زهره میرعیسی خانی- سی و یکمین جشنواره تئاتر استانی زنجان قرار است از ۲۰ تا ۲۳ آبان ماه سال جاری در فرهنگسرای امام خمینی(ره) زنجان برگزار ‌شود. این جشنواره در محورهای توجه ویژه به شعار سال، موضوعات دینی با رویکرد اجتماعی و مسائل روز جامعه، آسیب‌های اجتماعی نظیر اعتیاد، مشکلات فضای مجازی، طلاق و گسست خانوادگی، سبک زندگی اسلامی- ایرانی و مشخصات و مظاهر آن مانند فرهنگ ایثار و شهادت، دفاع مقدس و مدافعان حرم، غواصان خط شکن دریادل، نمایش‌های مرتبط با عنوان زنجان، میزبان مهربان، توجه به آثار نمایشی مبتنی بر ویژگی‌های فرهنگی، اقلیمی و بومی استان برگزار می‌شود.

جشنواره‌ها ماهیت خصوصی خود را به دست بیاورند

 در این خصوص محمود علیمحمدی، معاون هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان با اشاره به اینکه این دوره از جشنواره تئاتر با دوره‌های قبلی تفاوت‌هایی دارد، گفت: دبیر این دوره از جشنواره تئاتر استان دبیر انجمن هنرهای نمایشی استان است. همچنین به لحاظ ساختارهای مالی از دوستان خواستیم که 50 درصد از اعتبارات این جشنواره را از سرمایه گذاران این حوزه تامین کنند تا نهایتا این جشنواره‌ها ماهیت خصوصی خود را به دست بیاورند و توسط بخش خصوصی حمایت شوند.

وی ادامه داد: آنچه که دغدغه مسئولان حوزه‌های هنری است بحث اقتصاد هنر است که بایستی تقویت شود و دوستان نباید تصور کنند که صرفا بنا است تا کاری آماده شود و به اجرا دربیاید و در انتها نفراتی به عنوان نفرات برگزیده انتخاب شوند بلکه بایستی به ساختارهای اقتصاد هنر در این حوزه هم توجه جدی شود.

این مسئول با اشاره به اینکه مخاطب‌سنجی و ایجاد انگیزه در مخاطب برای حضور در نمایش‌ها از ویژگی‌های خاصی است که از امسال در این زمینه برنامه‌ریزی شده است تا در نهایت ما موضوع مخاطب سنجی را در حوزه نمایش بیشتر مدنظر داشته باشیم، گفت: امسال تیم اجرایی سی و یکمین جشنواره فجر از هنرمندان نمایش انتخاب شده‌اند و اداره کل فرهنگ و ارشاد تنها بر روند این جشنواره نظارت می‌کند.

معاون هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان، افزود: امیدوارم که امسال در زمینه پایه‌گذاری نمایش برای مردم موفق عمل کنیم چرا که متاسفانه ما ویژگی‌هایی را که موجب مردمی شدن یک نمایش می‌شود را فراموش کرده‌ایم و از همین رو در جشنواره امسال به دنبال این موضوع هستیم و امیدوارم که در آینده ثمرات این موضوع را بتوانیم ببینیم.

این مسئول افزود: ما به دنبال بومی‌سازی نمایشنامه‌های شرکت‌کننده در جشنواره‌ها هستیم تا به نوعی دغدغه‌های مردم زنجان در قالب نمایش مطرح شود و همچنین در تلاش هستیم که به سمتی حرکت کنیم تا بتوانیم بین گیشه نمایش و تماشاگر آشتی ایجاد کنیم.

علیمحمدی ادامه داد: موضوع دیگری که در مورد آن فکر می‌کنیم و به دنبال این هستیم که سیاست‌گذاری خود را به این سمت سوق دهیم این است که تا چه زمانی می‌بایستی که موضوعات هنری تحت چتر کامل دولت باشد و آیا زمان آن نرسیده که این جشنواره‌ها مستقل و خارج از چتر دولت، به اقتصاد هنر و به روش‌های مختلف درآمدزایی فکر کنند؟ این موضوع از دغدغه‌های اصلی است که وجود دارد و تا زمانی که هنرمندان ما نتوانند در این زمینه ورود کنند وظیفه دولت است که از آنها حمایت‌هایی داشته باشد و حرف ما دقیقا این است که بعد از گذشت سی‌ دوره از جشنواره هنوز چند نفر در استان وجود ندارد که به صورت حرفه‌ای وارد این حوزه شده باشند و شغلشان صرفا تولید نمایش و اجرای آن باشد و آیا فرآیند جشنواره در این سال‌ها نتیجه بخش بوده است یا خیر و آیا جشنواره‌ها را سازنده می‌دانیم یا خیر؟

وی در پاسخ به اینکه «آیا زیرساخت‌ها برای ورود هنرمند به حوزه اشتغال وجود دارد یا خیر و اگر این زیر‌ساخت مهیا نباشد آیا این غیر منصفانه نیست که دولت پشت هنرمندان را خالی کند؟» گفت: تعدد هنرمندان در واقع یکی از زیرساخت‌های لازم برای بحث اقتصاد هنر است، یعنی باید هنرمندی تربیت شده باشد تا توقع این وجود داشته باشد که در این زمینه اشتغال‌زایی انجام شود. از همین رو باید دید پس از تلاش‌هایی که  در این زمینه صورت گرفته تا چه حد توانسته‌ایم در این زمینه موفق عمل کنیم که اگر نتوانسته باشیم پس سیاست جشنواره‌های‌مان سیاست درستی نبوده است و باید راه دیگری را در پیش بگیریم.

این مسئول ادامه داد: مورد دیگری که در این زمینه وجود دارد ایجاد سرمایه‌گذاری در حوزه هنر است که در این زمینه هم با حضور هنرمند و شکوفایی اقتصاد حوزه نمایش می‌تواند اتفاق بیفتد که در شهری مثل تهران ما شاهد حضور سرمایه گذاری خوب در زمینه نمایش و سالن‌های نمایش هستیم که نشان می‌دهد که در این حوزه موفق عمل کرده‌اند و آیا در این زمینه ما موفق بودیم و اگر ما نتوانسته‌ایم در طی این سال‌ها سرمایه گذار پیدا کنیم که در این حوزه سرمایه‌گذاری کند راهمان درست نبوده است و باید راهمان را عوض کنیم. در صورتی که ما بتوانیم زیر ساختی را ایجاد کنیم صرفا بایستی ایجاد فضا برای سرمایه‌گذاری باشد نه اینکه خود فضایی که نیاز است را ایجاد کنیم و اساسا این زیر ساخت در کشور موجود است و کسانی که می خواهند در ایجاد سالن‌های نمایشی ورود پیدا کنند، بایستی فضا و تسهیلات برای آن‌ها در نظر بگیریم ولی اینکه دولت باز هم بیاید سالنی ایجاد کند عملا این کار امکان پذیر نیست و از همین جهت است که شعار دولت حرکت به سمت ایجاد زیرساخت‌ها و ایجاد سرمایه گذاری برای بخش خصوصی است.

برای ارتقای کیفیت جشنواره تئاتر باید به کیفیت آثار ارسالی دقت بیشتری شود

 در ادامه حسین نجفی، رییس انجمن هنرهای نمایشی استان، با اشاره به اینکه جشنواره‌های استانی در واقع مقدمه جشنواره فجر هستند، افزود: این جشنواره در واقع مهم‌ترین رویداد تئاتری یک استان از جهت اعتباری که به لحاظ فرهنگی دارد، محسوب می‌شود و برگزیدگان این جشنواره به جشنواره فجر معرفی می‌شوند که امسال نیز جشنواره منطقه‌ای هم به پروسه این جشنواره اضافه شده است یعنی کارهایی که در جشنواره استانی برگزیده می‌شوند به جشنواره منطقه‌ای معرفی می‌شوند و اینکه در جشنواره منطقه‌ای هم آیا بازبینی صورت بگیرد یا خیر موضوعی است که هنوز مشخص نشده است.

وی ادامه داد: برای اینکه جشنواره به یک جشنواره یکنواخت تبدیل نشود در این خصوص بایستی نسبت به کیفیت آثار دقت بیشتری انجام شود و هر ساله با برگزاری کارگاه‌ها، دوره‌های آموزشی که تئاتر شهرستان‌ها را ارتقا دهد، در جهت ارتقای این جشنواره گام نهاد. همچنین باید به متون بومی دقت شود و ارزش‌گذاری‌ شود تا نویسندگان بومی ما بتوانند رشد کنند و کارهای بومی و مختص شهرستان خود را به اجرا دربیاورند که در سطح کشور حرفی برای گفتن داشته باشد. متاسفانه کارگردان‌های ما به دلیل نبودن متن بومی رجوع می‌کنند به متونی که وجود دارد و این متون به هر حال به بهترین شکل توسط گروه‌های حرفه‌ای اجرا شده است و این امر موجب می‌شود که جشنواره‌های استانی چندان کیفیت مطلوبی پیدا نکنند و این موضوع قطعا لطمه می‌زند مگر اینکه آن کارگردان نگاه جدیدی به اثر داشته باشد و خلاقانه‌تر از کارگردان اصلی آن را اجرا کند که این نیز در مواردی اتفاق می‌افتد.

این مسئول خاطرنشان کرد: متن بومی بسیار اهمیت دارد و ما باید نویسندگان خود را تربیت کنیم تا رشد کنند و متون بومی داشته باشیم تا از تاریخ خودمان و اتفاقات شهر خود الهام بگیریم و این موضوعات تبدیل به نمایشنامه‌های اصیل بشود و خودمان را در این زمینه ارتقا بدهیم.

نجفی افزود: این موضوع که باید 50 درصد اعتبار این جشنواره توسط دبیرخانه جشنواره تامین شود امسال اتفاق افتاده است و امسال سی و یکمین دوره جشنواره در حال برگزاری است و در سی دوره گذشته دبیر، مدیر کل اداره فرهنگ و ارشاد بوده است و همه بودجه جشنواره را اداره کل تقبل کرده است. امسال که اداره کل دبیر جشنواره را از میان هنرمندان انتخاب کرد مطرح شد که ما باید خودمان 50 درصد این هزینه را تامین کنیم که ما هم درتلاش هستیم این اتفاق بیفتد و تاکنون هم هیچ اتفاق جدی در این زمینه نیفتاده است. امید وارم که تا موعد جشنواره این 50 درصد را تامین کنیم و امیدواریم که بتوانیم نصف بودجه دیگر این جشنواره را که زیر100میلیون تومان هست به کمک  ارگان‌های مرتبط و افراد هنر دوست تامین کنیم چرا که اگر این اتفاق نیفتد به چالش و مشکل در این زمینه برمی‌خوریم.

نجفی با اشاره به اینکه با بزرگان و پیشکسوتان تئاتر استان در مورد نحوه تامین هزینه این جشنواره به می‌نشیند، گفت: در سه ساله اخیر این جشنواره همواره من تاکید بر بلیط فروشی داشتم اما متاسفانه در این زمینه نتوانستم این مساله را جا بیندازیم و در این زمینه از پیشکسوتان این حوزه در این خصوص مشورت می‌گیرم تا ببینیم چه طور می توان 50 درصد از هزینه این جشنواره را تامین کرد.