پایگاه خبری صدای زنجان- لیلا محمدی/ تولید در مجتمع آندیا فولاد زنجان (کارخانه فولاد سهند ایجرود) که پیش‌ازاین به علت عدم رعایت نکات زیست‌محیطی از سوی محیط‌زیست زنجان جریمه سنگین شده بود، به دلیل «اختلاف شرکای چینی» تعطیل شد! البته یک منبع آگاه به صدای زنجان می‌گوید: اندک کاری که در کارخانه مذکور، آن‌هم خارج از پروانه بهره‌برداری صورت می‌گرفت را نباید «فعالیت» بدانیم!

منابع کارگری هم می‌گویند درست است که مبالغی تحت عنوان حقوق به آن‌ها پرداخت می‌شود اما وضعیت کارگری در کارخانه چندان تعریفی ندارد و قانون کار در واحد تولیدی در جریان نیست!

مسئولان ‌هم می‌گویند آنچه برایشان بیش از هر چیز اهمیت دارد، «صیانت و حمایت نیروی کار در واحد تولیدی باوجود شرایط اقتصادی کنونی» است و خدا را شکر که کارگری تا امروز اخراج نشده است!

کارخانه ریخته‌گری فولاد سهند ایجرود (مجتمع آندیا فولاد زنجان) که چندین بار به‌صورت آزمایشی راه‌اندازی شده بود، 9 آبان ماه سال 1392 با حضور معاون اول  رئیس‌جمهور وقت و هیئت همراه، رسماً افتتاح و آغاز به کارکرد.

اما در کمال تعجب، کارخانه فولاد سهند زنجان که توسط سرمایه‌گذاری چینی راه‌اندازی شده بود در کمتر از دو ماه پس از افتتاح رسمی تعطیل و 600 کارگر خانه‌نشین شد.

این شرکت توسط سرمایه‌گذار چینی و با حمایت دولت در اراضی روستای «کوسّه‌لر» واقع در شهرستان ایجرود استان زنجان احداث‌شده است، این مجموعه توسط شرکت‌های چینی طراحی و تجهیزات نیز در شرکت‌های چین آماده و توسط پیمانکاران این کشور مونتاژ شده است.

مشکلات این کارخانه در برهه‌ای به دلیل مشکلات آب به حدی رسید که سبب اعتراض مردم این منطقه شد و حتی با تحقیقات محلی تعدادی از رسانه‌های زنجان گویا عده‌ای به علت اعتراض به حفر چاه توسط این شرکت و خشک شدن چاه‌های کشاورزان، مورد ضرب و شتم قرارگرفته بودند.

از زمستان سال 1393 فعالیت آزمایشی شرکت ریخته‌گری سهند برای تولید فرآورده‌های آهنی آغاز شد و به مرحله تولید شمش چدنی هم رسید اما در اواخر اسفندماه همان سال به دلیل مشکلاتی که در تأمین مواد اولیه پیش آمد به کارگران گفته شد برای انعقاد قرارداد جدید تا بعد از تعطیلات سال نو صبر کنند.

در سال 1394 پس از تعطیلات نوروز درحالی‌که هنوز حقوق بهمن و اسفند سال 93 پرداخت‌نشده بود، کارگران برای بستن قرارداد جدید به این کارخانه مراجعه کردند اما گفتند هنوز مواد اولیه تأمین نشده و چون در ایام عید به دلیل محدودیت‌های حمل‌ونقل وسایط سنگین، امکان بیرون بردن شمش‌های چدن تولیدی وجود ندارد فعلاً نمی‌توانیم پاسخگوی کارگران باشیم به همین دلیل از کارگران خواسته شد تا چند هفته بعد مجدداً به شرکت مراجعه کنند.

کارخانه فولاد سهند ایجرود برای چندمین بار تعطیل شد!

رئیس صنعت معدن استان زنجان در شهریورماه سال 1394 در گفت‌وگو با رسانه‌ها اعلام کرد که با توجه به پیگیری‌ها و تلاش‌هایی که در راستای حل مشکلات این مجموعه صورت گرفته، این کارخانه بار دیگر فعالیت خود را از سر گرفته است تا شرایط را برای کارگرانی که با هزار امید و آرزو وارد این کارخانه شدند مطلوب کند.

فغفوری تأکید کرد که این کارخانه از ابتدای شهریورماه مجدداً آغاز به کارکرده است و کارگران این مجموعه دیگر دل‌نگران نیستند.

بااین‌حال اوایل دی‌ماه سال 94 شائبه تعطیلی این کارخانه بازهم رنگ واقعیت به خود گرفت و از کارگران خواسته شد تا قرارداد 10 روزه امضا کنند که با پاسخ منفی کارگران مواجه گشت و این کارخانه با 500 تا 600 نیرو تعطیل و با خانه‌نشین شدن کارگران کوره نیز خاموش شد.

ناگفته نماند در زمان‌هایی که کارخانه فولاد سهند ایجرود تعطیل بود وقتی خبرنگاران دلیل تعطیلی را جویا می‌شدند مسئولان در پاسخ این ادعا را داشتند که کارخانه تولید آزمایشی خود را پشت سر گذاشته و فعلاً مشکل نبود ماده کوک است.

ناصر فغفوری، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان 24 اردیبهشت‌ماه 1396 در گفت‌وگو با رسانه‌ها درزمینهٔ حقوق معوقه این واحد تولیدی در استان، بابیان اینکه حقوق کارگران هرماه پرداخت می‌شود، اما کارگران چهار ماه حقوق معوقه دارند، خاطرنشان کرد: این امر بدان معنی نیست که کارگران چهار ماه حقوق دریافت نکرده باشند بلکه حقوق تأمین اجتماعی نیز با تقسیطی که انجام‌گرفته در حال پرداخت است.

اما بازهم با ایجاد وقفه در فعالیت کارخانه فولاد سهند ایجرود، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان 15 فروردین‌ماه 1397 اظهار کرد: بیش از 95 درصد مجموعه نیز توسط سرمایه‌گذار خریداری‌شده است و به نظرم خیال ما باید از بابت فولاد سهند راحت باشد چراکه با این روند شاهد برگشت این مجموعه به خط تولید خواهیم بود!

اما ظاهراً خیال‌بافی مسئولان، علاج درد کارگران شرکت فولاد سهند ایجرود (مجتمع آندیا فولاد زنجان) نبود و پس از تعطیلی‌های مکرر این واحد، زمزمه‌های تعطیلی کارخانه این بار نه به علت مواد اولیه یا مشکلات مالی بلکه به دلیل اختلافات شرکای چینی شنیده می‌شود!

از وضعیت کارگری کارخانه فولاد سهند ایجرود متأسفیم!

البته منابع کارگری شرکت فولاد سهند ایجرود موضوع تعطیلی کارخانه به علت اختلاف بین شرکا را رد کرده و به صدای زنجان می‌گویند: از ابتدای امسال کار خود را با امضای قرارداد 3 ماهه آغاز کرده‌اند که به دلایل نامعلومی دیگر خبری از این قراردادها هم نیست و از مهرماه امسال بدون قرارداد به کار خود ادامه می‌دهند.

اصغر نجاری، دبیر اجرایی خانه کارگر استان زنجان که مسائل کارگری موجود در این واحد را ناشی از کوتاهی اداره کل کار استان زنجان می‌داند، معتقد است: 4 سال است که انتخابات شورای کارگری در کارخانه فولاد سهند ایجرود برگزار نشده است که این اشکال اساسی متوجه اداره کار زنجان است!

هومن امیدوار، سرپرست روابط کار اداره کل کار استان زنجان در پاسخ به این اظهارات می‌گوید: سرمایه‌گذار چینی برای اجرای قوانین موجود در کارخانه از ما فرصت خواسته بود، ما نیز در راستای حمایت از سرمایه‌گذار به ایشان وقت دادیم! درست است که قانون مکلف به برگزاری انتخابات شورای کارگری هم کرده اما اگر ما به دنبال تشکیل شورای کارگری برویم ممکن است کارفرما دست به اخراج نیرو بزند.

امیدوار عدم نظارت کافی یا حتی نبود نظارت اداره کار از فرآیند کارخانه فولاد سهند ایجرود را رد کرده و می‌گوید: نظارت هم داریم اما نخستین وظیفه ما «صیانت از نیروی کار» است! اولین ترجیح ما قبل از تشکیل شورای کارگری، قطعاً حمایت از کارگر و حفظ آن در تولید است.

اما اصغر نجاری، دبیر اجرایی خانه کارگر استان زنجان که ظاهراً این پاسخ «امیدوار» را قبول ندارد، موضوع تعطیلی کارخانه به علت «اختلاف بین شرکا» بنا به اظهارات کارگران را رد کرده و ادامه می‌دهد: خط تولید چند واحد کنسانتره و منگنز فعلاً از مدار تولید خارج‌شده است، چرا باید در این 2 سالی که چنین اتفاقی افتاده هیچ مسئولی موضوع را پیگیر نشده باشد؟

دبیر اجرایی خانه کارگر استان زنجان که تعطیلی کارخانه ناشی از احتمال مشکل در تأمین مواد اولیه را رد نمی‌کند به نگرانی‌های کارگران از تداوم این وضعیت اشاره‌کرده و می‌گوید: حدود 110 کارگری که در کارخانه مشغول هستند بدون قرارداد کار می‌کنند! در صحبتی که با کارگران داشتم، آن‌ها می‌گویند وقتی نسبت به وضعیت قراردادها و روال قانونی کار اعتراض می‌کنند به آن‌ها گفته می‌شود که اگر دوست ندارند می‌توانند از فردا سر کار حاضر نشوند! کارگران در وهله نخست به دنبال امنیت شغلی هستند، متأسفم که هیچ دولتی نتوانسته این حق کارگران را تأمین کند!

خدا را شکر که حقوق پرداخت می‌شود و کارگری در این شرایط اقتصادی، اخراج نشده است!

هومن امیدوار، سرپرست معاونت روابط کار اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان که فعالیت کارگران بدون قرارداد را غیرقانونی می‌داند، عنوان می‌کند: طبق قانون باید قراردادها سه نسخه باشند، یک نسخه در اختیار کارگر، یک نسخه در اختیار کارفرما و یک نسخه نیز در اختیار اداره کار باشد! چند ماهی است که سرمایه‌گذاران شرکت که 2 نفر چینی هستند به اختلاف خورده‌اند و در حال حاضر کاری در شرکت انجام نمی‌شود و کارگر هم بیکار است بااین‌وجود کارگری اخراج نشده است!

امیدوار در پاسخ به سؤال صدای زنجان مبنی بر اینکه آیا با کارفرما نباید به علت عدم اجرای قانون کار برخورد شود، عنوان می‌کند: قراردادی نیست چون مدیرعامل و فرد تصمیم گیر مشخص نیست!

این مسئول در مورد عدم تطابق لیست بیمه با واقعیت موجود در وضعیت کار شرکت فولاد سهند ایجرود هم می‌گوید: به من گفته‌اند که کسی اخراج نشده است! همان‌طور که عرض کردم قراردادها را مدیرعامل امضا می‌کند وقتی مدیرعامل وجود خارجی ندارد مشخص است که کاری در واحد صورت نمی‌گیرد! خدا را شکر که حقوق پرداخت می‌شود و کارگری در این شرایط اقتصادی، اخراج نشده است!

دولت فقط ژست دفاع از کارگران را گرفته است!

اصغر نجاری، دبیر اجرایی خانه کارگر استان زنجان در واکنش به این اظهارات بابیان اینکه هیچ مرجعی برای رسیدگی به حقوق کارگران وجود ندارد و دولت فقط ژست دفاع از کارگران را گرفته است، تأکید می‌کند: اگر واریزی‌ها در کارخانه فولاد سهند ایجرود با بیمه تأمین اجتماعی مطابقت نداشته باشد، این بزرگ‌ترین تخلف است! خانه کارگر استان زنجان این مهم را حق خود می‌داند تا از طریق مجاری قانونی موضوع را پیگیری کند.

نجاری با تأکید بر لزوم اجرای طرح طبقه‌بندی مشاغل در واحدهای تولیدی دارای بیش از 50 نیروی انسانی و کارگر بعد از 2 سال فعالیت واحد مربوطه می‌گوید: چرا در کارخانه فولاد سهند ایجرود این قانون اجرانشده است؟ متأسفانه سابقه کار هرساله برای کارگران محاسبه نمی‌شود تا آن‌ها مشمول طرح طبقه‌بندی مشاغل نشوند!

هومن امیدوار، سرپرست روابط کار اداره کل کار استان زنجان نیز بابیان اینکه طرح طبقه‌بندی در حال اجراست اما خدا را شکر ما از این وضعیت کارگری (با توجه به عدم اخراج نیروها) راضی هستیم و اولویت ما در وهله نخست «حفظ اشتغال» است، تأکید می‌‌کند که مشکلات در کارخانه فولاد سهند ایجرود هیچ ارتباطی به سیستم کاری کشور و مسئولان استان ازجمله اداره کار ندارد.

اصغر نجاری، دبیر اجرایی خانه کارگر زنجان‌ هم در واکنش به این اظهارات با تأکید بر اینکه «ما مدیر پاسخگو می‌خواهیم چه ریش‌دار باشد چه سه تیغ!» ادامه می‌دهد: شنیده‌ایم سال قبل به علت عدم رعایت استانداردهای زیست‌محیطی از سوی متولیان شرکت فولاد سهند ایجرود، موضوع توسط اداره محیط‌زیست با جدیت پیگیری شده اما ستاد سرمایه‌گذاری به این اداره تکلیف کرده که فقط به علت «تداوم تولید» محیط‌زیست اقدامی نکند!

جریمه سنگین کارخانه فولاد سهند ایجرود از سوی محیط‌زیست!

محمدرضا یافتیان، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان زنجان با تائید اشکالات زیست‌محیطی کارخانه فولاد سهند ایجرود و جریمه سنگین این واحد به علت عدم رعایت مسائل زیست‌محیطی می‌گوید: در تابستان امسال از محل بازرسی داشتم، متولی امر موارد مورد تذکر اداره کل محیط‌زیست را تا حدود قابل قبولی اصلاح‌کرده است.

طبق تأکیدات اداره محیط‌زیست مقررشده بود که «لندفیل» یا محل دفن زباله‌های کارخانه فولاد سهند ایجرود استانداردسازی شود چراکه این پسماندها در اراضی اطراف این کارخانه که البته خارج از محدوده تحت مالکیت واحد بود، دپو می‌شد و ازاین‌رو با سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان به مشکل خورده بودند.

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان زنجان به صدای زنجان می‌گوید: قرار بود در این رابطه با جهاد کشاورزی به توافق رسیده و از محل برای دپوی پسماند استفاده کنند که ظاهراً این توافق تا امروز صورت نگرفته و به‌تبع آن نتوانسته‌اند به تعهدات زیست‌محیطی خود به‌طور کامل عمل کنند و طبق آخرین بررسی صورت گرفته (تا 12 روز قبل) تولید در این کارخانه متوقف‌شده است.

تنها کاری که متولیان کارخانه برای زنجان کرده‌اند نامش را از « فولاد سهند ایجرود» به «مجتمع آندیا فولاد زنجان» تغییر داده‌اند!

اصغر نجاری، دبیر اجرایی خانه کارگر استان زنجان نیز در واکنش به این اظهارات بابیان اینکه ماهیت این صنعت «آلایندگی» است و ضروری است ماده 52 قانون کار در حق کارگران کارخانه فولاد سهند ایجرود اجرایی شود از اداره کار می‌خواهد تا موضوع را با جدیت پیگیری کرده و به داد کارگر برسد!

هومن امیدوار، سرپرست معاونت روابط کار اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان نیز به راه‌اندازی سامانه‌ اینترنتی مشاغل سخت و زیان‌آور استان زنجان اشاره‌کرده و می‌گوید: تمامی مراحل این فرایند در استان، از ثبت‌نام تا صدور رأی، به‌صورت اینترنتی انجام ‌می‌گیرد. در حال حاضر، درخواست کارگران در سامانه مشاغل سخت و زیان‌آور استان زنجان به‌صورت اینترنتی دریافت می‌شود.

به گفته امیدوار، حسب درخواست کارگر، کارفرما، تشکل‌ها، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت کار و امور اجتماعی و صندوق تأمین اجتماعی، تعیین سخت و زیان‌آور بودن مشاغل در هر کارگاه با بررسی سوابق، انجام بازدید و بررسی شرایط و با تأیید کمیته‌های استانی که موضوع را به‌صورت کاملاً علمی پیگیری می‌کنند، انجام می‌گیرد.

اصغر نجاری، دبیر اجرایی خانه کارگر استان زنجان می‌گوید: متأسفانه در مدت حدوداً 9 ساله کارخانه تنها تغییری که درروند فعالیتش داده فقط نامش را از «کارخانه فولاد سهند ایجرود» به «مجتمع آندیا فولاد زنجان» تغییر داده است!

دبیر اجرایی خانه کارگر زنجان بابیان اینکه ما علاقه‌مند به توسعه صنعتی هستیم اما مشروط بر اینکه استانداردهای زیست‌محیطی به‌صورت تمام و کمال رعایت شود، عنوان می‌کند: چرا باید تجهیزات به‌روز و نوین در این کارخانه به‌کارگیری نشود؟ ما نباید زمین سوخته به نسل بعدی هدیه کنیم! نمی‌دانم چرا اراده‌ای برای اصلاح فرآیند کار در این واحد نیست؟

«اختلاف بین دو شریک چینی» عامل اصلی تعطیلی شرکت فولاد سهند ایجرود است!

اما یک منبع آگاه بابیان اینکه «شک نکنید اختلاف بین دو شریک چینی عامل اصلی تعطیلی شرکت فولاد سهند ایجرود بوده است» به صدای زنجان می‌گوید: موضوع اختلاف «مدیریتی» است و اختلافشان ‌هم از کشور چین شروع‌شده است و ارتباطی به مسائل «فنی» یا حتی «مسائل زیست‌محیطی» شرکت ندارد.

این منبع با تائید اشکالات زیست‌محیطی سال قبل شرکت فولاد سهند ایجرود تکرار کرد: این ایراد زیست‌محیطی همچنان سر جای خود باقی است اما این مهم عاملی برای تعطیلی کارخانه به‌حساب نمی‌آید.

اظهارات قابل‌تأمل یک منبع آگاه در رابطه با روند کار کارخانه فولاد سهند ایجرود!

مساحت اراضی این کارخانه در حدود 40 هکتار بوده که از روستائیان محلی خریداری‌شده است! مقررشده بود این پروژه در سه فاز به بهره‌برداری نهایی برسد که البته کل حجم سرمایه‌گذاری در سه فاز مبلغ 600 میلیون دلار برآورد شد. محصول نهایی این کارخانه تولید نورد با ظرفیت سالانه 150 هزار تن است.

میزان سرمایه‌گذاری فاز یک مبلغ 200 میلیون دلار بوده که در حد نهایی این پروژه می‌توانست در فاز اول با دریافت مواد اولیه از معادن ایران به میزان 600 هزار تن سالانه شمش چدن به صنعت فولادسازی ایران تزریق کند و کل تولید فازهای اول، دوم و سوم این مجموعه یک‌میلیون و 500 هزار تن سالانه مواد اولیه صنعت فولاد ایران برآورد شده بود.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان 15 فروردین‌ماه 1397 با اعلام خبر خوش برای کارگران فولاد سهند ایجرود گفت: کوره فولاد سهند ایجرود با سرمایه‌گذار جدید چینی روشن می‌شود. در فولاد سهند ایجرود یک سرمایه‌گذار جدید که آن‌هم چینی است، کارها را به دست گرفته که نسبت به سرمایه‌گذار قبلی از توان مالی بسیار بالایی برخوردار است.

او گفت: برداشت ما این است که با برنامه‌ زمان‌بندی ارائه‌شده از طرف سرمایه‌گذار و با توجه به تغییراتی که در این کارخانه در خط تولید صورت می‌گیرد این کارخانه تا اواخر تیرماه بتواند مقدمات برگشت به چرخه تولید را فراهم کند.

وی بابیان اینکه با تغییر فرایندها در این کارخانه چدن تبدیل به فولاد خواهد شد، گفت: سرمایه‌گذار جدید رقم بالایی از بدهی‌های بانکی را به‌صورت نقدی تسویه کرده و بدهی به جهاد کشاورزی، آب، برق، گاز و امور دارایی تسویه شده است.

فغفوری با اشاره به اینکه 1.5 میلیارد از بدهی‌های این کارخانه به جهاد کشاورزی تسویه شده است، خاطرنشان کرد: نزدیک به 20 میلیارد تومان از بدهی‌های بانکی نیز تسویه شده و همچنین بخش قابل‌توجهی از بدهی‌ها به تأمین اجتماعی و آب، برق و گاز تسویه شده است.

اما گفته‌های یک منبع آگاه نشان می‌دهد که هیچ‌وقت «خوش‌باوری مسئولان» نمی‌تواند برای مردم زنجان آب‌ونان شود!

یک منبع آگاه می‌گوید: قرار بود از طریق روش احیا، «چدن» به «فولاد» تبدیل شود و به دنبال آن طرح توسعه‌ای ایجاد شود که «مذاب» را به «شمش فولاد» تبدیل کند، همین اختلافات و بلاتکلیفی‌‌ها عامل اصلی ایجاد چنین شرایطی شده است. همین اندک کاری که در کارخانه مذکور آن‌هم خارج از پروانه بهره‌برداری صورت می‌گرفت را نباید «فعالیت» بدانیم، مخصوصاً اینکه این نحوه کار پر از اشکال زیست‌محیطی بود.

به گفته او، اگر شرکت فولاد سهند ایجرود این مسیر را طی کرده فقط به لطف مدیریت استانی بوده است وگرنه باید متولیان، کار اساسی کرده و طرح توسعه بعدی را باهدف استفاده از سرمایه‌گذاری صورت گرفته انجام دهند نه اینکه همین روال را ادامه داده و یا آخرش «پرو منگنز» یا «آهن اسفنجی» که در پروانه‌اش نیست را تولید کند!

چاره‌ای نداریم! کارخانه فولاد سهند ایجرود باید بماند!

این منبع آگاه در پاسخ به صدای زنجان مبنی بر اینکه «آیا ماندن این واحد با ایرادهایی که در بخش تولید با برنامه و قانونی و زیست‌محیطی به آن وارد است به صلاح استان است» می‌گوید: دیگر چاره‌ای نداریم! فعلاً کارخانه دست دو چینی افتاده که باهم درگیرند! قبلاً دست آقای «لی» بوده بعد گفتند به آقای «وانگ» فروخته است که در مرحله فروش هم کلی بحث بوده است  و به توافق نرسیده‌اند! الآن آقایان «لی» و «وانگ» باهم به اختلاف خورده‌اند و وضعیت کارخانه مشخص نیست!

با توجه به اظهارات مسئولان و مدیران کل ارگان‌های مربوطه استان زنجان، مسائل «فنی» و حتی «زیست‌محیطی» دلیل تعطیلی کارخانه ریخته‌گری فولاد سهند ایجرود (مجتمع آندیا فولاد زنجان) نمی‌تواند باشد و لازم است برای به پایان رساندن این اختلاف شرکای خارجی که دود تعطیلی آن و حتی مشکلات ناشی از دپوی غیراستاندارد پسماندها و عدم رعایت قوانین در بحث تولید به چشم زنجانی‌ها می‌رود، مجموعه مدیریت استان موضوع را در دستور کار قرار دهد.

انتهای پیام/