پایگاه خبری صدای زنجان- کتاب «یوگا برای کودکان» به تازگی توسط نشر «ماهدیس» به چاپ رسیده است این کتاب در واقع اثرات یوگا بر روی کودکان بیش فعال را مود مطالعه قرار می‌دهد.

مهسا احدیان، روانشناس و نویسنده زنجانی این کتاب با اشاره به اینکه این کتاب از پایان‌نامه رشته روانشناسی کودک انتخاب شده است، اظهار کرد: موضوع اصلی این پایان‌نامه تاثیر اصلی یوگا روی کودکان مبتلا به بیش‌فعالی است و برنامه‌ای که در طی 10 جلسه برای اجرای تحقیق و پایان‌نامه اجرا شده بود، به شکل کامل توضیح و گسترش دادیم که اولیا و درمانگران و در واقع مربیان یوگا آن را استفاده کنند و روی کودکان بیش‌فعال اجرا نمایند.

جامعه هدف، کودکانی با مشکل کمبود توجه و بیش‌فعالی

وی ادامه داد: درست است که روی جلد کتاب و همین طور در پژوهش، جامعه هدف ما کودکانی بودند که مشکل کمبود توجه و بیش‌فعالی داشتند اما طبیعتا تمرینات این کتاب برای همه کودکان کمک‌کننده است و به آنها کمک می‌کند تا تمرکز و توجه بیشتری داشته باشند تا بتوانند آرامش و نظم بیشتری در زندگی و تحصیل‌شان داشته باشند.

در چاپ این کتاب با هیچ چالشی رو به رو نشدیم

نویسنده کتاب «یوگا برای کودکان» اظهار کرد: انتشارات این کتاب نشر «ماهدیس» است و خوشبختانه در چاپ این کتاب با هیچ چالشی رو به رو نشدیم. ضمن اینکه بخش عظیمی از هزینه را ناشر متقبل شد و ما نیز بخشی دیگر را سرمایه‌گذاری و تعدادی کتاب را خریداری کردیم .

**نمونه آماری ما در این تحقق 20 کودک بیش‌فعال بودند

احدیان با اشاره به اینکه نمونه آماری ما در این تحقق،20 کودک بیش‌فعال بودند که برای 10 کودک، تمرینات یوگا کار شد و 10 نفر دیگر این تمرینات را نداشتند و تنها در کلاس فوتبال مدرسه حضور داشتند، خاطرنشان کرد: در این آزمایش ما رفتار دو گروه از کودکان مورد بحث را مقایسه کردیم و متوجه شدیم که ده کودک شرکت‌کننده در کلاس‌های یوگا در این جلسات آرامش بیشتری داشتند.

این روانشناس با اشاره به اینکه نتایج این تحقیق در مجله علمی و پژوهشی دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی به چاپ رسیده است که می‌توان از آن بهره برد، اظهار کرد: متاسفانه ما در این آزمایشات فرصت پیگیری را نداشتیم که ببینیم این بهبود ادامه‌دار بوده است یا خیر؟ ولی در این جلسات شاهد بودیم که کودکان به مراتب آرامش بیشتری یافتند.

این روانشناس کودک با اشاره به اینکه در حال حاضر سبک زندگی‌ها به گونه‌ای است که کودکان در خانواده‌هایی زندگی می‌کنند که پر مشغله هستند و فضای بازی ندارند و پدر و مادرها مدام از این موضوع گلایه می‌کنند که بچه‌های ما بیقرار هستند و آرامش و تمرکز پایینی دارند و بی‌مسئولیت و لجباز هستند، گفت: در حالی که گاهی از اوقات این بی‌مسئولیتی و لجبازی در کودک به خاطر مشکلات جسمی و روانشناختی کودک است و کودک درکی از مسئولیتش دارد اما بی قراری و کمبود محبتش اجازه نمی‌دهد که در کارهایش نظم داشته باشد و معمولا این کودکان با نام بیش‌فعال شناخته می‌شوند. البته که ما هیچ‌وقت نمی‌توانیم به کودکان خود برچسب بیش‌فعالی بزنیم و در واقع یک روانپزشک و روانشناس بر اساس معاینات خود این موضوع را تشخیص می‌دهد و اعلام می‌کند که این کودک بیش‌فعال است ولی این علایم بی‌قراری و نا‌آرامی در بسیاری از کودکان دیده می‌شود حتی اگر برچسب بیش‌فعالی بر روی آنها زده نشود.

کودکان مبتلا به بیش فعالی در بزرگسالی هم دچار مشکلاتی خواهند بود

احدیان با اشاره به اینکه این کتاب کمک می‌کند که کودکان به این آرامش برسند و تمرکزشان بر روی مسائل بیشتر و مشکلاتشان کمتر شود، افزود: طبیعتا کودکانی که مبتلا به بیش‌فعالی هستند چه در حد کم و یا در حدی که اسمش اختلال باشد، در بزرگسالی هم دچار مشکلاتی خواهند شد و مشکلات تحصیلی و ارتباطی همه این موارد می‌تواند در بزرگسالی آنها اتفاق بیفتد اما اگر از کودکی سراغ این درمان برویم در بزرگسالی این مشکلات وجود نخواهد داشت.

بازی‌های تمرکزی و تمرینات تعادلی در حرکات یوگا گنجانده شد

وی افزود: کاری که ما در این تحقیق انجام دادیم، این بود که در هر جلسه یوگا، حتما بازی‌های تمرکزی و تمرینات تعادلی را داشتیم و این موضوع در ابتدا برای کودکان به شدت سخت بود ولی پس از گذشت ده جلسه شاهد بودیم که کودکان می‌توانستند این تمرینات را انجام بدهند و روی پای خود بایستند.

این روانشناس افزود: مساله دیگری که در این زمینه وجود دارد و بسیار اهمیت دارد این است که یک سری حرکت‌های مربوط به دویدن و بازهای هیجانی برای تخلیه هیجانات در تمرینات خود گنجانده بودیم تا انرژی کودک و هیجانات او را تخلیه کند.

یوگا در قالب بازی به کودکان آموزش داده شد

نویسنده کتاب «یوگا برای کودکان» خاطرنشان کرد: به طور کلی یوگا برای کودکان بیش فعال باید ترکیبی از یک سری بازی‌هایی که هم حرکات آرام و تمرکزی داشته باشد و هم حرکات سریع و هیجانی باشد که در کتاب ما این مسائل را ذکر کرده‌ایم.

این کتاب همه مخاطبین را درنظر گرفته است

وی افزود: این کتاب دارای دو بخش است که در بخش اول کلیاتی در مورد «یوگا» و «یوگا برای کودکان» و «یوگا برای کودکان بیش‌فعال» داده شده است و پیشینه پژوهشی و نظری این کتاب را تکمیل کرده‌‌ایم اما بخش دوم کتاب شامل یک برنامه ده جلسه‌ای یوگا است که به شکل جدول آورده شده که با اصول دقیق مربیگری تهیه گردیده است و برای کودکان بیش‌فعال بسیار کاربرد دارد. ضمن اینکه در پایان کتاب تک‌تک حرکات یوگا به صورت مصور توضیح داده شده است.

احدیان اظهار کرد: نکته‌ای که در این کتاب وجود دارد و این کتاب را از سایر کتاب‌ها جدا می‌کند این است که در این کتاب برای هر حرکت یک شعر و بازی آورده شده است که این مساله می‌تواند کودکان را بسیار راغب‌تر کند.

«ذهن آگاهی» روشی که در این آموزش به دنبالش بودیم

این روانشناس با اشاره به اینکه در روانشناسی رویکردهای بسیار متفاوتی وجود دارد، گفت: من خودم تخصص روانشناسی کودک را دارم و در این زمینه رویکردهای مختلفی وجود دارد و هر روانشناس بایستی یکی از این رویکردهای موجود را برای خود تعیین کند. یکی از رویکردهایی که شاید در ایران خیلی کم مورد توجه قرار گرفته است رویکرد «ذهن آگاهی» هست.  رویکردی که در دنیا خیلی به روز و مطرح است ولی در ایران خیلی کمتر مورد توجه قرار گرفته است.

وی ادامه  داد: در این رویکرد ما به کودک یاد می‌دهیم با آگاهی از جسم و حالات خود به خودآگاهی برسد و آن حالت‌های بیش‌آگاهی‌اش بیشتر شود. همچنین من از 13 سالگی یوگا کار کردم و این موضوع برای همیشه در ذهنم بوده و علت انتخاب این موضوع همین بوده است. ضمن اینکه پژوهش‌های زیادی که در این زمینه مطالعه کردم همگی تاثیر این موضوع را گزارش داده‌اند و حتی جالب بود که در برخی از مقالات از این روش به عنوان «یوگا‌تراپی» و «یوگادرمانی» نام برده شده است چیزی که  شاید در ایران طی چند سال اخیر، اساتید شروع به مطرح کردن این موضوع کرده‌اند و هنوز جای زیادی برای کار دارد.

یوگادرمانی هیچ عوارضی ندارد

احدیان افزود: یکی دیگر از دلایلی که من این موضوع را برای این تحقیق انتخاب کرده‌ام این است که والدین زیادی هستند که چه به درست یا غلط برچسب بی‌قراری و بیش فعالی را به فرزندان خود می‌زنند و من در کلینیکی که فعالیت دارم، روزانه مادران و پدران زیادی را می‌بینم که رجوع می‌کنند و داروهای زیادی را برای فرزندان خود دریافت می‌کنند که عوارضی دارد ولی یوگا عوارضی ندارد و روش ارزانی هست و پدر و مادرها می‌توانند به راحتی با فرزندان خود این حرکات را انجام بدهند. ضمن اینکه ما توصیه می‌کنیم حتما پدر و مادرها قبل از اجرای این حرمات حتما دوره‌ای را پیش مربی یوگا بگذارند تا این حرکات موجب آسیبی نباشد.

یوگا به غیر از جسم، روح و روان را نیز در نظر دارد

در ادامه لیلا حیدریان، مربی یوگا که در این پژوهش همکاری داشته، با اشاره به اینکه یوگا یک دنیای بزرگ است و علمی است که می‌تواند به غیر از جسم و عضلات حتی روی رفتار و شخصیت تاثیر بگذارد، گفت: کودکان از خانواده‌های متفاوت و فرهنگ‌های مختلف برای شرکت در کلاس‌های یوگا می‌آیند و اکثر این کودکان تک‌فرزند و دردانه هستند و همین مساله کار را سخت می‌کند و تجمیع این کودکان در یک کلاس کار مشکلی است و این وظیفه مربی است که کودکان را در محلی جمع کند بدون اینکه اختلافی بین آنها پیش بیاید و نه تنها روی جسم این کودکان، بلکه روی روان و رفتار آنها کار کند.

وی ادامه داد: تغییر رفتار در این کودکان پس از چند هفته مشخص شد و خانواده‌ها و اطرافیان این کودکان، پس از مدتی خود متوجه تغییراتی در رفتار کودکان خود شدند و این تغییرات به جهت تاثیرات یوگا بر روح و روان کودک بوده است.

تاثیرات یوگا بر روی کودکان بیش‌فعال بعد از چند هفته

این مربی یوگا با اشاره به اینکه در کلاس‌های یوگای بزرگسال به راحتی می‌توان در مورد مزیت‌های حرکات مختلف یوگا صحبت کرد، گفت: در یوگای کودک، هیجانات وی این اجازه را نمی‌دهد که برای لحظه‌ای بنشیند تا شما این توضیحات را به او بدهید و باید با مهارت‌های خود، برای کودک فضای بازی ایجاد کنید و چنان عضلات او را به کار بگیرید که نه تنها روی تعادل هورمونی او تاثیر بگذارد، بلکه روی شخصیت او نیز تاثیرگذار باشد.

وی با اشاره به اینکه کودکانی که در این آزمایش به ما رجوع کردند، کودکانی بودند که درصد اختلال بسیار بالایی در زمینه بیش‌فعالی داشتند، گفت: به شدت کار با این کودکان سخت بود و در حین تمرینات، کودکان توسط خانم احدیان روانکاوی می‌شدند و من نیز بر اساس برنامه موجود آنها را تمرین می‌دادم. ضمن اینکه در ابتدا این کودکان اصلا با من به عنوان مربیشان راه نمی‌آمدند و حتی من را مسخره می‌کردند ولی کم‌کم متوجه تغییرات در رفتار و واکنش آن‌ها می‌شدیم که این موضوع بسیار خوشحال‌کننده بود.

روزنامه صدای زنجان

انتهای پیام