و خداوند میفرماید: وَجَعَلْنَا
مِنَ الْمَاء كُلَّ شَيْءٍ حَيٍّ؛ هر چيز زندهای را از آب پديد آورديم »! و خداوند
قبل از خلقت هر چیزی، نخست آب را خلق کرد و تخت فرمانروایی خود را نیز بر روی آب بنا
کرد و تمام سطح زمین را آبهای حاصل از بارانهای سیلابی فرا گرفت و این آبها به
تدریج در گودالها و چاههای عظیم جاری شدند و خشکیها را از دل آب بیرون کشیدند! و در دل کوههایی که به منزله میخ استوار شدند
تا مانع لرزشها شوند آبهایی گوارا جای داند تا حیات و هستی را برقرارکنند! و
خداوند، با رحمت و مهربانی خود زمین را با موجودات زنده به وسیله آب زنده گردانید و
آبی پاک و پاک کننده از آسمان فرو فرستاد، که بشارتگر زیبایی و آبادی بود، تا آلودگی
ها را پاک گرداند و اسبابی برای زیستن جانداران روی زمین باشد و با وزش بادها و هرم
سوزان آفتاب و بخارات حاصل از آبهای روان، دریاها و اقیانوسها، ابرهای بارداری را تشکیل
و باران را بر روی زمین نازل کرد و بدین شکل قدرت عجیب آفرینش را با تصاویری بی
نظیر و زیبا به نمایش گذاشت!
همانطور که می دانیم آب نقش بسزایی
در زندگی انسانها و همچنین پیامبران و اولیا خدا داشته است و اکنون پس از گذشت سالیان
سال، این مادر مهربان و فرتوت، که همیشه آغوشش برای مخلوقات خداوند باز بوده و هست،
با مشکلات عدیدهای دست وپنجه نرم میکند ، همچون کم آبی و خشکی! که متاسفانه همه
این نامهربانی ها نیز زاده انسانهایی با زیاده خواهی و حرص و طمعش در طول تواریخ
مختلف بوده است، که بستر زمین را دستخوش تغییرات ناخوشایندی کرده و بیشترین آسیب را
به دامن طبیعت و جامعه بشری و دیگر موجودات زده است!
امروزه با پیشرفت علم و
تکنولوژی و اعمال سیاستهای غلط و استخراج بی رویه آبها و منابع معدنی و جنگلی، با
ایجاد بستر بیابانها و خشکی در نقاط مختلف کشور مواجه هستیم. کم آبی و نابودی درختان
و عدم جایگزین کردن درختان جدید وخشکی ابر رودهایی چون کارون، زاینده رود و قزل اوزن
و همچنین دز ... و دریاچه ها، مرغزارها و آبراهها و چشمهسارها، عواملی هستند که
باعث بوجود آمدن بیابانهای خشک و بیآب و علف و همچنین باعث آتش گرفتن و سوختن جنگلها
و مراتع شده است، که زندگی هر جنبندهای را به خطر انداخته و این یعنی بیابانزایی!
آمدن گرد و غبارها و ریزگردها که سلامت انسانها را نیز با خطری جدی مواجه ساخته
ازدیگر سیاستهای غلطی است که باعث بروز آن در داخل کشور نیز شده است، جدا کردن آب
دریاچه ارومیه با راه آسفالتی به دو نیمه مساوی که خود عامل ثبات و ساکن ماندن آب و
خشکی آب دریاچه شده است؛ راهی است که به دنبال آن نیز ریزگردهای نمکین پدیدار
خواهند شد! و از دیگر سیاستهای نادرستی که صورت گرفته است، سد سازی به صورت انبوه
و بدون حساب و کتاب و بدور از تحقیقات علمی میباشد که صرفا برای بزرگنمایی مدیریتی
بوده و امروزه کاربرد خاصی نداشته است! فارغ از اینکه باعث نابودی آبهای زیر زمینی
و هزینههای مازاد در مناطق مختلف شده است، چرا که با بالا آوردن آبهای زیرزمینی در
مکانهای باز و بدون مسقف که در معرض گرمای آفتاب و جریان بادها در طول فصول مختلف
موجب تبخیر آن شده از دیگر دلایل هدر روی آب بوده، که میتوان گفت حرکتی غیرحرفهای
و غیر استاندارد میباشد!
پیرو مبحث بالا، بی مهری به درختان
و جنگلها و ایجاد بیابانها و صحراهای خشک، که حیات جانداران و انسانها را به خطر
انداخته، اقلیم جغرافیاییکشور نیز دگرگون شده است! از جمله: نشست زمین و آمدن سیلابها و زلزلهها در
مناطق مختلف میباشد! که یکی از دلایل اصلی نشست و بلعیدن زمین، همین بیآب بودن بستر
زیرزمینی و قناتها میباشند که نقش ستونهای زیر زمین را ایفاء میکردند! و همینطور
دلیل اصلی جابجایی گسلها و بروز زلزلههای گاه و بیگاه، با ریشترهای بالا و خطرناک
نیز، خشکی زمین می باشد که، تنش و ترس را برای هموطنانمان به ارمغان آورده است!
متاسفانه امروزه آب در سرزمین
ما به افول و نابودی است و علی رغم شعارهای دیکته شده چندین ساله، هیچ ارگان یا سازمان
و یا نهادی به صورت جدی برای حل این معضل پیشآمده، قدم جدی برنداشته است! به عنوان
مثال شرایط آب و هوایی و اقلیم کوهستانی زنجان با کمبود نزولات بارشی و آسمانی و
خشکی سدها و رودها، جایی برای کشت محصول پرآبی چون برنج و هندوانه نداشته است، اما
بهیمن توجه مسئولین محترم، متاسفانه با انبوه شالیزارهای برنج در محدوده زنجانرود
و طارم و همچنین کشت پرهزینه آبی هندوانه، که آب زیادی را میبلعد مواجه هستیم که با
بهره برداری بیرویه از چاههای عمیق و ساخت استخر و هدایت آب رودخانهها با پمپ
برای آبیاری کشاورزی و بیتوجه به ضایع کردن حقوق دیگران در زیر بیرق بیتوجهی و
غفلت مدیران مربوطه، همچنان ادامه داشته و خواهد داشت، در حالیکه مسئولین ذیربط
با توجه به تعهد و مسئولیتی که دارند موظف هستند، با مستقرکردن ناظران خود در
مناطق کشاورزی، کشاورزان را از وضعیت موجود مطلع ساخته و آنها را ملزم به رعایت
بایدها و نبایدهایی بکنند، که تا حدی جلوی پیشرفت این معضل را بگیرد! اما متاسفانه
با سهل انگاری سازمان جهادکشاورزی و سازمان آب منطقه ای، مشکلات همچنان به حول و
قوه خود، هر روز بیشتر از دیروز در حال پیشروی است! که تاوانش را باید عامه مردم
بدهند و همچنین آبیاری چمنهای فضای سبز شهرداری نیز خود معضلیاست که متاسفانه با
بیتوجهی مسئولین شهرداری نیز مسئله موجود را بغرنجتر میکند، که در آیندهای نه
چندان دور تلخی این شوکران را، با جان و دل لمس خواهیم کرد.
از آنجاییکه مقوله آب در هر کجای
دنیا از ارزش ویژهای برخوردار است و همه دولتها نگاه ویژه ای بهآن دارند از
اینرو به مناسبت عظمت آب، روزی را با عنوان روز جهانی آب نامیدهاند و بدنبال آن به
آموزش اصولی مردمان خود پرداخته و آنها را ملزم به رعایت مقررات خود کردهاند و این
جوامع با اصلاح و تغییر عادتهای شخصی و اجتماعی، پایبندبه قواعد و مقررات خود هستند
که مبادا در آینده با مشکلات کشورهای بیآبی چون ما گرفتار شوند! ما
نیز باید از مدتها قبل، با الگوبرداری از کشورهای پیشرفته و با تغییر و اصلاح رویه
فردی و اجتماعی وساماندهی قوی و حرفه ای از بروز این مشکل جلوگیری میکردیم تا اکنون
با این وضعیت اسفناک مواجه نبودیم! البته بدتر از موقعیت پیش آمده، غفلت خود ماست
که هنوز متوجه شدت و حدت این خطر پیش آمده نیستیم و بدون هیچ احساس وظیفه ای و
تغییری، همچنان به اشتباهات و عادتهای غلط و قدیمی خود، ثابت قدم هستیم و دریغ از
آنکه اندکی به فرصت باقی مانده بیندیشیم! اکنون باید با آگاه سازی و ایجاد تکلیف بین
تکتک مردم و مدیریت اصولی وکاربردی مسئولین جلوی پیشرفت فاجعه را بگیریم! چرا که نبود
تعهد مدیریتی و دانش کافی و بی توجهی مردم، ازعمدهترین دلیل بروز این مشکلات می توان
برشمرد و حال باید با تدابیر خاص و ویژه به حل و جبران مشکلات پیشآمده، با اتحاد
و همبستگی و سعی در صرفه جویی و رعایت اصول مصرف آب، قدمی هر چند ناچیز برداریم! چرا
که آب مایه حیات است و زندگی و نبودش ممات است و نیستی! تا فرصت هست بایدکاری
کرد و راه عقلانی در پیش گرفت و این امر مهم نیازمند دلسوزی و همدلی تکتک هموطنان
می باشد که دست در دست هم با عزمی راسخ برای رسیدن به نتیجه مطلوب گام برداریم و نویدبخش
فرزندان و آیندگان باشیم و امید که در فصل های آتی لطف پروردگار شامل حالمان شود
و شاهد بارشهای فصلی و فراوانی نعمت در سرزمین کهن آباء و اجدادیمان باشیم.