پایگاه خبری صدای زنجان- اخیرا نتایج رتبه‌بندی دانشگاه‌های دولتی تحت نظارت وزارت علوم از سوی پایگاه استنادی ISC اعلام شد و در این رتبه‌بندی دانشگاه‌های زنجان و تحصیلات تکمیلی علوم پایه توانستند در گروه امتیازی 11 تا 20 قرار گیرند.

اگرچه در طول 10 سال گذشته رتبه‌بندی دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی کشور توسط گروه رتبه‌بندی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام انجام می‌شد ولی در سال 99 رتبه‌بندی و ارزیابی دانشگاه‌های دولتی تحت نظارت وزارت علوم با معیارها و شاخص‌های جدید و نیز روش‌شناسی کاملا متفاوت نسبت به قبل و نیز با هماهنگی و نظارت کامل کارگروه تخصصی رتبه‌بندی در وزرات عتف توسط پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)  انجام گرفت.

بر اساس گفته‌های دکتر محمدجواد دهقانی، سرپرست  ISCمجموعا تعداد 103 دانشگاه در رتبه‌بندی سال 99حضور داشتند که اطلاعات آنها مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. معیارهای کلی درنظر گرفته شده در این رتبه‌بندی، در 6 حوزه آموزش (با وزن 30 درصد)، پژوهش (با وزن 25 درصد)، فن‌آوری و نوآوری (با وزن 20 درصد)، بین‌المللی‌سازی (با وزن 10 درصد)، اثرگذاری اقتصادی (با وزن 10 درصد) و خدمات اجتماعی، زیرساخت و تسهیلات (با وزن 5 درصد) در نظر گرفته شده است که هر کدام از این معیارهای اصلی، به تعدادی شاخص اصلی و زیرشاخص تقسیم می‍شوند که عملکرد دانشگاه در هر یک از آنها به صورت جداگانه ارزیابی می‌شود. همچنین با توجه به نزدیک بودن امتیازات و نیز رتبه‌های دانشگاه‌ها انتخاب بازه‌های رتبه‌ای به جای رتبه مطلق پیشنهاد و اجرا شده است. بر این اساس، همه دانشگاه‌های حاضر در رتبه‌بندی به صورت بازه مشخص محاسبه و اعلام شده است. بدین صورت که برای تمام دانشگاه‌های جامع تا رتبه 40، بازه‌های 10 تایی تعریف شده است. دسته اول 10 دانشگاه اول بوده که با توجه به امتیاز کسب شده در بازه رتبه‌ای (10-1) قرار دارند، دسته دوم 10 دانشگاه دوم هستند که در بازه رتبه‌ای (20-11) قرار دارند، دسته سوم 10 دانشگاه سوم هستند که در بازه رتبه‌ای (30-21) قرار دارند و دسته چهارم 10 دانشگاهی هستند که در بازه رتبه‌ای (40-31) قرار دارند و سایر دانشگاه‌ها در دسته پنجم و در رتبه 41+ قرار می‌گیرند. در گروه دانشگاه‌های صنعتی، تمام دانشگاه‌ها در دسته‌های 5 تایی قرار می‌گیرند و دسته اول 5 دانشگاه اول هستند که در بازه رتبه‌ای (5-1) قرار دارند، دسته دوم 5 دانشگاه دوم هستند که در بازه رتبه‌ای (10-6) قرار دارند، دسته سوم 5 دانشگاه سوم هستند که در بازه رتبه‌ای (15-11) قرار دارند و سایر دانشگاه‌ها در دسته چهارم و در رتبه 16+ قرار می‌گیرند.

بر اساس این رتبه‌بندی‌ها برخی از ویژگی‌های برتر دانشگاه‌ها مشخص می‌شود

در این خصوص «رشید زارع نهندی»، معاون آموزشی و پژوهشی دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان زنجان با اشاره به اینکه در کل دنیا بعضی از موسسات وجود دارند که سعی می‌کنند دانشگاه‌ها را با پارامترها و مشخصه‌هایی که دارند رتبه‌بندی کنند،‌ اظهار می‌کند: دلیل این رتبه‌بندی‌ها را می‌توان در این دانست که بر اساس این رتبه بندی‌ها برخی از ویژگیهای برتر دانشگاه‌ها مشخص می‌شود و افرادی که می‌خواهند به هر دلیلی به این دانشگاه‌ها مراجعه کنند (تحقیق و یا ادامه تحصیل) از این رتبه‌بندی‌ها بهره می‌برند. ضمن اینکه مسئولان بودجه در نظر گرفته شده برای هر دانشگاه و حمایت‌های خود را بر اساس این رتبه‌بندی لحاظ می‌کنند. مخصوصا اینکه در بحث تحصیل و استخدام، دانشجویان و یا اساتید بین‌المللی به طور رایج بر اساس همین رتبه‌بندی‌ها محل تحصیل و فعالیت خود را مشخص می‌کنند این شکل که دانشجویان و اساتید به دنبال دانشگاه‌هایی با رتبه دانشگاهی بهتر هستند.

وی ادامه می‌دهد: از جمله رتبه‌بندی‌های معتبری که در سطح جهان وجود دارد می توان به رتبه‌بندی «تایمز» در آمریکا، رتبه‌بندی «سایماگو» در اروپا و رتبه‌بندی «شانگهای» در چین اشاره کرد که هر سه این رتبه‌بندی‌ها پارامترهای خاص خود را دارند که بر همین اساس دانشگاه‌ها را رتبه‌بندی می‌کنند.

خود موسسات؛ اطلاعات و داده‌های لازم برای رتبه‌بندی دانشگاه‌ها را به دست می‌آورند

به گفته معاون آموزشی و پژوهشی دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان زنجان، اصولا خود موسسات؛ اطلاعات و داده‌های لازم برای رتبه‌بندی دانشگاه‌ها را به دست می‌آورند و بر همین اساس به رتبه‌بندی آن‌ها می‌پردازند و لزوما اطلاعاتی به‌عنوان خوداظهاری از سوی دانشگاه‌ها دریافت نمی‌کنند.

زارع نهندی با اشاره به اینکه در ایران نیز موسسه پایگاه اطلاع‌رسانی جهان اسلام این رتبه‌بندی را برای دانشگاه‌های جهان اسلام و عمدتا دانشگاه‌های ایران انجام می‌دهد، می‌گوید: این پایگاه یک میزان از اطلاعات لازم برای این رتبه‌بندی را از خود دانشگاه‌ها در یافت می‌کند، ولی قسمت اصلی اطلاعات را خود پایگاه از طریق سایت‌ها و مقالات اتخاذ می‌کنند و حتی خوداظهاری‌هایی که از سوی دانشگاه‌ها ارسال می‌شود نیز راستی‌آزمایی می‌شود.

این مسئول با اشاره به پارامترهای مورد بررسی برای رتبه‌بندی‌ها مختلف دانشگاهی اظهار می‌کند: یکی از پارامترهایی که در این زمینه در نظر گرفته می‌شود پژوهش (پژوهش‌هایی که در پیشرفت جهان تاثیر دارد)، جایگاه اجتماعی و نفوذ دانشگاه‌ها در جامعه علمی و سیاسی کشور و آموزش و غیره اشاره کرد.

پارامترهای کمی و کیفی پایگاه اطلاع‌رسانی جهان اسلام در رتبه‌بندی دانشگاه‌ها لحاظ می‌شود

زارع نهندی با اشاره به اینکه تعدادی از پارامترهای مورد بررسی از سوی پایگاه اطلاع‌رسانی جهان اسلام در خصوص رتبه‌بندی دانشگاه‌ها به صورت کمی و تعدادی دیگر کیفی هستند، اظهارمی‌کند: مشخص است که در این زمینه دانشگاهی که تعداد اساتید و دانشجویان بیشتری را داشته باشد می‌تواند موفق‌تر عمل کند. ضمن اینکه برخی از پارامترهای کمی کیفیت تحقیقات و آموزش را مدنظر دارند که نسبت استاد به دانشجو یکی از این پارامترها است.

ضرایب رتبه‌بندی امسال کمی‌تر بودند

معاون آموزشی و پژوهشی دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان زنجان خاطرنشان می‌کند: هر سال این موسسه دانشگاه‌ها را رتبه‌بندی می‌کند و هر سال هم پارامترهای بهتری را مد نظر قرار می‌دهد. ضمن اینکه در رتبه‌بندی 99، امتیازات مهرماه 98 تا 99 در نظر گرفته می‌شد که دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان در این زمینه رتبه 14 را به دست آورد و بین دانشگاه‌های جامع در مقایسه با دانشگاه تهران و شیراز و تبریز که وسعت زیادی دارند و به طور معمول رتبه‌های بهتری می‌گیرند با بدنه کوچک خود که شامل 115 عضو هیئت علمی است توانسته است رتبه خوبی را به دست بیاورد که بسیار حائز اهمیت است. هر چند متصورم که اگر ضرایب کیفی‌تری در این رتبه بندی مد نظر گرفته می‌شد، این دانشگاه رتبه قابل قبول‌تری را به دست می‌آورد.

وی ادامه می‌دهد: ما سال گذشته در همین زمینه، رتبه هشتم را از آن خود کرده بودیم چرا که در سال گذشته معیارها و پارامترها تا میزان بالایی کیفی‌تر بودند و امسال رفتیم رتبه 14 که باید اذعان کرد ما از بابت آمارها نسبت به سال قبل پیشرفت داشتیم منتهی مراتب پارامترها امسال یک میزان کمی‌تر شده‌اند که همین موضوع در این زمینه بی تاثیر نیست.

این مسئول خاطرنشان می‌کند: امسال بنا است که مجلس شورای اسلامی یک کمک هزینه‌ای را علاوه بر بودجه‌ای که در این زمینه برای دانشگاه‌ها در نظر گرفته می‌شد بر اساس رتبه‌بندی‌ها به دانشگاه ها اختصاص بدهد که امیدواریم که این موضوع به زودی زود محقق شود.

امکان تغییر سیاست‌ها و دستورالعمل‌ها وجود ندارد

این مسئول ادامه می‌دهد: امکان اینکه دانشگاه‌ها سیاست‌ها و دستورالعمل‌های خود را به خاطر یک رتبه‌بندی تغییر بدهند وجود ندارد چرا که هر دانشگاهی سیاست‌ها و برنامه‌هایی دارد که سال‌ها روی آن فکر شده است. اما می‌توان اذعان داشت که همواره دانشگاه‌ها، نیم‌نگاهی هم به این رتبه‌بندی‌ها دارند تا در سطح کشور و جهان مطرح شوند و به همین خاطر است که همکاری این دو دانشگاه‌ها می‌تواند بیشتر به کمک آید چنانچه که ما تفاهم نامه‌هایی را در خصوص همکاری‌های پژوهشی و بین‌المللی با هم داریم که این خود کمک کننده این است که رتبه هر دو دانشگاه ارتقا یابد.

بر اساس معیارهای رتبه‌بندی دانشگاه‌ها می‌توانند نقاط ضعف خود را نسبت به سایر دانشگاه‌ها به دست آورند

در ادامه حبیب‌اله زلفخانی، معاون آموزشی دانشگاه زنجان با اشاره به تاثیر این رتبه‌بندی‌ها در اختصاص بودجه دانشگاه‌ها، می‌گوید: بر اساس این رتبه‌بندی‌ها وزارت علوم بودجه در نظر گرفته برای دانشگاه‌ها را مدنظر قرار می‌دهد و از همین جهت است که این رتبه‌بندی‌ها برای دانشگاه‌ها اهمیت پیدا می‌کند. ضمن اینکه از دیگر مزایای این رتبه‌بندی‌ها می‌توان به این اشاره داشت که بر اساس معیارهای رتبه‌بندی دانشگاه‌ها می‌توانند نقاط ضعف خود را نسبت به سایر دانشگاه‌ها به دست آورند و در این زمینه برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری‌هایی داشته باشند.

رتبه‌بندی نبایستی به عنوان یک هدف در نظر گرفته شود

وی با اشاره به اینکه رتبه‌بندی نبایستی به عنوان یک هدف در نظر گرفته شود، اظهار می‌کند: این رتبه‌بندی در واقع ابزاری است که به دانشگاه‌ها نقاط ضعف و قوت خود را نشان می‌دهد تا بر اساس سیاست‌گذاری‌هایی که دارند، گوشه چشمی هم به این موضوع داشته باشند.

معاون آموزشی دانشگاه زنجان با مقایسه رتبه این دانشگاه و دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه استان اظهار می‌کند: اگر چه روابط هر دو دانشگاه با هم‌دیگر حسنه است و هر دو دانشگاه روابط خوبی در زمینه‌های مختلف با هم دارند با این وجود می‌توان اذعان کرد که بخشی از انرژی دانشگاه زنجان صرف تربیت دانشجویان مقطع کارشناسی می‌شود که به لحاظ علمی خروجی چندانی ندارند./ 942

انتهای پیام/