پایگاه خبری صدای زنجان نیوز / لیلا محمدی: با گذشت نزدیک به 10 سال از فعالیت « مجتمع آندیا فولاد زنجان» یا همان « کارخانه فولاد سهند ایجرود» سابق، گویا قرار نیست شاغلان و کارگران این مجموعه روزی نباشد که نگران تعدیل نباشند. آمار دقیقی از تعداد کارگران اخراجی تا به امروز و نفراتی که قرار است به آن‌ها اضافه شود وجود ندارد اما گفته می‌شود مسائل کارگری به اختلاف مالی دو شریک چینی برمی‌گردد.

آبان ماه سال 1401 بود که منابع کارگری از آغاز تعطیلی مجتمع آندیا فولاد زنجان (کارخانه فولاد سهند ایجرود) به علت «اختلاف شرکای چینی» خبر دادند و با اشاره به فعالیت کارگران بدون قرارداد، از مسئولان خواستند تا به وظیفه خود در قبال «کارگر» و «تولید» عمل کرده و سری به کارخانه بزنند.

آن طور که گفته می‌شد؛ اختلاف دو کارفرمای چینی به موضوع کلاه‌برداری ۴۲ میلیارد تومانی از این واحد که در سال گذشته اتفاق افتاده است، برمی‌گردد و تعطیلی کارخانه به علت مسائل مالی و نداشتن توان پرداخت حقوق و مزایای کارگران، صراحتاً رد می‌شود.

تعداد کارگران در کارخانه فولاد سهند ایجرود بین 150 تا 250 نفر اعلام‌شده است و آن طور که برخی منابع کارگری مدعی‌اند، دست‌اندرکاران کارخانه از تعدادی از کارگران می‌خواهند تا کارشان را رها کنند.

کارخانه ریخته‌گری فولاد سهند ایجرود (مجتمع آندیا فولاد زنجان) از آن دسته از واحدهای استان است که به عناوین مختلف از جمله تعدیل نیرو و مسائل کارگری، اختلافات مالی شرکا، مسائل زیست محیطی و غیره هرازچندگاهی تیتر رسانه‌ها می‌شود به طوری که به علت اختلاف دو شریک چینی، قراردادی با کارگران منعقد نشده است!

این واحد چندین بار که به‌صورت آزمایشی راه‌اندازی شده بود، ۹ آبان ماه سال ۱۳۹۲ با حضور معاون اول وقت رئیس‌جمهور و هیئت همراه، رسماً افتتاح و آغاز به کارکرد.

اما در کمال تعجب، کارخانه فولاد سهند زنجان که توسط سرمایه‌گذاری چینی راه‌اندازی شده بود در کمتر از دو ماه پس از افتتاح رسمی تعطیل و ۶۰۰ کارگر خانه‌نشین شد.

این شرکت توسط سرمایه‌گذار چینی و با حمایت دولت در اراضی روستای «کوسّه‌لر» واقع در شهرستان ایجرود استان زنجان احداث‌شده است، این مجموعه توسط شرکت‌های چینی طراحی و تجهیزات نیز در شرکت‌های چین آماده و توسط پیمانکاران این کشور مونتاژ شده است.

مشکلات این کارخانه در برهه‌ای به دلیل کمبود آب به حدی رسید که سبب اعتراض مردم منطقه شد. از زمستان سال ۱۳۹۳ فعالیت آزمایشی شرکت ریخته‌گری سهند برای تولید فرآورده‌های آهنی آغاز شد و به مرحله تولید شمش چدنی هم رسید اما در اواخر اسفندماه همان سال به دلیل مشکلاتی که در تأمین مواد اولیه پیش آمد به کارگران گفته شد برای انعقاد قرارداد جدید تا بعد از تعطیلات سال نو صبر کنند.

در سال ۱۳۹۴ پس از تعطیلات نوروز درحالی‌که هنوز حقوق بهمن و اسفند سال ۹۳ پرداخت‌نشده بود، کارگران برای بستن قرارداد جدید به این کارخانه مراجعه کردند اما گفتند هنوز مواد اولیه تأمین نشده و چون در ایام عید به دلیل محدودیت‌های حمل‌ونقل وسایط سنگین، امکان بیرون بردن شمش‌های چدن تولیدی وجود ندارد فعلاً نمی‌توانیم پاسخگوی کارگران باشیم به همین دلیل از کارگران خواسته شد تا چند هفته بعد مجدداً به شرکت مراجعه کنند.

رئیس وقت اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان زنجان در شهریورماه سال ۱۳۹۴ در گفت‌وگو با رسانه‌ها اعلام کرد که با توجه به پیگیری‌ها و تلاش‌هایی که در راستای حل مشکلات این مجموعه صورت گرفته، این کارخانه بار دیگر فعالیت خود را از سر گرفته است تا شرایط را برای کارگرانی که با هزار امید و آرزو وارد این کارخانه شدند مطلوب کند.

فغفوری تأکید کرد که این کارخانه از ابتدای شهریورماه مجدداً آغاز به کارکرده است و کارگران این مجموعه دیگر دل‌نگران نیستند.

بااین‌حال اوایل دی‌ماه سال ۹۴ شائبه تعطیلی این کارخانه بازهم رنگ واقعیت به خود گرفت و از کارگران خواسته شد تا قرارداد ۱۰ روزه امضا کنند که با پاسخ منفی کارگران مواجه شد و این کارخانه با ۵۰۰ تا ۶۰۰ نیرو تعطیل و با خانه‌نشین شدن کارگران کوره نیز خاموش شد.

ناگفته نماند زمانی که کارخانه فولاد سهند ایجرود تعطیل بود وقتی خبرنگاران دلیل تعطیلی را جویا می‌شدند مسئولان در پاسخ این ادعا را داشتند که کارخانه تولید آزمایشی خود را پشت سر گذاشته و فعلاً مشکل نبود ماده کُک است.

ناصر فغفوری، رئیس وقت سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان ۲۴ اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۶ در گفت‌وگو با رسانه‌ها درزمینه حقوق معوقه این واحد تولیدی در استان، بابیان اینکه حقوق کارگران هرماه پرداخت می‌شود، اما کارگران چهار ماه حقوق معوقه دارند، خاطرنشان کرد: این امر بدان معنی نیست که کارگران چهار ماه حقوق دریافت نکرده باشند بلکه حقوق تأمین اجتماعی نیز با تقسیطی که انجام‌گرفته در حال پرداخت است.

اما بازهم با ایجاد وقفه در فعالیت کارخانه فولاد سهند ایجرود، رئیس وقت سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان ۱۵ فروردین‌ماه ۱۳۹۷ اظهار کرد: بیش از ۹۵ درصد مجموعه نیز توسط سرمایه‌گذار خریداری‌شده است و به نظرم خیال ما باید از بابت فولاد سهند راحت باشد چراکه با این روند شاهد برگشت این مجموعه به خط تولید خواهیم بود!

نیمسال دوم سال ۱۴۰۱ نیز زمزمه تعطیلی این واحد به گوش رسید اما این بار نه به علت مواد اولیه یا مشکلات مالی بلکه به دلیل اختلافات شرکای چینی که از سوی مسئولان نیز تائید و تا به امروز نیز ادامه داشته است و گویا کارگران و کارکنان این واحد باید هر چند وقت یکبار نگران از دست دادن شغلشان باشند.

تعدیل بخشی از شاغلان «مجتمع آندیا فولاد زنجان»

اصغر نجاری، دبیر اجرایی خانه کارگر استان زنجان در گفت‌وگو با صدای زنجان از تعدیل 15 الی 20 نفر از کارکنان بخش اداری  مجتمع آندیا فولاد زنجان خبر داده و می‌گوید: بر اساس اظهارات منابع کارگری، گویا قرار است نیروهای چینی جایگزین این کارکنان تعدیل شده، شوند.

نجاری علت این بی‌قانونی از سوی این شرکت چینی را «عدم برگزاری انتخابات شورای کارگری در طول 4 سال» دانسته و عنوان می‌کند: در آخرین پیگیری‌هایی که در این خصوص داشتیم مقرر شد ظرف یک هفته الی 10 روز انتخابات برگزار شود اما هرگز این مهم اتفاق نیفتاد.

به گفته دبیر اجرایی خانه کارگر استان زنجان در مجموع نزدیک به 200 تا 250 نفر در این شرکت در حوزه‌های مختلف فنی، خط تولید، ستادی و حراست مشغول به کار هستند که شاید 70 الی 80 نفر از این نیروها (متخصص فنی) چینی هستند.

وی ضمن ابراز نگرانی از شرایط کارگران کلیه بخش‌های «مجتمع آندیا فولاد زنجان» می‌گوید: با وجود پیگیری‌های مختلفی که از سال قبل داشته‌ایم تا به امروز هیچ قراردادی با کارگران منعقد نشده است. البته برخی از کارگران می‌گویند که بیمه آن‌ها از سوی این واحد پرداخت می‌شود اما با توجه به اینکه بر اجرای تمام و کمال قانون کار در واحدهای تولیدی  تاکید داریم، صراحتا باید اعلام کنم که روند اجرای قانون کار درست نیست و برخی اقدامات نیز خلاف قانون است. چرا باید به خارجی‌ها اجازه فعالیت خارج از قانون کار را بدهیم؟ اما آنچه اهمیت دارد حفظ نیروهای شاغل بوده و همواره ما در کنار نیروهای کار استان زنجان هستیم.

آتش اختلافِ شرکای چینی در «کوسّه‌لر»

یک منبع آگاه نیز که نامش نزد صدای زنجان محفوظ است، اعلام می‌کند که جریان تعدیلی بخشی از نیروهای اداری «مجتمع آندیا فولاد زنجان» ارتباطی به وضعیت بازار و مسائل اقتصادی ندارد بلکه ریشه در اختلاف دو شریک چینی دارد.

به گفته این منبع، یکی از شرکا، نیروهای کار جذب شده توسط شریک دیگرش را تعدیل کرده است!

این منبع از تشکیل پرونده مربوط به «مجتمع آندیا فولاد زنجان» در مراجع ذیربط خبر داده و می‌گوید: متاسفانه تعدیل نیروها و مشکلات موجود به جنگ دو غریبه برمی‌گردد و ارتباطی به داخل استان و به تبع آن کشور هم ندارد! تصور می‌کنیم با رای مرجع ذیربط، تکلیف این اختلاف و مشکلات موجود در کارخانه مشخص شود.

تکذیب جایگزینی کارگران چینی به جای ایرانی در «مجتمع آندیا فولاد زنجان»

هومن امیدوار، مدیر روابط کار اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان نیز تلویحا ارتباط اختلاف دو شریک چینی این کارخانه با عدم انعقاد قرارداد با کارگران مجموعه را تائید می‌کند اما می‌گوید: حقوق کارگران و کارکنان مجموعه بعلاوه بیمه آن‌ها واریز می‌شود و مشکلی در این خصوص وجود ندارد. حفظ نیروی کار از وظایف ماست و به لحاظ واریز دستمزد کارگران فعلی مشکل آنچنانی وجود ندارد و امیدواریم مسئله مربوط به شرکای چینی نیز رفع شود.

وی اخراج تعدادی از کارکنان بخش اداری «مجتمع آندیا فولاد زنجان» را تائید می‌کند اما در خصوص تعداد این نیروهای تعدیل شده چیزی به صدای زنجان نمی‌گوید.

امیدوار احتمال جایگزینی کارمندان چینی به جای نیروهای تعدیل شده را صراحتا رد کرده و می‌افزاید: نیروهای بخش اداری- مالی به جهت ماهیت کاری خود با ارگان‌های مختلف در ارتباط هستند و باید ایرانی باشند و جایگزینی چینی‌ها به جای ایرانی‌ها محال است، به جای نیروهای تعدیلی، نیروهای جدید ایرانی می‌آیند.