پایگاه خبری صدای زنجان- طبق بررسی‌ها ایران از نخستین کشورهای جهان است که در آن کشاورزی آغاز شده و نزدیک به یک ‌سوم زمین‌های ایران، قابلیت کشاورزی را دارند، اما به دلیل خاک نامرغوب و نامناسب بودن پخش آب در بیشتر نواحی، تنها در 12درصد از سرزمین ایران کشاورزی انجام می‌شود.

به گفته رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان طبق مطالعات اجمالی (که با هزینه و دقت پایین انجام می‌شود) از 900 هزار هکتار از زمین‌های استان تنها 3درصد درجه یک و در مطالعات نیمه تفصیلی که دقیق‌تر است مشخص شد که یک تا دو درصد از خاک استان درجه یک است.

این درحالیست که استقرار نادرست و نسنجیده صنایع و همچنین ساخت و ساز ویلاها در مناطق حاصلخیز نیز بخشی از این 2درصد را اشغال کرده است.

پرویز مرادی می‌گوید: تا 4 سال گذشته آزمایشات تعیین درجه کیفیت خاک در زمان استقرار صنایع انجام نمی‌شد و ممکن بود واحد تولیدی بر روی خاک مرغوب کشاورزی مستقر شود.

وی با بیان اینکه هم اکنون این آزمایشات توسط مرکز تحقیقات سازمان جهاد کشاورزی استان انجام می‌شود، توضیح می‌دهد: در هنگام استقرار صنایع، استعلامات لازم از قبیل کیفیت خاک مکان قرارگیری صنایع از طریق سیستم پنجره واحد انجام و تا 10 روز توسط سازمان جهاد کشاورزی نتیجه مشخص می‌شود.

صنایع در ارضی با کیفیت خاک درجه 3 و 4 استقرار می‌یابند

به گفته وی، براساس استعلامات، خاک بیشتر زمین‌هایی که برای استقرار صنایع پیشنهاد می‌شود دارای کیفیت درجه 3 و 4 است که بیشتر دارای آهک و شیب زیاد بوده و امکان کشاورزی در آن وجود ندارد.

مدیر امور اراضی سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان در گفت‌وگو با صدای زنجان با بیان اینکه استان زنجان به اندازه کافی خاک مرغوب کشاورزی از دست داده است، خاطر نشان می‌کند: در حال حاضر با استعلام از وضعیت خاک محل استقرار صنایع، از خاک مرغوب کشاورزی نگهداری میشود.

جمال انصاری با بیان اینکه امار دقیقی از میزان خاک مرغوبی که صنایع استان در آن مستقر شده است، موجود نیست، اظهار می‌کند: برای اطلاع از آمار دقیق خاک مرغوب از دست رفته در مستقر صنایع، می‌بایست هر کدام از امور اراضی شهرستان‌های استان آمارهای مربوط به آن را مشخص کنند.

وی با اذعان به اینکه در حال حاضر از ورود صنایع بر خاک مرغوب کشاورزی جلوگیری می‌شود، تصریح می‌کند: طبق قوانین استقرار واحدهای صنعتی بر روی خاک درجه یک و دو ممنوع است.

یک هزار و 520 هکتار از اراضی استان خاک درجه یک دارد

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان با اشاره به میزان خاک درجه‌های یک تا 4 در سطح استان اشاره می‌کند و می‌گوید: طبق مطالعات اجمالی که از 900 هزار هکتار از زمین‌های استان انجام شده 3 درصد از خاک استان درجه یک، 32 درصد درجه 2 و 42 درصد درجه 3 است.

وی ادامه می‌دهد: در مطالعات دقیقتر نیمه تفصیلی و به صورت پراکنده از سطح استان که هزینه بالایی نیز دارد که تنها در 152 هزار هکتار از 2 میلیون و 200 هزار هکتار از اراضی استان انجام شده، نشان میدهد که تنها یک تا 2 درصد از خاک استان درجه یک، یعنی 1520 هکتار و نشان دهنده میزان پایین خاک مرغوب در استان است.

مرادی تصریح می‌کند: هم اکنون طبق قوانین حفظ کاربری اراضی کشاورزی، خاک درجه یک و دو ویژه زراعت و باغداری بوده و استقرار صنایع در این مناطق ممنوع است.

27 پارامتر در خاک برای استقرار صنایع مورد بررسی قرار می‌گیرد

محمد توکاسی، کارشناس آزمایش و تحقیقات آب و خاک استان زنجان با اشاره به پارامترهای آزمایش خاک برای استقرار صنایع خاطر نشان می‌کند: در ابتدا برای استعلام از خاک استقرار واحدهای صنعتی، متقاضی از موقعیت جغرافیایی منطقه مورد نظر نقشه برداری نموده و به مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی استان ارائه میکند و سپس کارشناسان مربوطه برای بررسی خاک منطقه، گودی به ابعاد 1 در 1.5 و با ارتفاع 1.4 متر مربع حفر و نمونه برداری می کنند.

وی ادامه می دهد: 27 پارامتر از داخل و روی خاک از قبیل شیب، رگه های خاک، سنگ ریزه و لایه-های خاک و آهک و همچنین مواد عالی، بافت و غیره مورد بررسی قرار می گیرد و درجه خاک مشخص می شود.

توکاسی می افزاید: با استقرار واحدهای تولیدی و صنعتی بر روی خاک با کیفیت درجه یک و دو ممانعت می شود مگر اینکه در کمیسیون تغییر کاربری اراضی موافقت شود.

احداث واحد مسکونی در اراضی خاک مرغوب ممنوع است

این کارشناس با ابراز اینکه ساخت و ساز واحد مسکونی نیز در اطراف روستاها در اراضی کشاورزی و خاک حاصل‌خیز درجه یک و 2 ممنوع است، توضیح می دهد: با احداث واحد مسکونی در اطراف روستاها، سازمان جهاد کشاورزی ورود و اقدامات لازم را اجرا می کند ولی اگر این ساخت و سازها در داخل روستا باشد هیچ ممانعتی ندارد.

در 30 درصد باغشهرها، ویلاسازی انجام شده است

مدیر امور اراضی سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان به آمار ویلاسازی‌ها و باغشهرهای سطح استان اشاره می کند و می گوید: در حال حاضر بالغ بر 2 هزار و 500 هزار از اراضی استان به صورت باغشهر بوده که در همه آنها ساخت و ساز وجود ندارد.

وی با ابراز اینکه در بیشتر این باغشهرها ساخت و ساز انجام نمی‌شود و تنها خانه کارگری وجود دارد، می افزاید: براورد می‌شود که در حدود 30 درصد از این باغشهرها ویلاسازی انجام شده که هم اکنون طبق قانون حفظ و کاربری اراضی زراعی و باغی از ساخت ویلا جلوگیری و در صورت وجود با حکم قضایی تخریب می‌شود.

زهرا احمدی

انتهای پیام/