌ریزی برای این واحد و واحدهای مشابه، مسئله جیوه به‌عنوان آلاینده اصلی مدنظر قرار گرفته و درخصوص حذف یا کاهش آن کاملا و به‌صورتی جدی برنامه‌ریزی شود.

 وی در مورد ملاحظاتی که باید برای انتقال چندین تن پسماند کارخانه‌های سرب و روی زنجان در نظر بگیریم، تصریح کرد: چنانچه قرار است برای انتخاب محل دپوی جدید انباشت نخاله‌های کارخانه از طرف محیط‌زیست اقدام شود، باید در درجه اول به جیوه دقت شود. همچنین، در تمامی سنجش‌ها و اندازه‌گیری‌های پایشی یا کنترلی کارخانه و واحدهای تکمیلی آن، علاوه بر سرب و روی، جیوه نیز اندازه‌گیری شده و توجهات، عمدتا معطوف به خطرات آن باشد. بنابراین جانمایی انباشت نخاله در مجاورت روستاها و مناطق مختلف، باید مجددا بازنگری و مکان‌یابی درست انجام شود. آنچنان که نتایج این پژوهش نشان داد میزان جیوه در تمامی نقاط کارخانه و سرباره‌ها و نخاله‌ها بالاست. طبق مفاد «کنوانسیون میناماتا»، مواد دارای جیوه جزو «ضایعات خطرناک» محسوب شده و باید به‌صورت خاص مدیریت شوند.

ضرورت انجام بررسی‌های مجدد از کارخانه سرب و روی و نواحی اطراف 

پس از گذشت ۱۰ سال

فاطمی با بیان اینکه باید مقامات استان اعم از استاندار، فرماندار و مردم این موضوع را بدانند، تاکید کرد: اندازه‌گیری‌ها در این تحقیق با ضریب اطمینان ۹۵ درصد انجام شده است. نتایج و بررسی‌های صورت گرفته از کارخانه سرب و روی بسیار مضطرب‌کننده است. مبنای کارشناسان محیط زیست باید این گزارش باشد که حاصل تحقیق سازمان خودشان (سازمان محیط زیست) است.ضروری است آزمایشات و نمونه‌برداری‌های لازم از همان نقاط مربوطه مجددا انجام گرفته و در مرجع مورد تائید نمونه‌ها آنالیز و تفسیر شود تا پس از گذشت ۱۰ سال علاوه بر قضاوت درستی کرده و مدیریت اصولی داشته باشیم.

 مسئولان استانی برای کاهش دغدغه‌های ناشی از فعالیت

 شهرک تخصصی روی حساس‌اند

البته محمدرضا یافتیان، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان زنجان در گفت‌وگو با صدای زنجان با اشاره به حساسیت مجموعه استان زنجان نسبت به فعالیت واحدهای روی به ویژه شهرک تخصصی روی و توجه ویژه به مطالبات مردمی عنوان می‌کند: با توجه به مزیت نسبی که «روی» داشت، مسئولان وقت تصمیم گرفته‌اند به هر نحوی است این صنعت را توسعه بدهند، بعدها نیز این توسعه شکل «قارچ‌وار» به خود گرفته و افراد بخ خوبی مسائل زیست محیطی را اجرا نکرده‌اند اما در چند سال اخیر با توجه به افزایش آگاهی مردم و ورود تشکل‌های مردم نهاد و حساسیت مسئولان استانی سبب شده تا این صنعت بیشتر از قبل زیر ذره بین برود. حداقل در 2 سال اخیر با پیگیری‌های صورت گرفته؛ 3 جلسه ویژه با حضور استاندار زنجان و مدیران مربوطه استان برگزار شد و حدود 9 ماه قبل به دستور استاندار زنجان؛ کمیته‌ای متشکل از محیط زیست، سازمان مدیریت، معاونت اقتصادی استانداری، صمت، شرکت شهرک‌های صنعتی تشکل شد و آمار دقیق از تعداد واحدهای فعال در سطح استان و جانمایی دقیق آن‌ها با روش خاص احصا شد که خروجی آن مصوبه‌ای بود که 2 ماه پیش به تصویب رسید که طبق آن توسعه شهرک تخصصی روی مطلقا ممنوع شد.

به گفته «یافتیان»؛ انتقال پسماند به منطقه «سردهات» را حرکت کوچک و ریزی نبینیم که حرکت بزرگی در کنترل پسماندهای روی است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان زنجان اضافه می‌کند: اقدامات قابل توجهی برای کاهش دغدغه شهروندان ناشی از فعالیت شهرک تخصصی روی در طول چند سال اخیر صورت گرفته که قابل توجه است اما قطعا کار زیادی باید انجام دهیم و آلایندگی خاک‌های پیرامون شهرک تخصصی روی محرز شده و جریمه آن نیز تعیین شده که شهرک تخصصی روی (کل واحدهای مستقر در این شهرک) برای جبران آلودگی خاک بعلاوه پاکسازی اطراف شهرک روی را انجام دهند. البته مدیریت شهرک تخصصی روی در خصوص پاکسازی اقداماتی انجام داده است که از نظر اداره محیط زیست این میزان کافی نیست و باید تداوم داشته باشد.

 چرا به مطالبه خواهرخوانده‌گی زنجان با میناماتای 

ژاپن تا به امروز پاسخی داده نمی‌شود؟

فعال محیط زیست نیز با بیان اینکه پس از انتظار نتایج دانشگاه شهید بهشتی در ابتدای دهه 90؛ دانشگاه‌های مختلفی در خصوص آلودگی ناشی از فعالیت واحدهای روی زنجان مطالعاتی داشتند اما مسئولان به جای اینکه طبق داده‌های علمی، برنامه‌ها را پیش ببرند به مطالبه فعالان محیط زیست در سال‌های 1398-1397 مبنی بر خواهرخوانده‌گی زنجان با میناماتای ژاپن بود که بر اساس آن باید مطالعات در خصوص آلودگی‌های ناشی از واحدهای روی زنجان به صورت منسجم انجام می‌شد، بی‌توجهی کردند.

این فعال محیط زیست با اشاره به تهیه و تدوین پایان‌نامه‌ها، مقالات و مطالعات دانشگاهی در خصوص آلودگی‌های مذکور و با استناد به قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات خواستار دسترسی آزاد به تمامی مستندات محیط زیست که جزو حقوق عامه محسوب شده و نمی‌تواند محرمانه به شمار برود، می‌شود.