این روزها بار دیگر شاهد پر رنگ شدن خبر برگزاری جشنواره ی آش در زنجان هستیم و البته که معتقدیم برگزاری انواع جشنواره های بومی و محلی بستر و فرصت مناسبی برای همدلی ، هم زبانی و نیز هویت یابی و به تبع آن ، حرکت در مسیر رشد و توسعه ی اقتصادی خواهد ساخت.

بی گمان ، فرهنگ را باید حلقه واسط اقتصاد و اجتماع دانست و باور داشت که برگزاری برنامه های بومی و محلی همچون جشنواره آش ، اگرچه ماهیت فرهنگی و آئینی دارند، اما در عین حال ، عاملی نیز برای قوام اقتصاد و اشتغال می توانند بحساب بیایند.

اما این وسط نکته ای هست که نباید از نظر متولیان امر دور داشته بشود و آن نکته ی مهم ، در بهره برداری های آتی از این جشنواره ها و برنامه های فرهنگی هست که بدون در نظر گرفتن آن و بی‌توجهی به بعد اقتصادی و درآمدزایی از آن ، نمی توان به موفقیت آمیز بودن این قبیل برنامه ها و حفظ و تداوم آن اندیشید . پس لاجرم باید معترف بود که در برگزاری جشنواره هایی همچون جشنواره ی آش در استان زنجان ، می بایست وجوه مختلف فرهنگی، هویتی، هنری، اجتماعی و نیز اقتصادی را مدنظر داشت، چه آنکه جشنواره باید عامل همبستگی و هم افزایی و موجد حرکت آفرینی و نشاط اجتماعی باشد.

باید بررسی های عمیقی در رابطه با نتایج برگزاری جشنواره آش در استان زنجان داشت و البته که رویکرد این بررسی ها نیز ، می بایست آسیب شناسانه باشد تا بتوان به نتایج حاصله و بهره برداری های آتی از آن خوش بین شد.

اگر همدلی و انسجام محلی ، منطقه ای و استانی را در برگزاری جشنواره آش در استان مد نظر داشته باشیم ، تردیدی نیست که جمع شدن اقوام و طیره های ساکن در جای جای استان و نشان دادن ذوق و سلیقه در پخت آش می تواند به همدلی هر چه بیشتر منجر بشود و در کنار آن ، انعکاس رسانه ای این برنامه ، می تواند به شناسایی گونه گونی خرده فرهنگ های موجود در جای جای استان کمک بکند. اما این وسط موضوعی دیگر نیز مطرح هست ! آیا با برگزاری جشنواره آش در زنجان ، می توان نسبت به بازاریابی فروش آش در شهرها و استان های دیگر و حتی خارج از کشور امیدوار بود ؟ آیا اصلا امکان صادرات آش آماده و پخته شده ی زنجانی برای تجار داخلی و خارجی فراهم هست و یا فقط روی جنبه ی گردشگری و حضور توریست جهت خوردن آش حساب شده است ؟!

و اما سوال اساسی ، آیا بهتر نیست بودجه ی در نظر گرفته شده برای جشنواره ی آش ، بجای آش ، برای معرفی انجیر  و زیتون طارم و یا انگور ابهر هزینه بشود ؟ آیا مطرح شدن انگور ابهر و یا انجیر و زیتون طارم در رسانه ها ، عاملی برای شناسایی هرچه بیشتر این اقلام آنهم با برند شهرهای ابهر و طارم نمی شود و آیا با این کار ، خرید و فروش این محصول های بومی در بازارهای داخلی و حتی خارجی رونق نخواهد گرفت ؟!

استان زنجان و نیز شهرستان ابهر که از سابقه تمدنی چندین هزارساله برخوردار هستند ، دارای دیرینه و مختصات فرهنگی گوناگون و ارزشمندی هستند که می تواند منشا حرکت آفرینی برای نسل امروز باشد؛ نسلی که با شناخت از گذشته ی پرافتخارسرزمینی ، می تواند پلی برای آینده خود بسازد.

آری ، باید پذیرفت که دیرینگی تمدنی و تنوع فرهنگی، جای جای استان زنجان را خاستگاه و مستعد برگزاری انواع و اقسام جشنواره های بومی– محلی ( جشنواره انگور و ...) و به کانون برنامه های شادی آفرین ، هویت بخش و تحرک ساز تبدیل کرده است که امیدواریم با همکاری دوستداران فرهنگ دیارمان، این دسته از برنامه ها بیش از پیش رونق و گسترش یابد.

برگزاری جشنواره های بومی و محلی چون « انگور » در روستای تاریخی درسجین در شهرستان ابهر ، خوشبختانه با استقبال گرم و پر شور مردم داخل و خارج استان مواجه شده بود و انتظار می رفت با تداوم برگزاری آن ، انگور ابهر را همچون برندی پول ساز برای رشد و تعالی اقتصادی ابهر و کشاورزان ابهری تبدیل بنماید که متاسفانه در کمال ناباوری و در اوج اقبال عمومی ، مسوولین امر این برنامه ی ارزشمند و آینده نگرانه را کنار گذاشته و از خیر برگزاری مجدد و مستدام آن در گذشتند !!

علی ایحال ، توقع و انتظار بر این هست که ابتدا در یکی از دانشگاه های پر تعداد منطقه ، با برگزاری کرسی های آزاد اندیشی ، نتایج حاصله و چرایی و چگونگی برگزاری جشنواره انگور در روستای درسجین مورد نقد و نظر آسیب شناسانه ی اساتید و کارشناسان فرهنگی ، اجتماعی و اقتصادی قرار گرفته و سپس ، به نحو مقتضی تبادل ابتکارات، تجربیات و برنامه ها از طریق رسانه های گروهی و نهادهای فرهنگی صورت بگیرد تا از این عناصر هویت ساز برای رونق همدلی و گسترش نشاط و شادابی جامعه و نیز رشد و توسعه ی اقتصادی منطقه و استان استفاده شود.

ضمنا ، به باور نگارنده ، برگزاری این قبیل جشنواره های فرهنگی و فرهنگ ساز ، اگر به مرور به بخش خصوصی و خود مردم واگذار بشود ، بی تردید نتایج ارزشمندتری را حاصل نموده و مشارکت فعالانه ی مردم و بخش خصوصی ، تداوم و استمرار برگزاری آنها را تضمین خواهد نمود .

اگرچه مشارکت دستگاه های اجرایی و نهادهای عمومی مثل شوراها و شهرداری ها در برگزاری جشنواره ها لازم است، ولی در عین حال ، بعد مردمی و فراگیربودن آن ایجاب می کند فرد فرد خانواده ها نیز در برگزاری جشنواره ها مشارکت داشته باشند و این را ما در برگزاری جشنواره ی انگور در سنوات گذشته شاهد بودیم و بخش خصوصی حقیقتا در این قضیه ، تاثیرگزاری شگرفی را رقم زد که البته خالی از اشکال هم نبود که می شد با برگزاری کارگاه های آسیب شناسانه ، نقاط قوت را شناسایی و تقویت نمود و در کنار آن ، به برطرف نمودن نقاط ضعف احتمالی همت گماشت.

در هر صورت نباید نقش و اثرگزاری مشارکت مردمی و بویژه همراهی تک تک خانوارهای روستایی را در موفقیت و پر رونق شدن بازدیدهای هزاران نفری از جشنواره ی انگور و نحوه ی برگزاری آن در روستای درسجین نادیده گرفت.

فقط به ذکر یک نمونه از نتایج برگزاری جشنواره انگور در روستای درسجین ( شهرستان ابهر ) می پردازم که خود حکایتگر اثربخشی مثبت این برنامه در رونق دهی اقتصاد منطقه ای است.به اعتراف یکی از کشاورزان موفق منطقه ، درست پس از برگزاری جشنواره ی انگور ، تجار میوه و تره بار در تهران ، با حرص و ولع خاصی خریدار انگور منطقه ابهر و بویژه اگر نام درسجین را یدک می کشید ، شده بودند و همین الان نیز در فصل برداشت انگور ، اگر بار انگور روستای درسجین را ، آنهم به ظرفیت ده ها خودروی نیسان ، راهی میدان میوه و تره بار تجریش بنمائید ، خریداران برایش سر و دست خواهند شکست و این نشان می دهد که نام روستای درسجین در قالب جشنواره ی انگور ، آنچنان انتشار یافته که همچون برندی در حوزه ی محصولات باغی ( انگور ) در دیگر شهرها و استان های کشور شناخته شده و علاقمندان و خریداران مخصوص بخود را یافته است.