فکر می‌کنم دارم یک داستان رئال تلخ می‌خوانم. شاید هم خواب می‌بینم. توی خواب به خود دلداری می‌دهم که طوری نمی‌شود، بلاخره بیدار می‌شوم همه اینها ناپدید می‌شود. به همین دل خوشم و صحنه‌ها عزاداری برای عزیز از دست رفته از جلو چشمانم رژه می‌رود. اوایل سال عزیزی را دفن کردیم. در بحبوحه کرونا. عزیزمان کرونا نداشت. مجلسی برگزار نشد. مسجدی هم در کار نبود. همه چیز از آرامستان شروع شد. همان‌جا هم به پایان رسید. صاحبان عزا بلد نبودند در این شرایط چطور عزاداری کنند، نمی‌دانستند باید چطور هم فاصله‌گذاری را رعایت کنند و هم در آغوش عزیزانشان گریه کنند تا اندکی از درد از دست دادن مادر را التیام دهند. اصلا چطور بدون اینکه مراسم شام غریبان بگیرند و یک دل سیر گریه کنند، باید آرام گیرند، مراسم سوم و شب هفت و چهلم که جای خود دارد. برخی پنهانی در خانه مراسم می‌گرفتند، هم عزیزشان رفته بود و هم به شکل پنهانی مراسم می‌گرفتند! مدعوین هم مردد بین رفتن و نرفتن، عذاب وجدان داشتند که چگونه باید با این شرایط کنار بیایند.

مراسم چهلم عزیزمان را هم بدون مراسم برگزار کردیم و فردای همان روز، پدر خانواده که به خاطر دید و بازدیدهای بعد از مرگ همسر و تسلیت اقوام، مبتلا شده بود از دنیا رفت. داستان تراژیک که هر کسی می‌شنید بدجوری دلش می‌سوخت. برای خانواده‌ای که در 40 روز دو عزیز را از دست داد. برای خانه‌ای که دیگر چراغش روشن نخواهد بود تا بعد از پایان کرونا، سفره‌ای برای همه اعضای خانواده پهن کند. درِ این خانه برای همیشه بسته شد!

چندی بعد شنیدم این فاصله 40 روزه برای داغدارش شدن یک خانواده دیگر خیلی کوتاه‌تر شده، کمتر از دو هفته. مادر خانواده به علت ابتلا به کرونا طی دو روز از پا درآمده و راهی بیمارستان شده و قبل از اینکه کاری از دست کسی برآید، نفسش بالا نیامده، 12 روز بعد پدر خانواده هم در غم از دست دادن همسرش، این دنیا را ترک کرده و فرزندان خانواده در مراسم تشییع جنازه پدر، بهت زده فقط نظاره‌گر بودند که چگونه در کمتر از دوهفته خانه امیدشان را ویرانه یافته‌اند!

داستان دیگری از زوجی که با وجود رعایت پروتکل‌ها و عدم برگزاری مراسم، قصد داشتند راهی خانه بخت شوند، در حد مراسم شامی با حضور خواهران و برداران عروس و داماد نیز با تلخی تمام شد. پدر داماد فوت کرد و دو خواهر عروس مبتلا شدند.

کرونا به همین راحتی و بدون کوچکترین ترحمی عزیزانمان را می‌گیرد. چه در مراسم عروسی و چه در عزا. مردم خسته از این مقررات دست و پا گیر، مدتی رعایت می‌کنند و همین که اندکی از جمعیت مبتلایان کاسته می‌شود، شل می‌شوند در زدن ماسک و مهمانی‌ها شروع می‌شود و دید و بازدید و مسافرت دوباره به روال قبل برمی‌گردد. تحمل این شرایط سخت است ولی قطعا به تحمل داغ عزیزان می‌ارزد.  

اولین پیش‌بینی‌هایی که زمستان سال گذشته در مورد حضور کرونا در کشور وجود داشت، بر زندگی با شرایط جدید تا اردیبهشت ماه تاکید داشت، ولی اوضاع به گونه‌ای پیش رفت که مدام داریم ایام پیک و غیرپیک کرونایی را پشت سرمی‌گذاریم بدون اینکه واکسن یا راه درمان قطعی برای این بیماری پیدا کرده باشیم. حال هم که به ایام محرم و مراسم عزاداری این روزها نزدیک می‌شویم، امیدواریم تغییری در حال مردمان کشورمان رخ دهد که حضور در این عزاداری‌ها را به بهای جان عزیزانمان پرداخت نکنند.

فضای مجازی پر است از دعوا و مجادله میان موافقان و مخالفان برگزاری یوم‌العباس در زنجان و برخی عمیقا معتقدند که این عزاداری با شکل و شمایل سنتی آن به هیچ عنوان قابل تغییر نیست و در مجادلات میان آنان و کسانی که این کار را سبب افزایش موارد ابتلا و خستگی کادر درمان در این ایام می‌دانند، دعوای آشتی‌ناپذیری وجود دارد و در نهایت به جایی می‌رسد که عده‌ای می‌گویند حتی اگر ممنوع هم باشد باز هم به خیابان خواهند آمد. برخی از مقامات مسئول خبر از برگزاری این مراسم در زنجان می‌‌دهند و برخی هم خبر از لغو آن، در حالی که به گفته معاون سیاسی امنیتی استانداری زنجان در آخرین جلسه ستاد محرم "در ابلاغ ستاد ملی مبارزه با کرونا به برگزار نشدن اجتماع یوم‌العباس زنجانی‌ها به صراحت اشاره شده است" و سردرگمی در این شرایط معنا ندارد.

همانطور که در مرگ عزیزانمان در این ایام بلد نبودیم چطور عزاداری کنیم و آرام شویم، اینک نیز کسانی که هرساله در این ایام سیاه‌پوش امام حسین(ع) می‌شدند، نمی‌دانند امسال چگونه باید به مواجهه با این مراسم بروند. همه ارگان‌ها و نهادهایی که دست‌اندکار برنامه‌ریزی برای عزاداری ایام محرم هستند وعده می‌دهند که امسال محرم متفاوتی خواهیم داشت و برنامه‌های ابتکاری برای عزاداری در نظر داریم ولی هنوز معلوم نیست منظور از برنامه‌های ابتکاری چیست؟! مردم سردرگم‌اند و دنبال راه حلی می‌گردند که هم عزاداری کنند و هم نذرشان ادا شود و هم باری بر دوش کادر درمان نباشند. مطمئنا این مباحث در ایام پیاده‌روی اربعین هم تکرار خواهد شد و اگر راه حلی پیدا نشود، آمار بستری‌های بیمارستان که به تازگی از عدد بالای 500 به زیر 400 رسیده است دوباره اوج خواهد گرفت.