سعید مالکی

شهردار یک شهر با شناسه‌های چون مرکز یک استان چه ویژگی‌های باید داشته باشد؟ بدون شک می‌توان لیستی طولانی از این ویژگی‌ها ردیف کرد. اما آیا صرف وجود چنین ویژگی‌های می‌تواند تضمینی برای موفقیت باشد یا علاوه بر آن باید شاخص‌های مهم و تاثیرگذار دیگری چون ارتباطات قوی و ضریب نفوذ بالا و جلب اعتماد عمومی را نیز به آن‌ها اضافه کرد و در نظر گرفت؟

با نگاهی به اسامی شهرداران زنجان در طول دوره‌هایی که انتخابات شوراهای اسلامی برگزار شده، این موضوع را  ثابت می‌کند که هیچ شهرداری حتی در حد بسیار عالی نیز نمی‌تواند در شهری با شورایی منفعل و ناکارآمد و غیر متخصص موفق ظاهر شود. برای موفق بودن در شهری چون زنجان علاوه بر حضور شهرداری با سابقه درخشان و برنامه‌محور، شورایی کاری و اثرگذار و پیگیر نیز نیاز است. شورایی دور از رانت‌خواری‌های رایج شده و سهم‌خواهی‌های متداول و متاسفانه عادی شده. شورایی با نگاهی دوراندیش و عملکردی شفاف.

شهردار چنین شورایی می/تواند برنامه‌های خود را اجرایی کند و پروژه‌های درست و واقعی را به سرانجام برساند و دور از هرگونه شعارزدگی و عوام‌فریبی به نتایج دلخواه و همساز با نیازهای عمومی دست بیابد.

بنابراین شورای شهر زنجان باید شهرداری انتخاب کند که علاوه بر داشتن چنین ویژگی‌هایی، توان اجرای روش‌هایی نوین چون درآمدزایی درست و ماندگار را داشته باشد. راه‌هایی که تداومشان مهمترین خاصیت آن‌ها باشد‌. شهرداری که همراه شورا باشد نه چنان که در انتها، همه نشدن‌ها را گردن آن گذاشته و خود را بی‌اختیار در مدیریت شهری معرفی کند!

شورای شهر باید از همان ابتدا با دریافت و تحلبل و نقد برنامه‌های کاندیداهای این پست، بهترین و قابل اجراترینشان را انتخاب و با توجه به توانمندی‌های فرد مورد نظر و امکان اجرایی و عملیاتی شدن آن‌ها و مهمتر از همه توان حمایت واقعی و عملگرایانه از وی را داشته باشند و دست به انتخاب بزنند. اصلی که در تمام ادوار گذشته دیده نشد و هیچ یک از شهرداران منتخب شورا به هدف‌های خود و وعده‌های داده شده عمل نکرده و نرسیدند. هر چند نباید تلاش‌های صورت گرفته را نادیده گرفت. در هر دوره از چهاره دوره گذشته می‌توان نمونه‌هایی از توفیق را دید اما نه کافی بوده‌اند نه برجسته و شاخ!

هرکدام از این شهرداران در مقام دفاع از خود می‌توانند گزارش عملکردی به ظاهر موفق ارائه‌ کنند که البته در جای خود قابل تامل نیز است. اما خود آن‌ها نیز نیک می‌دانند که هرگز پاسخگوی نیازهای شهری چون زنجان نبوده ضمن این که می‌توان نمونه‌های بسیاری از اتلاف وقت و انرژی در پروژه‌های اجرا شده را مثال زد که به زخم‌های عمیق تبدیل شده و در دوره‌های آن‌ها اتفاق افتاده است.

شهردار زنجان علاوه بر توان ارائه برنامه‌های قابل اجرا و البته مهم و حیاتی برای شهر، باید توان استفاده از همه نیروهای کیفی در مدیریت شهری را داشته باشد و از رشد تک محوری دوری کند. شک ندارم که همه اهالی فرهنگ و هنر شهر از عملکرد معاونت فرهنگی شهرداری زنجان ( با همه کاستی‌های موجود و طبیعی و قابل نقد ) خشنودند و راضی و نمره قبولی برای این معاونت می‌دهند. اما زمانی که توسعه در تمام زمینه‌ها و به زبان اداری، معاونت‌های مهم  در شهرداری، هم پا با هم حرکت و رشد نکنند، آن‌گاه هر حرکت فرهنگی و حتی درست و به جا نیز می‌تواند حاشیه‌های ناکوک داشته باشد. به زبان دیگر برای شهروندی که هر روز به خاطر ضعف در اجرای یک پروژه دچار ضرر و زیان حتی روانی می‌شود، هرگز کنسرت و نمایشگاه و فرهنگ‌سازی‌های متداول نه تنها جذاب نخواهد بود که حتی احتمال دارد او را دچار سوء‌تفاهم‌های گاه ناگواری نیز بکند. ساده‌ترش می‌شود داستان آفتابه و لگن و شام و ناهار!

نگارنده به شخصه اعتقاد دارم آنچه در حوزه فرهنگی شهرداری در حال حاضر و در چند سال اخیر اتفاق افتاده کم نظیر و غیر قابل چشم‌پوشی‌ست. اما شک نکنید اثر چنین عملکردی زمانی چند برابر می‌شود که شهروند زنجانی آن را در سایر زمینه‌های حوزه شهری نیز مشاهده کند.

آرزوی شهروندان زنجانی زندگی در شهری‌ست با حداقل‌هایی از نشانه‌های توسعه که متاسفانه سال‌‌هاست چشم انتظارش هستند. انتظاری گاه به درازای عمر چند نسل!