پایگاه خبری صدای زنجان نیوز/ لیلا محمدی: اشتغال کارگران افغانی در برخی از واحدهای تولیدی به ویژه کارخانه‌های روی و کشاورزی زنجان موجب انتقاد تشکل‌های کارگری زنجان شده است.

دبیر اجرایی خانه کارگر استان می‌گوید: در شرایطی که با آمار بالای بیکاری فارغ‌التحصیلان و افراد جویای کار مواجه هستیم، شایسته نیست کارفرمایان تنها برای فرار از پرداخت حق بیمه و دادن دستمزد پایین، نیروی کار خارجی غیر مجاز را به خدمت بگیرند. در حالی که کلیه کارفرمایان به خوبی می‌دانند که بکارگیری افغانی‌ها در استان زنجان ممنوع است.

کارشناسان حوزه کار و تشکل‌های کارگری زنجان با هشدار نسبت به پیامدهای ورود بی رویه اتباع بیگانه غیرمجاز به استان، اشغال فرصت‌های شغلی جوانان جویای کار توسط مهاجرین را از جمله این پیامدها عنوان می‌کنند.

علیرغم تلاش بسیار دستگاه‌های نظارتی برای کنترل و اعمال سخت‌گیری بر مرزها، در طول سه دهه گذشته اشتغال اتباع بیگانه غیرمجاز به یکی از چالش‌های بازار کار در ایران تبدیل شده و پیامدها و ناهنجاری‌هایی را به دنبال داشته است.

**تداوم اشتغال غیرقانونی افغانی‌ها در واحدهای تولیدی زنجان

مطابق قانون کار، اتباع بیگانه‌ای که فاقد پروانه کار، پروانه کار موقت یا کارت کار موقت باشند، اجازه اشتغال در کشور را ندارند و درصورت اشتغال کارفرمای آنها متخلف محسوب شده و مشمول جریمه خواهد بود.

البته این قانون در زنجان، شامل افغانی‌ها نمی‌شود و استان زنجان جزو مناطق ممنوعه برای ورود و فعالیت کارگران افغانی است و آن‌ها چه دارای پروانه کار باشند چه نباشند، به هیچ عنوان حق فعالیت در واحدها و کارگاه‌های تولیدی استان زنجان را ندارند.

با این وجود برخی از کارفرمایان متخلف در زنجان با آگاهی از این قانون، همچنان از آن سرباز زده و به طور پنهانی اقدام به بکارگیری اتباع افغانی می‌کنند.

اصغر نجاری، دبیر اجرایی خانه کارگر استان زنجان با اشاره به تخلفات برخی کارفرماها در بکارگیری اتباع افغانی در واحدهای تولیدی به صدای زنجان می‌گوید: در راستای حمایت و صیانت و اشتغال نیروهای ایرانی در شرایط دشوار کنونی، از اداره کار استان زنجان درخواست جلوگیری از گسیل نیروهای افغانی به شرکت‌ها و ممانعت از تشدید بیکاری جوانان جویای کار را ارائه کرده‌ایم که امیدواریم ترتیب اثر داده شود.

منابع کارگری به صدای زنجان می‌گویند: برخی از کارگران زنجانی حاضر به فعالیت در برخی از واحدهای دارای خطر و یا ایمنی پائین نیستند، از این رو کاری که کارفرما از آن‌ها انتظار دارد در قبال دستمزد پائین پرداختی، نمی‌ارزد به همین دلیل کارفرماها نیز ترجیح می‌دهند در برخی واحدهای روی و کوره‌های آجرپزی و حتی واحدهای کشاورزی از کارگران افغانی استفاده کنند.

**وضعیت اشتغال زنجانی‌ها فعلا بهتر نشده که افغانی‌ها جذب کار می‌شوند!

اصغر نجاری، دبیر اجرایی خانه کارگر استان زنجان با تائید این مطلب ورود غیرقانونی نیروهای کار فاقد مجوز به کشور را موجب تحمیل هزینه‌های بسیار و کاهش ظرفیت اشتغال کشور و به تبع آن استان زنجان دانسته و عنوان می‌کند: در شرایطی که با آمار بالای بیکاری فارغ‌التحصیلان و افراد جویای کار مواجه هستیم، شایسته نیست کارفرمایان تنها برای فرار از پرداخت حق بیمه و دادن دستمزد پایین، نیروی کار خارجی غیر مجاز را به خدمت بگیرند. در حالی که کلیه کارفرمایان به خوبی می‌دانند که بکارگیری افغانی‌ها در استان زنجان ممنوع است.

به اعتقاد دبیر اجرایی خانه کارگر استان زنجان، در مشاغلی که متقاضی کار وجود دارد و اساسا نیروی کار ایرانی و مشخصا ساکنان استان زنجان قادر به انجام آن هستند، نباید از اتباع خارجی آن هم غیرمجاز استفاده و بازار کار را دچار مشکل کرد.

**آمار مربوط به افغانی‌های طرد شده از زنجان را تا تصمیم‌گیری نشده، رسانه‌ای نمی‌کنیم

طبق اعلام اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان، کارفرمایانی که اتباع بیگانه را که فاقد پروانه کار هستند و یا مدت اعتبار پروانه کارشان منقضی شده است به کار گمارند و یا اتباع بیگانه را‌ در کاری غیر از آن چه در پروانه کار آنها قید شده است بپذیرند و یا در مواردی که رابطه استخدامی تبعه بیگانه با کارفرما قطع می‌گردد مراتب را به وزارت‌کار و امور اجتماعی اعلام ننمایند، با توجه به شرایط و امکانات خاطی و مراتب جرم به مجازات حبس از ۹۱ روز تا ۱۸۰ روز محکوم خواهند شد.

اسماعیل آقاجانلو، مدیر اشتغال و کارآفرینی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان در گفت‌وگو با صدای زنجان با اذعان به تخلف برخی کارفرماها در بکارگیری افغانی‌ها از تعداد افغانی‌های اخراج شده از استان اظهار بی‌اطلاعی کرده و می‌گوید: آماری از تعداد افغانی‌های طرد شده از استان، از ابتدای سال تاکنون ندارم، باید با اداره صحبت کنیم بعد از تصمیم‌گیری(با مسؤلان مربوطه در رابطه با انتشار آمارها( آن را در اختیار رسانه قرار دهیم.

آقاجانلو تاکید می‌کند که؛ هر گونه به کارگیری اتباع بیگانه علی‌الخصوص اتباع کشور افغانستان در استان زنجان ممنوع است. کارفرما در صورت به کارگیری علاوه بر جریمه مقرر در قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت ( 5 برابر حداقل مزد در ازای یک روز به کارگیری) مرتکب جرم شده و برابر ماده 181 قانون کار قابل تعقیب کیفری نیز است.

این مسؤل بر لزوم قید ممنوعیت به‌کارگیری اتباع افغان در قراردادهای پیمانکاری توسط دستگاه‌های اجرایی این استان تاکید کرده و می‌گوید: دستگاه‌های اجرایی استان در زمان انعقاد قرارداد اجرای هرگونه پروژه، موضوع عدم به‌کارگیری اتباع افغان را باید به‌عنوان یکی از مفاد قرارداد پیمانکاران ثبت و در زمان اجرا این موضوع را پیگیری کنند.

آماری از تعداد کارگران افغانی اخراج شده از استان زنجان در سال 1402، در اختیار رسانه‌ها قرار نگرفته است اما شاید آمار ارائه شده توسط دبیر اجرایی خانه کارگر استان (آذرماه 1401) از تعداد افغانی‌های شاغل در کارگاه‌ها و واحدهای تولیدی استان زنجان قابل تامل باشد!

**اشتغال غیرقانونی یک هزار و ۲۰۰ تبعه افغانی در کارگاه‌های زیرزمینی زنجان!

اصغر نجاری، دبیر اجرایی خانه کارگر استان زنجان آذرماه 1401 در جمع کارگران از ورود یک هزار و ۲۰۰ تبعه افغان به استان زنجان و فعالیت در کارگاه‌های زیرزمینی براساس آخرین آمارها خبر داد و گفت: افغانی‌ها هم برادر و خواهران ما هستند اما بالاخره همه چیز باید تابع ضوابط و قوانین باشند! با توجه به اینکه اشتغال تبعه افغان و سایر کشورها که به نوعی غیرقانونی وارد کشور شده‌اند، در استان زنجان ممنوع است در نتیجه ضروری است کارفرمایان به استانداری و مراجع متولی به ویژه اداره کار کمک کرده و از بکارگیری افغانی‌ها در واحدهای تولیدی خود اجتناب کنند!

**بکارگیری افغانی‌ها در پروژه‌های مسکن ملی زنجان؟

با توجه به اینکه زنجان جزو استان‌های ممنوعه برای بکارگیری اتباع خارجی از جمله افغانی‌ها است؛ شنیده‌ها حاکی از بکارگیری کارگران افغانی در برخی از شرکت‌های بزرگ به ویژه شرکت‌های فعال در پروژه مسکن ملی است.

یکی از این کارگران در گفت‌وگو با صدای زنجان مدعی است: پیمانکار مشهور زنجانی هنوز حق و حقوق برخی از کارگران زنجانی فعال در پروژه‌ها را به بهانه‌های مختلف پرداخت نکرده و بدهکار آنها است با این وجود اقدام به بکارگیری کارگران افغانی در پروژه‌هایش کرده است!

اسماعیل آقاجانلو، مدیر اشتغال و کارآفرینی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان نیز در این خصوص عنوان می‌کند: در زمینه مقابله با به‌کارگیری اتباع افغان در واحدهای صنفی و صنعتی استان، بخش‌های مختلف مثل نیروی انتظامی و اداره‌کل متبوع وظایفی بر عهده دارند که مرکزیت آن بر عهده وزارت کشور و اداره اتباع خارجی استانداری است.

**اذعان به کافی نبودن نیروهای بازرسی حوزه کار در مقایسه با تعداد واحدهای تولیدی زنجان

هومن امیدوار، مدیر روابط کار اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان هم با اذعان به بکارگیری افغانی‌ها از سوی برخی کارفرماها تاکید می‌کند: تبعه خارجی با ویزای کار و نه توریستی اجازه فعالیت در کارگاه‌های تولیدی داخل کشور را دارند البته بکارگیری تبعه افغان در استان زنجان ممنوع است و تمامی کارفرماها نیز از این موضوع اطلاع کافی دارند و در صورت مشاهده بازرسان، کارگر افغانی به خارج از استان منتقل و برای کارفرما نیز در مراجع قضایی پرونده تشکیل می‌شود.

امیدوار در رابطه با بکارگیری افغانی‌ها در برخی پروژه‌های مسکن ملی زنجان نیز به صدای زنجان می‌گوید: حدود 14 بازرس در واحد روابط کار مشغول به فعالیت هستند که در مقایسه با تعداد واحدهای تولیدی، عدد کمی است البته با همراهی نیروهای بازرسی و انتظامی در صورت وصول گزارش تخلف نیز بلافاصله در محل حاضر و اعمال قانون می‌کنند.

**دستگاه برگزارکننده مناقصه‌های مسکن ملی باید ناظر بر عدم بکارگیری افغانی‌ها در پروژه‌ها باشد

برخی معتقدند که دستگاه متولی مسکن در رابطه با بکارگیری افغانی‌ها در پروژه‌های مسکن نباید پاسخگو باشد بلکه مرجع پاسخگو پیمانکار پروژه است اما مدیر اشتغال و کارآفرینی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان تاکید می‌کند: از آنجایی که نظارت بر اجرای مفاد قرارداد بر عهده کارفرما و دستگاه برگزار کننده مناقصه است؛ نظارت بر عدم به‌کارگیری اتباع غیر مجاز افغان از طرف پیمانکار نیز یکی از وظایف کارفرما بوده و در صورت ترک فعل، برابر مقررات اقدام خواهد شد.

انتهای پیام/