زهره میرعیسی خانی - نشست هم‌اندیشی هنرمندان با محوریت «زنجان؛ انقلاب57» با حضور اساتید حوزه تاریخ و انقلاب و جمعی از هنرمندان در حوزه هنری استان زنجان برگزار شد.

به گزارش صدای زنجان،مسعود بیات با اشاره به اینکه استان زنجان در بسیاری از فعالیت‌های اجتماعی پیشقدم بوده است و همواره در این زمینه خیلی از اولین‌های ما مصادره شده است،گفت:  با این وجود و با توجه به اینکه زنان زنجانی اولین راهپیمایی را در زمان انقلاب انجام داده اند اما متاسفانه هیچ ادله‌ای برای اینکه بگوییم اولین راهپیمایی زنان در استان زنجان رخ داده است، وجود ندارد و حتی در این زمینه روایت‌های مشابهی هم وجود ندارد و آخرین روایتی که در این زمینه حاج حمید تقوی بیان کرده اند، نیز با روایت‌های موجود تضاد دارد.

وی با اشاره به اینکه هر رویدادی تنها یک بار  در طول تاریخ اتفاق می‌افتد و تکرار نمی‌شود، ادامه داد:  استان زنجان در طول تاریخ معاصر همواره پیشتاز بوده است، همان طور که در گذشته با وجود شخصیتهای برجسته ای مثل شیخ شهاب الدین سهرودی، شیخ صدر جهان اصفهانی، بوده است.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه یکی از مواردی که زنجان  در این خصوص مورد بی مهری قرار گرفته است و اگر شهر‌های دیگر در این زمینه فعالیتی داشتند،حتما خود را شاخص می‌کردند بحث اولین راهیپیمایی است، گفت: در 19 دی ماه 1356 در قم واقعه 19 دی اتفاق افتاد که بر اساس گفته‌ها چهلم آنها را تبریزی‌ها گرفتند در حالی که شواهد حاکی از این است که قبل از تبریز زنجان این راهپیمایی را برگزار کرد.

بیات افزود: یکی از اولین‌های زنجان، اولین راهپیمایی علنی انقلاب است که بعد از قم، زنجان این امر را انجام داده است ولی هرگز این را مطرح نکردیم و در کتاب‌های تاریخ این این شواهد موجود است.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه  زنجان در بین شهرهای کشور،جزو اولین شهرهایی بوده است که تظاهرات خیابانی کرده است و این تظاهرات به دنبال ممانعت نیروهای امنیتی از برگزاری سخنرانی «هادی غفاری» در مسجد «ولیعصر» زنجان رخ داده است ، گفت: در ساعت 9 شب 25 دی ماه سال 1356هادی غفاری در حضور جمعیتی در حدود 3 هزار نفر در مسجد ولیعصر (عج) به منبر رفت و در حالی که به نشان اعتراض به رژیم عمامه زردی را بسته بود با اشاره به وقایع 19 دی ماه قم که خبر آن به صورت علنی اعلام می شد رژیم را مورد حمله قرار داد.

وی افزود:فردای آن روز مامورین شهربانی از برگزاری سخنرانی او ممانعت کردند و دسته‌هایی از مردم که توسط مامورین شهربانی از جلوی مسجد به بهانه برگزار نشدن جلسه سخنرانی باز می‌گشتند  به سمت خیابان اصلی حرکت کردند و کم کم به تعداد تجمع کنندگان افزوده شد که بالغ بر 400 نفر در این راهپیمایی حضور پیدا کردند و با شعار «لا اله الا الله »و «الله اکبر» به طرف خیابان پهلوی هجوم آوردند و از مقابل سینمای لی لی و مولن روژ گذشتند و به سمت امامزاده حرکت کردند و دوباره مسیر خود را تغییر داده و به سمت خیابان پهلوی حرکت کردند و پس از آن به شیشه‌های سینما سنگ پرتاب کردند و پس از شکستن چند شیشه به راه خود ادامه دادند و با شعار «زنده باد خمینی »و «زنده باد غفاری نژاد» به طرف خیابان سعدی وسط حرکت کردند و در سعدی وسط با شعار« مسجد باید باز شود» مسیر خود را ادامه دادند و در آنجا پلیس به جمعیت حمله کرد و جمعیت به داخل بازار و کوچه‌ها هجوم بردند و متفرق شدند .

در ادامه ابو الحسن چتری، معلم بازنشسته که در جریان حوادث انقلاب حضور داشت با اشاره به اینکه اولین راهپیمایی زنان در زنجان اتفاق افتاده است، گفت: در آن زمان پایگاه‌های انقلاب  در استان متمرکز نبود و عمدتا مسجد ولیعصر در این زمینه فعالیت داشت و کوچه حاج سید فتح الله سرش نوشته بودند کوچه یک قدم تا مرگ .

وی ادامه داد: متاسفانه در زنجان اختلاف روحانیت وجود داشت و مرحوم آیت الله صارمی و حاج سید هاشم حسینی و حاج سید عز الدین حسینی هر کدام یک جناحی بودند و در نتیجه برخی از آنان سعی می کردند فعالیت های سید هاشم حسینی را کم رنگ جلوه بدهند در صورتی که در راهپیمایی بانوان تدارکاتش هم از منزل حاج سید هاشم حسینی بود و حتی یک عده ای تعیین شد تا در پشت بانوان در راهپیمایی حضور داشته باشند تا هیچ اتفاقی برای بانوان حاضر در این راهپیمایی رخ ندهد.

چتری افزود: این عده از مردان در فاصله 10 تا 15 متری حرکت می‌کردند و از جمعیت زنان دورا دور حفاظت می‌کردند. همچنین دو راهپیمایی اولیه در زنجان رخ داد که یکی به بهانه شهادت خانم شریعتی خواهر ایرج شریعتی بود که زمانی که به ملاقات این مبارز در زندان قصر رفته بود به دلیل اینکه ملاقات شدگان در جلوی زندان تجمع کرده بودند و مامورین زندان آنها را هل داده بودند این شهید بزرگوار به دلیل یخ زدگی جلوی در زندان لیز خورده بود و سرش آسیب دیده بود و بلافاصله فوت کرده بود که این موضوع موجب خشم مردم و تظاهرات آنها شده بود.

وی ادامه داد: دومین راهپیمایی نیز در زنجان به بهانه شهادت داوود میرزایی که در دانشگاه تبریز  به تحصیل مشغول بود و در انجا به شهادت رسیده بود، انجام گرفت و به همین دلیل تظاهراتی در زنجان برگزار شد .

در ادامه پرویز فتح الله پور با اشاره به اینکه تاریخ علم مظلومی است، گفت: نسبی‌ترین و سیال‌ترین علم در شاخه علوم انسانی علم تاریخ است چرا که با وجود اسناد و مدارک و روایات حوادث بازخوانی می شوند.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه هر چه به دوره معاصر نزدیکتر می‌شویم، مشکلات بیشتر می‌شود و با توجه به اینکه تنها 40 سال از انقلاب گذشته است و چهل سال هم در عرصه تاریخ زمان کمی محسوب می‌شود، گفت: شاید بشود گفت بخش عظیمی از اسناد و مدارک هنوز بیرون نیامده و هنوز در دسترس تاریخ نگاران ما نیست و بحثی که در مورد تاریخ این دوره می‌کنیم نسبی خواهد بود و همه بر اساس آن مدارک کمی است که در دست ما قرار دارد. شاید یک صد سال و دویست سالی باید بگذارد و آن جریانات و مسائل سیاسی دیگر به این شکل مطرح نباشد و اسناد هم بیرون بیاید تا بتوانیم به طور قطعی در موردش سخن گفت.

وی با اشاره به اینکه اسناد موجود نیز هر چه قدر هم قطعی باشد باز هم خوانش‌هایمان از آن متفاوت است، گفت: مظلومیت دیگر تاریخ هم این است که هر کسی فکر می‌کند بدون داشتن تخصص می‌تواند در مورد تاریخ صحبت کند که این تصور اشتباهی است و بهتر است که ما از طریق متخصصین آن مساله را پیگیری کنیم.

فتح الله پور با اشاره به زمینه‌ها و بسترهای بروز انقلاب گفت: یکی از این بسترها، بسترهای فعالیت های فرهنگی بود که در کشور انجام می‌گرفت و در سطح کشور حسینیه ارشاد را مثال می‌زنم که از اواخر دهه 40 تا 50 در  تئوریک کردن اسلام و نفوذ آن در بین جوانان تاثیر داشت.

 وی افزود: از اواخر دهه 40 تا اواسط دهه 50 چند تشکل انقلابی فعالیت دارند که یکی از آنها انجمن جوانان عصر مهدیه است که محوریت آن با مرحوم سید مجتبی موسوی بود و یک مکتب دیگر مکتب جعفری با محوریت مرحوم شجاعی و یک مکتب دیگر مکتب تشیع با محوریت مرحوم بیوک خاتمی که در قالب جلسات قرآنی و نهج البلاغه بیشتر بحث‌های سیاسی انجام می‌دادند و به نوعی از شرایط موجود انتقاد و جامعه ایده آل را معرفی می کردند که این جریان ها تاثیر داشتند و جوانان انقلابی در این مکاتب حضور پیدا می کردند.

وی با اشاره به اینکه با مطالعه جوانان انقلابی و نقشی که در آن دوران داشتند، متوجه می‌شویم که این مکتب‌ها فعال بودند، گفت: این جریان تاسی از تهران و حسینیه ارشاد در زنجان وجود داشت و خانم‌ها در این جلسات حضور پیدا می‌کردند و قشری که در این جریانها حضور داشتند اغلب جوانان بودند .

فتح الله پور افزود: اولین تظاهرات در 25 دی ماه سال 56 در استان زنجان رخ می دهد و وقتی در مسجد ولیعصر بسته می شود یک عده از جوانان از جمله احد رضایی خود جوش تظاهراتی را راه می اندازند که این نخستین تظاهرات است و دومین تظاهرات در زنجان روز 9 فرودین سال 57 است که در این مراسم چهلم شهدای تبریز در بازار زنجان اعتصاب می شود و 10 فروردین نیز تظاهراتی انجام می گیرد که نیروهای شهربانی با مردم درگیر می شوند و عده ای را دستگیر می کنند.