پایگاه خبری صدای زنجان نیوز/ امروزه فضای مجازی به خوبی خود را در میان نهاد خانواده‌ها جای داده است،به گونه‌ای می‌توان گفت، فضای مجازی و اینترنت امروزه جزو یکی از اعضای خانواده به شمار می‌رود که رابطه آن با سایر اعضای خانواده چه کودک چه نوجوان و چه میانسال بسیار گرم و صمیمی بوده و بستگی به روحیات و عواطف افراد داشته و به سرعت نیز با افراد خانواده اُنس می‌گیرد،در حقیقت برای این پدیده نمی‌توان رده سنی مشخصی را برای ارتباط مشخص نمود چرا که این روزها بزرگسالان نیز رغبت زیادی جهت استفاده از این ابزار پیدا کرده و می‌توان گفت در همه سنین این ارتباط مجازی قابل لمس بوده و غیر قابل انکار می باشد.البته ناگفته نماند که این فضا یک ماهیت دوگانه دارد یعنی با توجه به نیت استفاده کاربر ممکن است مفید یا مضر واقع بشود و اصطلاحاً فضای مجازی مثل یک شمشیر دولبه بوده که هم می تواند مفید واقع شده و هم آسیب زننده و این امر کاملاً بستگی به نیت استفاده کننده دارد،همانطور که عنوان شد رده سنی مشخصی برای استفاده از این مجموعه وجود ندارد بلکه به دلیل در دسترس بودن همگان،هر فردی با هر سنی و بدون محدودیت می‌تواند از آن بهره ببرد.در این بخش به موضوع استفاده ی فضای مجازی توسط کودکان و نوجوانان و آسیب های آن می پردازیم؛در مورد والدینی که اطلاعات کافی نسبت به استفاده از این فضا ندارند توصیه می‌شود که حتی الامکان درباره آسیب‌ها و فواید آن اطلاعات کافی را کسب نموده و سپس حد و مرزهای منطقی را برای آن تعیین کنند. استفاده از فضای مجازی توسط کودکان و نوجوانان،علی رغم تمام محاسن و مزایای آن یک سری دغدغه‌ها و نگرانی‌هایی را بر خانواده‌ها تحمیل نموده است.به دلیل ویژگی‌های خاص فضای مجازی و نو بودن این پدیده،بسیاری از والدین فرصت،امکان و یا توان کافی برای شناخت دقیق این فضا و کاربردهای آن را به دست نیاورده‌اند و عدم شناخت کافی آنها با این مجموعه باعث شده که یک فضای محرمانه و خصوصی در داخل خانه برای کودکان،نوجوانان و حتی جوانان فراهم شودکه این امر سبب خواهد شد تا آنها بدون دغدغه به این فضای پر از رمز و راز و پیچیده متوسل شده و بعضاً به دلیل ویژگی‌های سنی و شخصیتی و خلقیات روحی حس کنجکاوی آنها فعال شده و تحت تاثیر فضای ناسالم موجود در اینترنت قرار گیرند. در طی سال‌های اخیر با توجه به پیشرفت تکنولوژی در دنیای مدرن و استفاده از فضای مجازی این ابزار باعث شده که طرفداران زیادی را به خصوص در بین کودکان و نوجوانان و جوانان به خود جلب نماید.در حال حاضر به دلیل گِرو بودن بسترهای آموزشی دانش آموزان در این فضا،آنها نسبت به سایرین بیشتر از این ابزار استفاده نموده و نسبت به عموم افراد بیشتر در معرض خطر می‌باشند،بدون تردید استفاده بیش از حد از این ابزار بدون کنترل و مدیریت از سمت خانواده‌(به خصوص والدین) مضرات و تاثیرات منفی زیادی را برای دانش آموزان به بار خواهد آورد.

با رواج ویروس کرونا و برگزاری کلاس‌های آموزشی دانش آموزان در قالب مجازی توسط سیستم نظام آموزشی کشور در طی ۴سال اخیر که خود یکی از عوامل تشدید کننده آسیب‌های تحصیلی دانش آموزان تلقی شده و متأسفانه سبب کاهش کیفیت تحصیلی دانش آموزان و ترویج آنها به استفاده بیشتر از محیط مجازی شده است صرفنظر از هزینه بالای این نوع از روش آموزش،خانواده ها نیز نسبت به این روش تحصیلی بد بین شده و نارضایتی خود را ابراز می نمایند،چرا که در این روال از نحوه آموزش،به دلیل عدم حضور فیزیکی دانش آموزان در مدارس و عدم ارتباط حقیقی با معلمان و هم کلاسی های خود رفته رفته میل و اشتیاق آنها به تحصیل نیز کمرنگ خواهد شد و دنیا را از همان سنین کودکی مجازی تصور خواهند کرد و آسیب های این موضوع در آینده آنان بسیار تاثیرگذار خواهد بود.

حال سوال اینجاست که آیا ارائه پکیج آموزشی دانش آموزان در قالب فضای مجازی ایده مناسبی جهت یادگیری و تبادل اطلاعات میان آموزگار و دانش آموز می‌باشد یا خیر؟به عقیده اینجانب به طور قطعیت نمی‌توان گفت که فضای مجازی بستر مناسبی برای ارتباط معلم با دانش آموز هست یا خیر،هرچند انتقاد زیادی نسبت به این سیستم آموزشی وارد است و خود معلمان محترم و والدین دانش آموزان نیز بر این موضوع واقف هستند ولی در بدو موضوع می‌بایست چالش‌هایی که ممکن است گریبانگیر دانش آموزان شده(به ویژه آن‌هایی که در سن رشد می‌باشند)را مطمع نظر قرار داد زیرا در این میان با وجود ابزار موثری همچون فضای مجازی نمی‌توان از این موضوع به سادگی عبور نمود و والدین می‌بایست در این دوران به ویژه دوره تحصیلی فرزندان خود تمام جوانب و احتیاط لازم را نسبت به ارتباط آنها با این مجموعه در نظر گرفته و اقدامات لازم را به عمل آورند تا مبادا خطری فرزندان آنها را تهدید نموده و روحیاتشان دچار دگرگونی قرار بگیرد.بهترین راهکار پیش روی والدین جهت مقابله با آفت‌های فضای مجازی پیرامون فرزندان،فرهنگ سازی برای استفاده مناسب از فضای مجازی بوده،چرا که مسئولیت مقابله با این آفت‌ها در وهله ی نخست بر عهده خانواده می‌باشد چون امروزه کودکان بیشتر در کنار والدین و در خانه به علم آموزی از طریق فضای مجازی با برنامه‌های متعدد آموزشی مبادرت می‌ورزند،خانواده‌ در این رویداد به عنوان سالم ترین نهاد،نقش بسزایی در این رابطه دارندآنها می‌توانند با بررسی مداوم ابزارهای متّصل به اینترنت،موبایل،تبلت،لپ تاپ و غیره و کنترل تصاویر و محتوای پیام‌هایی که فرزندان در شبکه‌های اجتماعی ارسال و یا دانلود نموده باشند،اتصال اینترنت برای فرزندان در اتاق خصوصی را ممنوع نمایند،برای استفاده از شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی قانون بگذارند،از نصب برنامه‌های نامرتبط در سیستم همراه فرزندان خودداری نمایند،از خرید بسته‌های اینترنت نامحدود و یا شبانه که فرزندان تایم بیشتری از شب‌ها را درگیر آن می‌شوند و در استراحت آنها خلل ایجاد می‌نماید امتناع ورزیده و همواره سعی نمایند عادت‌های کودکان و نوجوانان خود را بشناسند تا از این طریق فرزندان خود را تا حدودی از این محیط پر از مخاطره دور نمایند.بخشی دیگر از این مسئولیت بر عهده مدارس و معلمان محترم آموزشی می‌باشد به دلیل اینکه دانش‌آموزان نصف روز خود را در(خانه دوم)و در کنار معلمان خود سپری می‌کنند طبعاً آموزگاران به عنوان مهم‌ترین راهنمای دانش آموزان در این مسیر صعب العبور می‌توانند با برگزاری کلاس‌های آموزشی در مدارس جهت آگاهی دادن به کودکان و نوجوانان در مورد مزایا و معایب فناوری‌های جدید و نحوه استفاده صحیح از آنها ثمربخش واقع شوند.