پایگاه خبری صدای زنجان نیوز/ آلوین تافلر نظریه پرداز«موج سوم» معتقد است انسان پس از دو انقلاب كشاورزی و صنعتی امروز وارد انقلاب سوم شده است؛ انقلاب الكترونیك. او می گوید ظهور پدیده ها سبب بی نظمی شده و تنها راه خروچ از آن را انتخاب استراتژی دانایی در برابر این پدیده ها می داند.

بر همین اساس بسیاری از صاحبنظران رسانه، اینترنت، ماهواره ها و شبكه های تلویزیونی و نیز شبكه های اجتماعی را از جمله پدیده های عصر حاضر می دانند و از آنها با عنوان حلقه های پیوند و اطلاع رسانی یاد می کنند. البته این روزها پلتفرم های اینترنتی تلویزیونی یا همان شبکه های خانگی را نیز باید به این مجموعه اضافه کرد که با توجه به ظهور تلویزیون های هوشمند، حضورشان در خانه ها رو به افزایش است و از جمله بهترین زیر ساخت های سرگرمی و نیز فرهنگ سازی می توانند باشند.

البته ماهواره نیز چون هر پدیده ی جدید دیگر با ورودش به ایران و با توجه به معیارهای حاکم در جامعه که با نام ارزش از سوی حاکمیت تعریف و بازتعریف شده بود، با مقاومت شدید مواجه شد. این مقاومت از سوی جامعه و به خصوص از نوع مذهبی آن و نیز دولت با دو نگاه گاه متفاوت دیده شد، هر چند اشتراک نظر بیشتر بود. جامعه ی ایرانی پیشتر تجربه ی مواجهه ی با پدیده های دیگری همچون ویدیو و حتی کنسول های بازی مانند آتاری را نیزپشت سر گذاشته بود اما گویا این همه برای درس گرفتن کافی نبود. نگاه سیاسی حاکمیت در این زمینه اما هم غالب بود و هم حلقه ی مفقوده ی ماجرا مثل همیشه. بی توجهی مطلق به همراهی با تکنولوژی تا جایی که به عنوان یک دشمن نظامی کمین کرده در خانه ها دیده می شد و برای مبارزه با این دشمن حتی مجوز ورود به خانه ها نیز داده شد که گاه کاملا شکلی نظامی پیدا می کرد! با این حال تکنولوژی قرار نبود با این ضد حمله ها تسلیم شود و همچون تمام پدیده های نوین حضور و وجود خود را تحمیل کرد و این همزمان شد با ظهور فله ای و البته هدفمند شبکه های فارسی زبان با دریایی از نیازمندی های مغفول مانده ی فرهنگی و اقتصادی و حتی تجاری رنگارنگ در بازار هدف! به خصوص از رنگ زرد آن!

اما نتیجه ی پرتاب بشقاب های ماهواره از بام های خانه های مردم، افزایش پوشش این پدیده در میان خانواده های ایرانی از همان بام ها تا کنار چادر و کپرهای عشایر و بیایان نشین ها شد. به شکلی که در سال 93 وزارت ارشاد از پوشش بیش از 70درصدی ماهواره در میان مردم خبر داد. نکته ی مهم این ماجرا جایی ست که می بینیم درهمان دهه ی هشتاد و نود و اوج پوشش ماهواره در میان خانواده های ایرانی، برنامه های پخش شده از همین صدا و سیما به عنوان تنها رسانه ی رسمیِ تصویری صاحب تکنولوژی و پوشش حداکثری توان رقابت را داشت و شاهد ساخت برنامه ها و سریال های درجه یک و با استاندارد قابل قبول توسط افراد صاحب سبک و نیز تازه نفس جریان سازی بودیم که علاوه بر خلوت کردن خیابان ها، مردم را در بهترین ساعت های پخش برنامه  از پای ماهواره ها به پای تلویزیون ملی منتقل می کردند. اتفاقی که اگر پشتیبانی و حمایت می شد و ادامه داشت امروز بدون شک شاهد اتفاق های هیجان انگیز تر و رو به رشد دیگری در این بستربودیم. اما بار سنگین این فقدان مهم را سینمای ایران در این دو دهه بر دوش کشید! ساخت آثاری به یاد ماندنی و نیز گیشه پسند برای جذب مخاطبان ماهواره زده و ظهور پدیده های سینمایی در کارگردانی و بازیگری و نویسندگی و... و میدان دادن به سوپر استارها برای جذب نسل جوانی که تشنه ی این فضا بود، با همه ی ناترازی در امکانات و فضای رقابت و وجود قوانین نوشته و نانوشته ی دست و پا گیر و حتی عجیب و غریب، مانع حرکت رو به جلوی سینمای ایران نشد. 

امروز با توجه به این اصل که رسانه‌ها و ماهواره‌ها نحوه ی دریافت بشراز جهان پیرامون شان را می سازند، برای عقب نماندن از این جریان و برای رفع نیازهای دیداری و شنیداری مردم و نیز پاسخگویی به پرسش های فراوان نسل هایی که در این فضا رشد کرده و خواهند کرد، ناچار از حرکت همراه و همزمان وبا آن هستیم وگرنه به راحتی قافیه را به تمام رقبای سیاسی و فرهنگی خواهیم باخت. ناگفته روشن است منظور نگارنده از ضمیر جمع تمام افکار حاضر در جغرافیای ایران و قوانین حاکم است اما بدون شک قوانین باید و می توانند در مسیر تسهیل جریان، دستخوش تغییر و حتی حذف و اضافه نیز شوند. بنابراین برای ماندن در فضای رقابت فرهنگی و نباختن بیشتر قافیه از حضور برنامه سازانی خبره  و حرفه ای و همسو با آنچه که مردم خواهانش هستند و در چارچوب قوانین عرفی و ثبتی، نیاز به برنامه ای مدون با دورنمایی روشن و قابل دسترس است و البته با یکپارچگی فرهنگی قابل پذیرش برای عامه ی مردم که معنی آن کاملا روشن است.

در این مسیر و در نبود قانون برای فعالیت شبکه های خصوصی، شبکه ی خانگی برای پاسخگویی به نیاز بخش بزرگی از مردم و به خصوص نسلی که با فضای مجازی و اطلاع کافی از نیازهای فرهنگی و چارچوب های عرفی و با علم به واقعیت های جاری در کف جامعه و نه آنچه از قاب رسانه ی ملی پخش می شود و نیز حمایت از سینمای ایران، پا به میدان گذاشت تا خلا موجود در ایین فضا را پر کند و پر هم کرد! با گسترش پوشش و نیز قدرت اینترنت در دهه ی نود، شبکه ی نمایش خانگی هم رشد کرد و تاثیر این شبکه در سال های محدودیت های کرونایی در اکران آنلاین فیلم های سینمایی بیشتر از قبل به چشم آمد. اما آنچه امروز شاهد هستیم نه حمایت برای رشد این شبکه ها که دقیقا در جهت عکس و با پرچمداری رسانه ی ظاهرا ملی اما کاملا میلی شده است!

امروز با جریانی در این رسانه رو به رو هستیم که بی توجه به تمام تجارب 44سال گذشته در فضای فرهنگی و با نام هایی وام گرفته از انقلاب و انقلابی و بی توجه به ساز و کارهای حرفه ای در این فضا در حال زدن بال های پرواز هنر نمایش در ایران است و کارش را با حذف ستاره ها از قاب تلویزیون آغاز کرده و امروز به اعمال محدودیت برای شبکه ی نمایش خانگی رسیده است! عجیب تر این که این رسانه به عنوان یک رقیب مسئول نظارت بر کار رقبای دیگر نیز شده است! دایره ی تاثیر این جریان فکری محدود کننده به سینما هم رسیده و شاهد اعمال ممیزی های سخت گیرانه تر در آن هستیم و با ادامه ی این روند بدون شک شاهد اتفاق هایی چون مهاجرت هنرمندان خواهیم بود!

هنر و جریان آن ایستا نیست و مسیر خودش را خواهد رفت. تنها نتیجه ی اعمال محدودیت های بیشتر افتادن مسیر در دستان کسانی ست که بدون شک دلسوز نخواهند بود و کنترل آن نیز دیگر در دستان دلسوزان فرهنگ ایرانی و اسلامی هم نخواهد بود. اتفاقی که در سال های گذشته افتاده و مردم را پای برنامه های ماهواره ای نشانده بود و این خطر هنور هم در کمین کلیت و مجموعه ی فرهنگ نشسته و  شلیک مستقیم به مغز این هنر است و این پایان کار نخواهد بود!